Ormanlı, Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Ormanlı | |
---|---|
![]() Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
![]() Ormanlı Ormanlı'nın Erzurum 'daki konumu | |
Ülke | |
İl | Erzurum |
İlçe | Şenkaya |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
Rakım | 1913 m |
Nüfus (2022) | 360 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0442 |
İl plaka kodu | 25 |
Posta kodu | 25360 |
Tarihçe
Mahalleninn eski adı Arsenak'tır. Nitekim 1595 tarihli Osmanlı tahrir defterinde de Arsenak (ارسناك) olarak geçer. Gürcüce kaynaklarda Arsenaki (არსენაკი) olarak geçer. Bu yer adı zaman içinde Ersinek'e dönüşmüştür.
Arsenak köyünün bulunduğu Tao, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü Gürcülerden ele geçirmiştir. Köydeki yıkık kale, buranın eski bir yerleşim olduğunu göstermesi açısından önemlidir.
Arsenak, 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterinde Arsenak (ارسناك) olarak geçen yerleşim, Gürcistan Vilayeti içinde Penek livasının Penek nahiyesine bağlıydı. Tao bölgesindeki en büyük köylerden biriydi; Aşağı, Orta ve Yukarı olmak üzere üç kısımdan oluşuyordu. Tek bir köy olarak kaydedilmiş olan Arsenak'ta 138 hane yaşıyordu. 132 hane Hristiyan olarak yazılmıştı ve ispenç vergisi veriyordu. Dört hane reisinin (Bayram, Mahmud, Murad ve Muharrem) yeni Müslüman olduğu baba adlarının “Abdullah” yazılmasından anlaşılmaktadır. Hane reislerinin adlarına bakarak köyün nüfusunun çoğunluğunun Gürcülerden oluştuğu söylenebilir. Nitekim Gürcü tarihçi ve arkeolog Ekvtime Takaişvili'nin 1907 yılında saptadığı kilise yazıtları da buranın eski bir Gürcü yerleşimi olduğunu göstermektedir.
Arsenak köyü, Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi belirleme amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği 1835 yılında da Çıldır Eyaleti'nin Penek sancağına bağlıydı ve nüfusu 30 haneden oluşuyordu. Bu sırada köyde 110 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Arsenak köyünün toplam nüfusunun yaklaşık 220 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Arsenak, 93 Harbi'nin ardından 1878 yılında Berlin Antlaşması’yla Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin Arsenek (Арсенекъ) adıyla kaydettiği köy Oltu sancağının Oltu kazasına bağlıydı. Köyün adı, “Arsenek Rum ve Türk” (Арсенекъ Греческий и Арсенекъ Турецкий) biçiminde yazılmıştı. 1886 tarihli tespite göre köydeki 88 hanede, 259'u erkek ve 277'i kadın olmak üzere 536 kişi yaşıyordu. Bu nüfus içinde 356 kişi (56 hane) “Türk”, 180 kişi (32 hane) “Rum” olarak kaydedilmiştir. “Türk” olarak kaydedilmiş nüfusun Müslümanlaşmış Gürcüler olduğu belirtilmiştir.
Arsenak köyünün nüfusu 1896 yılında 428'i Türk ve 158'i Rum olmak üzere 586 kişiden, 1906 yılında ise 444'ü Türk ve 185'i Rum 629 kişiden oluşuyordu. 1907 yılında köyü ziyaret eden Ekvtime Takaişvili de köyün nüfusunun Müslümanlar ile Rumlardan oluştuğunu yazmıştır. Takaişvili’nin verdiği bilgiye göre, köyün Müslüman kesimindeki kiliseler tamamen yıkılmıştı. Rum kesiminde eski kilisenin yerinde yeni bir kilise inşa edilmişti. Bununla birlikte eski kiliseden kalan taşlarda Gürcü alfabesinin Nushuri harfleriyle Gürcüce yazılar belli oluyordu. 2017 yılında ise Gürcü araştırma ekibi köyde ahır ve samanlık duvarları ile avluda Ermenice yazılı üç adet taş tespit etmiştir. Ancak bu taşların kaynağı bilinmemektedir.
Arsenak köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Ârsenak/Ârsenek" (آرسنك) adıyla Erzurum vilayetinde Oltu kazasının Kosor nahiyesine bağlıydı. Arsenak köyü, 1940 genel nüfus sayımında "Ersinek" adıyla aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 1.202 kişiden oluşuyordu. Arsenak veya Ersinek Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında Ormanlı olarak değiştirilmiştir. Ormanlı’nın nüfusu 1965 yılında 1.604 kişide oluşuyordu ve bu nüfus içinde 441 kişi okuma yazma biliyordu.
Ormanlı Mahallesi’nde Kıpçak Türklerine ait olduğu belirlenen ve 2500 yıllık olduğu ortaya çıkan Taş Baba heykelleri bulunmuştur. Bulunan heykellerin varlığı göz önüne alındığında bölgenin Türklerle etkileşiminin son derece eski dönemlere uzandığı açıkça görülmektedir.
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Şenkaya Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.
Coğrafya
Mahalle, Erzurum il merkezine 162 km, Şenkaya ilçe merkezine 33 km uzaklıktadır. Mahalle, Şenkaya'nın kuzeydoğusunda olup, numaralı Erzurum-Ardahan (Oltu-Göle) devlet yoluna, Akşar Mahallesi'nde,9,2 km.lik bir köy yoluyla ulaşmktadır.
Nüfus
Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
---|---|
2022 | 360 |
2021 | 376 |
2020 | 382 |
2019 | 380 |
2018 | 401 |
2017 | 391 |
2016 | 408 |
2015 | 395 |
2014 | 409 |
2013 | 411 |
2012 | 404 |
2011 | 412 |
2010 | 429 |
2009 | 418 |
2008 | 439 |
2007 | 452 |
2000 | 510 |
1990 | 655 |
1985 | 897 |
1965 | 1.604 |
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Şenkaya Ormanlı Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ a b c d e f g h . Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Ormanlı, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.[]
- ^ a b "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt; III. cilt (1958): s. 566". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Şubat 2023.
- ^ 2017 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2018, s. 40. 31 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 347-349; III. cilt (1958): s. 566". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Şubat 2023.
- ^ a b "Ekvtime Takaişvili, 1907 Yılı Kola-Oltisi ve Çangli'de Arkeolojik Araştırmalar Gezisi (Gürcüce), Paris, 1938, s. 33-34". 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Şubat 2023.
- ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 90. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 725". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Şubat 2023.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 119, .
- ^ 2017 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2018, s. 41. 31 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 226". 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Şubat 2023.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 247.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, 1968, Ankara, s. 649". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Şubat 2023.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 261.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2023.
- ^ . Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ "Ormanlı Mahallesi". YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ "Ormanlı to Erzurum". Ormanlı to Erzurum. Erişim tarihi: 30 Kasım 2023.
- ^ "Ormanlı to Erzurum Ardahan Yolu". Ormanlı to Erzurum Ardahan Yolu. Erişim tarihi: 30 Kasım 2023.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Ormanlı, Şenkaya için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ormanli Erzurum ilinin Senkaya ilcesine bagli bir kirsal mahalledir OrmanliMahalleMahallenin haritadaki yeriErzurum un Turkiye deki konumuOrmanliOrmanli nin Erzurum daki konumuUlke TurkiyeIlErzurumIlceSenkayaCografi bolgeDogu Anadolu BolgesiRakim1913 mNufus 2022 360Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0442Il plaka kodu25Posta kodu25360TarihceMahalleninn eski adi Arsenak tir Nitekim 1595 tarihli Osmanli tahrir defterinde de Arsenak ارسناك olarak gecer Gurcuce kaynaklarda Arsenaki არსენაკი olarak gecer Bu yer adi zaman icinde Ersinek e donusmustur Arsenak koyunun bulundugu Tao Orta Cag da Gurcistan i olusturan bolgelerden biriydi Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu Gurculerden ele gecirmistir Koydeki yikik kale buranin eski bir yerlesim oldugunu gostermesi acisindan onemlidir Arsenak 1595 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli mufassal defterinde Arsenak ارسناك olarak gecen yerlesim Gurcistan Vilayeti icinde Penek livasinin Penek nahiyesine bagliydi Tao bolgesindeki en buyuk koylerden biriydi Asagi Orta ve Yukari olmak uzere uc kisimdan olusuyordu Tek bir koy olarak kaydedilmis olan Arsenak ta 138 hane yasiyordu 132 hane Hristiyan olarak yazilmisti ve ispenc vergisi veriyordu Dort hane reisinin Bayram Mahmud Murad ve Muharrem yeni Musluman oldugu baba adlarinin Abdullah yazilmasindan anlasilmaktadir Hane reislerinin adlarina bakarak koyun nufusunun cogunlugunun Gurculerden olustugu soylenebilir Nitekim Gurcu tarihci ve arkeolog Ekvtime Takaisvili nin 1907 yilinda saptadigi kilise yazitlari da buranin eski bir Gurcu yerlesimi oldugunu gostermektedir Arsenak koyu Osmanli idaresinin askere alma ve vergi belirleme amaciyla sadece erkek nufusunu tespit ettigi 1835 yilinda da Cildir Eyaleti nin Penek sancagina bagliydi ve nufusu 30 haneden olusuyordu Bu sirada koyde 110 erkek yasiyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenince Arsenak koyunun toplam nufusunun yaklasik 220 kisiden olustugu ortaya cikar Arsenak 93 Harbi nin ardindan 1878 yilinda Berlin Antlasmasi yla Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresinin Arsenek Arsenek adiyla kaydettigi koy Oltu sancaginin Oltu kazasina bagliydi Koyun adi Arsenek Rum ve Turk Arsenek Grecheskij i Arsenek Tureckij biciminde yazilmisti 1886 tarihli tespite gore koydeki 88 hanede 259 u erkek ve 277 i kadin olmak uzere 536 kisi yasiyordu Bu nufus icinde 356 kisi 56 hane Turk 180 kisi 32 hane Rum olarak kaydedilmistir Turk olarak kaydedilmis nufusun Muslumanlasmis Gurculer oldugu belirtilmistir Arsenak koyunun nufusu 1896 yilinda 428 i Turk ve 158 i Rum olmak uzere 586 kisiden 1906 yilinda ise 444 u Turk ve 185 i Rum 629 kisiden olusuyordu 1907 yilinda koyu ziyaret eden Ekvtime Takaisvili de koyun nufusunun Muslumanlar ile Rumlardan olustugunu yazmistir Takaisvili nin verdigi bilgiye gore koyun Musluman kesimindeki kiliseler tamamen yikilmisti Rum kesiminde eski kilisenin yerinde yeni bir kilise insa edilmisti Bununla birlikte eski kiliseden kalan taslarda Gurcu alfabesinin Nushuri harfleriyle Gurcuce yazilar belli oluyordu 2017 yilinda ise Gurcu arastirma ekibi koyde ahir ve samanlik duvarlari ile avluda Ermenice yazili uc adet tas tespit etmistir Ancak bu taslarin kaynagi bilinmemektedir Arsenak koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Arsenak Arsenek آرسنك adiyla Erzurum vilayetinde Oltu kazasinin Kosor nahiyesine bagliydi Arsenak koyu 1940 genel nufus sayiminda Ersinek adiyla ayni idari konuma sahipti ve nufusu 1 202 kisiden olusuyordu Arsenak veya Ersinek Turkce olmadigi icin koyun adi 1959 yilinda Ormanli olarak degistirilmistir Ormanli nin nufusu 1965 yilinda 1 604 kiside olusuyordu ve bu nufus icinde 441 kisi okuma yazma biliyordu Ormanli Mahallesi nde Kipcak Turklerine ait oldugu belirlenen ve 2500 yillik oldugu ortaya cikan Tas Baba heykelleri bulunmustur Bulunan heykellerin varligi goz onune alindiginda bolgenin Turklerle etkilesiminin son derece eski donemlere uzandigi acikca gorulmektedir 1993 yilinda Buyuksehir olan Erzurum da 2012 yilinda 6360 Sayili Yasa ile tum koylerin tuzel kisiligi kaldirilmistir Bu koy de Senkaya Belediyesi nin bir mahallesi olmustur CografyaMahalle Erzurum il merkezine 162 km Senkaya ilce merkezine 33 km uzakliktadir Mahalle Senkaya nin kuzeydogusunda olup numarali Erzurum Ardahan Oltu Gole devlet yoluna Aksar Mahallesi nde 9 2 km lik bir koy yoluyla ulasmktadir NufusYillara gore mahalle nufus verileri2022 3602021 3762020 3822019 3802018 4012017 3912016 4082015 3952014 4092013 4112012 4042011 4122010 4292009 4182008 4392007 4522000 5101990 6551985 8971965 1 604Kaynakca a b c d e f g h i j k Erzurum Senkaya Ormanli Mahalle Nufusu Nufusune com 19 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Kasim 2023 a b c d e f g h Turkiye Istatistik Kurumu 17 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Ormanli Turkey Page Ingilizce Fallingrain com Erisim tarihi 22 Kasim 2023 olu kirik baglanti a b Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1947 1958 3 cilt III cilt 1958 s 566 27 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Subat 2023 2017 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2018 s 40 31 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 9 4 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1947 1958 3 cilt II cilt 1941 s 347 349 III cilt 1958 s 566 27 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Subat 2023 a b Ekvtime Takaisvili 1907 Yili Kola Oltisi ve Cangli de Arkeolojik Arastirmalar Gezisi Gurcuce Paris 1938 s 33 34 29 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Subat 2023 Tao Gurcuce Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 90 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Sira no 725 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Subat 2023 Candan Badem Carlik Yonetiminde Kars Ardahan Artvin Istanbul 2018 s 119 ISBN 9786052100271 2017 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2018 s 41 31 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 9 4 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 226 5 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Subat 2023 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 247 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi 1968 Ankara s 649 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Subat 2023 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 261 Arsivlenmis kopya 4 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2023 Arsivlenmis kopya 4 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2023 Resmi Gazete 10 Aralik 2012 19 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2022 Ormanli Mahallesi YerelNet org tr 4 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Kasim 2023 Ormanli to Erzurum Ormanli to Erzurum Erisim tarihi 30 Kasim 2023 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Ormanli to Erzurum Ardahan Yolu Ormanli to Erzurum Ardahan Yolu Erisim tarihi 30 Kasim 2023 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 1990 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 1985 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1968 PDF kutuphane tuik gov tr 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarOrmanli Senkaya icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft