Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sosyalist Devrimci Parti (bazı yerlerde Sosyalist Devrimcilerin Partisi) veya SR'lar (Rusça: Па́ртия социали́стов-революционе́ров / Partiya sotsialstov-revolyutsionerov, kısaca; ПСР / PSR, па́ртия с.-р. / partiya s.r.; эсе́ры / eser), 20. yüzyıl başlarında Rus İmparatorluğu ve Sovyetler Birliği'nde faaliyet gösteren siyasi partidir.
Sosyalist Devrimci Parti Партия социалистов-революционеров | |
|---|---|
| Kısaltma | SR |
| (Genel sekreter) | Viktor Çernov |
| Slogan(lar) | Mücadeleyle haklarınıza ulaşacaksınız! |
| Kuruluş tarihi | 1902 |
| Kapanış tarihi | 1940 |
| Bölünme | Sol SR |
| Gazete(ler) | Devrimci Rusya |
| İdeoloji | Tarım sosyalizmi Narodniçestvo |
| Siyasi pozisyon | Sol |
| Uluslararası üyelik | İkinci Enternasyonal (1889-1916) (1923-1940) |
| Resmî renkler | Kırmızı |
| Parti bayrağı | |
 | |
| Rusya İmparatorluğu | |
SR'nin kökeni Narodnik ve Rus popülist hareketlerine kadar uzanır. Catherine Breshkovsky ve Grigory Gershuni tarafından kurulan , Victor Çernov'un Revolutsionnaya Rossiya gazetesi gibi 1890’lu yıllarda örgütlenen yöresel sosyalist devrimci grupları toplayarak kurulan 1901’de meydana gelmiştir. Parti organ gazeteleri Znamia Truda (İşçinin sancağı), Delo Naroda (Halkın davası) ve Volia Naroda (Halkın iradesi). Gershuni, Breshkovsky, A.A. Argunov, N.D. Avksentiev, M.R. Gots, Mark Natanson, N.I. Rakitnikov (Maksimov), Vadim Rudnev, N.S. Rusanov, I.A. Rubanoviç ve Boris Savinkov gibi isimler de parti liderleri arasında yer almışlardır.
SR programı hem demokratik sosyalist hem de çiftçi sosyalist çizgiyi takip etmiştir. Bolşevik’in toprağın devletleştirmesine karşı toprağın toplumlaştırmasını savunmuş ve Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi (Bolşevik ve Menşevik) ile farklı olarak Marksist değildi. SR'liler Proletariat değil çiftçi sınıfın Rusya'nın devrimci sınıf olacağına inanıyorlardı.
1890'lu yıllarda Rusya'da gerçekleşen ekonomik kalkınmayla hızla gelişen kent işçilerinin beğenini kazanmak için hitab edecek kitleyi genişleştirmeye çalışmışlardır. Amacı "halk" kavramını genişleterek Çar rejimine karşı çıkan bütün toplumsal unsurlarını kapsamaktı.
1905 Rus Devrimi, 1905 Moskova Ayaklanması, Moskova ve Sankt-Peterburg Sovyetlerinde aktif rolü oynamıştır. Resmî olarak "Duma" (meclis) seçimlerini boykot ettiği halde 1906'de yapılan ilk seçimde 34, 1907'de yapılan ikinci seçimde 37 milletvekili çıkarmıştır.
Sosyalist Devrimci Çatışma Organizasyonu
SR'nin hem siyasi hem de kırsal devrimin temel taktiği terörizm olmuştur. Gershuni önderliğindeki SR Çatışma Organizasyonu (Боевой Организации ПСР), devlet yetkililerine karşı suikast düzenlemekle sorumlu olup partinin siyasi faaliyetlerini tehlikeye atmamak için partiden ayrı olarak yönetilmiştir. ve Plehve olmak üzere iki içişleri bakanı ve Duk , Ufa valisi N.M. Bogdanoviç ve birçok yüksek rütbeli yetkilileri öldürmüştür.
1903’te Gershuni, temsilcisi ve aynı zamanda Okhrana (gizli polis)’nın ajanı olan Yevno Azef'in ihanete uğrayarak tutuklanmıştır. Gerchuni’nin yerine örgütün yeni lideri seçilen Azef, Okhrana’ya çalışmaya devam ederek bazen terör operasyonlarını yönetmiş bazen de arkadaşlarını Okhrana'ya teslim etmiştir. Boris Savinkov, " Suikastı" başta olmak üzere çeşitli operasyonları yürütmüştür.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sosyalist Devrimci Parti bazi yerlerde Sosyalist Devrimcilerin Partisi veya SR lar Rusca Pa rtiya sociali stov revolyucione rov Partiya sotsialstov revolyutsionerov kisaca PSR PSR pa rtiya s r partiya s r ese ry eser 20 yuzyil baslarinda Rus Imparatorlugu ve Sovyetler Birligi nde faaliyet gosteren siyasi partidir Sosyalist Devrimci Parti Partiya socialistov revolyucionerovKisaltmaSRGenel sekreterViktor CernovSlogan lar Mucadeleyle haklariniza ulasacaksiniz Kurulus tarihi1902Kapanis tarihi1940BolunmeSol SRGazete ler Devrimci RusyaIdeolojiTarim sosyalizmi NarodnicestvoSiyasi pozisyonSolUluslararasi uyelikIkinci Enternasyonal 1889 1916 1923 1940 Resmi renkler KirmiziParti bayragiRusya ImparatorluguSR 1917 secimleri posteri Kirmizi ust yazi partiya soc rev Rusca parti isminin kisaltilmis halidir Afiste partinin slogani olan Rusca V borbe obretesh ty pravo svoe Mucadeleyle haklariniza ulasacaksiniz tasiyan isciler ve dunya kuresi uzerinde yazan Rusca zemlya i volya toprak ve ozgurluk slogani partinin tarimci sosyalist ideolojisini ifade eder SR nin kokeni Narodnik ve Rus populist hareketlerine kadar uzanir Catherine Breshkovsky ve Grigory Gershuni tarafindan kurulan Victor Cernov un Revolutsionnaya Rossiya gazetesi gibi 1890 lu yillarda orgutlenen yoresel sosyalist devrimci gruplari toplayarak kurulan 1901 de meydana gelmistir Parti organ gazeteleri Znamia Truda Iscinin sancagi Delo Naroda Halkin davasi ve Volia Naroda Halkin iradesi Gershuni Breshkovsky A A Argunov N D Avksentiev M R Gots Mark Natanson N I Rakitnikov Maksimov Vadim Rudnev N S Rusanov I A Rubanovic ve Boris Savinkov gibi isimler de parti liderleri arasinda yer almislardir SR programi hem demokratik sosyalist hem de ciftci sosyalist cizgiyi takip etmistir Bolsevik in topragin devletlestirmesine karsi topragin toplumlastirmasini savunmus ve Rusya Sosyal Demokrat Isci Partisi Bolsevik ve Mensevik ile farkli olarak Marksist degildi SR liler Proletariat degil ciftci sinifin Rusya nin devrimci sinif olacagina inaniyorlardi 1890 lu yillarda Rusya da gerceklesen ekonomik kalkinmayla hizla gelisen kent iscilerinin begenini kazanmak icin hitab edecek kitleyi genislestirmeye calismislardir Amaci halk kavramini genisleterek Car rejimine karsi cikan butun toplumsal unsurlarini kapsamakti 1905 Rus Devrimi 1905 Moskova Ayaklanmasi Moskova ve Sankt Peterburg Sovyetlerinde aktif rolu oynamistir Resmi olarak Duma meclis secimlerini boykot ettigi halde 1906 de yapilan ilk secimde 34 1907 de yapilan ikinci secimde 37 milletvekili cikarmistir Sosyalist Devrimci Catisma OrganizasyonuSR nin hem siyasi hem de kirsal devrimin temel taktigi terorizm olmustur Gershuni onderligindeki SR Catisma Organizasyonu Boevoj Organizacii PSR devlet yetkililerine karsi suikast duzenlemekle sorumlu olup partinin siyasi faaliyetlerini tehlikeye atmamak icin partiden ayri olarak yonetilmistir ve Plehve olmak uzere iki icisleri bakani ve Duk Ufa valisi N M Bogdanovic ve bircok yuksek rutbeli yetkilileri oldurmustur 1903 te Gershuni temsilcisi ve ayni zamanda Okhrana gizli polis nin ajani olan Yevno Azef in ihanete ugrayarak tutuklanmistir Gerchuni nin yerine orgutun yeni lideri secilen Azef Okhrana ya calismaya devam ederek bazen teror operasyonlarini yonetmis bazen de arkadaslarini Okhrana ya teslim etmistir Boris Savinkov Suikasti basta olmak uzere cesitli operasyonlari yurutmustur Ayrica bakinizRus Ic Savasi Bolseviklere karsi sol ayaklanmalarKaynakca