Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nikos A. Salingaros (Yunanca: Νίκος Άγγελος Σαλίγκαρος; doğ. 1952, Perth, Avustralya) şehir kuramı, mimari kuramı, karmaşıklık kuramı ve tasarım felsefesi hakkındaki çalışmalarıyla tanınan matematikçi ve uzman.
Mimar ve öncü bir yazılım uzmanı olan ile yakın çalışma arkadaşı olan Salingaros, Alexander’ın geleneksel modern mimari hakkındaki sert eleştirel analizlerini de paylaşmaktadır. Tıpkı Alexander gibi Salingaros da, mimari ve kentleşme alanında, disiplinli bilimsel analizle içgüdüsel deneyimin bir bileşkesi olarak tanımlanabilecek, insanın ihtiyaçları ve beklentilerine daha yakın, alternatif bir kuramsal yaklaşım önermiştir. Mimari ve Kentleşme alanlarına yoğunlaşmadan önceki dönemde Salingaros cebir, matematiksel fizik, elektromanyetik alanlar ve termonükleer füzyon konularında dikkat çeken çalışmalar yayınladı. Halen San Antonio Teksas Üniversitesi’nde matematik profesörü olarak çalışan Salingaros İtalya, Meksika ve Hollanda’daki bazı mimarlık fakültelerinde de dersler vermektedir.
Kişisel Bilgiler
Yunan bir ailenin tek çocuğu olan Salingaros’un babası popüler besteci ’tur. Salingaros aynı zamanda opera sanatçısı bariton Spyros Sali(n)garos’un da yeğenidir.
Eğitim
Önce ressam olarak sanat alanında çalışmalar yapan Salingaros kısa süre sonra bilime yöneldi. ’nde fizik okuyan akademisyen 1974 yılında ’nde yüksek lisans ve 1978’de de doktora çalışmalarını tamamladı. 1982 senesinde Christopher Alexander ile uzun soluklu bir işbirliğine koyulan Salingaros, Alexander’ın doğanın estetiği ve geometrik süreçleri hakkındaki The Nature of Order adlı 4 ciltlik şaheserinin editörlerinden birisi oldu.
Kariyer
Salingaros 1983 yılında, bugün halen görevli olduğu San Antonio Teksas Üniversitesi Matematik Bölümünde çalışmaya başladı. 1990’lı yıllarda mimari ve kent formu hakkındaki araştırmalarını yayınlamaya başladı. 1997 yılında mimari alanında yaptığı çalışmalarıyla tarafından ilk kez verilmeye başlanan ödülün sahibi oldu. 2003’te INTBAU’nun (International Network for Traditional Building, Architecture & Urbanism – Geleneksel Bina, Mimari ve Kentleşme Uluslararası Ağı) ve INTBAU College for Traditional Practitioners’ın (Geleneksel Uygulayıcılar Okulu) Onur Kuruluna seçildi.
Çalışmaları
Salingaros’un eserleri kent morfolojisi, fraktalleri ve şebekeleri alanında iki temel kavramın oluşmasına yardımcı oldu. Principles of Urban Structure adlı eseri, şehirleri devasa fraktaller olarak tanımlıyor olması nedeniyle, (İngiltere) ve ’ın (Fransa) çalışmalarıyla kıyaslandı. Yine aynı şekilde kentleri birer dev şebeke olarak tarif ettiği için bu eser (Hollanda) ve ’un (Fransa) çalışmalarıyla karşılaştırıldı. Salingaros’un çalışmaları kent formunu küçük-dünya ağı ve ölçeksiz ağ gibi yeni kavramlarla ilişkilendirir. Londra Üniversitesi’nde Şehir Planlama Profesörü olan Michael Batty, Salingaros’un alana yaptığı katkılar için şöyle der: “Tabandan yukarı evrimleşen şebekelerin nasıl etkin ve uyum sağlamış, düzenli (ölçekli) hiyerarşilere öncülük ettiğini gösteriyor…. Bu, küçük dünya teorisi, ama bu teori içinde, henüz pek de sömürülmemiş olan bir fikir mikrobu barındırıyor. Kentlerdeki elementleri birbiriyle ilişkilendirmede, çok sayıda kısa link doğal olarak bir sıraya girerek daha az sayıdaki uzun linkleri meydana getiriyor. Bu uzun linkler, bence, küçük dünyalar, ölçeksiz ağlar, güç kanunu dağılımları ve daha da önemlisi ulaşım teknolojisindeki değişikliklerle bağlantılandırılabilir. Bu noktayı ilk işaret eden Salingaros oldu”. Ref.
Daha önceden yayınlanmış olan makalelerini bir arada topladığı A Theory of Architecture adlı eseri formlarla insani hassasiyetlerin ilişkisini ortaya koyan bilimsel prensipler sunan, tasarım alanına yönelik bir dizi rehber niteliğindedir. Bu çalışmasında uygulamalı mimari sistemi, herhangi bir uygulayıcı mimarın kullanabileceği şekilde tarif eder. Bu eserde Salingaros, insanın hassasiyetlerine en duyarlı binalar olarak tarif ettiği eskinin muhteşem binaları hakkındaki gözlemlerini bir arada toplamıştır. Her ne kadar bu yöntem ve altında yatan kuram, geleneksel mimari tipolojileri desteklese de Salingaros mimarların belli durumlarda kararın çevresel faktörleri ve projenin ihtiyaçları doğrultusunda şekillenmesine müsaade etmeleri gerektiğinin altını çizerek duruma bağlı olarak kendi fikirlerini de özgürce hayata geçirmelerini salık verir. Eserinde şu soruların cevabını aramıştır: Süsleme yapmak nasıl haklı çıkarılabilir, neden gereklidir? Samimi havayı ve güzelliği ön plana çıkaran hiyerarşiler ve oranlar nelerdir? Biyolojik doğamızın hangi yönü (ya da belki de doğanın kendisinin hangi özelliği) nedeniyle belli bir yapının karşısında bir şey hissederken başka bir yapı karşısında farklı duygular hissederiz? Bir matematikçi olarak yorum yapan Salingaros bu soruları yanıtlamak için kuramsal bir çerçeve önerir.
Anti-Architecture and Deconstruction adlı eserde ise çağdaş “star” mimarisi ve akademi dünyası mimari medya içinde bu sistemi destekleyenlere karşı kaleme alınmış makaleler bir araya getirilmiştir. Eser yazarın bu çevrelerin eylemleri nedeniyle ön plana çıktığını öne sürdüğü “kötü mimari”ye karşı ateşli bir iddianame niteliğindedir. Salingaros “kötü mimari”yi insanları rahatsız veya fiziksel olarak hasta yapan ve sıradan insanların gereksinimlerine ve doğaya adapte olmak yerine formal veya ideolojik kaygılar peşinde koşan mimari olarak tanımlar.
Nikos Salingaros, , , ve tarafından kaleme alınan "Social Housing in Latin America: A Methodology to Utilize Processes of Self-Organization” başlıklı makalede bir çevrenin başarılı bir şekilde inşa edilmiş olmasını garanti altına almada sosyo-uzamsal ilişkilerin oynadığı rol ele alınmıştır. Bugün dünyanın karşı karşıya olduğu temel kentleşme sorunu, sadece toplu konutların planlanması ve inşasını kapsayan sosyo-politik süreçleri değil, favela’ların geniş kapsamlı bir renovasyonunu da içermektedir. Bu makale, medeni haklardan mahrum kalmaya ve bu hakların gaspına karşı sakinleri tarafından savunulacak kadar çok sevilen kent uzamını çok önemli bir kavram olarak betimler. Burada duygusal bir kriter söz konusudur ve bu kriter kent sakinlerinin kendilerine uygun kent morfolojisi içinde duygusal ihtiyaçlarının doğru şekilde tatmininden doğar. Bu tatmin de sadece kullanıcı katılımıyla (bir ST temsilcisinin rehberliğinde gelişen tabandan yukarıya yürüyen bir süreç çerçevesinde) yaratılır. Bu başarılı kent uzamı türü ender olarak savaş sonrası planlamanın tipolojilerinden doğar.
Salingaros daha yakın tarihli eserlerinde insan çevresinin tasarımının vazgeçilmez bir bileşeni olarak Biyofili konusuna eğilmiştir. Bu noktada Salingaros’un görüşleri ’un Sürdürülebilir Tasarım hakkındaki fikirlerine paraleldir.
Etki
Mimari
Salingaros’un mimari alanında bazı önemli figürler üzerinde kuramsal açıdan büyük etkisi oldu. A Pattern Language ve Notes on the Synthesis and Form adlı zihin açıcı bilimsel incelemelerin yazarı olan , Salingaros’un etkisini şu sözlerle açıklar: “Bana göre bilim ve mimari arasındaki derin bağlantıyı keşfetmeye başlayan ikinci kişi Katarxis’in dört editöründen biri olan Nikos Salingaros’tu. Yıllar boyu The Nature of Order'da yer alan materyalin yayına hazırlanmasında bana yardımcı oldu. Sanırım 90’lı yılların ortalarında mimari problemlere bilimsel bir yolla yaklaştığı makaleler yazmaya başladı. 90’ların ikici yarısında bu köprünün inşasına önemli katkılarda bulunmaya ve mimaride bir köprü oluşturan bilimsel keşiflere yapmaya başladı.”
Çağdaş mimari alanının önemli eleştirmenlerinden Prens Charles, Salingaros’un eseri A Theory of Architecture'a yazdığı önsözde matematikçinin etkisini şu ifadeyle dile getirdi: “Bu merak uyandırıcı, belki de tarihsel olarak önemli bu yeni düşünürünkinden daha kışkırtıcı bir ses yok kuşkusuz.”
Yüksek Binalar
’le birlikte kaleme aldığı The End of Tall Buildings (2001) (Yüksek Binaların Sonu) adlı kitabında Salingaros gökdelenlerin devrinin kapandığını ve 11 Eylül’ün kent formuna hakim olan modernist tipolojilerin sonunun başlangıç noktası olduğunu öne sürdü. Her ne kadar dünya gökdelen inşa etmeye devam ettiyse de, eser bu alanda en çok gönderme yapılan ve en tartışmalı denemelerden biri oldu. Bu metni referans gösteren The Washington Post yazarı şöyle diyordu: “İnsanlar bugün şu duyguyu iliklerine kadar hissediyor: bir hedef olma korkusu. Peki bugün Dünya Ticaret Merkezi gibi yüksek binaların ideal hedefler olduğunu kim inkar edebilir?”
Şehircilik
Salingaros temel olarak alanında etkili, modernist mimar ve şehir planlamacısı olan tarafından 1933 yılında yazılmış olan Atina Anlaşması’nın yerini almak üzere hazırlanan 2003 tarihli Yeni Atina Anlaşması’na katkıda bulundu. Kentin işlevlerini ayrı ayrı inceleyen bu detaylı plan monokültür ve yayılma gibi savaş sonrası kent tipolojilerinin oluşturulmasına yardımcı oldu. Bu ve benzeri yazıları aracılığıyla Salingaros banliyöleri güçlendirmeye ve ABD ve Avrupa kentlerini insani bir ölçekte yeniden bağlantılandırmaya gayret etti. Bu çalışma, yayılmacı gelişimin yerini daha kompakt ve içinde yürüyerek gezilebilir şehirler ve kasabaların alması gerektiğini savunan Yeni Kentleşme akımı ile aynı doğrultudadır.
Bilgisayar Bilimi
Salingaros hiçbir zaman tam anlamıyla bir yazılım makalesi kaleme almamıştır. Buna rağmen matematikçinin iki yazısı bilgisayar bilimi çevrelerinde alıntılanmıştır. Her iki yazı da Principles of Urban Structure adlı kitaba daha sonradan dâhil edildi.
Salingaros The Structure of Pattern Languages (2000) adlı eserinde örüntülerin (yazılım alanında Alexander tarafından ortaya konan tasarım örüntüsü/paterni hareketinin merkezini oluşturan bir kavram) yinelenen tasarım çözümleri ve insan aktiviteleri hakkında bilgiler içerdiğini öne sürer. Salingaros’a göre, gözlemlenen örüntülerin bağlantılandırılma yöntemleri bir Örüntü Dilini geçerli kılar ve stilistik kuralları ve anti-örüntüleri rastgele olarak saf dışı bırakır. Bu konuda E. Todd, Kemp ve C. Phillips’in yorumu şöyledir: “Salingaros, bağlantıları olmadığı için gevşek bir örüntü birikiminin bir sistem olmadığını ortaya koyuyor. Buradan hareketle bir birikimin bir dil olup olmadığını belirleyen şeyin örüntüler arasındaki bağlantıların kalitesi ve doğası olduğunu ima ediyor. Yazar örüntü dillerini tartışırken iki bağlantısallık formu tanımlıyor: dışsal bağlantısallık ve içsel bağlantısallık. Bu iki bağlantı formu bir örüntü dilinin doğrulanmasında temel etmendir. Salingaros bir örüntü dilinde seviyeler arasındaki ve seviyelerin içindeki bağlantıların zenginliğinin dilin içsel geçerliğini belirleyen faktör olduğunu ortaya koymaktadır.”
’la birlikte kaleme aldığı The Information Architecture of Cities (2004) adlı kitabında kentleri, yüksek seviyeli işlevselliğin sistemi iletişim halindeki modüllere böldüğü bir bilgisel mimari sistemi olarak tanımlar. Çevresel girdiler, şahsi ilişkiler, telekomünikasyon ve insanların hareketi kent sistemlerindeki bilgi değiş-tokuşunun kapsamına dahildir. Kent sakinlerinin şehrin içinde seyahat etmeleri (seyahatin niyeti etkileşimdir) temel bir bilgi alışverişi teşkil eder. Ama ideal olarak, seyahatler ikincil ve kazara yapılan bilgi değiş tokuşu sağlar. Örneğin, işine gitmekte olan bir yaya, yolda alışveriş eder, reklamlara bakar, bir gazete satın alır, bir arkadaşına rastlar ve onunla bir-iki laf eder. Kentlerin erdemi iste bu yoğunluklu, fraktal, çok katmanlı bilgi alışverişidir. Bu alışveriş kentlerde ekonomik refah ve kültürün yaratılmasıyla yakından ilintilidir.
The Information Architecture of Cities adlı eserinde Salingaros ayrıca “fraktal yükleme” adını verdiği son derece yararlı bir nosyonu da tanımlamıştır. Bu nosyon daha sonra Richard Veryard, Phil Jones, ve bilgisayar bilimi ile ilgili başka kişilerce de kullanılmıştır.
Karmaşıklık
Salingaros fizikteki termodinamik kantitelerle bir analoji kurarak bir Karmaşıklık modeli geliştirdi. Bu modeli daha sonra bilgisayar bilimi uzmanı ’la birlikte daha da ileri götürdü. Bu çalışmada Herbert Simon’ın “önemli olan organizasyonun karmaşıklığıdır” diyen nosyonu temel alınarak, bunu ölçmek için basit araçlar önerildi. Christopher Alexander, Salingaros’un modelini The Nature of Order'ın ilk cildinde şöyle tartışmıştır: “Sadece yaşayan yapıyı, prensipte, matematiksel muameleye hassas olduğunu ve bu nedenle de fizik biliminin bir parçası olarak görülmesi gerektiğinin altını çizmek için bu sonucu işaret etmenin çok önemli olduğuna inanıyorum”.
Felsefe
Salingaros mimaride yapıbozumculuğu ve yapıbozumculuğun postyapısalcı felsefede eleştirel olmayan uygulamalarının sert bir dille eleştirmiştir. “The Derrida Virus” başlıklı makalesinde Fransız düşünür Jacques Derrida’nın fikirlerinin eleştirel olmayan bir şekilde uygulanmasının mantıklı düşünceyi ve bilgiyi darmadağın eden bir bilgi “virüsü” meydana getirdiğini savunur. Salingaros düşüncelerin aktarımını açıklarken daha önce Richard Dawkins tarafından ortaya konan mem modelini kullanmıştır. Böylelikle daha evvel düşünür Richard Wolin’in öne sürdüğü Derrida’nın felsefesinin mantıken nihilist olduğu görüşünü geçerli kılan bir model ortaya koymuştur. Her ne kadar Dawkins’in fikirlerini kullanmış olsa da Salingaros, Dawkins’in The God Delusion adlı kitabında açıkladığı gibi dini herhangi başka bir mem olarak değerlendirmiş olmasına sert bir şekilde karşı çıkar. Alexander’ın din ile geometri arasında bağ kurduğu en son eserini destekleyen Salingaros dini geleneğin gerek mimaride gerek felsefede insanın anlaşılabilmesi için önemli tarihi katkıları olduğu görüşünü savunur.
Genel
Salingaros Utne Reader’ın Kasım-Aralık 2008 sayısında yayınlanan “Dünyamızı değiştirmekte olan 50 UZGÖRÜLÜ kişi” listesine dahil edilmiştir. Bu liste 2001 yılında Utne Reader tarafından basılan ve Jane Jacobs, Andres Duany, Elizabeth Plater-Zyberk, Muhammad Yunus, Fritjof Capra, Edward Goldsmith ve William McDonough’un da yer aldığı “65 UZGÖRÜ: Hayatımızı değiştirecek kişiler ve fikirler” adlı kitaptan sonra yapılan ilk devam listesi niteliğindedir.
Bibliografya
- “The Derrida Virus”. Telos12 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 126 (2003). New York: Telos Press.
- Anti-Architecture and Deconstruction (2004 ve 2007)
- Principles of Urban Structure (2005)
- A Theory of Architecture (2006)
- The Future of Cities (2007)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 24 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2020.
- ^ Michael Batty, Review of Principles of Urban Structure by Nikos A. Salingaros, Journal of Urban Design, Vol. 11, No. 1 (2006), s. 141-143
- ^ (PDF). 30 Kasım 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2011.
- ^ . 15 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2011.
- ^ . 13 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2011.
- ^ Preface to Nikos Salingaros, "A Theory of Architecture", (Solingen, Umbau-Verlag, 2006), s. 9
- ^ . 20 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2011.
- ^ . 25 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2011.
- ^ . 12 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2011.
- ^ E. Todd, E. Kemp & C. Phillips, "What makes a good user interface pattern language?"
- ^ "The Information Architecture of Cities". 20 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mart 2011.
- ^ "Fractal Loading" 15 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. , Friday, June 18, 2004.
- ^ . 17 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2011.
- ^ . 8 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2011.
- ^ . 16 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2011.
Dış bağlantılar
- . 7 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- . 24 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- . 9 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- . 5 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- . 13 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- . 30 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- "Manner of Man Magazine interview Nikos Salingaros".
- "International Network for Traditional Building, Architecture & Urbanism (INTBAU)". 30 Ocak 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nikos A Salingaros Yunanca Nikos Aggelos Saligkaros dog 1952 Perth Avustralya sehir kurami mimari kurami karmasiklik kurami ve tasarim felsefesi hakkindaki calismalariyla taninan matematikci ve uzman Nikos Angelos Salingaros Mimar ve oncu bir yazilim uzmani olan ile yakin calisma arkadasi olan Salingaros Alexander in geleneksel modern mimari hakkindaki sert elestirel analizlerini de paylasmaktadir Tipki Alexander gibi Salingaros da mimari ve kentlesme alaninda disiplinli bilimsel analizle icgudusel deneyimin bir bileskesi olarak tanimlanabilecek insanin ihtiyaclari ve beklentilerine daha yakin alternatif bir kuramsal yaklasim onermistir Mimari ve Kentlesme alanlarina yogunlasmadan onceki donemde Salingaros cebir matematiksel fizik elektromanyetik alanlar ve termonukleer fuzyon konularinda dikkat ceken calismalar yayinladi Halen San Antonio Teksas Universitesi nde matematik profesoru olarak calisan Salingaros Italya Meksika ve Hollanda daki bazi mimarlik fakultelerinde de dersler vermektedir Kisisel BilgilerYunan bir ailenin tek cocugu olan Salingaros un babasi populer besteci tur Salingaros ayni zamanda opera sanatcisi bariton Spyros Sali n garos un da yegenidir EgitimOnce ressam olarak sanat alaninda calismalar yapan Salingaros kisa sure sonra bilime yoneldi nde fizik okuyan akademisyen 1974 yilinda nde yuksek lisans ve 1978 de de doktora calismalarini tamamladi 1982 senesinde Christopher Alexander ile uzun soluklu bir isbirligine koyulan Salingaros Alexander in doganin estetigi ve geometrik surecleri hakkindaki The Nature of Order adli 4 ciltlik saheserinin editorlerinden birisi oldu KariyerSalingaros 1983 yilinda bugun halen gorevli oldugu San Antonio Teksas Universitesi Matematik Bolumunde calismaya basladi 1990 li yillarda mimari ve kent formu hakkindaki arastirmalarini yayinlamaya basladi 1997 yilinda mimari alaninda yaptigi calismalariyla tarafindan ilk kez verilmeye baslanan odulun sahibi oldu 2003 te INTBAU nun International Network for Traditional Building Architecture amp Urbanism Geleneksel Bina Mimari ve Kentlesme Uluslararasi Agi ve INTBAU College for Traditional Practitioners in Geleneksel Uygulayicilar Okulu Onur Kuruluna secildi CalismalariSalingaros un eserleri kent morfolojisi fraktalleri ve sebekeleri alaninda iki temel kavramin olusmasina yardimci oldu Principles of Urban Structure adli eseri sehirleri devasa fraktaller olarak tanimliyor olmasi nedeniyle Ingiltere ve in Fransa calismalariyla kiyaslandi Yine ayni sekilde kentleri birer dev sebeke olarak tarif ettigi icin bu eser Hollanda ve un Fransa calismalariyla karsilastirildi Salingaros un calismalari kent formunu kucuk dunya agi ve olceksiz ag gibi yeni kavramlarla iliskilendirir Londra Universitesi nde Sehir Planlama Profesoru olan Michael Batty Salingaros un alana yaptigi katkilar icin soyle der Tabandan yukari evrimlesen sebekelerin nasil etkin ve uyum saglamis duzenli olcekli hiyerarsilere onculuk ettigini gosteriyor Bu kucuk dunya teorisi ama bu teori icinde henuz pek de somurulmemis olan bir fikir mikrobu barindiriyor Kentlerdeki elementleri birbiriyle iliskilendirmede cok sayida kisa link dogal olarak bir siraya girerek daha az sayidaki uzun linkleri meydana getiriyor Bu uzun linkler bence kucuk dunyalar olceksiz aglar guc kanunu dagilimlari ve daha da onemlisi ulasim teknolojisindeki degisikliklerle baglantilandirilabilir Bu noktayi ilk isaret eden Salingaros oldu Ref Daha onceden yayinlanmis olan makalelerini bir arada topladigi A Theory of Architecture adli eseri formlarla insani hassasiyetlerin iliskisini ortaya koyan bilimsel prensipler sunan tasarim alanina yonelik bir dizi rehber niteligindedir Bu calismasinda uygulamali mimari sistemi herhangi bir uygulayici mimarin kullanabilecegi sekilde tarif eder Bu eserde Salingaros insanin hassasiyetlerine en duyarli binalar olarak tarif ettigi eskinin muhtesem binalari hakkindaki gozlemlerini bir arada toplamistir Her ne kadar bu yontem ve altinda yatan kuram geleneksel mimari tipolojileri desteklese de Salingaros mimarlarin belli durumlarda kararin cevresel faktorleri ve projenin ihtiyaclari dogrultusunda sekillenmesine musaade etmeleri gerektiginin altini cizerek duruma bagli olarak kendi fikirlerini de ozgurce hayata gecirmelerini salik verir Eserinde su sorularin cevabini aramistir Susleme yapmak nasil hakli cikarilabilir neden gereklidir Samimi havayi ve guzelligi on plana cikaran hiyerarsiler ve oranlar nelerdir Biyolojik dogamizin hangi yonu ya da belki de doganin kendisinin hangi ozelligi nedeniyle belli bir yapinin karsisinda bir sey hissederken baska bir yapi karsisinda farkli duygular hissederiz Bir matematikci olarak yorum yapan Salingaros bu sorulari yanitlamak icin kuramsal bir cerceve onerir Anti Architecture and Deconstruction adli eserde ise cagdas star mimarisi ve akademi dunyasi mimari medya icinde bu sistemi destekleyenlere karsi kaleme alinmis makaleler bir araya getirilmistir Eser yazarin bu cevrelerin eylemleri nedeniyle on plana ciktigini one surdugu kotu mimari ye karsi atesli bir iddianame niteligindedir Salingaros kotu mimari yi insanlari rahatsiz veya fiziksel olarak hasta yapan ve siradan insanlarin gereksinimlerine ve dogaya adapte olmak yerine formal veya ideolojik kaygilar pesinde kosan mimari olarak tanimlar Nikos Salingaros ve tarafindan kaleme alinan Social Housing in Latin America A Methodology to Utilize Processes of Self Organization baslikli makalede bir cevrenin basarili bir sekilde insa edilmis olmasini garanti altina almada sosyo uzamsal iliskilerin oynadigi rol ele alinmistir Bugun dunyanin karsi karsiya oldugu temel kentlesme sorunu sadece toplu konutlarin planlanmasi ve insasini kapsayan sosyo politik surecleri degil favela larin genis kapsamli bir renovasyonunu da icermektedir Bu makale medeni haklardan mahrum kalmaya ve bu haklarin gaspina karsi sakinleri tarafindan savunulacak kadar cok sevilen kent uzamini cok onemli bir kavram olarak betimler Burada duygusal bir kriter soz konusudur ve bu kriter kent sakinlerinin kendilerine uygun kent morfolojisi icinde duygusal ihtiyaclarinin dogru sekilde tatmininden dogar Bu tatmin de sadece kullanici katilimiyla bir ST temsilcisinin rehberliginde gelisen tabandan yukariya yuruyen bir surec cercevesinde yaratilir Bu basarili kent uzami turu ender olarak savas sonrasi planlamanin tipolojilerinden dogar Salingaros daha yakin tarihli eserlerinde insan cevresinin tasariminin vazgecilmez bir bileseni olarak Biyofili konusuna egilmistir Bu noktada Salingaros un gorusleri un Surdurulebilir Tasarim hakkindaki fikirlerine paraleldir EtkiMimari Salingaros un mimari alaninda bazi onemli figurler uzerinde kuramsal acidan buyuk etkisi oldu A Pattern Language ve Notes on the Synthesis and Form adli zihin acici bilimsel incelemelerin yazari olan Salingaros un etkisini su sozlerle aciklar Bana gore bilim ve mimari arasindaki derin baglantiyi kesfetmeye baslayan ikinci kisi Katarxis in dort editorunden biri olan Nikos Salingaros tu Yillar boyu The Nature of Order da yer alan materyalin yayina hazirlanmasinda bana yardimci oldu Sanirim 90 li yillarin ortalarinda mimari problemlere bilimsel bir yolla yaklastigi makaleler yazmaya basladi 90 larin ikici yarisinda bu koprunun insasina onemli katkilarda bulunmaya ve mimaride bir kopru olusturan bilimsel kesiflere yapmaya basladi Cagdas mimari alaninin onemli elestirmenlerinden Prens Charles Salingaros un eseri A Theory of Architecture a yazdigi onsozde matematikcinin etkisini su ifadeyle dile getirdi Bu merak uyandirici belki de tarihsel olarak onemli bu yeni dusunurunkinden daha kiskirtici bir ses yok kuskusuz Yuksek Binalar le birlikte kaleme aldigi The End of Tall Buildings 2001 Yuksek Binalarin Sonu adli kitabinda Salingaros gokdelenlerin devrinin kapandigini ve 11 Eylul un kent formuna hakim olan modernist tipolojilerin sonunun baslangic noktasi oldugunu one surdu Her ne kadar dunya gokdelen insa etmeye devam ettiyse de eser bu alanda en cok gonderme yapilan ve en tartismali denemelerden biri oldu Bu metni referans gosteren The Washington Post yazari soyle diyordu Insanlar bugun su duyguyu iliklerine kadar hissediyor bir hedef olma korkusu Peki bugun Dunya Ticaret Merkezi gibi yuksek binalarin ideal hedefler oldugunu kim inkar edebilir Sehircilik Salingaros temel olarak alaninda etkili modernist mimar ve sehir planlamacisi olan tarafindan 1933 yilinda yazilmis olan Atina Anlasmasi nin yerini almak uzere hazirlanan 2003 tarihli Yeni Atina Anlasmasi na katkida bulundu Kentin islevlerini ayri ayri inceleyen bu detayli plan monokultur ve yayilma gibi savas sonrasi kent tipolojilerinin olusturulmasina yardimci oldu Bu ve benzeri yazilari araciligiyla Salingaros banliyoleri guclendirmeye ve ABD ve Avrupa kentlerini insani bir olcekte yeniden baglantilandirmaya gayret etti Bu calisma yayilmaci gelisimin yerini daha kompakt ve icinde yuruyerek gezilebilir sehirler ve kasabalarin almasi gerektigini savunan Yeni Kentlesme akimi ile ayni dogrultudadir Bilgisayar Bilimi Salingaros hicbir zaman tam anlamiyla bir yazilim makalesi kaleme almamistir Buna ragmen matematikcinin iki yazisi bilgisayar bilimi cevrelerinde alintilanmistir Her iki yazi da Principles of Urban Structure adli kitaba daha sonradan dahil edildi Salingaros The Structure of Pattern Languages 2000 adli eserinde oruntulerin yazilim alaninda Alexander tarafindan ortaya konan tasarim oruntusu paterni hareketinin merkezini olusturan bir kavram yinelenen tasarim cozumleri ve insan aktiviteleri hakkinda bilgiler icerdigini one surer Salingaros a gore gozlemlenen oruntulerin baglantilandirilma yontemleri bir Oruntu Dilini gecerli kilar ve stilistik kurallari ve anti oruntuleri rastgele olarak saf disi birakir Bu konuda E Todd Kemp ve C Phillips in yorumu soyledir Salingaros baglantilari olmadigi icin gevsek bir oruntu birikiminin bir sistem olmadigini ortaya koyuyor Buradan hareketle bir birikimin bir dil olup olmadigini belirleyen seyin oruntuler arasindaki baglantilarin kalitesi ve dogasi oldugunu ima ediyor Yazar oruntu dillerini tartisirken iki baglantisallik formu tanimliyor dissal baglantisallik ve icsel baglantisallik Bu iki baglanti formu bir oruntu dilinin dogrulanmasinda temel etmendir Salingaros bir oruntu dilinde seviyeler arasindaki ve seviyelerin icindeki baglantilarin zenginliginin dilin icsel gecerligini belirleyen faktor oldugunu ortaya koymaktadir la birlikte kaleme aldigi The Information Architecture of Cities 2004 adli kitabinda kentleri yuksek seviyeli islevselligin sistemi iletisim halindeki modullere boldugu bir bilgisel mimari sistemi olarak tanimlar Cevresel girdiler sahsi iliskiler telekomunikasyon ve insanlarin hareketi kent sistemlerindeki bilgi degis tokusunun kapsamina dahildir Kent sakinlerinin sehrin icinde seyahat etmeleri seyahatin niyeti etkilesimdir temel bir bilgi alisverisi teskil eder Ama ideal olarak seyahatler ikincil ve kazara yapilan bilgi degis tokusu saglar Ornegin isine gitmekte olan bir yaya yolda alisveris eder reklamlara bakar bir gazete satin alir bir arkadasina rastlar ve onunla bir iki laf eder Kentlerin erdemi iste bu yogunluklu fraktal cok katmanli bilgi alisverisidir Bu alisveris kentlerde ekonomik refah ve kulturun yaratilmasiyla yakindan ilintilidir The Information Architecture of Cities adli eserinde Salingaros ayrica fraktal yukleme adini verdigi son derece yararli bir nosyonu da tanimlamistir Bu nosyon daha sonra Richard Veryard Phil Jones ve bilgisayar bilimi ile ilgili baska kisilerce de kullanilmistir Karmasiklik Salingaros fizikteki termodinamik kantitelerle bir analoji kurarak bir Karmasiklik modeli gelistirdi Bu modeli daha sonra bilgisayar bilimi uzmani la birlikte daha da ileri goturdu Bu calismada Herbert Simon in onemli olan organizasyonun karmasikligidir diyen nosyonu temel alinarak bunu olcmek icin basit araclar onerildi Christopher Alexander Salingaros un modelini The Nature of Order in ilk cildinde soyle tartismistir Sadece yasayan yapiyi prensipte matematiksel muameleye hassas oldugunu ve bu nedenle de fizik biliminin bir parcasi olarak gorulmesi gerektiginin altini cizmek icin bu sonucu isaret etmenin cok onemli olduguna inaniyorum Felsefe Salingaros mimaride yapibozumculugu ve yapibozumculugun postyapisalci felsefede elestirel olmayan uygulamalarinin sert bir dille elestirmistir The Derrida Virus baslikli makalesinde Fransiz dusunur Jacques Derrida nin fikirlerinin elestirel olmayan bir sekilde uygulanmasinin mantikli dusunceyi ve bilgiyi darmadagin eden bir bilgi virusu meydana getirdigini savunur Salingaros dusuncelerin aktarimini aciklarken daha once Richard Dawkins tarafindan ortaya konan mem modelini kullanmistir Boylelikle daha evvel dusunur Richard Wolin in one surdugu Derrida nin felsefesinin mantiken nihilist oldugu gorusunu gecerli kilan bir model ortaya koymustur Her ne kadar Dawkins in fikirlerini kullanmis olsa da Salingaros Dawkins in The God Delusion adli kitabinda acikladigi gibi dini herhangi baska bir mem olarak degerlendirmis olmasina sert bir sekilde karsi cikar Alexander in din ile geometri arasinda bag kurdugu en son eserini destekleyen Salingaros dini gelenegin gerek mimaride gerek felsefede insanin anlasilabilmesi icin onemli tarihi katkilari oldugu gorusunu savunur Genel Salingaros Utne Reader in Kasim Aralik 2008 sayisinda yayinlanan Dunyamizi degistirmekte olan 50 UZGORULU kisi listesine dahil edilmistir Bu liste 2001 yilinda Utne Reader tarafindan basilan ve Jane Jacobs Andres Duany Elizabeth Plater Zyberk Muhammad Yunus Fritjof Capra Edward Goldsmith ve William McDonough un da yer aldigi 65 UZGORU Hayatimizi degistirecek kisiler ve fikirler adli kitaptan sonra yapilan ilk devam listesi niteligindedir Bibliografya The Derrida Virus Telos12 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde 126 2003 New York Telos Press Anti Architecture and Deconstruction 2004 ve 2007 Principles of Urban Structure 2005 A Theory of Architecture 2006 The Future of Cities 2007 Ayrica bakinizKaynakca 24 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Mart 2020 Michael Batty Review of Principles of Urban Structure by Nikos A Salingaros Journal of Urban Design Vol 11 No 1 2006 s 141 143 PDF 30 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Mart 2011 15 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mart 2011 13 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mart 2011 Preface to Nikos Salingaros A Theory of Architecture Solingen Umbau Verlag 2006 s 9 20 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mart 2011 25 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mart 2011 12 Agustos 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mart 2011 E Todd E Kemp amp C Phillips What makes a good user interface pattern language The Information Architecture of Cities 20 Agustos 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mart 2011 Fractal Loading 15 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Friday June 18 2004 17 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mart 2011 8 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mart 2011 16 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mart 2011 Dis baglantilar 7 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi 24 Subat 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi 9 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi 5 Mayis 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi 13 Subat 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi 30 Eylul 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Manner of Man Magazine interview Nikos Salingaros International Network for Traditional Building Architecture amp Urbanism INTBAU 30 Ocak 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi