Nikolay İvanoviç İlminskiy (1822-1891) Rus Ortodoks misyonerdir.
Kazan Ruhani Akademisi’nde öğrenim gördü ve daha sonra orada öğretmenlik yaptı. 1861’de Kazan Üniversitesi Türk-Tatar kürsüsü profesörü oldu. Tatarca ve Arapça bilirdi. Türk lehçeleri ve ilahiyat üzerine çalışmalar yürüttü. Rusya egemenliğinde yaşayan halkları Ruslaştırmak için uğraş verdi.
İlminskiy, Rusya’nın Rus olmayan halklar üzerinde uyguladığı zorla Hristiyanlaştırma yerine yeni yöntemler önerdi. Dil, bu yöntemlerde çok önemli bir görev üstleniyordu. İncil’in Kiril alfabesiyle fakat her halkın kendi dilinde basılması gerektiğini savundu. Türk lehçeleri üzerine derin araştırmalarda bulunan İlminskiy, lehçeleri kendine özgü ayrı bir dil haline getirmek düşüncesini ortaya attı. Bu doğrultuda Rus olmayan milletlerin kendi dillerini Rus harfleriyle yazmaları düşüncesindeydi. İlminskiy tarafından ortaya atılan bu fikir 31 Mart 1906’da Rusya Eğitim Bakanlığı tarafından ilan edilen Rus olmayan milletlerin eğitimi ile ilgili layihada yer aldı. Her lehçe için ayrı bir yazı dili ve edebi dil yaratma faaliyetlerinde bulundu. Her boyun kendi şive-lehçe özelliklerine göre Kiril alfabesiyle ayrı ayrı kitaplar hazırlanması için uğraştı. Böylece Türk boyları arasındaki ayrışmanın artacağını ve Ruslaştırma faaliyetlerinin hız kazanacağını düşünüyordu.
İlminskiy’in düşünceleri hem Çarlık Rusyasında hem de Sovyetler Birliği’nde uygulama alanı bulmuştur. Rus olmayan halklar arasındaki lehçe farklılıkları güçlendirilmiş ve bu halklar iç içe yaşadıkları diğer halklarla anlaşabilmek için Rusça kullanmak zorunda bırakılmıştır.
İlminskiy’nin Eğitim Sistemi:
Çarlık Rusya’sı 19. yüzyılın ortalarına doğru, birçok dilin konuşulduğu, farklı gelenek ve kültürlerin var olduğu bir imparatorluk haline gelmişti. Çeşitlilik ve farklılığın yoğun olması Rus milliyetçilerinin geliştirmek istediği ulus inşası ve ulusal bütünlükle çelişmekteydi. Milliyetçi Rus elitler tek dil, tek kültür ve tek bir kimliği paylaşan ulus inşa sürecini gerçekleştirmek istemişlerdi. En büyük saç ayağı ise eğitim olmuştur. Rus milliyetçileri, Çarlık sınırları içerisinde tek ve baskın bir ulusun inşa edilmesi amacıyla etnik ve dini açıdan toplumsal birimlerin daha homojen olmasını savunmuş ve bu doğrultuda Rusçanın eğitim dili olmasını, Kiril alfabesinin yaygınlaştırılmasını ve farklı inançlara sahip grupların Ortodokslaştırılmasını hedeflenmişlerdi. Ortodoksluğu merkez alan bu eğitim sistemi, Çarlık sınırları içerisinde geniş bir alanda uygulanmıştır. Kazan Üniversitesi ve Türk Dilleri Profesörü olan Nikolay İvanoviç İlminskiy, Volga bölgesinde genel eğitimin Rusça olduğu, yerel dillerde Hristiyan eğitimi verilen yeni bir okul sistemi geliştirmiştir.Bu geliştirilen sistem Eğitim Bakanı D. Tolstoy tarafından desteklenmiştir.1863 yılında, Kazan’da Kreşin Tatarları (vaftiz edilmiş Tatarlar) için öğretmen ve misyoner yetiştirmek isteyen İlminskiy, eğitim sistemini uygulamaya başlamıştır. ‘‘Hristiyanlaştırılmış Tatarlar Merkez Okulu’’ adını taşıyan bu okullarda Tatarca eğitim dili olarak kullanılmıştır. hazırlanan eğitim materyallerinin içeriği ise çoğunlukla dini ağırlıklı olmuştur.Kreşin Tatarları için açılan bu okuldaki ilk uygulama oldukça başarılı sonuçlar vermiştir. İlminsky’nin daha sonra bu tür okullarda imparatorluk sınırları içerisinde bir ağ oluşturma önerisi Eğitim Bakanı Tolstoy’a sunulmuştur. İlminskiy’nin ilkokulu, iki yıllık iki dönemden oluşan dört yıllık bir eğitimi kapsamıştır. İlk iki yılda, çocuklar tarih, anadillerinde okuma, kilise şarkıları ve aritmetiğin temellerini öğrenilmesi ve daha sonra Rusça eğitimin aşamalı bir şekilde verilmesi hedeflenmiştir. İlminskiy, mevcut Çarlık eğitim sistemine adapte olma konusunda zorluk çeken veya bu sistemi kabul etmeyen etnik gruplara kendi dillerinde eğitim vermiş ve Ruslaştırmayı aşamalı bir şekilde uygulamaya koymuştur. İlminskiy tasarladığı eğitim sisteminin başarılı olması için bölgedeki halkla iyi ilişkiler kurmuş ve kendisini modernleşme yanlısı biri olarak tanıtmıştır. İlminskiy’nin geliştirmiş olduğu eğitim sistemi, çoğunlukla dinsel eğitim alanına yoğunlaşmış, yerel dillerin yanında Rusçanın da öğretilmesi amaçlanmıştır. Sistematik bir şekilde Ortodoksluğun, Rus dili ve kültürünün ön plana çıkarıldığı bu eğitim sisteminde, yerel diller öğrencileri okullara çekmek için araç olarak kullanılmıştır.İlminskiy eğitim sisteminin Tatar Türklerinin Hristiyanlaştırılması, Rusçanın diğer etnik gruplar arasında yaygınlaştırılması ve kendisinden sonra gelen Ruslaştırma politikalarına zemin hazırlaması açısından oldukça etkili olduğu görülmüştür.
Kaynakça
https://dergipark.org.tr/tr/pub/kdeniz/issue/45733/514977 9 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
https://atif.sobiad.com/index.jsp?modul=makale-detay&Alan=fen&Id=AW0jJjj6yZgeuuwfSQTs
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nikolay Ivanovic Ilminskiy 1822 1891 Rus Ortodoks misyonerdir Nikolay IlminskiyKisisel bilgiler Dogum 1822 Olum 1891 Dogum Yeri Penza Kazan Ruhani Akademisi nde ogrenim gordu ve daha sonra orada ogretmenlik yapti 1861 de Kazan Universitesi Turk Tatar kursusu profesoru oldu Tatarca ve Arapca bilirdi Turk lehceleri ve ilahiyat uzerine calismalar yuruttu Rusya egemenliginde yasayan halklari Ruslastirmak icin ugras verdi Ilminskiy Rusya nin Rus olmayan halklar uzerinde uyguladigi zorla Hristiyanlastirma yerine yeni yontemler onerdi Dil bu yontemlerde cok onemli bir gorev ustleniyordu Incil in Kiril alfabesiyle fakat her halkin kendi dilinde basilmasi gerektigini savundu Turk lehceleri uzerine derin arastirmalarda bulunan Ilminskiy lehceleri kendine ozgu ayri bir dil haline getirmek dusuncesini ortaya atti Bu dogrultuda Rus olmayan milletlerin kendi dillerini Rus harfleriyle yazmalari dusuncesindeydi Ilminskiy tarafindan ortaya atilan bu fikir 31 Mart 1906 da Rusya Egitim Bakanligi tarafindan ilan edilen Rus olmayan milletlerin egitimi ile ilgili layihada yer aldi Her lehce icin ayri bir yazi dili ve edebi dil yaratma faaliyetlerinde bulundu Her boyun kendi sive lehce ozelliklerine gore Kiril alfabesiyle ayri ayri kitaplar hazirlanmasi icin ugrasti Boylece Turk boylari arasindaki ayrismanin artacagini ve Ruslastirma faaliyetlerinin hiz kazanacagini dusunuyordu Ilminskiy in dusunceleri hem Carlik Rusyasinda hem de Sovyetler Birligi nde uygulama alani bulmustur Rus olmayan halklar arasindaki lehce farkliliklari guclendirilmis ve bu halklar ic ice yasadiklari diger halklarla anlasabilmek icin Rusca kullanmak zorunda birakilmistir Ilminskiy nin Egitim Sistemi Carlik Rusya si 19 yuzyilin ortalarina dogru bircok dilin konusuldugu farkli gelenek ve kulturlerin var oldugu bir imparatorluk haline gelmisti Cesitlilik ve farkliligin yogun olmasi Rus milliyetcilerinin gelistirmek istedigi ulus insasi ve ulusal butunlukle celismekteydi Milliyetci Rus elitler tek dil tek kultur ve tek bir kimligi paylasan ulus insa surecini gerceklestirmek istemislerdi En buyuk sac ayagi ise egitim olmustur Rus milliyetcileri Carlik sinirlari icerisinde tek ve baskin bir ulusun insa edilmesi amaciyla etnik ve dini acidan toplumsal birimlerin daha homojen olmasini savunmus ve bu dogrultuda Ruscanin egitim dili olmasini Kiril alfabesinin yayginlastirilmasini ve farkli inanclara sahip gruplarin Ortodokslastirilmasini hedeflenmislerdi Ortodokslugu merkez alan bu egitim sistemi Carlik sinirlari icerisinde genis bir alanda uygulanmistir Kazan Universitesi ve Turk Dilleri Profesoru olan Nikolay Ivanovic Ilminskiy Volga bolgesinde genel egitimin Rusca oldugu yerel dillerde Hristiyan egitimi verilen yeni bir okul sistemi gelistirmistir Bu gelistirilen sistem Egitim Bakani D Tolstoy tarafindan desteklenmistir 1863 yilinda Kazan da Kresin Tatarlari vaftiz edilmis Tatarlar icin ogretmen ve misyoner yetistirmek isteyen Ilminskiy egitim sistemini uygulamaya baslamistir Hristiyanlastirilmis Tatarlar Merkez Okulu adini tasiyan bu okullarda Tatarca egitim dili olarak kullanilmistir hazirlanan egitim materyallerinin icerigi ise cogunlukla dini agirlikli olmustur Kresin Tatarlari icin acilan bu okuldaki ilk uygulama oldukca basarili sonuclar vermistir Ilminsky nin daha sonra bu tur okullarda imparatorluk sinirlari icerisinde bir ag olusturma onerisi Egitim Bakani Tolstoy a sunulmustur Ilminskiy nin ilkokulu iki yillik iki donemden olusan dort yillik bir egitimi kapsamistir Ilk iki yilda cocuklar tarih anadillerinde okuma kilise sarkilari ve aritmetigin temellerini ogrenilmesi ve daha sonra Rusca egitimin asamali bir sekilde verilmesi hedeflenmistir Ilminskiy mevcut Carlik egitim sistemine adapte olma konusunda zorluk ceken veya bu sistemi kabul etmeyen etnik gruplara kendi dillerinde egitim vermis ve Ruslastirmayi asamali bir sekilde uygulamaya koymustur Ilminskiy tasarladigi egitim sisteminin basarili olmasi icin bolgedeki halkla iyi iliskiler kurmus ve kendisini modernlesme yanlisi biri olarak tanitmistir Ilminskiy nin gelistirmis oldugu egitim sistemi cogunlukla dinsel egitim alanina yogunlasmis yerel dillerin yaninda Ruscanin da ogretilmesi amaclanmistir Sistematik bir sekilde Ortodokslugun Rus dili ve kulturunun on plana cikarildigi bu egitim sisteminde yerel diller ogrencileri okullara cekmek icin arac olarak kullanilmistir Ilminskiy egitim sisteminin Tatar Turklerinin Hristiyanlastirilmasi Ruscanin diger etnik gruplar arasinda yayginlastirilmasi ve kendisinden sonra gelen Ruslastirma politikalarina zemin hazirlamasi acisindan oldukca etkili oldugu gorulmustur Kaynakcahttps dergipark org tr tr pub kdeniz issue 45733 514977 9 Aralik 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde https atif sobiad com index jsp modul makale detay amp Alan fen amp Id AW0jJjj6yZgeuuwfSQTs