Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Destek
www.wikipedia.tr-tr.nina.az
  • Vikipedi

Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda tartışma sayfasında b

Kilis

Kilis
www.wikipedia.tr-tr.nina.azhttps://www.wikipedia.tr-tr.nina.az
Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda bir yorum yapın.
Bu madde, uygun değildir. Maddeyi, Vikipedi standartlarına uygun biçimde düzenleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Gerekli düzenleme yapılmadan bu şablon kaldırılmamalıdır. (Kasım 2020)
Bu maddedeki üslubun, ansiklopedik bir yazıdan beklenen resmî ve ciddi üsluba uygun olmadığı düşünülmektedir. Maddeyi geliştirerek ya da konuyla ilgili katılarak Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. Lütfen ekleyerek maddenin geliştirilmesine yardımcı olun. Kaynaksız içerik itiraz konusu olabilir ve .
Kaynak ara: "Kilis" – haber · gazete · kitap · akademik · JSTOR (Kasım 2023) ()

Kilis, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin batısında bulunan Kilis ilinin merkezi olan şehirdir.

Kilis
Şehir
image
image
ÜlkeTürkiye
BölgeGüneydoğu Anadolu Bölgesi
İlKilis
İdare
 • Belediye başkanı (CHP)
Yüzölçümü
 • Toplam1521 km²
Rakım680 m
Zaman dilimi (TSİ)
Posta kodu
79000
Alan kodu0348
Plaka kodu79
Resmî site
Kilis Belediye Başkanlığı

Coğrafya

Kilis il merkezi Gaziantep'e 55 km, Suriye sınırına ise 10 km mesafede bulunmaktadır. Yüzölçümü 1.521 km2 olan Kilis, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde, Hatay-Maraş Oluğu ile Fırat Irmağı arasında uzanan Gaziantep Platosu’nun güneybatı kısmında, Türkiye - Suriye sınırı boylarında 360 K enlemi ve 320 D boylamı değerleri arasındadır. Şehir bu konumuyla Akdeniz ve Güneydoğu bölgeleri arasındaki geçiş kuşağı üzerinde bulunur.[]

Ortalama yüksekliğinin fazla olmadığı (680 metre) bölgenin değişik kısımları arasında büyük yükselti farkları bulunmamaktadır.[]

1995 yılında il statüsüne kavuşan Kilis’in sınır hattı, Güneyde Türkiye-Suriye sınırı, Batı ve Kuzeybatıda Gaziantep'in İslahiye ilçesi, Kuzey ve Kuzeydoğuda Gaziantep merkez ve doğuda Gaziantep'in Oğuzeli ilçeleriyle çevrilidir.

Tarihçe

Kilis'in tarihinin M.Ö. 3000 yılına kadar uzandığı tahmin edilmektedir. Kent, tarih boyunca Süryaniler, Hititler, Persler, Romalılar, Bizanslılar, Memlûkler ve Osmanlıların egemenliğinde kalmıştır. 636 yılında Halife Ömer tarafından İslam devleti topraklarına katılmış ve Bizans’a karşı bir sınır karakolu niteliği taşımıştır. Daha sonraları Memlûk egemenliği altına girmiş, nihayetinde I. Selim tarafından 1516 yılındaki Mercidabık Savaşı sonucunda Osmanlı topraklarına katılmıştır. Kilis, Osmanlı döneminde Halep Vilayeti'ne bağlıydı. Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra önce İngilizlerin, sonra Fransızların işgaline uğramıştır. 7 Aralık 1921'de işgalden kurtulmuştur.[]

Kilis, Gaziantep ilinin bir ilçesi iken, Bakanlar Kurulu'nun 06.06.1995 tarih ve 550 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamesi ile il statüsüne kavuşturulmuş ve böylece Türkiye'nin 79. ili olmuştur.[]

Ekonomi

Kilis’in sanayisinin en belirgin özelliği tarımsal ve hayvansal kaynak potansiyeline yönelik olmasıdır. İlin tarımında önemli bir yer tutan zeytin, üzüm ve buğday ürünleri aynı zamanda imalat sanayinde; pekmez, alkol, zeytinyağı ve bulgur üretim tesislerinde girdi olarak kullanılmaktadır. Özellikle üzüm ve zeytin, Kilis'e katma değer kazandıran iki önemli ürün grubunu oluşturmaktadır.,[]

Kilis Organize Sanayi Bölgesi 90 hektarlık alana kurulmuştur. En küçüğü 4.762 m2, en büyüğü 42.818 m2 alanlarda olmak üzere toplam 37 sanayi parseli mevcuttur. OSB dışında sanayi tesisleri de bulunmaktadır. Bu tesislerde; pekmez, zeytinyağı, bulgur, dövme, biber, tahin-helva, suma (saf alkol), plastik ambalaj çantaları, sabun, yorgan, hazır yemek üretilmekte ayrıca 39 adet zeytinyağı fabrikası bulunmaktadır.

Demografi

1850 senesinde Francis Rawdon Chesney, 12 bin nüfuslu olan Kilis'in çoğunlukla, çiftçi ve işçi kesimi oluşturan Türkmenlerden ve ayrıca Ermenilerden, Türklerden ve Kürtlerden oluştuğunu belirtmiştir. 1869 yılında Amerikan misyonerler Kilis'teki en yaygın dilin Türkçe olduğunu ve Arapçanın Türkçeyi de anlayan ama tercih etmeyen Rum kesim tarafından kullanıldığını gözlemlemişlerdir.

1927'de 20.000'i aşan merkez nüfusu, 1970'te 45.000'e, 1980'de 60.000'e ve 1990'da 85.000'e dayandı. Bu tarihten sonra (yeni illerden biri olmasına rağmen) hızlı nüfus düşüşleri yaşadı. 1995 yılında Gaziantep'ten ayrılarak il oldu. 1997'de 60.000'e kadar gerileyen nüfus 2000 yılında tekrar 70.000'e çıktı. 2015 yılında yapılan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi uygulaması sonuçlarına göre şehir nüfusu 97.411, toplam nüfus ise 130.655'tir. 2013 yılında il nüfusunun, %49,6’sı 25 yaşın altında, %42,7’si 25-65 yaş arası, %7,7’si 65 yaş üstü kişilerden oluşmaktadır.

Yıl Toplam Şehir Kır
Kilis ilçesi (Gaziantep)
1927 46.527 22.668 23.859
1935 56.054 24.620 31.434
1940 59.775 26.558 33.217
1945 62.419 27.048 35.371
1950 62.329 27.550 34.779
1955 63.948 29.964 33.984
1960 67.382 33.005 34.377
1965 75.092 38.095 36.997
1970 83.913 43.438 40.475
1975 92.759 54.055 38.704
1980 95.419 58.335 37.084
1985 101.818 59.876 41.942
1990 121.752 82.882 38.870
Kilis merkez ilçesi
2000 87.387 70.670 16.717
2007 92.094 77.706 14.388
2008 93.719 78.698 15.021
2009 95.034 80.542 14.492
2010 96.374 82.109 14.265
2011 98.383 84.184 14.199
2012 99.056 85.119 13.937
2013 102.889 89.422 13.467
2014 103.531 90.327 13.204
2015 106.293 93.266 13.027
2016 106.582 93.222 13.360
2017 112.553 97.745 14.808
2018 116.034 100.675 15.359
2019 118.033 103.883 14.150
2020 118.725 105.218 13.507

Suriye İç Savaşı

Kilis, Göç İdaresi'nin 2021 Şubat ayı verilerine göre, 2011'de başlayan Suriye İç Savaşı'ndan kaçan 104.000 civarı Suriyeli sığınmacıya ev sahipliği yapmaktadır. Türkiye'de kendi nüfusundan daha kalabalık mülteci barındıran tek şehirdir. Bu sebepten ötürü AKP hükûmeti Nobel Komitesi'ne başvurarak, bu yılki barış ödülünün Kilis'e verilmesini resmî yollardan talep etmiştir.

2016 Ocak ayından bu yana Kilis'e güney sınırından 49 roket saldırısı yapıldı. Bu roket ve top saldırılarından şimdiye kadar 17 kişi yaşamını yitirirken, 58 kişi de yaralandı (Nisan 2016). Çok sayıda bina ve araçta da hasar meydana geldi. Kilis valiliği, Suriyeli sığınmacılar ve yerel halk arasında gerginlik yaşanmaması için gösteri yasağı gibi bazı ek uygulamalar başlattı. TSK'nin roketlerin geliş yönünü göz önünde bulundurarak yaptığı hesaplamalar ve bu hesaplamalara göre yapılan misillemeler, saldırıların Irak ve Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) denetimindeki bölgeden gerçekleştirildiğini gösteriyor.

Mutfak

Kilis mutfağı, Türk mutfağının özelliklerini taşımakla birlikte, Halep mutfağı özelliklerini de yansıtır. Yağlı ve baharatlı yemekler ön planda olmakla beraber, zeytinyağlı yemeklerin sayısı da fazladır. Zeytinyağı, yörede yetiştirilen yüksek kaliteli zeytinlerden elde edilir ve Kilis mutfağının vazgeçilmezidir. Yemeklerin temelini et ve bulgur oluşturur, ancak mevsimine göre sebze ağırlıklı yemekler de yapılır.[]

Kilis yöresi pekmezleriyle meşhurdur. En meşhur yemek ise Kilis Tava'dır.

Köfteler

İçli köfte, oruk, kübbülmüşviye, çiğ köfte, fırın yapması.

Sulu yemekler

Ekşili yahni, Ekşili malhıta, lebeniye, kölük aşı, kelle paça, sarımsak aşı, şişbelek, ekmek aşı, orman, altı ezmeli

Pilavlar

Simit aşı, müceddere (mercimekli bulgur pilavı), keşkek, bulgur aşı, firik pilavı,orman pilavı

Dolmalar

Acur dolması, şıhılmahşi, kabak dolması, yaprak sarması (etli ve zeytinyağlı), patlıcan dolması, biber dolması, domates dolması, mumbar dolması

Tatlılar

Kilis Katmeri, cennet çamuru, mayanalı (anasonlu) kahke, gerebiç, hedik, peynir helvası, belluriye, baklava, haytayla, hapsa

Eğitim

Kilis'teki tek yükseköğretim kurumu, 2007 yılında kurulan Kilis 7 Aralık Üniversitesi'dir. Hâlen üniversitede kayıtlı 11.000 civarında öğrenci vardır.

Ulaşım

Gaziantep'e 60 km uzaklıkta olan Kilis, Suriye sınırına ise 7 km uzaklıktadır. Öncüpınar Sınır Kapısı Kilis il sınırları içerisinde bulunmaktadır. Kilis'ten geçen yol sınırın ötesinde Azez'den geçtikten sonra Suriye'nin Halep şehrine ulaşır.

Uluslararası uçuşların da yapıldığı Gaziantep Havalimanı kente 40 km mesafededir. Denize kıyısı olmadığı için kentte deniz ulaşımı yapılmamaktadır. En yakın liman kenti İskenderun'dur.

Tarihi ve turistik yerler

Ravanda Kalesi

Kilis'in 24 kilometre doğusunda, Polateli ilçesine bağlı, eski adıyla Ravandan, yeni adıyla Belenözü Köyü sınırları içinde yer almaktadır. Adına tarihi kaynaklarda ilk kez 1097 yılında rastlanır. İslam kaynaklarında “er-Ravendan”, Haçlı kaynaklarında “Ravendel/Ravandal/Ravenel”, Ermeni kaynaklarında da “Aréventan” olarak geçen kale, tarihsel süreç içerside bölgeye egemen olan tüm devletlerce kullanılmıştır.

Afşin Çayı karşısında, konik bir tepeye kurulmuş kale birbirinden farklı taşlarla örülmüş surlara sahiptir. Kalenin batısında günümüze kadar gelebilmiş tonozlu bir yapı vardır. Ortasında yer alan küçük yuvarlak kule kalıntısı, sarnıç ve burçlar Ortaçağ mimarisini gözler önüne sermektedir. Kalenin içinde iki büyük su sarnıcı ile büyük bir yapıya ait olduğu sanılan kalıntılar vardır.

Kalede arkeolojik bir çalışma yapılmadığından aidiyeti hakkındaki bilgiler tahmine ve yörenin ilk sahiplerine dayanmaktadır. İbrahim Hakkı Konyalı’ya göre kalede Hitit mimarisine ilişkin izler vardır. 1097 yılında Haçlıların Türklerden aldığı kale, 1144 yılına kadar Urfa Haçlı Kontluğu’nun (1098 - 1144) batı sınırında Urfa-Antakya yolunun güzergahını tamamen kontrol edebilmekteydi. 1176'da Eyyubilerin, 1268'de Memlukluların egemenliğine geçen kale, 1516 yılında Osmanlı topraklarına katılmıştır ancak askeri önemini yitirdiği için Osmanlılar için stratejik önemi bulunmayan bir kale olmuştur.

Oylum Höyük

Kilis'in 7 km doğu-güneydoğusunda; Gaziantep karayolunun güneyinde; Oylum Köyü'nün hemen yanında yer alır. Oylum Höyük boyutları itibarıyla sadece Güneydoğu Anadolu bölgesinin değil, bölgenin ve Türkiye'nin en büyük höyüklerinden biridir. Taban boyutları 460 x 320 metredir. Kuzeyde 22 m'lik; güneyde ise 37 m'lik iki yükselti ile bunları birbirine bağlayan bir boyundan oluşur.

Günümüzden 4000 yıl öncesine kadar varan pek çok önemli bulgulara ulaşılan Oylum Höyük'te birden fazla kent krallığının merkezinin bulunduğuna inanılmaktadır. Son yıllarda ortaya çıkarılan buluntulardan Hitit Büyük Krallığı’na ait çivi yazılı tablet, Hitit Kralı mühür ve mühür baskıları, buranın bir idari merkez olduğunu göstermektedir.

Oylum Höyük’te yıllardır kazı çalışmaları yürüten Hacettepe Üniversitesi Arkeoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Engin Özgen, Oylum Höyük'ün Dünya Kültür Mirası listesine alınması için çaba harcamaktadır. Ayrıca höyük civarında tabanı mozaiklerle kaplı bir bazilika kalıntısına rastlanmış ve Kilis Valiliği buranın bir açık hava müzesi haline getirilmesine yönelik çalışmaları sonucundan 2018'den itibaren Mozaikli Bazilika hizmete girmiştir.

Kilis Etnografya Müzesi

Tarihi Neşet Efendi Konağı'nın müzeye çevrilmesiyle 2012 yılında açılmıştır. Yaklaşık 900 eserin muhafaza edildiği müze, iki bölümden oluşmaktadır. Müzeye dönüştürülen konağın giriş katındaki arkeoloji bölümünde, Oylum Höyük ve Leylit Höyük kazılarından çıkan buluntular sergilenmektedir. Kentin kültürel zenginliklerinin yer aldığı etnografya bölümü ise müzenin birinci katında yer almaktadır. Bu katta geleneksel kıyafetler, Kilis'e özgü el sanatları ve çeşitli aksesuarlar, cansız mankenler eşliğinde teşhir edilmektedir. Kilis Etnografya Müzesi 2021 yılından itibaren Tarihi Sabunhane'de hizmet vermeye başlamıştır.

Canbolat Paşa (Tekke) Camii

16. yüzyıl klasik Osmanlı üslubunda yapılmış, merkezi planlı bir camidir. Etrafındaki yapılarla birlikte Canbolat Paşa Külliyesini oluşturur. Bu nedenle Canbolat Cami olarak da anılır. Vakfiyesine göre cami, 1553 yılında Kilis Sancak Beyi Canbolat Bey tarafından yaptırılmıştır. Mimarı bilinmemektedir. Mimari bakımdan Kilis’in en önemli camisidir. Son cemaat mahalli beş küçük kubbe, cami ise büyük tek bir kubbe ile örtülüdür. Cami kubbesi 14.40 metre çapıyla Kilis’in en büyük kubbesidir. Caminin en önemli unsurları ise mihrap ve minberdir. Renkli taş ve mermer kullanımı, usta taş işçiliği, karmaşık süslemeleriyle türünün en özgün örneklerini oluştururlar. Minber, Evliya Çelebi tarafından Seyahatname'sinde övülmüştür. Kilis Valiliği'ne 100 metre uzaklıkta bulunan camiye, 24 Nisan 2016 günü Suriye tarafından atılan roketatar mermileri isabet etmiş, cami ve çevresi hasar görmüştür.

İklim

Akdeniz iklimi ile karasal iklimin kesiştiği yerde bulunan Kilis ve yöresinde, söz konusu iklim kuşaklarının özellikleri egemendir. Bu yapı; biri sıcak-kuru diğeri serin nemli olmak üzere farklı klimatolojik özellik içerir. Kilis’te en sıcak ve en soğuk ay ortalaması arasındaki fark; Akdeniz kıyısındaki istasyonlarda 20 derecenin altında iken, Akdeniz'e yaklaşık kuş uçuşu 60 – 80 km uzaklıkta olan Kilis'te 32.6 derecedir.

Belediye başkanları

Osmanlı dönemi

№ Şehremini Görev Başlangıcı Görev Bitişi
1 Hacı Süleyman Ağa 1877 1881
2 Hacı Yusuf Ağa 1881 1906
3 Akif Efendi 1906 1907
4 Muhlis Efendi
5 Hacı İsmet Efendi
6 Hacı Ahmet Canbolat
7 Mustafa Efendi
8 Sadullah Efendi
9 Osman Efendi 1918 1920
10 Burhan Efendi 1920 1921

Cumhuriyet dönemi

№ Belediye Başkanı Görev Başlangıcı Görev Bitişi Parti
1 İslam Bey 1922 1923 Cumhuriyet Halk Partisi
2 Tokatlı Zade Vakıf Efendi 1923 1925
3 1925 1927
4 Dt. 1927 1927
(1) İslam Bey 1927 1931
5 1932 1938
6 1938 1942
7 1942 1943
8 1943 1950
9 Dr. 1950 1951 Demokrat Parti
10 1951 1955
11 1955 1957
(10) 1957 1959
12 1959 1960
13 Binbaşı 1960 1960 Askerî
14 1960 1962
15 1962 1963
16 Ali Altuntaş 1963 1963
17 1963 1968 Adalet Partisi
(10) 1969 1973
18 Ekrem Çetin 1973 1977 Cumhuriyet Halk Partisi
19 Av. 1977 1977
20 1977 1980 Adalet Partisi
21 Dr. 1980 1984 Askerî
22 Hannan Özüberk 1984 1987 Doğru Yol Partisi
23 1987 1989
(18) Ekrem Çetin 1989 1994 Sosyaldemokrat Halkçı Parti
24 Dr. 1994 31 Ocak 1995 Milliyetçi Hareket Partisi
25 8 Şubat 1995 5 Haziran 1995
26 Ecz. 5 Haziran 1995 18 Nisan 1999
(18) Ekrem Çetin 18 Nisan 1999 28 Mart 2004 Demokratik Sol Parti
27 Av. 28 Mart 2004 30 Mart 2014 Adalet ve Kalkınma Partisi
28 Av. Hasan Kara 30 Mart 2014 4 Nisan 2019
(27) Av. 4 Nisan 2019 22 Ekim 2020
29 22 Ekim 2020 5 Nisan 2024
30 Av. 5 Nisan 2024 Görevde Cumhuriyet Halk Partisi

Kaynak:

Notlar

  1. ^ Musabeyli ve Polateli ilçelerinin kurulması ile nüfus azalmıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  2. ^ a b . 1 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2016. 
  3. ^ kilis.bel.tr (1 Mart 2019). "Kilis Tarihi | Kilis Belediyesi". 4 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Şubat 2024. 
  4. ^ "Tarihçe". www.kilis.gov.tr. 4 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Şubat 2024. 
  5. ^ İpekyolu Kalkınma Ajansı (İKA), Kilis Üzüm Raporu, https://www.ika.org.tr/assets/upload/dosyalar/kilis-uzum-raporu.pdf 12 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 2019.
  6. ^ Mehmet KOÇ & Göknur ŞAHİN, KİLİS İLİNİN ORGANİK ZEYTİN POTANSİYELİ, Ekolojik Sempozyum, 2014.
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Nisan 2016. 
  8. ^ Chesney, Francis Rawdon (1850). The Expedition for the Survey of the Rivers Euphrates and Tigris: Carried on by Order of the British Government in the Years 1835, 1836, and 1837; Preceded by Geographical and Historical Notices of the Regions Situated Between the Rivers Nile and Indus. Londra: Longman, Brown, Green, and Longmans. s. 422. 9 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Haziran 2022. 
  9. ^ Sproull, Thomas; Sproull, John W. (1869). The Reformed Presbyterian and Covenanter. Pittsburgh: Bakewell & Marthens. s. 223. 9 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Haziran 2022. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Nisan 2016. 
  11. ^ (PDF). 12 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2016. 
  12. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler ()
  13. ^ (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  14. ^  . (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  15. ^  . (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  16. ^  . (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  17. ^  . (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  18. ^  . (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  19. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  23. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  24. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  25. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  26. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  27. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  28. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  29. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  30. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  31. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  32. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  33. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  34. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Merkez Nüfusu - Kilis". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler ()
    • "Kilis Merkez Nüfusu". nufusune.com. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler ()
  35. ^ . www.goc.gov.tr. 3 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2021. 
  36. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2016. 
  37. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2016. 
  38. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2016. 
  39. ^ "Coğrafi İşaret Platformu". Coğrafi İşaret Platformu. Erişim tarihi: 16 Kasım 2021. 
  40. ^ "Coğrafi İşaret Platformu". Coğrafi İşaret Platformu. Erişim tarihi: 16 Kasım 2021. 
  41. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Nisan 2016. 
  42. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Nisan 2016. 
  43. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Nisan 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Nisan 2016. 
  44. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Nisan 2016. 
  45. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Nisan 2016. 
  46. ^ . 12 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2016. 
  47. ^ "Eski başkanlar". 5 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Nisan 2024. 

wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar

Bu maddede bircok sorun bulunmaktadir Lutfen sayfayi gelistirin veya bu sorunlar konusunda tartisma sayfasinda bir yorum yapin Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Kasim 2020 Bu maddedeki uslubun ansiklopedik bir yazidan beklenen resmi ve ciddi usluba uygun olmadigi dusunulmektedir Maddeyi gelistirerek ya da konuyla ilgili tartismaya katilarak Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Kilis haber gazete kitap akademik JSTOR Kasim 2023 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Kilis Turkiye nin Guneydogu Anadolu Bolgesi nin batisinda bulunan Kilis ilinin merkezi olan sehirdir KilisSehirUlkeTurkiyeBolgeGuneydogu Anadolu BolgesiIlKilisIdare Belediye baskani CHP Yuzolcumu Toplam1521 km Rakim680 mZaman dilimiUTC 03 00 TSI Posta kodu79000Alan kodu0348Plaka kodu79Resmi site Kilis Belediye BaskanligiCografyaKilis il merkezi Gaziantep e 55 km Suriye sinirina ise 10 km mesafede bulunmaktadir Yuzolcumu 1 521 km2 olan Kilis Guneydogu Anadolu Bolgesi nde Hatay Maras Olugu ile Firat Irmagi arasinda uzanan Gaziantep Platosu nun guneybati kisminda Turkiye Suriye siniri boylarinda 360 K enlemi ve 320 D boylami degerleri arasindadir Sehir bu konumuyla Akdeniz ve Guneydogu bolgeleri arasindaki gecis kusagi uzerinde bulunur kaynak belirtilmeli Ortalama yuksekliginin fazla olmadigi 680 metre bolgenin degisik kisimlari arasinda buyuk yukselti farklari bulunmamaktadir kaynak belirtilmeli 1995 yilinda il statusune kavusan Kilis in sinir hatti Guneyde Turkiye Suriye siniri Bati ve Kuzeybatida Gaziantep in Islahiye ilcesi Kuzey ve Kuzeydoguda Gaziantep merkez ve doguda Gaziantep in Oguzeli ilceleriyle cevrilidir TarihceKilis in tarihinin M O 3000 yilina kadar uzandigi tahmin edilmektedir Kent tarih boyunca Suryaniler Hititler Persler Romalilar Bizanslilar Memlukler ve Osmanlilarin egemenliginde kalmistir 636 yilinda Halife Omer tarafindan Islam devleti topraklarina katilmis ve Bizans a karsi bir sinir karakolu niteligi tasimistir Daha sonralari Memluk egemenligi altina girmis nihayetinde I Selim tarafindan 1516 yilindaki Mercidabik Savasi sonucunda Osmanli topraklarina katilmistir Kilis Osmanli doneminde Halep Vilayeti ne bagliydi Birinci Dunya Savasi ndan sonra once Ingilizlerin sonra Fransizlarin isgaline ugramistir 7 Aralik 1921 de isgalden kurtulmustur kaynak belirtilmeli Kilis Gaziantep ilinin bir ilcesi iken Bakanlar Kurulu nun 06 06 1995 tarih ve 550 sayili Kanun Hukmunde Kararnamesi ile il statusune kavusturulmus ve boylece Turkiye nin 79 ili olmustur kaynak belirtilmeli EkonomiKilis in sanayisinin en belirgin ozelligi tarimsal ve hayvansal kaynak potansiyeline yonelik olmasidir Ilin tariminda onemli bir yer tutan zeytin uzum ve bugday urunleri ayni zamanda imalat sanayinde pekmez alkol zeytinyagi ve bulgur uretim tesislerinde girdi olarak kullanilmaktadir Ozellikle uzum ve zeytin Kilis e katma deger kazandiran iki onemli urun grubunu olusturmaktadir kaynak belirtilmeli Kilis Organize Sanayi Bolgesi 90 hektarlik alana kurulmustur En kucugu 4 762 m2 en buyugu 42 818 m2 alanlarda olmak uzere toplam 37 sanayi parseli mevcuttur OSB disinda sanayi tesisleri de bulunmaktadir Bu tesislerde pekmez zeytinyagi bulgur dovme biber tahin helva suma saf alkol plastik ambalaj cantalari sabun yorgan hazir yemek uretilmekte ayrica 39 adet zeytinyagi fabrikasi bulunmaktadir Demografi1850 senesinde Francis Rawdon Chesney 12 bin nufuslu olan Kilis in cogunlukla ciftci ve isci kesimi olusturan Turkmenlerden ve ayrica Ermenilerden Turklerden ve Kurtlerden olustugunu belirtmistir 1869 yilinda Amerikan misyonerler Kilis teki en yaygin dilin Turkce oldugunu ve Arapcanin Turkceyi de anlayan ama tercih etmeyen Rum kesim tarafindan kullanildigini gozlemlemislerdir 1927 de 20 000 i asan merkez nufusu 1970 te 45 000 e 1980 de 60 000 e ve 1990 da 85 000 e dayandi Bu tarihten sonra yeni illerden biri olmasina ragmen hizli nufus dususleri yasadi 1995 yilinda Gaziantep ten ayrilarak il oldu 1997 de 60 000 e kadar gerileyen nufus 2000 yilinda tekrar 70 000 e cikti 2015 yilinda yapilan Adrese Dayali Nufus Kayit Sistemi uygulamasi sonuclarina gore sehir nufusu 97 411 toplam nufus ise 130 655 tir 2013 yilinda il nufusunun 49 6 si 25 yasin altinda 42 7 si 25 65 yas arasi 7 7 si 65 yas ustu kisilerden olusmaktadir Yil Toplam Sehir KirKilis ilcesi Gaziantep 1927 46 527 22 668 23 8591935 56 054 24 620 31 4341940 59 775 26 558 33 2171945 62 419 27 048 35 3711950 62 329 27 550 34 7791955 63 948 29 964 33 9841960 67 382 33 005 34 3771965 75 092 38 095 36 9971970 83 913 43 438 40 4751975 92 759 54 055 38 7041980 95 419 58 335 37 0841985 101 818 59 876 41 9421990 121 752 82 882 38 870Kilis merkez ilcesi2000 87 387 70 670 16 7172007 92 094 77 706 14 3882008 93 719 78 698 15 0212009 95 034 80 542 14 4922010 96 374 82 109 14 2652011 98 383 84 184 14 1992012 99 056 85 119 13 9372013 102 889 89 422 13 4672014 103 531 90 327 13 2042015 106 293 93 266 13 0272016 106 582 93 222 13 3602017 112 553 97 745 14 8082018 116 034 100 675 15 3592019 118 033 103 883 14 1502020 118 725 105 218 13 507Suriye Ic Savasi Kilis Goc Idaresi nin 2021 Subat ayi verilerine gore 2011 de baslayan Suriye Ic Savasi ndan kacan 104 000 civari Suriyeli siginmaciya ev sahipligi yapmaktadir Turkiye de kendi nufusundan daha kalabalik multeci barindiran tek sehirdir Bu sebepten oturu AKP hukumeti Nobel Komitesi ne basvurarak bu yilki baris odulunun Kilis e verilmesini resmi yollardan talep etmistir 2016 Ocak ayindan bu yana Kilis e guney sinirindan 49 roket saldirisi yapildi Bu roket ve top saldirilarindan simdiye kadar 17 kisi yasamini yitirirken 58 kisi de yaralandi Nisan 2016 Cok sayida bina ve aracta da hasar meydana geldi Kilis valiligi Suriyeli siginmacilar ve yerel halk arasinda gerginlik yasanmamasi icin gosteri yasagi gibi bazi ek uygulamalar baslatti TSK nin roketlerin gelis yonunu goz onunde bulundurarak yaptigi hesaplamalar ve bu hesaplamalara gore yapilan misillemeler saldirilarin Irak ve Sam Islam Devleti nin ISID denetimindeki bolgeden gerceklestirildigini gosteriyor MutfakKilis mutfagi Turk mutfaginin ozelliklerini tasimakla birlikte Halep mutfagi ozelliklerini de yansitir Yagli ve baharatli yemekler on planda olmakla beraber zeytinyagli yemeklerin sayisi da fazladir Zeytinyagi yorede yetistirilen yuksek kaliteli zeytinlerden elde edilir ve Kilis mutfaginin vazgecilmezidir Yemeklerin temelini et ve bulgur olusturur ancak mevsimine gore sebze agirlikli yemekler de yapilir kaynak belirtilmeli Kilis yoresi pekmezleriyle meshurdur En meshur yemek ise Kilis Tava dir Kofteler Icli kofte oruk kubbulmusviye cig kofte firin yapmasi Sulu yemekler Eksili yahni Eksili malhita lebeniye koluk asi kelle paca sarimsak asi sisbelek ekmek asi orman alti ezmeli Pilavlar Simit asi muceddere mercimekli bulgur pilavi keskek bulgur asi firik pilavi orman pilavi Dolmalar Acur dolmasi sihilmahsi kabak dolmasi yaprak sarmasi etli ve zeytinyagli patlican dolmasi biber dolmasi domates dolmasi mumbar dolmasi Tatlilar Kilis Katmeri cennet camuru mayanali anasonlu kahke gerebic hedik peynir helvasi belluriye baklava haytayla hapsaEgitimKilis teki tek yuksekogretim kurumu 2007 yilinda kurulan Kilis 7 Aralik Universitesi dir Halen universitede kayitli 11 000 civarinda ogrenci vardir UlasimGaziantep e 60 km uzaklikta olan Kilis Suriye sinirina ise 7 km uzakliktadir Oncupinar Sinir Kapisi Kilis il sinirlari icerisinde bulunmaktadir Kilis ten gecen yol sinirin otesinde Azez den gectikten sonra Suriye nin Halep sehrine ulasir Uluslararasi ucuslarin da yapildigi Gaziantep Havalimani kente 40 km mesafededir Denize kiyisi olmadigi icin kentte deniz ulasimi yapilmamaktadir En yakin liman kenti Iskenderun dur Tarihi ve turistik yerlerRavanda Kalesi Kilis in 24 kilometre dogusunda Polateli ilcesine bagli eski adiyla Ravandan yeni adiyla Belenozu Koyu sinirlari icinde yer almaktadir Adina tarihi kaynaklarda ilk kez 1097 yilinda rastlanir Islam kaynaklarinda er Ravendan Hacli kaynaklarinda Ravendel Ravandal Ravenel Ermeni kaynaklarinda da Areventan olarak gecen kale tarihsel surec icerside bolgeye egemen olan tum devletlerce kullanilmistir Afsin Cayi karsisinda konik bir tepeye kurulmus kale birbirinden farkli taslarla orulmus surlara sahiptir Kalenin batisinda gunumuze kadar gelebilmis tonozlu bir yapi vardir Ortasinda yer alan kucuk yuvarlak kule kalintisi sarnic ve burclar Ortacag mimarisini gozler onune sermektedir Kalenin icinde iki buyuk su sarnici ile buyuk bir yapiya ait oldugu sanilan kalintilar vardir Kalede arkeolojik bir calisma yapilmadigindan aidiyeti hakkindaki bilgiler tahmine ve yorenin ilk sahiplerine dayanmaktadir Ibrahim Hakki Konyali ya gore kalede Hitit mimarisine iliskin izler vardir 1097 yilinda Haclilarin Turklerden aldigi kale 1144 yilina kadar Urfa Hacli Kontlugu nun 1098 1144 bati sinirinda Urfa Antakya yolunun guzergahini tamamen kontrol edebilmekteydi 1176 da Eyyubilerin 1268 de Memluklularin egemenligine gecen kale 1516 yilinda Osmanli topraklarina katilmistir ancak askeri onemini yitirdigi icin Osmanlilar icin stratejik onemi bulunmayan bir kale olmustur Oylum Hoyuk Kilis in 7 km dogu guneydogusunda Gaziantep karayolunun guneyinde Oylum Koyu nun hemen yaninda yer alir Oylum Hoyuk boyutlari itibariyla sadece Guneydogu Anadolu bolgesinin degil bolgenin ve Turkiye nin en buyuk hoyuklerinden biridir Taban boyutlari 460 x 320 metredir Kuzeyde 22 m lik guneyde ise 37 m lik iki yukselti ile bunlari birbirine baglayan bir boyundan olusur Gunumuzden 4000 yil oncesine kadar varan pek cok onemli bulgulara ulasilan Oylum Hoyuk te birden fazla kent kralliginin merkezinin bulunduguna inanilmaktadir Son yillarda ortaya cikarilan buluntulardan Hitit Buyuk Kralligi na ait civi yazili tablet Hitit Krali muhur ve muhur baskilari buranin bir idari merkez oldugunu gostermektedir Oylum Hoyuk te yillardir kazi calismalari yuruten Hacettepe Universitesi Arkeoloji Ana Bilim Dali Baskani Prof Dr Engin Ozgen Oylum Hoyuk un Dunya Kultur Mirasi listesine alinmasi icin caba harcamaktadir Ayrica hoyuk civarinda tabani mozaiklerle kapli bir bazilika kalintisina rastlanmis ve Kilis Valiligi buranin bir acik hava muzesi haline getirilmesine yonelik calismalari sonucundan 2018 den itibaren Mozaikli Bazilika hizmete girmistir Kilis Etnografya Muzesi Tarihi Neset Efendi Konagi nin muzeye cevrilmesiyle 2012 yilinda acilmistir Yaklasik 900 eserin muhafaza edildigi muze iki bolumden olusmaktadir Muzeye donusturulen konagin giris katindaki arkeoloji bolumunde Oylum Hoyuk ve Leylit Hoyuk kazilarindan cikan buluntular sergilenmektedir Kentin kulturel zenginliklerinin yer aldigi etnografya bolumu ise muzenin birinci katinda yer almaktadir Bu katta geleneksel kiyafetler Kilis e ozgu el sanatlari ve cesitli aksesuarlar cansiz mankenler esliginde teshir edilmektedir Kilis Etnografya Muzesi 2021 yilindan itibaren Tarihi Sabunhane de hizmet vermeye baslamistir Canbolat Pasa Tekke Camii 16 yuzyil klasik Osmanli uslubunda yapilmis merkezi planli bir camidir Etrafindaki yapilarla birlikte Canbolat Pasa Kulliyesini olusturur Bu nedenle Canbolat Cami olarak da anilir Vakfiyesine gore cami 1553 yilinda Kilis Sancak Beyi Canbolat Bey tarafindan yaptirilmistir Mimari bilinmemektedir Mimari bakimdan Kilis in en onemli camisidir Son cemaat mahalli bes kucuk kubbe cami ise buyuk tek bir kubbe ile ortuludur Cami kubbesi 14 40 metre capiyla Kilis in en buyuk kubbesidir Caminin en onemli unsurlari ise mihrap ve minberdir Renkli tas ve mermer kullanimi usta tas isciligi karmasik suslemeleriyle turunun en ozgun orneklerini olustururlar Minber Evliya Celebi tarafindan Seyahatname sinde ovulmustur Kilis Valiligi ne 100 metre uzaklikta bulunan camiye 24 Nisan 2016 gunu Suriye tarafindan atilan roketatar mermileri isabet etmis cami ve cevresi hasar gormustur IklimAkdeniz iklimi ile karasal iklimin kesistigi yerde bulunan Kilis ve yoresinde soz konusu iklim kusaklarinin ozellikleri egemendir Bu yapi biri sicak kuru digeri serin nemli olmak uzere farkli klimatolojik ozellik icerir Kilis te en sicak ve en soguk ay ortalamasi arasindaki fark Akdeniz kiyisindaki istasyonlarda 20 derecenin altinda iken Akdeniz e yaklasik kus ucusu 60 80 km uzaklikta olan Kilis te 32 6 derecedir Belediye baskanlariOsmanli donemi Sehremini Gorev Baslangici Gorev Bitisi1 Haci Suleyman Aga 1877 18812 Haci Yusuf Aga 1881 19063 Akif Efendi 1906 19074 Muhlis Efendi5 Haci Ismet Efendi6 Haci Ahmet Canbolat7 Mustafa Efendi8 Sadullah Efendi9 Osman Efendi 1918 192010 Burhan Efendi 1920 1921Cumhuriyet donemi Belediye Baskani Gorev Baslangici Gorev Bitisi Parti1 Islam Bey 1922 1923 Cumhuriyet Halk Partisi2 Tokatli Zade Vakif Efendi 1923 19253 1925 19274 Dt 1927 1927 1 Islam Bey 1927 19315 1932 19386 1938 19427 1942 19438 1943 19509 Dr 1950 1951 Demokrat Parti10 1951 195511 1955 1957 10 1957 195912 1959 196013 Binbasi 1960 1960 Askeri14 1960 196215 1962 196316 Ali Altuntas 1963 196317 1963 1968 Adalet Partisi 10 1969 197318 Ekrem Cetin 1973 1977 Cumhuriyet Halk Partisi19 Av 1977 197720 1977 1980 Adalet Partisi21 Dr 1980 1984 Askeri22 Hannan Ozuberk 1984 1987 Dogru Yol Partisi23 1987 1989 18 Ekrem Cetin 1989 1994 Sosyaldemokrat Halkci Parti24 Dr 1994 31 Ocak 1995 Milliyetci Hareket Partisi25 8 Subat 1995 5 Haziran 199526 Ecz 5 Haziran 1995 18 Nisan 1999 18 Ekrem Cetin 18 Nisan 1999 28 Mart 2004 Demokratik Sol Parti27 Av 28 Mart 2004 30 Mart 2014 Adalet ve Kalkinma Partisi28 Av Hasan Kara 30 Mart 2014 4 Nisan 2019 27 Av 4 Nisan 2019 22 Ekim 202029 22 Ekim 2020 5 Nisan 202430 Av 5 Nisan 2024 Gorevde Cumhuriyet Halk Partisi Kaynak Notlar Musabeyli ve Polateli ilcelerinin kurulmasi ile nufus azalmistir Kaynakca Arsivlenmis kopya 1 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Nisan 2024 a b 1 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Nisan 2016 kilis bel tr 1 Mart 2019 Kilis Tarihi Kilis Belediyesi 4 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Subat 2024 Tarihce www kilis gov tr 4 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Subat 2024 Ipekyolu Kalkinma Ajansi IKA Kilis Uzum Raporu https www ika org tr assets upload dosyalar kilis uzum raporu pdf 12 Mayis 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2019 Mehmet KOC amp Goknur SAHIN KILIS ILININ ORGANIK ZEYTIN POTANSIYELI Ekolojik Sempozyum 2014 Arsivlenmis kopya 17 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Nisan 2016 Chesney Francis Rawdon 1850 The Expedition for the Survey of the Rivers Euphrates and Tigris Carried on by Order of the British Government in the Years 1835 1836 and 1837 Preceded by Geographical and Historical Notices of the Regions Situated Between the Rivers Nile and Indus Londra Longman Brown Green and Longmans s 422 9 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Haziran 2022 Sproull Thomas Sproull John W 1869 The Reformed Presbyterian and Covenanter Pittsburgh Bakewell amp Marthens s 223 9 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Haziran 2022 Arsivlenmis kopya 17 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Nisan 2016 PDF 12 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 26 Nisan 2016 Fasikul I Mufassal Neticeler Icmal Tablolari PDF 28 Tesrinevvel 1927 Umumi Nufus Tahriri DIE Erisim tarihi 28 Mayis 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link PDF 20 Ilktesrin 1935 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 20 Ilktesrin 1940 Genel Nufus Sayimi DIE 20 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2016 PDF 21 Ekim 1945 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 22 Ekim 1950 Umumi Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1955 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1960 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2021 1965 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1970 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1975 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1980 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1985 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Merkez Nufusu Kilis nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Kilis Merkez Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link www goc gov tr 3 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Mart 2021 Arsivlenmis kopya 13 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2016 Arsivlenmis kopya 25 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2016 Arsivlenmis kopya 25 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2016 Cografi Isaret Platformu Cografi Isaret Platformu Erisim tarihi 16 Kasim 2021 Cografi Isaret Platformu Cografi Isaret Platformu Erisim tarihi 16 Kasim 2021 Arsivlenmis kopya 21 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Nisan 2016 Arsivlenmis kopya 30 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Nisan 2016 Arsivlenmis kopya 25 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Nisan 2016 Arsivlenmis kopya 29 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Nisan 2016 Arsivlenmis kopya 20 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Nisan 2016 12 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Nisan 2016 Eski baskanlar 5 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Nisan 2024

Yayın tarihi: Haziran 14, 2024, 13:51 pm
En çok okunan
  • Ocak 05, 2025

    Amanita gleocystidiosa

  • Ocak 05, 2025

    Amanita glarea

  • Ocak 05, 2025

    Amanita glabriceps

  • Ocak 05, 2025

    Amanita gossypinoannulata

  • Ocak 05, 2025

    Amanita goossensiae

Günlük

  • Vikipedi

  • Şişme bot

  • Vang

  • Christopher Hansteen

  • 1904

  • 1991

  • V. Olav

  • Bobby Fischer

  • İslam mimarisi

  • Top (silah)

NiNa.Az - Stüdyo

  • Vikipedi

Bültene üye ol

Mail listemize abone olarak bizden her zaman en son haberleri alacaksınız.
Temasta ol
Bize Ulaşın
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Her hakkı saklıdır.
Telif hakkı: Dadaş Mammedov
Üst