Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Opioid krizi olarak da adlandırılan opioid salgını, 1990'lardan bu yana kısmen veya tamamen opiyatlar/ opioidler sınıfındaki ilaçlara atfedilen aşırı kullanım, yanlış kullanım/kötüye kullanım ve aşırı doz ölümlerindeki hızlı artıştır. Opioid salgını; bu ilaçların tıbbi, tıbbi olmayan ve eğlence amaçlı kötüye kullanımının göz ardı edilemeyecek tıbbi, toplumsal, psikolojik ve ekonomik sonuçlarını içerir.
Opioidler, oksikodon (genellikle OxyContin ve (Percocet) ticari isimleri altında satılır), hidrokodon ((Vicodin), (Norco)) ve afyon türevi morfin'in yanı sıra eroin gibi diğer opiyatlara benzemek üzere sentezlenen çok güçlü bir ağrı kesici olan fentanil dahil olmak üzere orta ila güçlü ağrı kesicilerin çeşitli bir sınıfıdır. Potansiyel bağımlılık ve aşırı doz riskine rağmen, bu maddelerin gücü ve potansiyeli, onları hem tıbbi tedaviler hem de keyif verici ilaçlar olarak popüler hale getirdi. Opioidlerin medulla oblongata'nın solunum merkezi üzerindeki sedatif etkileri nedeniyle, yüksek dozlarda opioidler solunum depresyonu potansiyeli sunar ve solunum yetmezliğine ve ölüme neden olabilir.
Opioidler akut ağrının tedavisinde oldukça etkilidir, ancak kronik veya yüksek etkili inatçı ağrının tedavisinde riskler faydalardan ağır basabileceği için etkili olup olmadığı konusunda güçlü tartışmalar mevcuttur.
Amerika Birleşik Devletleri
1999'dan 2016'ya kadar 453.300 Amerikalı'nın opioid kullanımından öldüğü tahmin edilmektedir. ABD Toplum Sağlığı Dairesi Başkanının "Opioid Krizi" olarak adlandırdığı şeyin, opioidlerin aşırı reçete edilmesinden kaynaklandığı teorisi 1990'larda öne sürüldü. Bu teori, CDC tarafından Kronik Ağrı için Opioid Reçetesi Yazma Kılavuzu'nun yayınlanmasının ardından "aktif kanser tedavisi, palyatif veya yaşam sonu" vakaları haricinde reçeteli opioidlere tıbbi erişimin kısıtlanması üzerinde olumlu etkide bulundu. Ameliyat sonrası ağrı yönetimi için opioid kullanımı, opioid krizine neden olan faktörlerden biri olarak uzun süredir tartışılmaktadır. Hastaların %4,3'ünün travma veya ameliyat sonrasında opioidleri yanlış veya kötü amaçlarla kullanmaya devam ettiği tahmin edilmektedir.
Opioidler doktor tarafından aşırı reçete edilirse ya da reçete bitiminin ardından opiod kullanımına ağrıyı azaltmak veya öforik hisler elde etmek gibi amaçlarla devam edilirse bu opiat bağımlılğı başlangınca işaret edebilir. Kişinin ilaca olan toleransı zamanla artar, sonunda bağımlığa dönüşür ve kişi geriçekilme semptomlarını engellemek için ilaca sürekli bir ihtiyaç hisseder. Araştırmacılar, halk arasında herhangi bir sorunun çözümü için; yaşam stilini değiştirmek, egzersiz, sağlıklı beslenme ve stresi azaltma gibi daha iyi çözümler mevcut olsa dahi; uygun bir hap bulma yönelimi bulunduğundan bahsetmektedir. Opioidler nispeten ucuzdur ve fizik tedavi gibi alternatif yöntemler herkes tarafından karşılanamayabilir.
1990'ların sonlarında, yaklaşık 100 milyon insanın veya ABD nüfusunun üçte birinin kronik ağrıdan etkilendiği tahmin ediliyordu. Bu, ilaç şirketlerinin ve federal hükûmetin ağrı kesici opioidlerin kullanımını genişletmeye yönelmesine yol açtı. Buna ek olarak, gibi inisiyatifler, ağrıyı beşinci yaşamsal belirti olarak nitelendirerek hasta ağrısına hekimlerin daha özenli yaklaşması için baskı yapmaya başladı. Bu, doktorlar tarafından hastalara reçete edilen opiod sayısında halihazırda mevcut olan artışı daha da şiddetlendirdi. 1991 ile 2011 arasında, ABD'de ağrı kesici reçeteleri yılda 76 milyondan 219 milyona üç katına çıktı ve 2016 itibarıyla opioid ilaçları için yılda 289 milyondan fazla reçete yazıldı.:43
Reçete edilen opioid ağrı kesicilerdeki artışın yansıması, madde kötüye kullanımı tedavileri ve opioidle ilişkili ölümler için başvurulardaki artıştır. Bu, ağrı kesicilerin meşru klinik reçetelerinin nasıl gayri meşru bir pazar aracılığıyla yönlendirilerek kötüye kullanıma, bağımlılığa ve ölüme yol açtığını göstermektedir. Hacimdeki artışla birlikte, opioidlerin gücü de arttı. 2002 yılına gelindiğinde, her altı ilaç kullanıcısından birine morfinden daha güçlü ilaçlar reçete ediliyordu; 2012 yılına kadar oran ikiye katlanarak üçte bire yükseldi. En sık reçete edilen opioidler oksikodon ve hidrokodon olmuştur.
Salgın, "özellikle bir Amerikan problemi" olarak anlatılıyordu. Devlet sosyal programlarına hak kazanamayan kişilerin özel sigorta yaptırmalarının gerekli olduğu ABD sağlık sisteminin yapısı, daha pahalı tedaviler yerine ilaç reçete etmeyi teşvik ediyordu. Profesör Judith Feinberg'e göre, "Çoğu sigorta, özellikle fakir insanlar için, haptan başka bir şey için ödeme yapmaz." ABD'deki opioid reçete oranları, Almanya veya Kanada gibi diğer gelişmiş ülkelerdeki oranlardan yüzde 40 daha yüksektir. 2001 ve 2010 yılları arasında opioid reçete oranları artarken, ayaktan muayenelerde opioid dışı ağrı kesicilerin (aspirin, ibuprofen vb.) reçete edilme oranı aynı zaman diliminde %38'den %29'a düşmüştür ve ABD'de bildirilen ağrı sahibi insan miktarında herhangi bir değişiklik olmamıştır Bu, tıbbı açıdan fikir ayrılıklarına yol açmıştır ve bazıları, kanser sebepli olmayan kronik ağrı için etkili olduğunı gösteren çok az kanıt olduğunu belirtmektedir.
Kamu hukukundaki tepkiler
Opioid salgınının sona erdirilmesinde ilk adımı atan kamuoyu tepkisi, Oklahoma eyaletinin Purdue Pharma'ya açtığı dava oldu. Oklahoma eyaleti, yanıltıcı pazarlama ve bağımlılık risklerine ilişkin aldatıcı ifadeler nedeniyle Purdue Pharma'nın opioid salgınının başlamasına katkıda bulunduğunu savundu. Pazarlama stratejilerinden biri, "madde kullanım bozukluğunu" "psödo bağımlılık" olarak yeniden tanımlamaktı. 2019'da Purdue Pharma, Oklohoma eyaletiyle uzlaşma yoluna gidip 270 bağımlılık araştırmaları ve tedaviler için 270 milyon dolar ödemeyi kabul etti. Uzlaşma, benzer opioid üreticilerine karşı yasal işlem başlatan diğer eyaletler için bir galibiyet anlamına gelebilir. Spesifik olarak, Kaliforniya gibi eyaletler, Purdue Pharma'nın Oxycontin ilacını güvenli ve etkili bir tedavi olarak pazarladığına dair benzer iddiaları gündeme getiriyor. Bu pazarlama kampanyaları, opioid krizinin Kaliforniya'da opioid aşırı dozlarından binlerce kişinin ölümüne yol açmasına yol açtı.
Kuzey Amerika dışındaki yeri
Küresel farmasötik opioid arzının yaklaşık yüzde 80'i Amerika Birleşik Devletleri'nde tüketilmektedir. Yine de opioid salgını ABD dışında da, çoğunlukla genç yetişkinler arasında ciddi bir problem haline geldi. Endişe sadece ilaçların kendileriyle ilgili değil, aynı zamanda birçok ülkede doktorların uyuşturucu bağımlılığı, hem nedenleri hem de tedavisi konusunda daha az eğitimli olmalarıyla da ilgili. Columbia Üniversitesi'nden bir epidemiyologa göre: "İlaç sağlayıcılar diğer ülkeleri de hedef almaya başladığında ve insanlara opioidlerin güvenli olduğunu hissettirdiğinde, opioid kötüye kullanımında bir artış görebiliriz. Burada işe yaradı. Neden başka bir yerde işe yaramasın?"
Opioidler ve reçeteli ilaçlardan dünya çapında birçok ölüm, paylaşılan iğneler yoluyla geçen cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan kaynaklanmaktadır . Bu, küresel bir iğne değişim programlamları inisiyatifine ve CYBE taşıyan çeşitli iğne tiplerinin araştırılmasına yol açmıştır. Avrupa'da, reçeteli opioidler aşırı doz ölümlerinin dörtte üçünden sorumludur; bu, 15-39 yaşındakiler arasındaki toplam ölümlerin %3,5'ini temsil etmektedir. Bazıları, kontrol altına alınmazsa salgının dünya çapında bir salgın haline gelebileceğinden endişe ediyor. Kanada, Avustralya ve Avrupa'daki gençler arasında reçeteli ilaçların kötüye kullanımı, ABD'li gençlerle karşılaştırılabilir düzeydedir.Lübnan ve Suudi Arabistan'da ve Çin'in bazı bölgelerinde yapılan anketler, on öğrenciden birinin reçeteli ağrı kesicileri tıbbi olmayan amaçlar için kullandığını ortaya çıkardı. İspanya ve Birleşik Krallık da dahil olmak üzere tüm Avrupa'da gençler arasında benzer yüksek tıbbi olmayan olmayan amaçlı kullanım oranları bulundu. 2017'de İspanya'da 1049 kişi opioidlere bağlı ölüm yaşadı
Güçlü opiyatların kullanımı Avrupa Birliği içinde yoğun bir şekilde devlet kontrolünde olsa da, AB içerisinde gizli bir kodein bağımlılıpı mevcuttur. Kodein özünde hafif bir ağrı kesici olsa da karaciğerde morfine dönüştürülür. İrlanda Waterford Teknoloji Enstitüsü'nden Dr. Michael Bergin, "Bu gizli bir bağımlılık" dedi. "Kodein kötüye kullanımı, tüm sosyal sınıflardaki çocuklardan yaşlılara kadar farklı profillere sahip insanları etkiler."
Bağımlılık belirtileri
Opioid bağımlısı olan kişilerde birçok davranış değişikliği yaşanabilir. Bağımlılığın yaygın belirti veya semptomlarından bazıları, yalnız daha fazla zaman geçirmek, etkinliklere olan ilgiyi kaybetmek, hızla değişen ruh hali, garip saatlerde uyumak, kanunla başının derde girmesi ve mali zorluklardır. Bu davranışlardan herhangi birini bir akranında veya kendisinde fark eden kişilere genellikle bir doktora başvurmaları önerilir.
Bağımlılığın tedavisi ve önlenmesi
Opioid kullanım bozukluğu birkaç farklı şekilde tedavi edilebilir: İlaç destekli tedavi yolları arasında metadon, Suboxone (Buprenorphine/naloxone) ve Vivitrol (naltrexone) bulunmaktadır. Bilişsel davranış terapileri ve danışmanlığın yanı sıra dijital bakım programlarının bağımlılıktan kurtulma oranlarını artırmada etkili olduğu kanıtlanmıştır.
Opioid bağımlılığının önlenmesi için bir dizi yöntem kullanılmış ve önerilmiştir. Bu yöntemlerden biri, opioid karşıtı reklamların oluşturulmasıdır. 1990'larda, uyuşturucuya ihtiyaç duyan insanların kasıtlı olarak kollarını kapılara çarptığını ve arabalarıyla kaza yaptığını gösteren reklamlar, gençleri hedefledi ancak başarısız oldu.
Kaynakça
- ^ . Drugs of Abuse (İngilizce). National Institute on Drug Abuse. 26 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2019.
- ^ . World Health Organization. 4 Ağustos 2021. 1 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Rethinking Opioid Prescribing to Protect Patient Safety and Public Health". JAMA. 308 (18): 1865-1866. 2012. doi:10.1001/jama.2012.14282. (PMID) 23150006.
- ^ a b Franklin (29 Eylül 2014). "Opioids for chronic noncancer pain: A position paper of the American Academy of Neurology". Neurology. 83 (14): 1277-1284. doi:10.1212/WNL.0000000000000839. (PMID) 25267983.
- ^ . The Atlantic. 27 Şubat 2020. 23 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2020.
- ^ Ford, Morgan A.; Phillips, Jonathan K., (Ed.) (2017). . Pain Management and the Opioid Epidemic: Balancing Societal and Individual Benefits and Risks of Prescription Opioid Use [PART II. Addressing the Opioid Epidemic] (İngilizce). The National Academies Press. ISBN . Responsible parties: National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine; Health and Medicine Division; Board on Health Sciences Policy; Committee on Pain Management and Regulatory Strategies to Address Prescription Opioid Abuse. 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2022. r eksik
|soyadı1=() - ^ Dowell (2016). "CDC Guideline for Prescribing Opioids for Chronic Pain — United States, 2016". MMWR. Recommendations and Reports (İngilizce). 65 (1): 1-49. doi:10.15585/mmwr.rr6501e1er. (PMID) 26987082. 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ Mohamadi A, Chan JJ, Lian J, Wright CL, Marin AM, Rodriguez EK, von Keudell A, Nazarian A (August 2018). "Risk Factors and Pooled Rate of Prolonged Opioid Use Following Trauma or Surgery: A Systematic Review and Meta-(Regression) Analysis". The Journal of Bone and Joint Surgery. American Volume. 100 (15): 1332-1340. doi:10.2106/JBJS.17.01239. (PMID) 30063596.
- ^ . 25 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2018.
- ^ . 1 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2018.
- ^ Bekiempis (9 Nisan 2012). . The Guardian. 1 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2018.
- ^ . BBC. 19 Mart 2018. 15 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2019.
- ^ (PDF). Oakbrook Terrace, IL: The Joint Commission. 5 Mayıs 2017. 9 Nisan 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2019.
- ^ (PDF). U.S. Surgeon General. 2016. s. 413. 19 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Rethinking opioid prescribing to protect patient safety and public health". JAMA. 308 (18): 1865-6. November 2012. doi:10.1001/jama.2012.14282. (PMID) 23150006.
- ^ "A Review of the Opioid Epidemic: What Do We Do About It?". Pain and Therapy. 7 (1): 23-36. June 2018. doi:10.1007/s40122-018-0096-7. (PMC) 5993689 $2. (PMID) 29623667.
- ^ . BBC News (İngilizce). 25 Ekim 2017. 28 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2017. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ . Washington Post (İngilizce). 28 Aralık 2017. ISSN 0190-8286. 28 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2017. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ "Ambulatory diagnosis and treatment of nonmalignant pain in the United States, 2000-2010". Medical Care. 51 (10): 870-8. October 2013. doi:10.1097/MLR.0b013e3182a95d86. (PMC) 3845222 $2. (PMID) 24025657.
- ^ a b c Santhanam (26 Mart 2019). . PBS News Hour. 4 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2019.
- ^ a b . NPR. 26 Mart 2019. 5 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2019.
- ^ MCGREEVY. . LA Times. 21 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2019.
- ^ a b "Nonmedical use of prescription drugs in adolescents and young adults: not just a Western phenomenon". World Psychiatry. 16 (1): 102-104. February 2017. doi:10.1002/wps.20350. (PMC) 5269500 $2. (PMID) 28127929.
- ^ a b c "The opioid epidemic could turn into a pandemic if we're not careful" 24 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Washington Post, February 9, 2017
- ^ Cepeda (1 Şubat 2017). . Journal of Urban Health (İngilizce). 94 (1): 100-103. doi:10.1007/s11524-016-0115-0. ISSN 1468-2869. (PMC) 5359173 $2. (PMID) 28105586. 30 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2022.
- ^ (PDF). 20 Ekim 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2019.
- ^ Güell (20 Ekim 2019). . El País (İspanyolca). 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ a b . Horizon: the EU Research & Innovation magazine (İngilizce). 6 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2019.
- ^ a b . American Society of Anesthesiologists. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2019.
- ^ . The Lecturio Medical Concept Library. 25 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2021.
- ^ . Association for Behavioral and Cognitive Therapies. 3 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2020.
- ^ (PDF). Ohio Opioid Technology Challenge. 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2020. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=()
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Opioid krizi olarak da adlandirilan opioid salgini 1990 lardan bu yana kismen veya tamamen opiyatlar opioidler sinifindaki ilaclara atfedilen asiri kullanim yanlis kullanim kotuye kullanim ve asiri doz olumlerindeki hizli artistir Opioid salgini bu ilaclarin tibbi tibbi olmayan ve eglence amacli kotuye kullaniminin goz ardi edilemeyecek tibbi toplumsal psikolojik ve ekonomik sonuclarini icerir Yari sentetik ve tam sentetik afyon yapilari arasindaki ayrimlar da dahil olmak uzere afyonlari ve opioidleri tanimlayan yapisal ozellikleri ozetleyen bir tablo Opioidler oksikodon genellikle OxyContin ve Percocet ticari isimleri altinda satilir hidrokodon Vicodin Norco ve afyon turevi morfin in yani sira eroin gibi diger opiyatlara benzemek uzere sentezlenen cok guclu bir agri kesici olan fentanil dahil olmak uzere orta ila guclu agri kesicilerin cesitli bir sinifidir Potansiyel bagimlilik ve asiri doz riskine ragmen bu maddelerin gucu ve potansiyeli onlari hem tibbi tedaviler hem de keyif verici ilaclar olarak populer hale getirdi Opioidlerin medulla oblongata nin solunum merkezi uzerindeki sedatif etkileri nedeniyle yuksek dozlarda opioidler solunum depresyonu potansiyeli sunar ve solunum yetmezligine ve olume neden olabilir Opioidler akut agrinin tedavisinde oldukca etkilidir ancak kronik veya yuksek etkili inatci agrinin tedavisinde riskler faydalardan agir basabilecegi icin etkili olup olmadigi konusunda guclu tartismalar mevcuttur Amerika Birlesik DevletleriTum opioid etken maddeli ilaclardan kaynaklanan yillik ABD opioid doz asimi olumlerinin sayisi 1999 dan 2016 ya kadar 453 300 Amerikali nin opioid kullanimindan oldugu tahmin edilmektedir ABD Toplum Sagligi Dairesi Baskaninin Opioid Krizi olarak adlandirdigi seyin opioidlerin asiri recete edilmesinden kaynaklandigi teorisi 1990 larda one suruldu Bu teori CDC tarafindan Kronik Agri icin Opioid Recetesi Yazma Kilavuzu nun yayinlanmasinin ardindan aktif kanser tedavisi palyatif veya yasam sonu vakalari haricinde receteli opioidlere tibbi erisimin kisitlanmasi uzerinde olumlu etkide bulundu Ameliyat sonrasi agri yonetimi icin opioid kullanimi opioid krizine neden olan faktorlerden biri olarak uzun suredir tartisilmaktadir Hastalarin 4 3 unun travma veya ameliyat sonrasinda opioidleri yanlis veya kotu amaclarla kullanmaya devam ettigi tahmin edilmektedir Opioidler doktor tarafindan asiri recete edilirse ya da recete bitiminin ardindan opiod kullanimina agriyi azaltmak veya oforik hisler elde etmek gibi amaclarla devam edilirse bu opiat bagimlilgi baslanginca isaret edebilir Kisinin ilaca olan toleransi zamanla artar sonunda bagimliga donusur ve kisi gericekilme semptomlarini engellemek icin ilaca surekli bir ihtiyac hisseder Arastirmacilar halk arasinda herhangi bir sorunun cozumu icin yasam stilini degistirmek egzersiz saglikli beslenme ve stresi azaltma gibi daha iyi cozumler mevcut olsa dahi uygun bir hap bulma yonelimi bulundugundan bahsetmektedir Opioidler nispeten ucuzdur ve fizik tedavi gibi alternatif yontemler herkes tarafindan karsilanamayabilir 1990 larin sonlarinda yaklasik 100 milyon insanin veya ABD nufusunun ucte birinin kronik agridan etkilendigi tahmin ediliyordu Bu ilac sirketlerinin ve federal hukumetin agri kesici opioidlerin kullanimini genisletmeye yonelmesine yol acti Buna ek olarak gibi inisiyatifler agriyi besinci yasamsal belirti olarak nitelendirerek hasta agrisina hekimlerin daha ozenli yaklasmasi icin baski yapmaya basladi Bu doktorlar tarafindan hastalara recete edilen opiod sayisinda halihazirda mevcut olan artisi daha da siddetlendirdi 1991 ile 2011 arasinda ABD de agri kesici receteleri yilda 76 milyondan 219 milyona uc katina cikti ve 2016 itibariyla opioid ilaclari icin yilda 289 milyondan fazla recete yazildi 43 Recete edilen opioid agri kesicilerdeki artisin yansimasi madde kotuye kullanimi tedavileri ve opioidle iliskili olumler icin basvurulardaki artistir Bu agri kesicilerin mesru klinik recetelerinin nasil gayri mesru bir pazar araciligiyla yonlendirilerek kotuye kullanima bagimliliga ve olume yol actigini gostermektedir Hacimdeki artisla birlikte opioidlerin gucu de artti 2002 yilina gelindiginde her alti ilac kullanicisindan birine morfinden daha guclu ilaclar recete ediliyordu 2012 yilina kadar oran ikiye katlanarak ucte bire yukseldi En sik recete edilen opioidler oksikodon ve hidrokodon olmustur Salgin ozellikle bir Amerikan problemi olarak anlatiliyordu Devlet sosyal programlarina hak kazanamayan kisilerin ozel sigorta yaptirmalarinin gerekli oldugu ABD saglik sisteminin yapisi daha pahali tedaviler yerine ilac recete etmeyi tesvik ediyordu Profesor Judith Feinberg e gore Cogu sigorta ozellikle fakir insanlar icin haptan baska bir sey icin odeme yapmaz ABD deki opioid recete oranlari Almanya veya Kanada gibi diger gelismis ulkelerdeki oranlardan yuzde 40 daha yuksektir 2001 ve 2010 yillari arasinda opioid recete oranlari artarken ayaktan muayenelerde opioid disi agri kesicilerin aspirin ibuprofen vb recete edilme orani ayni zaman diliminde 38 den 29 a dusmustur ve ABD de bildirilen agri sahibi insan miktarinda herhangi bir degisiklik olmamistir Bu tibbi acidan fikir ayriliklarina yol acmistir ve bazilari kanser sebepli olmayan kronik agri icin etkili olduguni gosteren cok az kanit oldugunu belirtmektedir En populer opioidlerden biri olan hidrokodon Kamu hukukundaki tepkiler Opioid salgininin sona erdirilmesinde ilk adimi atan kamuoyu tepkisi Oklahoma eyaletinin Purdue Pharma ya actigi dava oldu Oklahoma eyaleti yaniltici pazarlama ve bagimlilik risklerine iliskin aldatici ifadeler nedeniyle Purdue Pharma nin opioid salgininin baslamasina katkida bulundugunu savundu Pazarlama stratejilerinden biri madde kullanim bozuklugunu psodo bagimlilik olarak yeniden tanimlamakti 2019 da Purdue Pharma Oklohoma eyaletiyle uzlasma yoluna gidip 270 bagimlilik arastirmalari ve tedaviler icin 270 milyon dolar odemeyi kabul etti Uzlasma benzer opioid ureticilerine karsi yasal islem baslatan diger eyaletler icin bir galibiyet anlamina gelebilir Spesifik olarak Kaliforniya gibi eyaletler Purdue Pharma nin Oxycontin ilacini guvenli ve etkili bir tedavi olarak pazarladigina dair benzer iddialari gundeme getiriyor Bu pazarlama kampanyalari opioid krizinin Kaliforniya da opioid asiri dozlarindan binlerce kisinin olumune yol acmasina yol acti Kuzey Amerika disindaki yeriKuresel farmasotik opioid arzinin yaklasik yuzde 80 i Amerika Birlesik Devletleri nde tuketilmektedir Yine de opioid salgini ABD disinda da cogunlukla genc yetiskinler arasinda ciddi bir problem haline geldi Endise sadece ilaclarin kendileriyle ilgili degil ayni zamanda bircok ulkede doktorlarin uyusturucu bagimliligi hem nedenleri hem de tedavisi konusunda daha az egitimli olmalariyla da ilgili Columbia Universitesi nden bir epidemiyologa gore Ilac saglayicilar diger ulkeleri de hedef almaya basladiginda ve insanlara opioidlerin guvenli oldugunu hissettirdiginde opioid kotuye kullaniminda bir artis gorebiliriz Burada ise yaradi Neden baska bir yerde ise yaramasin Opioidler ve receteli ilaclardan dunya capinda bircok olum paylasilan igneler yoluyla gecen cinsel yolla bulasan enfeksiyonlardan kaynaklanmaktadir Bu kuresel bir igne degisim programlamlari inisiyatifine ve CYBE tasiyan cesitli igne tiplerinin arastirilmasina yol acmistir Avrupa da receteli opioidler asiri doz olumlerinin dortte ucunden sorumludur bu 15 39 yasindakiler arasindaki toplam olumlerin 3 5 ini temsil etmektedir Bazilari kontrol altina alinmazsa salginin dunya capinda bir salgin haline gelebileceginden endise ediyor Kanada Avustralya ve Avrupa daki gencler arasinda receteli ilaclarin kotuye kullanimi ABD li genclerle karsilastirilabilir duzeydedir Lubnan ve Suudi Arabistan da ve Cin in bazi bolgelerinde yapilan anketler on ogrenciden birinin receteli agri kesicileri tibbi olmayan amaclar icin kullandigini ortaya cikardi Ispanya ve Birlesik Krallik da dahil olmak uzere tum Avrupa da gencler arasinda benzer yuksek tibbi olmayan olmayan amacli kullanim oranlari bulundu 2017 de Ispanya da 1049 kisi opioidlere bagli olum yasadi Guclu opiyatlarin kullanimi Avrupa Birligi icinde yogun bir sekilde devlet kontrolunde olsa da AB icerisinde gizli bir kodein bagimlilipi mevcuttur Kodein ozunde hafif bir agri kesici olsa da karacigerde morfine donusturulur Irlanda Waterford Teknoloji Enstitusu nden Dr Michael Bergin Bu gizli bir bagimlilik dedi Kodein kotuye kullanimi tum sosyal siniflardaki cocuklardan yaslilara kadar farkli profillere sahip insanlari etkiler Bagimlilik belirtileriOpioid bagimlisi olan kisilerde bircok davranis degisikligi yasanabilir Bagimliligin yaygin belirti veya semptomlarindan bazilari yalniz daha fazla zaman gecirmek etkinliklere olan ilgiyi kaybetmek hizla degisen ruh hali garip saatlerde uyumak kanunla basinin derde girmesi ve mali zorluklardir Bu davranislardan herhangi birini bir akraninda veya kendisinde fark eden kisilere genellikle bir doktora basvurmalari onerilir Bagimliligin tedavisi ve onlenmesiOpioid kullanim bozuklugu birkac farkli sekilde tedavi edilebilir Ilac destekli tedavi yollari arasinda metadon Suboxone Buprenorphine naloxone ve Vivitrol naltrexone bulunmaktadir Bilissel davranis terapileri ve danismanligin yani sira dijital bakim programlarinin bagimliliktan kurtulma oranlarini artirmada etkili oldugu kanitlanmistir Opioid bagimliliginin onlenmesi icin bir dizi yontem kullanilmis ve onerilmistir Bu yontemlerden biri opioid karsiti reklamlarin olusturulmasidir 1990 larda uyusturucuya ihtiyac duyan insanlarin kasitli olarak kollarini kapilara carptigini ve arabalariyla kaza yaptigini gosteren reklamlar gencleri hedefledi ancak basarisiz oldu Kaynakca Drugs of Abuse Ingilizce National Institute on Drug Abuse 26 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Temmuz 2019 World Health Organization 4 Agustos 2021 1 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Rethinking Opioid Prescribing to Protect Patient Safety and Public Health JAMA 308 18 1865 1866 2012 doi 10 1001 jama 2012 14282 PMID 23150006 a b Franklin 29 Eylul 2014 Opioids for chronic noncancer pain A position paper of the American Academy of Neurology Neurology 83 14 1277 1284 doi 10 1212 WNL 0000000000000839 PMID 25267983 The Atlantic 27 Subat 2020 23 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Eylul 2020 Ford Morgan A Phillips Jonathan K Ed 2017 Pain Management and the Opioid Epidemic Balancing Societal and Individual Benefits and Risks of Prescription Opioid Use PART II Addressing the Opioid Epidemic Ingilizce The National Academies Press ISBN 978 0 309 45954 9 Responsible parties National Academies of Sciences Engineering and Medicine Health and Medicine Division Board on Health Sciences Policy Committee on Pain Management and Regulatory Strategies to Address Prescription Opioid Abuse 14 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Ocak 2022 r eksik soyadi1 yardim Dowell 2016 CDC Guideline for Prescribing Opioids for Chronic Pain United States 2016 MMWR Recommendations and Reports Ingilizce 65 1 1 49 doi 10 15585 mmwr rr6501e1er PMID 26987082 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Mohamadi A Chan JJ Lian J Wright CL Marin AM Rodriguez EK von Keudell A Nazarian A August 2018 Risk Factors and Pooled Rate of Prolonged Opioid Use Following Trauma or Surgery A Systematic Review and Meta Regression Analysis The Journal of Bone and Joint Surgery American Volume 100 15 1332 1340 doi 10 2106 JBJS 17 01239 PMID 30063596 25 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Nisan 2018 1 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Nisan 2018 Bekiempis 9 Nisan 2012 The Guardian 1 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Nisan 2018 BBC 19 Mart 2018 15 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Subat 2019 PDF Oakbrook Terrace IL The Joint Commission 5 Mayis 2017 9 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2019 PDF U S Surgeon General 2016 s 413 19 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Rethinking opioid prescribing to protect patient safety and public health JAMA 308 18 1865 6 November 2012 doi 10 1001 jama 2012 14282 PMID 23150006 A Review of the Opioid Epidemic What Do We Do About It Pain and Therapy 7 1 23 36 June 2018 doi 10 1007 s40122 018 0096 7 PMC 5993689 2 PMID 29623667 BBC News Ingilizce 25 Ekim 2017 28 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2017 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Washington Post Ingilizce 28 Aralik 2017 ISSN 0190 8286 28 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2017 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Ambulatory diagnosis and treatment of nonmalignant pain in the United States 2000 2010 Medical Care 51 10 870 8 October 2013 doi 10 1097 MLR 0b013e3182a95d86 PMC 3845222 2 PMID 24025657 a b c Santhanam 26 Mart 2019 PBS News Hour 4 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Aralik 2019 a b NPR 26 Mart 2019 5 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Aralik 2019 MCGREEVY LA Times 21 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Aralik 2019 a b Nonmedical use of prescription drugs in adolescents and young adults not just a Western phenomenon World Psychiatry 16 1 102 104 February 2017 doi 10 1002 wps 20350 PMC 5269500 2 PMID 28127929 a b c The opioid epidemic could turn into a pandemic if we re not careful 24 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Washington Post February 9 2017 Cepeda 1 Subat 2017 Journal of Urban Health Ingilizce 94 1 100 103 doi 10 1007 s11524 016 0115 0 ISSN 1468 2869 PMC 5359173 2 PMID 28105586 30 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Ocak 2022 PDF 20 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2019 Guell 20 Ekim 2019 El Pais Ispanyolca 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 a b Horizon the EU Research amp Innovation magazine Ingilizce 6 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Mayis 2019 a b American Society of Anesthesiologists 15 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Aralik 2019 The Lecturio Medical Concept Library 25 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2021 Association for Behavioral and Cognitive Therapies 3 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Haziran 2020 PDF Ohio Opioid Technology Challenge 8 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 8 Haziran 2020 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim