Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aşir Atlı (1881, Kilis - 23 Ekim 1957), Çerkes asıllı Türk asker ve siyasetçi.
| Aşir Atlı 1319-P. 23 | |
|---|---|
 Aşir Atlı | |
| Doğum | 1881 Kilis, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 23 Ekim 1957 (76 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Bağlılığı |  Osmanlı (1903-1920) Türkiye (1920-1930) |
| Hizmet yılları | 1903-1930 |
| Rütbesi | Mirliva |
| Komutası | Genelkurmay Deniz Komiseri, Irak Bölge Komutanlığı Kurmayı, 6. Ordu 1. bölümü, 1. Alay, 2. Tümen (vekil), 2. Tümen, 23. Tümen Doğu İzmir Cephesi Kuvâ-yi Milliye Komutanı, Antalya İli Valisi ve Bölge Komutanlığı, 16. Tümen, 2. Ordu Kurmay Başkanı, 3. Ordu Kurmay Başkanı, Millî Savunma Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı, 23. Tümen, 4. Kolordu (vekil), 7. Tümen |
| Çatışma/savaşları | Trablusgarp Savaşı Balkan Savaşları I. Dünya Savaşı Kurtuluş Savaşı |
| Ödülleri |      |
| Sonraki işi | TBMM Milletvekili |
Hayatı
1864 yılındaki Büyük Çerkes sürgününde, önce Balkanlara, daha sonra da Anadolu'ya göç etmek zorunda kalan bir Adige ailesinden olan Mehmet Bey'in oğludur. 1903 yılında Harp Okulu'nu, 1906 yılında Harp Akademisi'ni Mümtaz Yüzbaşı olarak bitirdi. 1911 yılında kurmaylığı onaylandı. I. Dünya Savaşı'nda Irak cephesinde kurmay görevlerinde, tümen komutanlıklarında ve ek görevle Süleymaniye Mutasarrıflığı'nda bulundu.
27 Haziran 1918'de 2. Tümen, 14 Aralık 1919'da 23. Tümen, Ağustos 1921'de 16. Tümen Komutanlığı'na atandı. 23. Tümen Komutanlığı sırasında İzmir Doğu Cephesi Kuvâ-yi Milliye Komutanlığı yaptı. Bu cephede birlikle savaştığı Kuva-yi Seyyare'nin Marmara ve İç Anadolu'daki isyan hareketlerini bastırmaya gönderildiği bu dönemde Kuva-yi Seyyare Komutanı Çerkez Ethem'le bazı anlaşmazlıkları oldu. Yunan saldırısı ve ilerlemesi üzerine ve kendisinin de Çerkes asıllı olması sebebiyle Miralay Bekir Sami Bey ile birlikte Bursa'nın Yunanların eline düşmesinden sorumlu gösterilmek istendi. Fakat hizmetlerini bilen ve takdir eden Mustafa Kemal Paşa'nın araya girmesi ve Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde onları savunması üzerine cephe gerisinde Antalya Valiliği ve Bölge Komutanlığı'na atandı. Görevini Kasım 1920 - Ağustos 1921 tarihleri arasında sürdü. Bu görevi sırasında İtalyanlar ile siyasi ve askeri iş birliğini geliştirdi. Kütahya-Eskişehir Muharebelerinde TBMM Ordusu'nun geri çekilmesi ve komuta kademesinde yapılan değişiklikler üzerine tekrar cephede görevlendirildi ve Sakarya Meydan Muharebesi devam ederken, gösterdiği kahramanlıklardan dolayı Miralay rütbesine terfi etti.
Büyük Taarruz'da ve Dumlupınar Meydan Muharebesi'nde 6. Kolordu'ya bağlı 16. Tümen'in komutanıydı. Zaferden sonra 2. ve 3. Ordu Kurmay Başkanlığı görevlerini yürüttü. 1925 yılında Mirliva rütbesine terfi etti ve Paşa oldu. 1925-1928 yılları arasında Millî Savunma Bakanlığı Müsteşar Yardımcılığı yaptı. Tümen komutanlıklarında bulunduktan sonra, 8 Ağustos 1930 tarihinde kendi isteği ile Mirliva rütbesindeyken emekliye ayrıldı. 1939 yılından itibaren 6., 7. ve 8. dönemlerde Kütahya, Bursa ve Antep milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görev yaptı. Türkçe ve Adıgeceden başka Almanca ve Fransızca biliyordu. 23 Ekim 1957 tarihinde İstanbul'da öldü ve Karacaahmet Mezarlığı'na gömüldü. Naaşı 1988 yılında Ankara Devlet Mezarlığına nakledildi.
İkinci Rütbeden Kılıçlı Mecidi Nişanı, Harp Madalyası, Gümüş liyakat ve İmtiyaz Madalyaları, Avusturya-Macaristan Harp Madalyası, Alman Demir Salip Nişanı, İstiklâl Madalyası ve Takdirname sahibidir.
Kaynakça
- ^ T.C. Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı Yayınları, Türk İstiklâl Harbine Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri, Genelkurmay Başkanlığı Basımevi, Ankara, 1972, s. 200.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Asir Atli 1881 Kilis 23 Ekim 1957 Cerkes asilli Turk asker ve siyasetci Asir Atli 1319 P 23Asir AtliDogum1881 Kilis Osmanli ImparatorluguOlum23 Ekim 1957 76 yasinda Istanbul TurkiyeBagliligi Osmanli 1903 1920 Turkiye 1920 1930 Hizmet yillari1903 1930RutbesiMirlivaKomutasiGenelkurmay Deniz Komiseri Irak Bolge Komutanligi Kurmayi 6 Ordu 1 bolumu 1 Alay 2 Tumen vekil 2 Tumen 23 Tumen Dogu Izmir Cephesi Kuva yi Milliye Komutani Antalya Ili Valisi ve Bolge Komutanligi 16 Tumen 2 Ordu Kurmay Baskani 3 Ordu Kurmay Baskani Milli Savunma Bakanligi Mustesar Yardimcisi 23 Tumen 4 Kolordu vekil 7 TumenCatisma savaslariTrablusgarp Savasi Balkan Savaslari I Dunya Savasi Kurtulus SavasiOdulleriSonraki isiTBMM MilletvekiliDevlet Buyukleri Anit Mezarligi nda Asir Atli nin kabri Hayati1864 yilindaki Buyuk Cerkes surgununde once Balkanlara daha sonra da Anadolu ya goc etmek zorunda kalan bir Adige ailesinden olan Mehmet Bey in ogludur 1903 yilinda Harp Okulu nu 1906 yilinda Harp Akademisi ni Mumtaz Yuzbasi olarak bitirdi 1911 yilinda kurmayligi onaylandi I Dunya Savasi nda Irak cephesinde kurmay gorevlerinde tumen komutanliklarinda ve ek gorevle Suleymaniye Mutasarrifligi nda bulundu 27 Haziran 1918 de 2 Tumen 14 Aralik 1919 da 23 Tumen Agustos 1921 de 16 Tumen Komutanligi na atandi 23 Tumen Komutanligi sirasinda Izmir Dogu Cephesi Kuva yi Milliye Komutanligi yapti Bu cephede birlikle savastigi Kuva yi Seyyare nin Marmara ve Ic Anadolu daki isyan hareketlerini bastirmaya gonderildigi bu donemde Kuva yi Seyyare Komutani Cerkez Ethem le bazi anlasmazliklari oldu Yunan saldirisi ve ilerlemesi uzerine ve kendisinin de Cerkes asilli olmasi sebebiyle Miralay Bekir Sami Bey ile birlikte Bursa nin Yunanlarin eline dusmesinden sorumlu gosterilmek istendi Fakat hizmetlerini bilen ve takdir eden Mustafa Kemal Pasa nin araya girmesi ve Turkiye Buyuk Millet Meclisi nde onlari savunmasi uzerine cephe gerisinde Antalya Valiligi ve Bolge Komutanligi na atandi Gorevini Kasim 1920 Agustos 1921 tarihleri arasinda surdu Bu gorevi sirasinda Italyanlar ile siyasi ve askeri is birligini gelistirdi Kutahya Eskisehir Muharebelerinde TBMM Ordusu nun geri cekilmesi ve komuta kademesinde yapilan degisiklikler uzerine tekrar cephede gorevlendirildi ve Sakarya Meydan Muharebesi devam ederken gosterdigi kahramanliklardan dolayi Miralay rutbesine terfi etti Buyuk Taarruz da ve Dumlupinar Meydan Muharebesi nde 6 Kolordu ya bagli 16 Tumen in komutaniydi Zaferden sonra 2 ve 3 Ordu Kurmay Baskanligi gorevlerini yuruttu 1925 yilinda Mirliva rutbesine terfi etti ve Pasa oldu 1925 1928 yillari arasinda Milli Savunma Bakanligi Mustesar Yardimciligi yapti Tumen komutanliklarinda bulunduktan sonra 8 Agustos 1930 tarihinde kendi istegi ile Mirliva rutbesindeyken emekliye ayrildi 1939 yilindan itibaren 6 7 ve 8 donemlerde Kutahya Bursa ve Antep milletvekili olarak Turkiye Buyuk Millet Meclisi nde gorev yapti Turkce ve Adigeceden baska Almanca ve Fransizca biliyordu 23 Ekim 1957 tarihinde Istanbul da oldu ve Karacaahmet Mezarligi na gomuldu Naasi 1988 yilinda Ankara Devlet Mezarligina nakledildi Ikinci Rutbeden Kilicli Mecidi Nisani Harp Madalyasi Gumus liyakat ve Imtiyaz Madalyalari Avusturya Macaristan Harp Madalyasi Alman Demir Salip Nisani Istiklal Madalyasi ve Takdirname sahibidir Kaynakca T C Genelkurmay Harp Tarihi Baskanligi Yayinlari Turk Istiklal Harbine Katilan Tumen ve Daha Ust Kademelerdeki Komutanlarin Biyografileri Genelkurmay Baskanligi Basimevi Ankara 1972 s 200