Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Orci (Gürcüce: ორჯი; okunuşu: "orci"), tarihsel Klarceti bölgesindeki yerleşim yerlerinden biridir. Çoruh Nehri'nin sol kıyısında, Murgul Vadisi'nin bu nehre kavuştuğu noktada yer alır ve günümüzde İncirli adıyla Ambarlı köyünün bir mahallesidir.
Orci (ორჯი) adı, "orçi" (ორჭი) veya "orça" (ორჭა) kelimelerinden değişime uğramış olabilir. Lazca "orçi" kelimesi "sırt", Gürcüce "orça" kelimesi "çift kuyu" anlamına gelir. Bu yer adı Türkçe kaynaklara Oruca (اوروجە) ve Orci (اورجی) gibi farklı biçimlerde girmiştir. Orci köyü, 1886 yılındaki nüfus tespiti sırasında Ruslar tarafından Orca (Орджа) adıyla kaydedilmiştir.
Tarihçe
Orci'nin eski tarihine ilişkin bilgi yoktur. Bu yerleşmeyi Osmanlılar 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirdi. Çıldır Eyaleti içinde yer alan Orci, 1835 tarihli nüfus tespiti sırasında Livana livasının Murgul kazasına bağlıydı. Köyde 51 hanede 141 erkek tespit edilmişti. Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi belirleme amacıyla yaptığı bu tarihteki tespitte sadece erkek nüfusu sayıldığından köyün toplam nüfusunu elde etmek için erkek sayısı kadar kadın eklemek gerekir. Bunun sonucunda köyde yaklaşık 282 kişinin yaşadığı ortaya çıkar. Bu tarihte Orci'nin büyük bir yerleşme olduğu görülmektedir.
Orci, 19. yüzyılın ikinci yarısında Trabzon Vilayeti'nde Lazistan sancağına bağlı Livana kazasının köylerinden biriydi. 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine göre köyde 20 hanede 69 kişi yaşıyordu. Salnamede belirtilmemiş olsa da bu tarihte de Osmanlı idaresinin sadece erkek nüfusunu tespit ettiği bilinmektedir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün toplam nüfusunun yaklaşık 138 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. 1835 nüfusuyla kıysalandığında köyün nüfusunun azaldığı görülmektedir
Orci, 93 Harbi'nin ardından kurulan Rus idaresi sırasında, 1886 nüfus tespitine göre Artvin sancağına (okrug) bağlı Artvin kazasının (uçastok) bir köyüydü. Bu kaza içinde Kartla nahiyesine bağlıydı. Köyde 2 hanede sadece 9 kişi yaşıyordu ve nüfusun tamamı Gürcülerden oluşuyordu. 1835 ve 1876 yıllarında belirtilmemiş olmakla birlikte, Orci köyünün bir Gürcü yerleşmesi olduğu bu tespitten de anlaşılmaktadır. Neredeyse boşalmış olan köyün sakinlerinin Osmanlı ülkesine göç ettiği anlaşılmaktadır.
Orci veya Orca, Rus idaresinin ardından bir süre bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. Moskova Antlaşması'yla Türkiye'ye bırakılmasından bir yıl sonra, 1922 yılında Artvin livasında yapılan nüfus tespiti sırasında Orci'de 13 hanede sadece 62 kişi yaşıyordu. Bu tarihte de köyün nüfusu Gürcü olarak kaydedilmiştir. Köyün nüfusunun artmış olması dikkat çekicidir. Göç etmiş olanların bir kısmı geri dönmüş olmalıdır.
Orci veya Orca Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında İncirli olarak değiştirildi. Ertesi yılki nüfus tespitinde köyde 21 hanede 99 kişi yaşıyordu. Orci, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "İncirli" adıyla Borçka nahiyesinin bir köyü olarak geçer. Ancak 1935 genel nüfus sayımında adının geçmemesi, İncirli'nin bu iki tarih arasından bir mahalle olarak Ambarlı köyüne bağlandığını göstermektedir.
Kaynakça
- ^ Eter Beridze, Nigali (Gürcüce), Tiflis, 2009, s. 261 24 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2013, s. 208-209, .
- ^ A Comprehensive Georgian-English Dictionary, 2006, 2 cilt 30 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 354, .
- ^ "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 120". 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2021.
- ^ a b . 25 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2020.
- ^ Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 39 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 355, .
- ^ Roland Topçişvili- İnga Ğutidze, XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başlarındaki Rus Belgelerinde Şavşeti ve Klarceti Yer Adları (Gürcüce-Türkçe-İngilizce), Tiflis, 2019, s. 23. 7 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ISBN 978-9941- 485-24-4.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 30 Kasım 2021.
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 2010 (Birinci basımı 1927), s. 144, .
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 78.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 187" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 30 Kasım 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Orci Gurcuce ორჯი okunusu orci tarihsel Klarceti bolgesindeki yerlesim yerlerinden biridir Coruh Nehri nin sol kiyisinda Murgul Vadisi nin bu nehre kavustugu noktada yer alir ve gunumuzde Incirli adiyla Ambarli koyunun bir mahallesidir Orci ორჯი adi orci ორჭი veya orca ორჭა kelimelerinden degisime ugramis olabilir Lazca orci kelimesi sirt Gurcuce orca kelimesi cift kuyu anlamina gelir Bu yer adi Turkce kaynaklara Oruca اوروجە ve Orci اورجی gibi farkli bicimlerde girmistir Orci koyu 1886 yilindaki nufus tespiti sirasinda Ruslar tarafindan Orca Ordzha adiyla kaydedilmistir TarihceOrci nin eski tarihine iliskin bilgi yoktur Bu yerlesmeyi Osmanlilar 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirdi Cildir Eyaleti icinde yer alan Orci 1835 tarihli nufus tespiti sirasinda Livana livasinin Murgul kazasina bagliydi Koyde 51 hanede 141 erkek tespit edilmisti Osmanli idaresinin askere alma ve vergi belirleme amaciyla yaptigi bu tarihteki tespitte sadece erkek nufusu sayildigindan koyun toplam nufusunu elde etmek icin erkek sayisi kadar kadin eklemek gerekir Bunun sonucunda koyde yaklasik 282 kisinin yasadigi ortaya cikar Bu tarihte Orci nin buyuk bir yerlesme oldugu gorulmektedir Orci 19 yuzyilin ikinci yarisinda Trabzon Vilayeti nde Lazistan sancagina bagli Livana kazasinin koylerinden biriydi 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine gore koyde 20 hanede 69 kisi yasiyordu Salnamede belirtilmemis olsa da bu tarihte de Osmanli idaresinin sadece erkek nufusunu tespit ettigi bilinmektedir Erkek sayisi kadar kadin eklenince koyun toplam nufusunun yaklasik 138 kisiden olustugu ortaya cikar 1835 nufusuyla kiysalandiginda koyun nufusunun azaldigi gorulmektedir Orci 93 Harbi nin ardindan kurulan Rus idaresi sirasinda 1886 nufus tespitine gore Artvin sancagina okrug bagli Artvin kazasinin ucastok bir koyuydu Bu kaza icinde Kartla nahiyesine bagliydi Koyde 2 hanede sadece 9 kisi yasiyordu ve nufusun tamami Gurculerden olusuyordu 1835 ve 1876 yillarinda belirtilmemis olmakla birlikte Orci koyunun bir Gurcu yerlesmesi oldugu bu tespitten de anlasilmaktadir Neredeyse bosalmis olan koyun sakinlerinin Osmanli ulkesine goc ettigi anlasilmaktadir Orci veya Orca Rus idaresinin ardindan bir sure bagimsiz Gurcistan in sinirlari icinde kaldi Moskova Antlasmasi yla Turkiye ye birakilmasindan bir yil sonra 1922 yilinda Artvin livasinda yapilan nufus tespiti sirasinda Orci de 13 hanede sadece 62 kisi yasiyordu Bu tarihte de koyun nufusu Gurcu olarak kaydedilmistir Koyun nufusunun artmis olmasi dikkat cekicidir Goc etmis olanlarin bir kismi geri donmus olmalidir Orci veya Orca Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 yilinda Incirli olarak degistirildi Ertesi yilki nufus tespitinde koyde 21 hanede 99 kisi yasiyordu Orci 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Incirli adiyla Borcka nahiyesinin bir koyu olarak gecer Ancak 1935 genel nufus sayiminda adinin gecmemesi Incirli nin bu iki tarih arasindan bir mahalle olarak Ambarli koyune baglandigini gostermektedir Kaynakca Eter Beridze Nigali Gurcuce Tiflis 2009 s 261 24 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 409 02 8 Taner Artvinli Artvin Yer Adlari Sozlugu Istanbul 2013 s 208 209 ISBN 978 605 5708 85 6 A Comprehensive Georgian English Dictionary 2006 2 cilt 30 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 0 9535878 3 5 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 354 ISBN 975 7871 07 9 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 120 29 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2021 a b 25 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Nisan 2020 Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 39 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 355 ISBN 9789157871117 Roland Topcisvili Inga Gutidze XIX Yuzyil ve XX Yuzyil Baslarindaki Rus Belgelerinde Savseti ve Klarceti Yer Adlari Gurcuce Turkce Ingilizce Tiflis 2019 s 23 7 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 485 24 4 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 30 Kasim 2021 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 2010 Birinci basimi 1927 s 144 ISBN 978 9944 197 52 6 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 78 1935 Genel Nufus Sayimi Istanbul 1937 s 187 PDF 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 30 Kasim 2021