Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nisan Tezleri (Rusça: апрельские тезисы), 1917 Şubat Devrimi ile Rusya’daki Çarlık rejiminin devrilmesi üzerine sürgünde bulunduğu İsviçre’den, Mühürlü Tren ile Rusya’nın başkenti Petrograd’a gelen Bolşevik lider Lenin tarafından ilan edilen ve parti tarafından izlenmesi gereken siyasi hattı anlatan açıklamalar. Tezler daha çok Rusya’nın içinde bulunduğu durumu tahlil etmekte ve Bolşevikler tarafından yapılması gerekenleri sıralamaktadır.
Tezlerde Lenin “Tüm İktidar Sovyetlere” sloganında da görüldüğü gibi iktidarın işçi, asker ve köylülerin kendiliğinden kurdukları taban örgütlenmesi olan Sovyetler tarafından alınmasını savunur. Ayrıca Geçici Hükûmet ile hiçbir şekilde iş birliği yapılmamasını önerir. Nisan Tezleri Bolşevik siyasi hattını belirleyen ve Temmuz Günleri ile Ekim Devrimini etkileyen, leninizmin temellerinin atılmasını sağlayan öneme sahiptir.
Arka plan
Tezlerin Lenin tarafından açıklandığı Nisan 1917’de Rusya birkaç ay öncesine göre çok değişmiştir. Şubat Devrimi ile Çar II. Nikolay devrilmiştir. Başa geçen Geçici Hükûmet ülkede iktidar olmaya çalışacaktır. Başbakan olan Georgi Lvov ve sonrasında Aleksandr Kerenski liberal ve ılımlı sosyalistler tarafından kurulan hükûmetlere başkanlık edeceklerdir. Ancak Geçici Hükûmet tam otoriteye sahip konumda değildir. Şubat Devriminden sonra tabanda işçilerin, askerlerin ve köylülerin kurdukları Sovyet organların varlığı ve azımsanmayacak gücü ikili iktidar durumu yaratmıştır.
Şubat Devriminden sonra sürgünde İsviçre’de bulunan Lenin derhal Rusya’ya dönmek ister. Ancak ülkeye geri dönmesi çok zordur çünkü I. Dünya Savaşı sürmektedir ve o tarafsız İsviçre’de sıkışıp kalmıştır. İsviçreli komünist Fritz Platten, Lenin ve beraberindeki Rus sürgünlerin Rusya’ya dönebilmesi için Almanya İmparatorluğu ile temas kurar. Özellikle II. Wilhelm radikal sosyalist görüşleriyle bilinen Bolşevik liderin Rusya’ya dönerek Almanya ile savaş halinde olan Rusya’yı savaş dışına bırakabileceğini düşünür. Bu sayede Almanya Batı Cephesine asker kaydırabilecektir. İki taraf da Fritz Platten aracılığında Rus sürgünlerin Almanya’dan Mühürlü Tren olarak adlandırılan trenle geçmesinde anlaşır. İsveçli komünistler ve Ture Nerman sayesinde İsveç'ten geçen Lenin, İsviçre-Almanya-İsveç-Finlandiya üzerinden 3 Nisan (16 Nisan) 1917 günü Petrograd’a ulaşmış olur.
Tezler
Nisan Tezleri, Bolşevik yayın organı Pravda’da yayınlanır ve Lenin tarafından 4 Nisan 1917 günü Tüm Rusya İşçi ve Asker Temsilcileri Sovyeti Konferansının birleşiminde ilan edilir:
- Geçici Hükûmetin burjuva karakteri ilan edilir ve bu hükûmete destek verilmemesi gerektiği belirtilir. Hükûmetin Rusya halklarına verdiği her vaadin yalan olduğu ifşa edilmelidir. I. Dünya Savaşı emperyalist bir savaş olarak mahkûm edilir ve tüm ülke sosyal demokrat partilerine çağrı yapılarak “devrimci bozgunculuk” yapılması savunulur.
- Rusya’nın devrimci bir süreçten geçmekte olduğu belirtilir. Ancak işçi sınıfının yeterli olmayan sınıf bilinci ve örgütlülüğü nedeniyle iktidar burjuvazinin eline geçmiştir. Devrimin ikinci aşamasında iktidar işçi sınıfının ve köylülüğün en yoksul kesimlerinin eline geçmelidir.
- Bolşeviklerin Sovyet organlarında sadece bir azınlık olduğu teslim edilir. SR’lar başta olmak üzere tüm küçük burjuva oportünist partilerin burjuvaziye yaranmaya çalıştıkları öne sürülür.
- Oluşturulmaya çalışılan parlamenter bir cumhuriyetin geri bir istek olduğu savunulur. Bunun yerine tüm ülkede tabandan örgütlenen İşçi ve Köylü Vekilleri Sovyet Cumhuriyeti kurulmalıdır.
- Polis, ordu ve bürokrasinin dağıtılması gerekliliği belirtilir. Yeni düzende tüm yetkililer seçimle başa gelecek ve her zaman değiştirilebilecektir, ayrıca maaşları iyi bir işçinin ortalama ücretini geçmeyecektir.
- Toprak sorunu bütün ağırlığıyla Köylü Sovyetlerinin gündemine taşınmalıdır. Bütün topraklara el konulmalı ve ülkedeki topraklar kamulaştırılmalıdır. El konan topraklar Köylü Vekilleri Sovyetleri tarafından hak sahiplerine dağıtılacaktır. Büyük topraklarda yerel Sovyetlerin denetiminde örnek çiftlikler kurulmalıdır.
- Ülkedeki tüm bankalar tek bir ulusal banka olarak birleştirilecektir ve İşçi Vekilleri Sovyetinin denetimine girecektir.
- Partinin derhal acil gündemlerin görüşülmesi için bir kongre yapması savunularak bu toplantıda aşağıdaki hususların tamamlanması talep edilir:
- 1.Emperyalizm ve emperyalist savaş konusunda parti programı değiştirilmelidir.
- 2.Devlet ile ilgili olarak asgari program güncellenmeli ve parti ismi değiştirilmelidir. Savaş öncesinde sosyalizme ihanet eden sosyal demokratlardan ve burjuvaziyi savunanlardan ayrılmak için partinin ismi Komünist Parti olarak değiştirilmelidir.
- Sosyal demokratların örgütlenmesine karşı olacak şekilde yeni ve devrimci bir enternasyonal örgütlülük oluşturulmalıdır.
Etkileri
Bolşevikler Şubat Devrimini beklememektedir ve örgütsel olarak hazırlıksız yakalanırlar. O dönemde Rusya’da çok az Bolşevik lider bulunmaktadır. Lenin, Stalin, Matvei Muranov, Lev Kamenev ve Grigori Zinoviev gibi Bolşevik liderler ya ülke dışında ya da ülke içinde sürgündedir. Özellikle ülke içindeki sürgünden geri dönen Kamenev, Muranov ve Stalin Geçici Hükûmet ile daha ılımlı bir politika güdeceklerdir. Ancak onların gelmesinden önce bunun aksini savunan ikincil Bolşevik liderlerden Aleksandr Şlyapnikov ve Vyaçeslav Molotov bu ekibin gelmesiyle tasfiye edilecektir. Lenin’in tam bu sırada ülkeye dönmesi Bolşevikleri farklı bir doğrultuya sokacak ve partililerin duruma bakışını netleştirecektir.
İlk başta tüm partinin karşı çıktığı Nisan Tezlerini yılmadan tek tek bütün partililere anlatan ve onları ikna eden Lenin, Ekim Devrimine giden yolda çok önemli bir ideolojik açılım yapmış olur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Lenin bu düşüncesini “Sosyalizm ve Savaş” adlı eserinde de savaş sürmekteyken belirtmiştir.
- ^ Komintern (Komünist Enternasyonal) olarak da bilinen III. Enternasyonal 1919 yılında Moskova’da kurulacaktır.
- ^ 18 Mart 1917 tarihli Pravda No.12 içindeki yazısında Stalin Geçici Hükümeti ılımlı şekilde eleştirmektedir 20 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 19 Mayıs 2021 tarihinde erişilmiştir
Dış bağlantılar
- Bu kişinin Marxists Internet Archive'deki mevcut eserleri için: Nisan tezleri.
- marxist.org internet adresinde Nisan Tezleri (İngilizce), 03 Şubat 2010 tarihinde erişilmiştir26 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nisan Tezleri Rusca aprelskie tezisy 1917 Subat Devrimi ile Rusya daki Carlik rejiminin devrilmesi uzerine surgunde bulundugu Isvicre den Muhurlu Tren ile Rusya nin baskenti Petrograd a gelen Bolsevik lider Lenin tarafindan ilan edilen ve parti tarafindan izlenmesi gereken siyasi hatti anlatan aciklamalar Tezler daha cok Rusya nin icinde bulundugu durumu tahlil etmekte ve Bolsevikler tarafindan yapilmasi gerekenleri siralamaktadir Nisan tezleri nin orijinal el yazimi taslak metniLenin Agustos 1917 Tezlerde Lenin Tum Iktidar Sovyetlere sloganinda da goruldugu gibi iktidarin isci asker ve koylulerin kendiliginden kurduklari taban orgutlenmesi olan Sovyetler tarafindan alinmasini savunur Ayrica Gecici Hukumet ile hicbir sekilde is birligi yapilmamasini onerir Nisan Tezleri Bolsevik siyasi hattini belirleyen ve Temmuz Gunleri ile Ekim Devrimini etkileyen leninizmin temellerinin atilmasini saglayan oneme sahiptir Arka planTezlerin Lenin tarafindan aciklandigi Nisan 1917 de Rusya birkac ay oncesine gore cok degismistir Subat Devrimi ile Car II Nikolay devrilmistir Basa gecen Gecici Hukumet ulkede iktidar olmaya calisacaktir Basbakan olan Georgi Lvov ve sonrasinda Aleksandr Kerenski liberal ve ilimli sosyalistler tarafindan kurulan hukumetlere baskanlik edeceklerdir Ancak Gecici Hukumet tam otoriteye sahip konumda degildir Subat Devriminden sonra tabanda iscilerin askerlerin ve koylulerin kurduklari Sovyet organlarin varligi ve azimsanmayacak gucu ikili iktidar durumu yaratmistir Subat Devriminden sonra surgunde Isvicre de bulunan Lenin derhal Rusya ya donmek ister Ancak ulkeye geri donmesi cok zordur cunku I Dunya Savasi surmektedir ve o tarafsiz Isvicre de sikisip kalmistir Isvicreli komunist Fritz Platten Lenin ve beraberindeki Rus surgunlerin Rusya ya donebilmesi icin Almanya Imparatorlugu ile temas kurar Ozellikle II Wilhelm radikal sosyalist gorusleriyle bilinen Bolsevik liderin Rusya ya donerek Almanya ile savas halinde olan Rusya yi savas disina birakabilecegini dusunur Bu sayede Almanya Bati Cephesine asker kaydirabilecektir Iki taraf da Fritz Platten araciliginda Rus surgunlerin Almanya dan Muhurlu Tren olarak adlandirilan trenle gecmesinde anlasir Isvecli komunistler ve Ture Nerman sayesinde Isvec ten gecen Lenin Isvicre Almanya Isvec Finlandiya uzerinden 3 Nisan 16 Nisan 1917 gunu Petrograd a ulasmis olur TezlerNisan Tezleri Bolsevik yayin organi Pravda da yayinlanir ve Lenin tarafindan 4 Nisan 1917 gunu Tum Rusya Isci ve Asker Temsilcileri Sovyeti Konferansinin birlesiminde ilan edilir Gecici Hukumetin burjuva karakteri ilan edilir ve bu hukumete destek verilmemesi gerektigi belirtilir Hukumetin Rusya halklarina verdigi her vaadin yalan oldugu ifsa edilmelidir I Dunya Savasi emperyalist bir savas olarak mahkum edilir ve tum ulke sosyal demokrat partilerine cagri yapilarak devrimci bozgunculuk yapilmasi savunulur Rusya nin devrimci bir surecten gecmekte oldugu belirtilir Ancak isci sinifinin yeterli olmayan sinif bilinci ve orgutlulugu nedeniyle iktidar burjuvazinin eline gecmistir Devrimin ikinci asamasinda iktidar isci sinifinin ve koylulugun en yoksul kesimlerinin eline gecmelidir Bolseviklerin Sovyet organlarinda sadece bir azinlik oldugu teslim edilir SR lar basta olmak uzere tum kucuk burjuva oportunist partilerin burjuvaziye yaranmaya calistiklari one surulur Olusturulmaya calisilan parlamenter bir cumhuriyetin geri bir istek oldugu savunulur Bunun yerine tum ulkede tabandan orgutlenen Isci ve Koylu Vekilleri Sovyet Cumhuriyeti kurulmalidir Polis ordu ve burokrasinin dagitilmasi gerekliligi belirtilir Yeni duzende tum yetkililer secimle basa gelecek ve her zaman degistirilebilecektir ayrica maaslari iyi bir iscinin ortalama ucretini gecmeyecektir Toprak sorunu butun agirligiyla Koylu Sovyetlerinin gundemine tasinmalidir Butun topraklara el konulmali ve ulkedeki topraklar kamulastirilmalidir El konan topraklar Koylu Vekilleri Sovyetleri tarafindan hak sahiplerine dagitilacaktir Buyuk topraklarda yerel Sovyetlerin denetiminde ornek ciftlikler kurulmalidir Ulkedeki tum bankalar tek bir ulusal banka olarak birlestirilecektir ve Isci Vekilleri Sovyetinin denetimine girecektir Partinin derhal acil gundemlerin gorusulmesi icin bir kongre yapmasi savunularak bu toplantida asagidaki hususlarin tamamlanmasi talep edilir 1 Emperyalizm ve emperyalist savas konusunda parti programi degistirilmelidir 2 Devlet ile ilgili olarak asgari program guncellenmeli ve parti ismi degistirilmelidir Savas oncesinde sosyalizme ihanet eden sosyal demokratlardan ve burjuvaziyi savunanlardan ayrilmak icin partinin ismi Komunist Parti olarak degistirilmelidir Sosyal demokratlarin orgutlenmesine karsi olacak sekilde yeni ve devrimci bir enternasyonal orgutluluk olusturulmalidir EtkileriBolsevikler Subat Devrimini beklememektedir ve orgutsel olarak hazirliksiz yakalanirlar O donemde Rusya da cok az Bolsevik lider bulunmaktadir Lenin Stalin Matvei Muranov Lev Kamenev ve Grigori Zinoviev gibi Bolsevik liderler ya ulke disinda ya da ulke icinde surgundedir Ozellikle ulke icindeki surgunden geri donen Kamenev Muranov ve Stalin Gecici Hukumet ile daha ilimli bir politika gudeceklerdir Ancak onlarin gelmesinden once bunun aksini savunan ikincil Bolsevik liderlerden Aleksandr Slyapnikov ve Vyaceslav Molotov bu ekibin gelmesiyle tasfiye edilecektir Lenin in tam bu sirada ulkeye donmesi Bolsevikleri farkli bir dogrultuya sokacak ve partililerin duruma bakisini netlestirecektir Ilk basta tum partinin karsi ciktigi Nisan Tezlerini yilmadan tek tek butun partililere anlatan ve onlari ikna eden Lenin Ekim Devrimine giden yolda cok onemli bir ideolojik acilim yapmis olur Ayrica bakinizIkili iktidar Temmuz GunleriKaynakca Lenin bu dusuncesini Sosyalizm ve Savas adli eserinde de savas surmekteyken belirtmistir Komintern Komunist Enternasyonal olarak da bilinen III Enternasyonal 1919 yilinda Moskova da kurulacaktir 18 Mart 1917 tarihli Pravda No 12 icindeki yazisinda Stalin Gecici Hukumeti ilimli sekilde elestirmektedir 20 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 19 Mayis 2021 tarihinde erisilmistirDis baglantilarBu kisinin Marxists Internet Archive deki mevcut eserleri icin Nisan tezleri marxist org internet adresinde Nisan Tezleri Ingilizce 03 Subat 2010 tarihinde erisilmistir26 Aralik 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde