Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ömer Hasan Ahmed el-Beşir (Arapça: عمر حسن احمد البشير; d. 1 Ocak 1944, ), asker ve siyasetçi. 1989-2019 yılları arasında Sudan devlet başkanı ve Ulusal Kongre Partisi'nin lideri. 1989'da tuğgeneral rütbesiyle görev yaptığı Sudan ordusu kansız bir darbeyle hükûmeti devralmış, Ekim 1993'te cuntanın kendisini feshetmesinden sonra devlet başkanlığına getirilmiştir.
| Mareşal Ömer Hasan Ahmed el Beşir | |
|---|---|
 | |
| 7. Sudan Devlet Başkanı | |
| Görev süresi 30 Haziran 1989 - 11 Nisan 2019 | |
| Başkan Yardımcısı | John Garang Salva Kiir Mayardit |
| Yerine geldiği | |
| Yerine gelen | Ahmed Avad bin Avf |
| Ulusal Kurtuluş Devrim Komuta Konseyi Başkanı | |
| Görev süresi 30 Haziran 1989 - 16 Ekim 1993 | |
| Yerine geldiği | |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Ömer Hasan Ahmed el-Beşir 1 Ocak 1944 , Sudan |
| Partisi | Ulusal Kongre Partisi |
| Evlilik(ler) | Fatima Khalid Widad Babiker Omer |
| Dini | Sünni İslam |
| Askerî hizmeti | |
| Bağlılığı |  Sudan Mısır |
| Branşı | |
| Hizmet yılları | 1960-2019 |
| Rütbesi | Mareşal |
| Çatışma/savaşları | Yom Kippur Savaşı İkinci Sudan İç Savaşı |
Ömer el-Beşir, 4 Mart 2009 tarihinde Uluslararası Ceza Mahkemesi'nce Darfur'daki çatışmaların sorumlusu olarak resmen soykırımla suçlanmıştır. Birleşmiş Milletler'e göre de, çatışmalar sırasında 300 bin kişi öldürülmüş ve 2 milyon 700 bin kişi de evlerini terk etmek zorunda kalmıştır.
Hakkında
El-Beşir, 1944 yılında Sudan'ın küçük bir köyü olan 'da doğdu. İlk eğitimini bu köyde aldı. Daha sonra ailesi ikinci eğitimini alacağı yere, Hartum'a taşındı. El-Beşir, 16 yaşında Sudan ordusuna katıldı. Kahire'deki askerî akademide eğitim aldı, 1966'da Sudan askerî Akademisi'nden mezun oldu. Paraşütçü subay oldu. Sonra, el-Beşir 1973 yılındaki Yom Kippur (1973 Arap-İsrail) Savaşı'nda, Mısır'ın İsrail'e saldırması sonucu Mısır ordusunda görev yaptı.
1975 yılında, el-Beşir, Sudan askerî ataşesi olarak Birleşik Arap Emirlikleri'ne gönderildi. Yurda dönüşünde bir garnizon komutanı yapıldı. 1981 yılında, zırhlı paraşüt tugay komutanı oldu.
Askerî hayatı
Sudan'a döndüğünde, Sudan Halk Özgürlüğü Ordusu'nda görev aldı. 1980'lerde general olurken, el-Beşir 1989 yılında demokratik yollarla seçilen devlet başkanı Sadiq al-Mahdi 'yi devirecek olan askerî darbede yer aldı. Ardından tüm siyasi partileri kapadı, basını sansürledi ve parlamentoyu feshetti. Devrimci Hareket Konseyi'nde (yasamaya ilişkin ve ülkenin üzerinde yürütmeyle ilgili güçle yeni kurulan bir organ) kürsü başkanı oldu.
İktidardan düşüşü
19 Aralık 2018'de ekonomik kriz sebebiyle başlayan gösterilerin rejime karşı eylemlere dönüşmüş, ordu, 11 Nisan 2019'da hükûmete yapılan askeri darbe ile Ömer el-Beşir'in 30 yıllık iktidarını sonlandırılıp tutuklamıştır.
Bir geçiş konseyi kuruluncaya kadar hemen ev hapsine alındı. Tutuklandığı sırada El Beşir, ülkenin 1956'da bağımsızlığını kazanmasından bu yana Sudan'ı diğer tüm liderlerden daha uzun süre yönetmişti ve Arap Birliği'nin en uzun süre iktidarda kalan devlet başkanıydı. Ordu ayrıca El Beşir'in kabinesinin tüm bakanlarının tutuklanmasını emretti, Ulusal Yasama Meclisini feshetti ve Birinci Başkan Yardımcısı ve Savunma Bakanı Korgeneral Ahmed Avad bin Avf tarafından yönetilen bir Geçiş Askeri Konseyi kurdu.
Başkanlık sonrası davalar
Hartum
17 Nisan 2019'da El Beşir ev hapsinden Hartum'daki Kobar Hapishanesine nakledildi. 13 Mayıs 2019'da savcılar El Beşir'i protestocuların öldürülmesine "teşvik etmek ve buna katılmakla" suçladı. Yolsuzluk davası (evinde 130 milyon dolar bulunduktan sonra) ve takip eden aylarda El Beşir'e karşı kara para aklama başladı. 14 Aralık 2019'da kara para aklama ve yolsuzluktan hüküm giydi. İki yıl hapis cezasına çarptırıldı.
21 Temmuz 2020'de kendisini iktidara getiren darbeyle ilgili davası başladı. Yaklaşık 20 askerî personel, darbedeki rolleri nedeniyle suçlandı.
Uluslararası Ceza Mahkemesi
Sudan geçiş dönemi Başbakanı Abdalla Hamdok ve Egemenlik Konseyi üyesi Sıddık Tawer, El Beşir'in UCM'ye devredileceğini açıkladı. 11 Şubat 2020'de Sudan'ın iktidardaki askeri konseyi, devrik El Beşir'i Darfur'da insanlığa karşı suç suçlamalarıyla yüzleşmek üzere Lahey'deki UCM'ye teslim etmeyi kabul etti. Ekim 2020'de ICC Başsavcısı Fatou Bensouda ve bir heyet, Beşir'in iddianamesi hakkında hükûmetle görüşmek üzere Sudan'a geldi. Darfurlu isyancılarla yapılan bir anlaşmada hükûmet, Beşir'in de dahil olacağı özel bir savaş suçları mahkemesi kurmayı kabul etti.
Sadıklarının 2021 darbe girişimi
21 Eylül 2021'de Sudan hükûmeti, Beşir'in yandaşlarını engellenen bir darbe girişimiyle suçladı. Hükûmete yakın kaynaklar, azmettiricilerin tutuklandığını ve sorguya çekildiklerini söyledi.
Uluslararası Ceza Mahkemesi yargılaması
14 Temmuz 2008'de Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Savcısı , Ömer el-Beşir'in soykırım, insanlığa karşı suçlar ve (Darfur)'da savaş suçu işlediği gerekçeleriyle suçladı ve tutuklanmasını talep etti. Eğer resmî olarak suçlanırsa Ömer el-Beşir görevi başında iken hakkında dava açılmış ilk UCM zanlısı devlet başkanı olacağı açıklandı. 4 Mart 2009 tarihinde Uluslararası Ceza Mahkemesi'nce resmen soykırımla suçlandığında bu durum gerçekleşti.
WikiLeaks
WikiLeaks adlı internet sitesi tarafından kamuoyuna açıklanan ve Amerika Birleşik Devletleri diplomatik belge sızıntısı olarak bilinen belgelerde Sudan Devlet Başkanı Ömer el-Beşir'in İngiltere'deki banka hesaplarında ülkesinden kaçırdığı 9 milyar dolar parasının bulunduğu iddia edilmektedir.
Kaynakça
- ^ a b Şimşek, Murat (Mayıs 2015). "Uluslararası Ceza Mahkemesinin Taraf Olmayan Devletler ve Devlet Başkanları Üzerindeki Yargı Yetkisi: Sudan Örneği". Research Gate. Erişim tarihi: 13 Eylül 2020.
- ^ a b "Guardian gazetesinin manşeti, "Beşir Darfur'daki sorunun kendi sorumluluğu olduğunu söylüyor"". BBC Türkçe. 21 Nisan 2011. 24 Nisan 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Eylül 2020.
- ^ "Sudan'ın devrik lideri Beşir darbeden sonra ilk kez görüntülendi". hürriyet.com.tr. 17 Haziran 2019. 9 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ağustos 2019.
- ^ . Arab News. 11 Nisan 2019. 11 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2019.
- ^ "Sudan says coup thwarted, accuses Bashir loyalists". Reuters. 21 Eylül 2021. 21 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2021.
- ^ İngilizce New York Times haberi nytimes.com, Sudan Cumhurbaşkanı Soykırımla suçlandı
- ^ "WikiLeaks cables: Sudanese president 'stashed $9bn in UK banks'". The Guardian (İngilizce). 17 Aralık 2010. 19 Aralık 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Eylül 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Omer Hasan Ahmed el Besir Arapca عمر حسن احمد البشير d 1 Ocak 1944 asker ve siyasetci 1989 2019 yillari arasinda Sudan devlet baskani ve Ulusal Kongre Partisi nin lideri 1989 da tuggeneral rutbesiyle gorev yaptigi Sudan ordusu kansiz bir darbeyle hukumeti devralmis Ekim 1993 te cuntanin kendisini feshetmesinden sonra devlet baskanligina getirilmistir Maresal Omer Hasan Ahmed el Besir7 Sudan Devlet BaskaniGorev suresi 30 Haziran 1989 11 Nisan 2019Baskan Yardimcisi John Garang Salva Kiir MayarditYerine geldigiYerine gelen Ahmed Avad bin AvfUlusal Kurtulus Devrim Komuta Konseyi BaskaniGorev suresi 30 Haziran 1989 16 Ekim 1993Yerine geldigiKisisel bilgilerDogum Omer Hasan Ahmed el Besir 1 Ocak 1944 80 yasinda SudanPartisi Ulusal Kongre PartisiEvlilik ler Fatima Khalid Widad Babiker OmerDini Sunni IslamAskeri hizmetiBagliligi Sudan MisirBransiHizmet yillari 1960 2019Rutbesi MaresalCatisma savaslari Yom Kippur Savasi Ikinci Sudan Ic Savasi Omer el Besir 4 Mart 2009 tarihinde Uluslararasi Ceza Mahkemesi nce Darfur daki catismalarin sorumlusu olarak resmen soykirimla suclanmistir Birlesmis Milletler e gore de catismalar sirasinda 300 bin kisi oldurulmus ve 2 milyon 700 bin kisi de evlerini terk etmek zorunda kalmistir HakkindaEl Besir 1944 yilinda Sudan in kucuk bir koyu olan da dogdu Ilk egitimini bu koyde aldi Daha sonra ailesi ikinci egitimini alacagi yere Hartum a tasindi El Besir 16 yasinda Sudan ordusuna katildi Kahire deki askeri akademide egitim aldi 1966 da Sudan askeri Akademisi nden mezun oldu Parasutcu subay oldu Sonra el Besir 1973 yilindaki Yom Kippur 1973 Arap Israil Savasi nda Misir in Israil e saldirmasi sonucu Misir ordusunda gorev yapti 1975 yilinda el Besir Sudan askeri atasesi olarak Birlesik Arap Emirlikleri ne gonderildi Yurda donusunde bir garnizon komutani yapildi 1981 yilinda zirhli parasut tugay komutani oldu Askeri hayatiSudan a dondugunde Sudan Halk Ozgurlugu Ordusu nda gorev aldi 1980 lerde general olurken el Besir 1989 yilinda demokratik yollarla secilen devlet baskani Sadiq al Mahdi yi devirecek olan askeri darbede yer aldi Ardindan tum siyasi partileri kapadi basini sansurledi ve parlamentoyu feshetti Devrimci Hareket Konseyi nde yasamaya iliskin ve ulkenin uzerinde yurutmeyle ilgili gucle yeni kurulan bir organ kursu baskani oldu Iktidardan dususu19 Aralik 2018 de ekonomik kriz sebebiyle baslayan gosterilerin rejime karsi eylemlere donusmus ordu 11 Nisan 2019 da hukumete yapilan askeri darbe ile Omer el Besir in 30 yillik iktidarini sonlandirilip tutuklamistir Bir gecis konseyi kuruluncaya kadar hemen ev hapsine alindi Tutuklandigi sirada El Besir ulkenin 1956 da bagimsizligini kazanmasindan bu yana Sudan i diger tum liderlerden daha uzun sure yonetmisti ve Arap Birligi nin en uzun sure iktidarda kalan devlet baskaniydi Ordu ayrica El Besir in kabinesinin tum bakanlarinin tutuklanmasini emretti Ulusal Yasama Meclisini feshetti ve Birinci Baskan Yardimcisi ve Savunma Bakani Korgeneral Ahmed Avad bin Avf tarafindan yonetilen bir Gecis Askeri Konseyi kurdu Baskanlik sonrasi davalarHartum 17 Nisan 2019 da El Besir ev hapsinden Hartum daki Kobar Hapishanesine nakledildi 13 Mayis 2019 da savcilar El Besir i protestocularin oldurulmesine tesvik etmek ve buna katilmakla sucladi Yolsuzluk davasi evinde 130 milyon dolar bulunduktan sonra ve takip eden aylarda El Besir e karsi kara para aklama basladi 14 Aralik 2019 da kara para aklama ve yolsuzluktan hukum giydi Iki yil hapis cezasina carptirildi 21 Temmuz 2020 de kendisini iktidara getiren darbeyle ilgili davasi basladi Yaklasik 20 askeri personel darbedeki rolleri nedeniyle suclandi Uluslararasi Ceza Mahkemesi Sudan gecis donemi Basbakani Abdalla Hamdok ve Egemenlik Konseyi uyesi Siddik Tawer El Besir in UCM ye devredilecegini acikladi 11 Subat 2020 de Sudan in iktidardaki askeri konseyi devrik El Besir i Darfur da insanliga karsi suc suclamalariyla yuzlesmek uzere Lahey deki UCM ye teslim etmeyi kabul etti Ekim 2020 de ICC Bassavcisi Fatou Bensouda ve bir heyet Besir in iddianamesi hakkinda hukumetle gorusmek uzere Sudan a geldi Darfurlu isyancilarla yapilan bir anlasmada hukumet Besir in de dahil olacagi ozel bir savas suclari mahkemesi kurmayi kabul etti Sadiklarinin 2021 darbe girisimi 21 Eylul 2021 de Sudan hukumeti Besir in yandaslarini engellenen bir darbe girisimiyle sucladi Hukumete yakin kaynaklar azmettiricilerin tutuklandigini ve sorguya cekildiklerini soyledi Uluslararasi Ceza Mahkemesi yargilamasi14 Temmuz 2008 de Uluslararasi Ceza Mahkemesi UCM Savcisi Omer el Besir in soykirim insanliga karsi suclar ve Darfur da savas sucu isledigi gerekceleriyle sucladi ve tutuklanmasini talep etti Eger resmi olarak suclanirsa Omer el Besir gorevi basinda iken hakkinda dava acilmis ilk UCM zanlisi devlet baskani olacagi aciklandi 4 Mart 2009 tarihinde Uluslararasi Ceza Mahkemesi nce resmen soykirimla suclandiginda bu durum gerceklesti WikiLeaksWikiLeaks adli internet sitesi tarafindan kamuoyuna aciklanan ve Amerika Birlesik Devletleri diplomatik belge sizintisi olarak bilinen belgelerde Sudan Devlet Baskani Omer el Besir in Ingiltere deki banka hesaplarinda ulkesinden kacirdigi 9 milyar dolar parasinin bulundugu iddia edilmektedir Kaynakca a b Simsek Murat Mayis 2015 Uluslararasi Ceza Mahkemesinin Taraf Olmayan Devletler ve Devlet Baskanlari Uzerindeki Yargi Yetkisi Sudan Ornegi Research Gate Erisim tarihi 13 Eylul 2020 a b Guardian gazetesinin manseti Besir Darfur daki sorunun kendi sorumlulugu oldugunu soyluyor BBC Turkce 21 Nisan 2011 24 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Eylul 2020 Sudan in devrik lideri Besir darbeden sonra ilk kez goruntulendi hurriyet com tr 17 Haziran 2019 9 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Agustos 2019 Arab News 11 Nisan 2019 11 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Nisan 2019 Sudan says coup thwarted accuses Bashir loyalists Reuters 21 Eylul 2021 21 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2021 Ingilizce New York Times haberi nytimes com Sudan Cumhurbaskani Soykirimla suclandi WikiLeaks cables Sudanese president stashed 9bn in UK banks The Guardian Ingilizce 17 Aralik 2010 19 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Eylul 2020