Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Orta Afrika Cumhuriyeti'ndeki çatışmalar, Aralık 2012'de Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti hükûmeti ve birçoğu daha önce Orta Afrika Cumhuriyeti İç Savaşı'na katılmış olan isyancılar arasında başlayan çatışmalardır. İsyancılar, Cumhurbaşkanı François Bozizé'nin hükûmetini imzalanan barış anlaşmalarına 2007 yılından bu yana uymamakla suçluyordu.
olarak bilinen isyancı güçler, ülkenin orta ve doğu bölgelerinde büyük şehirlerin birçoğunu ele geçirdi. İsyancılar arasındaki ittifakı kuzeydoğu merkezli (UFDR) ve (CPJP) ile daha az bilinen (CPSK) örgütleri oluşturmaktadır. Kuzey merkezli (FDPC) ve Çadlı (FPR) örgütleri de koalisyona desteklerini açıkladılar. FPR ve CPSK dışında bütün fraksiyonlar, barış anlaşmaları ve silahsızlanma sürecine dair anlaşmalar imzaladılar.
Çad, Gabon, Kamerun, Angola, Güney Afrika Cumhuriyeti ve Kongo Cumhuriyeti hükûmetleri, başkent Bangui'ye ilerleyen isyancıları geri tutmak için Bozizé hükûmetine destek vermek amacıyla bölgeye asker gönderdiler. 11 Ocak 2013'te Gabon'un başkenti Libreville'de bir ateşkes anlaşması imzalandı. İsyancılar, 18 Ocak 2013'e kadar muhalefet partisinden yeni bir Başbakan ataması kaydıyla Cumhurbaşkanı François Bozizé'ye yönelik istifa taleplerini geri çektiler. Bozizé, isyancı koalisyon ile olan anlaşmanın bir parçası olarak 13 Ocak 2013'te Başbakan Faustin-Archange Touadéra'yı görevden alan kararnameyi imzaladı. 17 Ocak 2013'te, Nicolas Tiangaye Başbakan olarak atandı.
23 Ocak 2013'te ateşkes bozuldu. Hükûmet Séléka'yı ateşkesi bozmakla suçlarken, Séléka da hükûmeti iktidar paylaşım anlaşmasının koşullarını yerine getirmemekle suçladı. İsyancılar 21 Mart'a kadar başkent Bangui'ye 300 km mesafede olan Bouca kentine ilerlediler. 22 Mart'ta çatışmalar başkente 75 km mesafede olan 'ya ulaştı. Kentin kontrolünün hangi tarafta olduğu konusunda çelişkili haberler yayıldı. İsyancılar, Damara'daki denetim noktasını geçip Bangui'ye doğru ilerlediler ama helikopterle hava saldırısına uğrayıp durduruldular. Ertesi gün ise Bangui'ye girmeyi başardılar ve Cumhurbaşkanlığı Sarayı'na doğru yol aldılar. İsyancılar sarayı ele geçirince Bozizé 24 Mart'ta ülkeden kaçtı. İsyancı koalisyonun lideri Michel Djotodia, aynı gün kendisini cumhurbaşkanı ilan etti.
Devlet başkanlığı koltuğuna oturan Djotodia her ne kadar Eylül ayında Séléka'yı feshetse de, Kasım ayında ülke içerisindeki şiddet olayları yeniden alevlenmiştir. Özellikle feshedilen eski Séléka asi kuvvetleri ile Bozizé yanlıları arasında başlayan çatışmalar daha sonra hristiyan - müslüman çatışmasına dönüşmüş ve bu çatışmalarda sivil halka karşı da eylemler gerçekleştirilmiştir. Bu gelişmeler neticesinde devlet otoritesi kaybolan ülkede sivil halk ülkenin özellikle kuzeybatı bölgelerini terk etmek zorunda bırakılmıştır. Hem Fransa hükûmeti hem de Afrika Birliği ülkeye askerî güç göndermiştir. 2500 Afrika Birliği askerî gücünün yanı sıra Fransa'dan gönderilen 650 asker ülke içerisinde görev almış, Fransız askerleri ülkenin başkentinde yer alan Bangui havaalanının ve diplomatik öneme sahip binaların ve Fransız şirketlerin güvenliği sağlamıştır. Birleşmiş Milletler'in 5 Aralık 2013 tarihinde Fransa'nın askerî gücünü arttırması kararı sonrası Fransa devlet başkanı Hollande en kısa sürede ülkeye yeni askerî birliklerin gönderiminin sağlanacağını açıklamıştır.
10 Ocak 2014 tarihinde Orta Afrika Ticaret Birliği (CEEAC) temsilcileri ile yaptıkları görüşmeler neticesinde devlet başkanı Djotodia ve başbakan Tiangaye görevlerini bıraktıklarını açıklamışlardır. Bu süreçte BM, ülkeye barış gücü olan 'yı sevk etmiş, 13 Aralık 2015 için anayasa referandumunu, 27 Aralık 2015 tarihi için de genel seçimlerin gerçekleştirileceğini açıklamıştır.
Yapılan bu açıklamalara rağmen Séléka, bu yaşananlardan sonra hristiyan ve müslüman toplumumun artık bir arada yaşamasının mümkün olamayacağını ifade etmiş, ileride tam bağımsızlığı hedefleyecek şekilde ülkenin kuzey bölgelerinde özerk Dar El Kuti Cumhuriyeti'ni ilan etmişlerdir. Bu karar uluslararası alanda bir karşılık bulmamasına rağmen, yetkililer bölgenin belli kısımlarında önceden ilan ettikleri yeni bayraklarını göndere çekerek seremoni düzenlemişlerdir. Bu ilana rağmen bölge uluslararası alanda tam anlamıyla OAC bölgesi olarak görülmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Three rebel groups threaten to topple C.African regime 3 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". ReliefWeb (AFP). 18 Aralık 2012. En son 31 Aralık 2012 tarihinde erişildi. (İngilizce)
- ^ "Centrafrique : Le FDPC d’Abdoulaye Miskine a rejoint la coalition Séléka 30 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". Journal de Bangui. En son 2 Ocak 2013 tarihinde erişildi. (Fransızca)
- ^ "Le FPR soutient l'UFDR dans son combat contre le Dictateur Bozizé 28 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ." (Press release). FPR. 18 Aralık 2012. En son 2 Ocak 2013 tarihinde erişildi. (Fransızca)
- ^ "Prime minister booted from job in Central African Republic, part of peace deal with rebels[]". The Washington Post. 13 Ocak 2013. En son 15 Ocak 2013 tarihinde erişildi. (İngilizce)
- ^ "Tiangaye named Central African PM, says 'hard work' begins 27 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". Agence France-Presse. 17 Ocak 2013. En son 17 Ocak 2013 tarihinde erişildi. (İngilizce)
- ^ "CAR Rebels Break Terms of Cease-Fire 2 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". VOA. 23 Ocak 2013. En son 22 Mart 2013 tarihinde erişildi. (İngilizce)
- ^ "Central African Republic Seleka rebels 'seize' towns 24 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". BBC. 21 Mart 2013. En son 22 Mart 2013 tarihinde erişildi. (İngilizce)
- ^ "Central African Republic rebels reach outskirts of capital 30 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". Reuters. 22 Mart 2013. En son 22 Mart 2013 tarihinde erişildi. (İngilizce)
- ^ "RCA: revivez la journée du vendredi 22 mars 23 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". Radio France International. 22 Mart 2013. En son 23 Mart 2013 tarihinde erişildi. (Fransızca)
- ^ "CAR forces 'halt rebel advance' 26 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". BBC. 22 Mart 2013. En son 23 Mart 2013 tarihinde erişildi. (İngilizce)
- ^ "Rebels Push into Capital in Central African Republic 29 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". New York Times. 23 Mart 2013. En son 23 Mart 2013 tarihinde erişildi. (İngilizce)
- ^ "CAR rebels 'seize' presidential palace 24 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". Al Jazeera English. En son 24 Mart 2013 tarihinde erişildi. (İngilizce)
- ^ "Centrafrique: Michel Djotodia déclare être le nouveau président de la république centrafricaine 11 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". Radio France International. 24 Mart 2013. En son 24 Mart 2013 tarihinde erişildi. (Fransızca)
- ^ "Orta Afrika Cumhuriyeti - Fransa askeri güç gönderiyor". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2016.
- ^ "Fransa, BM kararına uyarak askeri gücünü artıracağını açıkladı". 31 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2016.
- ^ "Devlet başkanı ve başbakan görevi bıraktı". 13 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2016.
- ^ . 27 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Orta Afrika Cumhuriyeti ndeki catismalar Aralik 2012 de Afrika ulkesi Orta Afrika Cumhuriyeti hukumeti ve bircogu daha once Orta Afrika Cumhuriyeti Ic Savasi na katilmis olan isyancilar arasinda baslayan catismalardir Isyancilar Cumhurbaskani Francois Bozize nin hukumetini imzalanan baris anlasmalarina 2007 yilindan bu yana uymamakla sucluyordu Orta Afrika Cumhuriyeti Ic Savasi nda yasanan catismalari gosteren harita olarak bilinen isyanci gucler ulkenin orta ve dogu bolgelerinde buyuk sehirlerin bircogunu ele gecirdi Isyancilar arasindaki ittifaki kuzeydogu merkezli UFDR ve CPJP ile daha az bilinen CPSK orgutleri olusturmaktadir Kuzey merkezli FDPC ve Cadli FPR orgutleri de koalisyona desteklerini acikladilar FPR ve CPSK disinda butun fraksiyonlar baris anlasmalari ve silahsizlanma surecine dair anlasmalar imzaladilar Cad Gabon Kamerun Angola Guney Afrika Cumhuriyeti ve Kongo Cumhuriyeti hukumetleri baskent Bangui ye ilerleyen isyancilari geri tutmak icin Bozize hukumetine destek vermek amaciyla bolgeye asker gonderdiler 11 Ocak 2013 te Gabon un baskenti Libreville de bir ateskes anlasmasi imzalandi Isyancilar 18 Ocak 2013 e kadar muhalefet partisinden yeni bir Basbakan atamasi kaydiyla Cumhurbaskani Francois Bozize ye yonelik istifa taleplerini geri cektiler Bozize isyanci koalisyon ile olan anlasmanin bir parcasi olarak 13 Ocak 2013 te Basbakan Faustin Archange Touadera yi gorevden alan kararnameyi imzaladi 17 Ocak 2013 te Nicolas Tiangaye Basbakan olarak atandi 23 Ocak 2013 te ateskes bozuldu Hukumet Seleka yi ateskesi bozmakla suclarken Seleka da hukumeti iktidar paylasim anlasmasinin kosullarini yerine getirmemekle sucladi Isyancilar 21 Mart a kadar baskent Bangui ye 300 km mesafede olan Bouca kentine ilerlediler 22 Mart ta catismalar baskente 75 km mesafede olan ya ulasti Kentin kontrolunun hangi tarafta oldugu konusunda celiskili haberler yayildi Isyancilar Damara daki denetim noktasini gecip Bangui ye dogru ilerlediler ama helikopterle hava saldirisina ugrayip durduruldular Ertesi gun ise Bangui ye girmeyi basardilar ve Cumhurbaskanligi Sarayi na dogru yol aldilar Isyancilar sarayi ele gecirince Bozize 24 Mart ta ulkeden kacti Isyanci koalisyonun lideri Michel Djotodia ayni gun kendisini cumhurbaskani ilan etti Devlet baskanligi koltuguna oturan Djotodia her ne kadar Eylul ayinda Seleka yi feshetse de Kasim ayinda ulke icerisindeki siddet olaylari yeniden alevlenmistir Ozellikle feshedilen eski Seleka asi kuvvetleri ile Bozize yanlilari arasinda baslayan catismalar daha sonra hristiyan musluman catismasina donusmus ve bu catismalarda sivil halka karsi da eylemler gerceklestirilmistir Bu gelismeler neticesinde devlet otoritesi kaybolan ulkede sivil halk ulkenin ozellikle kuzeybati bolgelerini terk etmek zorunda birakilmistir Hem Fransa hukumeti hem de Afrika Birligi ulkeye askeri guc gondermistir 2500 Afrika Birligi askeri gucunun yani sira Fransa dan gonderilen 650 asker ulke icerisinde gorev almis Fransiz askerleri ulkenin baskentinde yer alan Bangui havaalaninin ve diplomatik oneme sahip binalarin ve Fransiz sirketlerin guvenligi saglamistir Birlesmis Milletler in 5 Aralik 2013 tarihinde Fransa nin askeri gucunu arttirmasi karari sonrasi Fransa devlet baskani Hollande en kisa surede ulkeye yeni askeri birliklerin gonderiminin saglanacagini aciklamistir 10 Ocak 2014 tarihinde Orta Afrika Ticaret Birligi CEEAC temsilcileri ile yaptiklari gorusmeler neticesinde devlet baskani Djotodia ve basbakan Tiangaye gorevlerini biraktiklarini aciklamislardir Bu surecte BM ulkeye baris gucu olan yi sevk etmis 13 Aralik 2015 icin anayasa referandumunu 27 Aralik 2015 tarihi icin de genel secimlerin gerceklestirilecegini aciklamistir Yapilan bu aciklamalara ragmen Seleka bu yasananlardan sonra hristiyan ve musluman toplumumun artik bir arada yasamasinin mumkun olamayacagini ifade etmis ileride tam bagimsizligi hedefleyecek sekilde ulkenin kuzey bolgelerinde ozerk Dar El Kuti Cumhuriyeti ni ilan etmislerdir Bu karar uluslararasi alanda bir karsilik bulmamasina ragmen yetkililer bolgenin belli kisimlarinda onceden ilan ettikleri yeni bayraklarini gondere cekerek seremoni duzenlemislerdir Bu ilana ragmen bolge uluslararasi alanda tam anlamiyla OAC bolgesi olarak gorulmektedir Ayrica bakinizDar El KutiKaynakca Three rebel groups threaten to topple C African regime 3 Kasim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ReliefWeb AFP 18 Aralik 2012 En son 31 Aralik 2012 tarihinde erisildi Ingilizce Centrafrique Le FDPC d Abdoulaye Miskine a rejoint la coalition Seleka 30 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Journal de Bangui En son 2 Ocak 2013 tarihinde erisildi Fransizca Le FPR soutient l UFDR dans son combat contre le Dictateur Bozize 28 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Press release FPR 18 Aralik 2012 En son 2 Ocak 2013 tarihinde erisildi Fransizca Prime minister booted from job in Central African Republic part of peace deal with rebels olu kirik baglanti The Washington Post 13 Ocak 2013 En son 15 Ocak 2013 tarihinde erisildi Ingilizce Tiangaye named Central African PM says hard work begins 27 Subat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Agence France Presse 17 Ocak 2013 En son 17 Ocak 2013 tarihinde erisildi Ingilizce CAR Rebels Break Terms of Cease Fire 2 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde VOA 23 Ocak 2013 En son 22 Mart 2013 tarihinde erisildi Ingilizce Central African Republic Seleka rebels seize towns 24 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC 21 Mart 2013 En son 22 Mart 2013 tarihinde erisildi Ingilizce Central African Republic rebels reach outskirts of capital 30 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Reuters 22 Mart 2013 En son 22 Mart 2013 tarihinde erisildi Ingilizce RCA revivez la journee du vendredi 22 mars 23 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Radio France International 22 Mart 2013 En son 23 Mart 2013 tarihinde erisildi Fransizca CAR forces halt rebel advance 26 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC 22 Mart 2013 En son 23 Mart 2013 tarihinde erisildi Ingilizce Rebels Push into Capital in Central African Republic 29 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde New York Times 23 Mart 2013 En son 23 Mart 2013 tarihinde erisildi Ingilizce CAR rebels seize presidential palace 24 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Al Jazeera English En son 24 Mart 2013 tarihinde erisildi Ingilizce Centrafrique Michel Djotodia declare etre le nouveau president de la republique centrafricaine 11 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Radio France International 24 Mart 2013 En son 24 Mart 2013 tarihinde erisildi Fransizca Orta Afrika Cumhuriyeti Fransa askeri guc gonderiyor 6 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2016 Fransa BM kararina uyarak askeri gucunu artiracagini acikladi 31 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2016 Devlet baskani ve basbakan gorevi birakti 13 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2016 27 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2016