Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Orthopoxvirus, familyasında ve alt familyasında yer alan bir virüs cinsidir. Memeliler ve insanlar dahil olmak üzere omurgalılar ve eklem bacaklılar doğal konak olarak hizmet eder. Bu cinste 12 tür bulunmaktadır. Bu cinsle ilişkili hastalıklar arasında çiçek hastalığı, inek çiçeği, , ve maymun çiçeği bulunur. Cinsin en yaygın bilinen üyesi çiçek hastalığına neden olan Variola virüsüdür. Vaccinia virüsünün aşı olarak kullanılmasıyla 1977 yılına kadar küresel olarak ortadan kaldırılmıştır. En son tanımlanan tür, ilk kez 2015 yılında izole edilen .
| Orthopoxvirus | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Türler | |||||||||||||||||
| Metne bakınız | |||||||||||||||||
Mikrobiyoloji
Yapı
Orthopoxvirus'ler tuğla şeklinde geometrilere ve yaklaşık 200 nm genişliğinde ve 250 nm uzunluğunda virion boyutlarına sahip zarflıdır.
Genom
Üye virüsler yaklaşık 170-250 kb uzunluğunda doğrusal çift sarmallı DNA genomlarına sahiptir.
Yaşam döngüsü
Viral replikasyon sitoplazmiktir. Konak hücreye giriş, viral proteinlerin virüsün hücresel endositozuna aracılık eden konak (GAG'lar) bağlanmasıyla sağlanır. Viral zarfın plazma membranı ile füzyonu, viral çekirdeği konak sitoplazmasına bırakır. Viral RNA polimeraz tarafından erken faz genlerinin ekspresyonu enfeksiyondan 30 dakika sonra başlar. Erken ekspresyon sona erdiğinde viral çekirdek tamamen kaplanmamış olur ve viral genom sitoplazmaya salınır. Bu noktada, ara genler ifade edilir ve enfeksiyondan yaklaşık 100 dakika sonra viral DNA polimeraz tarafından genomik DNA replikasyonunu tetikler. Replikasyon DNA iplikçiklerinin yer değiştirmesi modelini takip eder. Geç genler enfeksiyon sonrası 140 dakika ila 48 saat arasında ifade edilir ve tüm viral yapısal proteinleri üretir. Sitoplazmik viral fabrikalarda progeni virionların montajı başlar ve küresel bir olgunlaşmamış partikül üretilir. Bu virüs partikülü olgunlaşarak tuğla şeklindeki hücre içi olgun viriona dönüşür ve bu virion hücre parçalandığında serbest kalabilir ya da Golgi aparatından ikinci bir membran edinerek hücre dışı zarflı virionlar olarak tomurcuklanabilir. Bu son durumda virion mikrotübüller aracılığıyla plazma membranına taşınır.
Bulaşma
Ortopoksvirus'lerin doğal konakları memeliler ve eklem bacaklılardır. Üye virüsler solunum damlacıkları, temas ve zoonoz yoluyla bulaşır.
Dağılım
Maymun çiçeği, inek çiçeği ve virüsleri de dahil olmak üzere bazı orthopox virüsleri rezervuar olmayan türleri enfekte etme yeteneğine sahiptir. ve virüsleri gibi diğerleri ise yüksek oranda konağa özgüdür. Aşı enstitülerinde ve araştırma laboratuvarlarında muhafaza edilen Vaccinia virüsü çok geniş bir konak aralığına sahiptir. Aşı türevi vaccinia, kemirgenlerde, sığırlarda ve hatta insanlarda enfeksiyonlara neden olduğu Brezilya'da vahşi doğada çoğalırken bulunmuştur. Variola virüsünün ortadan kaldırılmasının ardından deve çiçeği, ekonomik açıdan en önemli Orthopoxvirus enfeksiyonlarından biri haline gelmiştir, çünkü geçimlik düzeydeki birçok göçebe topluluk büyük ölçüde develere bağımlıdır.[]
Taksonomi
Bu cins aşağıdaki türleri içerir:
| Türler | Yaygın adı |
|---|---|
| , | |
| sığır çiçeği virüsü | |
| Orthopoxvirus monkeypox | maymun çiçeği virüsü |
| Orthopoxvirus vaccinia | vaccinia virüsü |
| Orthopoxvirus variola | çiçek virüsü |
Alaska çieçği virüsü olarak da bilinen ilgili , 2024 yılı itibarıyla sınıflandırılmamıştır.
Evrim
Orthopoxvirus türlerinin evrim sürecinde birçok gen kesilmiş (ancak hala işlevsel), parçalanmış veya kaybolmuştur. İnek çiçeği suşları en sağlam genlere sahip olma eğilimindedir. Filogeniyi sekans veya gen içeriğine göre tahmin etmek biraz farklı sonuçlar üretir:
| Sekansa göre | Gen içeriğine göre | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
İki ağaçtaki farklılıkların bir kısmı, aşı suşlarının üretilmesindeki pasaj prosedürüne bağlanmaktadır. Bu bağlamda modifiye vaccinia Ankara suşu in vitro pasajla ilgili olarak çok fazla gen kaybına sahiptir ve doğal bir salgında bulunan bir aşı suşu olan at çiçeği daha az gen kaybına sahiptir.
İnsanlarda enfeksiyon
Zoonozlar
İnsana özgü variola virüsünün (çiçek hastalığı) ortadan kaldırılmasının ardından, tüm insan Orthopoxvirus enfeksiyonları zoonozdur. Maymun çiçeği doğal olarak sadece Afrika'da, özellikle de Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde görülür. Bununla birlikte, Gana'dan ithal edilen hayvanlarla temas nedeniyle ABD'de insan ve çayır köpeği vakaları meydana gelmiş, Mayıs 2022'de ise bir maymun çiçeği salgını küresel olarak yayılmaya başlamıştır. İnek çiçeği sadece Avrupa'da ve komşu Rus eyaletlerinde görülür ve adına rağmen sığırlarda nadiren görülür. Yaygın konaklardan biri, insan enfeksiyonlarının en sık edinildiği evcil kedidir. İnek çiçeği virüsü Avrupa'daki hayvanat bahçelerinde filler gibi çeşitli hayvanlara da bulaşarak insanlarda enfeksiyona yol açmıştır.
Laboratuvarda bulaşma
Konsantre virüs aerosolleri, özellikle bağışıklığı olmayan bireylerde Orthopoxvirus enfeksiyonuna neden olabilir. Buna ek olarak, konsantre virüs ile iğne batması veya enfekte hayvanlardan alınan çizikler, bağışıklığı olan bireylerde bile deride lokal enfeksiyona neden olabilir. Avrupa'da sığır çiçeği enfeksiyonu veterinerlik çalışanları ve daha az ölçüde çiftlik çalışanları için mesleki bir tehlikedir.
Belirtiler ve semptomlar
Orthopoxvirus enfeksiyonunun ilk belirtileri arasında ateş, halsizlik, baş ve vücut ağrıları ve bazen kusma yer alır. Maymun çiçeği enfeksiyonu haricinde, tek bir lezyon normdur, ancak kazara otoinokülasyon ile uydu lezyonlar oluşabilir. Enflamatuar doku ile çevrili bireysel lezyonlar gelişir ve , , ve püstüller yoluyla ilerler ve sonunda kuru kabuklara dönüşür. (Lezyonlar tek başına Orthopoxvirus enfeksiyonu için tanısal değildir ve zoonotik enfeksiyonları, şarbon veya Herpesvirus enfeksiyonları ile karıştırılabilir). Şiddetli enfeksiyon vakalarında ciddi ödem ve eritem vücudun geniş alanlarını etkileyebilir. Ensefalit (mental durum değişikliği ve fokal nörolojik defisitler), (üst ve alt motor nöron disfonksiyonu, duyusal seviye ve bağırsak ve mesane disfonksiyonu) veya her ikisi de Orthopoxvirus enfeksiyonundan kaynaklanabilir. Nadiren beyin-omurilik sıvısında ortopoksvirüsler tespit edilebilir.[]
Spesifik Orthopoxvirus enfeksiyonları ile ilgili olarak, insan maymun çiçeği en çok hafif çiçek hastalığına benzemektedir. İnsan çiçeği nispeten şiddetli lokalize bir enfeksiyondur. 54 vaka üzerinde yapılan bir araştırmada, biri ölüm olmak üzere üç genel enfeksiyon vakası bildirilmiştir.
Tedavi
Enfekte bireylere aşıya özgü immünoglobulinler uygulanabilir. Şu anda Orthopoxvirus enfeksiyonunun komplikasyonlarının tedavisi için mevcut olan tek ürün, vaccinia virüsü ile aşılanmış kişilerden alınan plazmanın immünoglobulin fraksiyonunun izotonik steril bir çözeltisi olan vaccinia immünoglobulindir (VIG). Ekzema vaccinatum ve bazı progresif vaccinia vakalarının tedavisinde etkilidir. Ancak VIG, aşı keratitinin tedavisi için kontrendikedir.
VIG, hasta aşırı derecede hasta ise veya altta yatan ciddi bir hastalığı varsa şiddetli jeneralize vaccinia için önerilir. VIG, tedavisinde hiçbir fayda sağlamaz ve çiçek hastalığının tedavisinde hiçbir rolü yoktur. Mevcut VIG kaynakları sınırlıdır ve kullanımı ciddi klinik belirtileri olan aşı komplikasyonlarının tedavisi için ayrılmıştır. Şu anda mevcut olan VIG için önerilen dozaj 0,6 ml/kg vücut ağırlığıdır. VIG kas içine uygulanmalıdır ve ideal olarak semptomların başlamasından sonra mümkün olduğunca erken uygulanmalıdır.
Terapötik VIG dozları yüksek olabileceğinden (örneğin 70 kg ağırlığındaki bir kişi için 42 ml), ürün 24 ila 36 saatlik bir süre boyunca bölünmüş dozlar halinde uygulanabilir. İyileşme başlayana kadar (yani yeni lezyonlar ortaya çıkmayana kadar) genellikle 2-3 gün aralıklarla dozlar tekrarlanabilir. CDC şu anda siviller için tek VIG kaynağıdır.[]
Tecovirimat (ST-246) gibi bazı antiviral bileşiklerin in vitro ortamda ve test hayvanları arasında vaccinia virüsüne veya diğer orthopoxvirüslere karşı %100 aktif olduğu bildirilmiştir. Tecovirimat'a Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından yetim ilaç statüsü verilmiştir ve şu anda insanlarda güvenliğini ve etkinliğini belirlemek için çalışılmaktadır. Bir başka örnek de . Haziran 2021'de FDA bu ilacı insanlarda çiçek hastalığının tedavisi için onaylayarak, etkin bir şekilde nesli tükenmiş bir etki mekanizması için onaylanan ilk ilaç haline getirdi. Bu karar, potansiyel biyolojik silah geliştirilmesine yönelik artan endişeler nedeniyle ajans tarafından yapılan öncelikli incelemenin ardından alındı. Hedef virüs ortadan kaldırıldığı için etkinlik doğrudan doğrulanamamış, ancak Orthopoxvirus'un ilgili türleri tarafından enfeksiyonu takiben hayvanların hayatta kalması yoluyla çıkarım yapılmıştır. Buna karşılık, insanlarda sitomegalovirüs enfeksiyonlarının tedavisinde ilacın denemelerinden elde edilen güvenlik verileri mevcuttu.
FDA tarafından kanser tedavisi için onaylanan bir bileşik olan , hücre dışı zarflı viryonların salınımını sınırladığı ve fareleri vaccinia ile ölümcül bir mücadeleden koruduğu gösterilmiştir. Şu anda, imatinib ve ilgili bileşikler CDC tarafından variola virüsü ve mpox virüsüne karşı etkinlikleri açısından değerlendirilmektedir.
Laboratuvar sentezi
2017 yazında Alberta Üniversitesindeki araştırmacılar, kanseri tedavi etmek için virüslerin kullanılmasına yönelik araştırma yapmak üzere laboratuvar sentezi yoluyla at çiçeğini yeniden yarattılar.
Kaynakça
- ^ a b c d e "Viral Zone". ExPASy. 18 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2015.
- ^ "Virus Taxonomy: 2020 Release". International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV). March 2021. 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.
- ^ a b Gigante, Crystal M.; Gao, Jinxin; Tang, Shiyuyun; McCollum, Andrea M.; Wilkins, Kimberly; Reynolds, Mary G.; Davidson, Whitni; McLaughlin, Joseph; Olson, Victoria A.; Li, Yu (August 2019). "Genome of Alaskapox Virus, a Novel Orthopoxvirus Isolated from Alaska". Viruses (İngilizce). 11 (8). s. 708. doi:10.3390/v11080708. (PMC) 6723315 $2. (PMID) 31375015.
- ^ Trindade, Giliane S.; Emerson, Ginny L.; Carroll, Darin S.; Kroon, Erna G.; Damon, Inger K. (1 Temmuz 2007). "Brazilian Vaccinia Viruses and Their Origins". Emerging Infectious Diseases. 13 (7). ss. 965-972. doi:10.3201/eid1307.061404. ISSN 1080-6040. (PMC) 2878226 $2. (PMID) 18214166.
- ^ a b "Genus: Orthopoxvirus | ICTV". ictv.global. 18 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2024.
- ^ a b Hendrickson, RC; Wang, C; Hatcher, EL; Lefkowitz, EJ (September 2010). "Orthopoxvirus genome evolution: the role of gene loss". Viruses. 2 (9). ss. 1933-67. doi:10.3390/v2091933. (PMC) 3185746 $2. (PMID) 21994715.
- ^ (1988). "Human poxvirus infection after the eradication of smallpox". Epidem, Inf. 100 (3). ss. 321-34. doi:10.1017/s0950268800067078. (PMC) 2249357 $2. (PMID) 2837403.
- ^ a b Jezek, Z.; Fenner, F. (1988). Human monkeypox. Basel: Karger. ISBN .
- ^ Centers for Disease Control Prevention (CDC) (2003). "Update:Multistate Outbreak of Monkeypox - Illinois, Indiana, Kansas, Missouri, Ohio, and Wisconsin, 2003". MMWR. 52 (27). ss. 642-6. (PMID) 12855947.
- ^ Bennett, M; Gaskell, C.J.; Baxby, D.; Gaskell, R.M.; Kelly, D.F.; Naidoo, J. (1990). "Feline cowpox virus infection". Journal of Small Animal Practice. 31 (4). ss. 167-73. doi:10.1111/j.1748-5827.1990.tb00760.x.
- ^ a b c d Baxby, D.; Bennett, M.; Getty, B. (1994). "Human cowpox 1969-93: a review based on 54 cases". Br. J. Dermatol. 131 (5). ss. 598-607. doi:10.1111/j.1365-2133.1994.tb04969.x. (PMID) 7999588.
- ^ Kurth, A.; Wibbelt G; Gerber H-P; Petschaelis A; Pauli G; Nitsche A. (April 2008). "Rat-to-Elephant-to-Human Transmission of Cowpox Virus". Emerging Infectious Diseases. 14 (4). ss. 670-671. doi:10.3201/eid1404.070817. (PMC) 2570944 $2. (PMID) 18394293.
- ^ Martinez, Mark; Michael P. Bray; John W. Huggins (2000). "A Mouse Model of Aerosol-Transmitted Orthopoxviral Disease". Archives of Pathology & Laboratory Medicine. 124 (3). ss. 362-77. doi:10.5858/2000-124-0362-AMMOAT. (PMID) 10705388. 23 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2018.
- ^ Yang G, Pevear DC, Davies MH, ve diğerleri. (October 2005). "An orally bioavailable antipoxvirus compound (ST-246) inhibits extracellular virus formation and protects mice from lethal orthopoxvirus Challenge". J. Virol. 79 (20). ss. 13139-49. doi:10.1128/JVI.79.20.13139-13149.2005. (PMC) 1235851 $2. (PMID) 16189015.
- ^ "FDA approves drug to treat smallpox". FDA. 4 Haziran 2021. 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2021.
- ^ Reeves, P. M.; Bommarius, B.; Lebeis, S.; McNulty, S.; Christensen, J.; Swimm, A.; Chahroudi, A.; Chavan, R.; Feinberg, M. B.; Veach, D.; Bornmann, W.; Sherman, M.; Kalman, D. (2005). "Disabling poxvirus pathogenesis by inhibition of Abl-family tyrosine kinases". Nature Medicine. 11 (7). ss. 731-739. doi:10.1038/nm1265. (PMID) 15980865.
- ^ Riley, Kim (10 Ağustos 2017). "Bioterrorism threats require common global experimentation oversight, expert says". Homeland Preparedness News (İngilizce). 27 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2017.
Dış bağlantılar
- Viralzone : Orthopoxvirus
- ICTV
- Virüs Patojen Veritabanı ve Analiz Kaynağı (ViPR): Poxviridae
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Orthopoxvirus familyasinda ve alt familyasinda yer alan bir virus cinsidir Memeliler ve insanlar dahil olmak uzere omurgalilar ve eklem bacaklilar dogal konak olarak hizmet eder Bu cinste 12 tur bulunmaktadir Bu cinsle iliskili hastaliklar arasinda cicek hastaligi inek cicegi ve maymun cicegi bulunur Cinsin en yaygin bilinen uyesi cicek hastaligina neden olan Variola virusudur Vaccinia virusunun asi olarak kullanilmasiyla 1977 yilina kadar kuresel olarak ortadan kaldirilmistir En son tanimlanan tur ilk kez 2015 yilinda izole edilen OrthopoxvirusBiyolojik siniflandirma sirasiz VirusAlem Sube Sinif Takim Familya Alt familya Cins OrthopoxvirusTurlerMetne bakinizMikrobiyolojiYapi Orthopoxvirus virionlarinin biri zarfli biri zarfsiz ve yapisal proteinlerin sematik cizimi kesit Orthopoxvirus ler tugla seklinde geometrilere ve yaklasik 200 nm genisliginde ve 250 nm uzunlugunda virion boyutlarina sahip zarflidir Genom Uye virusler yaklasik 170 250 kb uzunlugunda dogrusal cift sarmalli DNA genomlarina sahiptir Yasam dongusu Orthopoxvirus replikasyon dongusu Viral replikasyon sitoplazmiktir Konak hucreye giris viral proteinlerin virusun hucresel endositozuna aracilik eden konak GAG lar baglanmasiyla saglanir Viral zarfin plazma membrani ile fuzyonu viral cekirdegi konak sitoplazmasina birakir Viral RNA polimeraz tarafindan erken faz genlerinin ekspresyonu enfeksiyondan 30 dakika sonra baslar Erken ekspresyon sona erdiginde viral cekirdek tamamen kaplanmamis olur ve viral genom sitoplazmaya salinir Bu noktada ara genler ifade edilir ve enfeksiyondan yaklasik 100 dakika sonra viral DNA polimeraz tarafindan genomik DNA replikasyonunu tetikler Replikasyon DNA iplikciklerinin yer degistirmesi modelini takip eder Gec genler enfeksiyon sonrasi 140 dakika ila 48 saat arasinda ifade edilir ve tum viral yapisal proteinleri uretir Sitoplazmik viral fabrikalarda progeni virionlarin montaji baslar ve kuresel bir olgunlasmamis partikul uretilir Bu virus partikulu olgunlasarak tugla seklindeki hucre ici olgun viriona donusur ve bu virion hucre parcalandiginda serbest kalabilir ya da Golgi aparatindan ikinci bir membran edinerek hucre disi zarfli virionlar olarak tomurcuklanabilir Bu son durumda virion mikrotubuller araciligiyla plazma membranina tasinir Bulasma Ortopoksvirus lerin dogal konaklari memeliler ve eklem bacaklilardir Uye virusler solunum damlaciklari temas ve zoonoz yoluyla bulasir DagilimMaymun cicegi inek cicegi ve virusleri de dahil olmak uzere bazi orthopox virusleri rezervuar olmayan turleri enfekte etme yetenegine sahiptir ve virusleri gibi digerleri ise yuksek oranda konaga ozgudur Asi enstitulerinde ve arastirma laboratuvarlarinda muhafaza edilen Vaccinia virusu cok genis bir konak araligina sahiptir Asi turevi vaccinia kemirgenlerde sigirlarda ve hatta insanlarda enfeksiyonlara neden oldugu Brezilya da vahsi dogada cogalirken bulunmustur Variola virusunun ortadan kaldirilmasinin ardindan deve cicegi ekonomik acidan en onemli Orthopoxvirus enfeksiyonlarindan biri haline gelmistir cunku gecimlik duzeydeki bircok gocebe topluluk buyuk olcude develere bagimlidir kaynak belirtilmeli TaksonomiBu cins asagidaki turleri icerir Orthopox cinsinin uyeleri Turler Yaygin adi sigir cicegi virusuOrthopoxvirus monkeypox maymun cicegi virusuOrthopoxvirus vaccinia vaccinia virusuOrthopoxvirus variola cicek virusu Alaska ciecgi virusu olarak da bilinen ilgili 2024 yili itibariyla siniflandirilmamistir Evrim Orthopoxvirus turlerinin evrim surecinde bircok gen kesilmis ancak hala islevsel parcalanmis veya kaybolmustur Inek cicegi suslari en saglam genlere sahip olma egilimindedir Filogeniyi sekans veya gen icerigine gore tahmin etmek biraz farkli sonuclar uretir Orthopoxvirus filogenisi Sekansa gore Gen icerigine gore Orthopoxvirus cowpox Germany and Brighton Orthopoxvirus variola Orthopoxvirus monkeypox Orthopoxvirus cowpox GRI susu Orthopoxvirus vaccinia ve dahil Orthopoxvirus cowpox Orthopoxvirus vaccinia dahil Orthopoxvirus variola Orthopoxvirus monkeypox Iki agactaki farkliliklarin bir kismi asi suslarinin uretilmesindeki pasaj prosedurune baglanmaktadir Bu baglamda modifiye vaccinia Ankara susu in vitro pasajla ilgili olarak cok fazla gen kaybina sahiptir ve dogal bir salginda bulunan bir asi susu olan at cicegi daha az gen kaybina sahiptir Insanlarda enfeksiyonZoonozlar Insana ozgu variola virusunun cicek hastaligi ortadan kaldirilmasinin ardindan tum insan Orthopoxvirus enfeksiyonlari zoonozdur Maymun cicegi dogal olarak sadece Afrika da ozellikle de Demokratik Kongo Cumhuriyeti nde gorulur Bununla birlikte Gana dan ithal edilen hayvanlarla temas nedeniyle ABD de insan ve cayir kopegi vakalari meydana gelmis Mayis 2022 de ise bir maymun cicegi salgini kuresel olarak yayilmaya baslamistir Inek cicegi sadece Avrupa da ve komsu Rus eyaletlerinde gorulur ve adina ragmen sigirlarda nadiren gorulur Yaygin konaklardan biri insan enfeksiyonlarinin en sik edinildigi evcil kedidir Inek cicegi virusu Avrupa daki hayvanat bahcelerinde filler gibi cesitli hayvanlara da bulasarak insanlarda enfeksiyona yol acmistir Laboratuvarda bulasma Konsantre virus aerosolleri ozellikle bagisikligi olmayan bireylerde Orthopoxvirus enfeksiyonuna neden olabilir Buna ek olarak konsantre virus ile igne batmasi veya enfekte hayvanlardan alinan cizikler bagisikligi olan bireylerde bile deride lokal enfeksiyona neden olabilir Avrupa da sigir cicegi enfeksiyonu veterinerlik calisanlari ve daha az olcude ciftlik calisanlari icin mesleki bir tehlikedir Belirtiler ve semptomlar Orthopoxvirus enfeksiyonunun ilk belirtileri arasinda ates halsizlik bas ve vucut agrilari ve bazen kusma yer alir Maymun cicegi enfeksiyonu haricinde tek bir lezyon normdur ancak kazara otoinokulasyon ile uydu lezyonlar olusabilir Enflamatuar doku ile cevrili bireysel lezyonlar gelisir ve ve pustuller yoluyla ilerler ve sonunda kuru kabuklara donusur Lezyonlar tek basina Orthopoxvirus enfeksiyonu icin tanisal degildir ve zoonotik enfeksiyonlari sarbon veya Herpesvirus enfeksiyonlari ile karistirilabilir Siddetli enfeksiyon vakalarinda ciddi odem ve eritem vucudun genis alanlarini etkileyebilir Ensefalit mental durum degisikligi ve fokal norolojik defisitler ust ve alt motor noron disfonksiyonu duyusal seviye ve bagirsak ve mesane disfonksiyonu veya her ikisi de Orthopoxvirus enfeksiyonundan kaynaklanabilir Nadiren beyin omurilik sivisinda ortopoksvirusler tespit edilebilir kaynak belirtilmeli Spesifik Orthopoxvirus enfeksiyonlari ile ilgili olarak insan maymun cicegi en cok hafif cicek hastaligina benzemektedir Insan cicegi nispeten siddetli lokalize bir enfeksiyondur 54 vaka uzerinde yapilan bir arastirmada biri olum olmak uzere uc genel enfeksiyon vakasi bildirilmistir Tedavi Enfekte bireylere asiya ozgu immunoglobulinler uygulanabilir Su anda Orthopoxvirus enfeksiyonunun komplikasyonlarinin tedavisi icin mevcut olan tek urun vaccinia virusu ile asilanmis kisilerden alinan plazmanin immunoglobulin fraksiyonunun izotonik steril bir cozeltisi olan vaccinia immunoglobulindir VIG Ekzema vaccinatum ve bazi progresif vaccinia vakalarinin tedavisinde etkilidir Ancak VIG asi keratitinin tedavisi icin kontrendikedir VIG hasta asiri derecede hasta ise veya altta yatan ciddi bir hastaligi varsa siddetli jeneralize vaccinia icin onerilir VIG tedavisinde hicbir fayda saglamaz ve cicek hastaliginin tedavisinde hicbir rolu yoktur Mevcut VIG kaynaklari sinirlidir ve kullanimi ciddi klinik belirtileri olan asi komplikasyonlarinin tedavisi icin ayrilmistir Su anda mevcut olan VIG icin onerilen dozaj 0 6 ml kg vucut agirligidir VIG kas icine uygulanmalidir ve ideal olarak semptomlarin baslamasindan sonra mumkun oldugunca erken uygulanmalidir Terapotik VIG dozlari yuksek olabileceginden ornegin 70 kg agirligindaki bir kisi icin 42 ml urun 24 ila 36 saatlik bir sure boyunca bolunmus dozlar halinde uygulanabilir Iyilesme baslayana kadar yani yeni lezyonlar ortaya cikmayana kadar genellikle 2 3 gun araliklarla dozlar tekrarlanabilir CDC su anda siviller icin tek VIG kaynagidir kaynak belirtilmeli Tecovirimat ST 246 gibi bazi antiviral bilesiklerin in vitro ortamda ve test hayvanlari arasinda vaccinia virusune veya diger orthopoxviruslere karsi 100 aktif oldugu bildirilmistir Tecovirimat a Gida ve Ilac Idaresi FDA tarafindan yetim ilac statusu verilmistir ve su anda insanlarda guvenligini ve etkinligini belirlemek icin calisilmaktadir Bir baska ornek de Haziran 2021 de FDA bu ilaci insanlarda cicek hastaliginin tedavisi icin onaylayarak etkin bir sekilde nesli tukenmis bir etki mekanizmasi icin onaylanan ilk ilac haline getirdi Bu karar potansiyel biyolojik silah gelistirilmesine yonelik artan endiseler nedeniyle ajans tarafindan yapilan oncelikli incelemenin ardindan alindi Hedef virus ortadan kaldirildigi icin etkinlik dogrudan dogrulanamamis ancak Orthopoxvirus un ilgili turleri tarafindan enfeksiyonu takiben hayvanlarin hayatta kalmasi yoluyla cikarim yapilmistir Buna karsilik insanlarda sitomegalovirus enfeksiyonlarinin tedavisinde ilacin denemelerinden elde edilen guvenlik verileri mevcuttu FDA tarafindan kanser tedavisi icin onaylanan bir bilesik olan hucre disi zarfli viryonlarin salinimini sinirladigi ve fareleri vaccinia ile olumcul bir mucadeleden korudugu gosterilmistir Su anda imatinib ve ilgili bilesikler CDC tarafindan variola virusu ve mpox virusune karsi etkinlikleri acisindan degerlendirilmektedir Laboratuvar sentezi2017 yazinda Alberta Universitesindeki arastirmacilar kanseri tedavi etmek icin viruslerin kullanilmasina yonelik arastirma yapmak uzere laboratuvar sentezi yoluyla at cicegini yeniden yarattilar Kaynakca a b c d e Viral Zone ExPASy 18 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Haziran 2015 Virus Taxonomy 2020 Release International Committee on Taxonomy of Viruses ICTV March 2021 8 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2021 a b Gigante Crystal M Gao Jinxin Tang Shiyuyun McCollum Andrea M Wilkins Kimberly Reynolds Mary G Davidson Whitni McLaughlin Joseph Olson Victoria A Li Yu August 2019 Genome of Alaskapox Virus a Novel Orthopoxvirus Isolated from Alaska Viruses Ingilizce 11 8 s 708 doi 10 3390 v11080708 PMC 6723315 2 PMID 31375015 Trindade Giliane S Emerson Ginny L Carroll Darin S Kroon Erna G Damon Inger K 1 Temmuz 2007 Brazilian Vaccinia Viruses and Their Origins Emerging Infectious Diseases 13 7 ss 965 972 doi 10 3201 eid1307 061404 ISSN 1080 6040 PMC 2878226 2 PMID 18214166 a b Genus Orthopoxvirus ICTV ictv global 18 Agustos 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Agustos 2024 a b Hendrickson RC Wang C Hatcher EL Lefkowitz EJ September 2010 Orthopoxvirus genome evolution the role of gene loss Viruses 2 9 ss 1933 67 doi 10 3390 v2091933 PMC 3185746 2 PMID 21994715 1988 Human poxvirus infection after the eradication of smallpox Epidem Inf 100 3 ss 321 34 doi 10 1017 s0950268800067078 PMC 2249357 2 PMID 2837403 a b Jezek Z Fenner F 1988 Human monkeypox Basel Karger ISBN 3 8055 4818 4 Centers for Disease Control Prevention CDC 2003 Update Multistate Outbreak of Monkeypox Illinois Indiana Kansas Missouri Ohio and Wisconsin 2003 MMWR 52 27 ss 642 6 PMID 12855947 Bennett M Gaskell C J Baxby D Gaskell R M Kelly D F Naidoo J 1990 Feline cowpox virus infection Journal of Small Animal Practice 31 4 ss 167 73 doi 10 1111 j 1748 5827 1990 tb00760 x a b c d Baxby D Bennett M Getty B 1994 Human cowpox 1969 93 a review based on 54 cases Br J Dermatol 131 5 ss 598 607 doi 10 1111 j 1365 2133 1994 tb04969 x PMID 7999588 Kurth A Wibbelt G Gerber H P Petschaelis A Pauli G Nitsche A April 2008 Rat to Elephant to Human Transmission of Cowpox Virus Emerging Infectious Diseases 14 4 ss 670 671 doi 10 3201 eid1404 070817 PMC 2570944 2 PMID 18394293 Martinez Mark Michael P Bray John W Huggins 2000 A Mouse Model of Aerosol Transmitted Orthopoxviral Disease Archives of Pathology amp Laboratory Medicine 124 3 ss 362 77 doi 10 5858 2000 124 0362 AMMOAT PMID 10705388 23 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Subat 2018 Yang G Pevear DC Davies MH ve digerleri October 2005 An orally bioavailable antipoxvirus compound ST 246 inhibits extracellular virus formation and protects mice from lethal orthopoxvirus Challenge J Virol 79 20 ss 13139 49 doi 10 1128 JVI 79 20 13139 13149 2005 PMC 1235851 2 PMID 16189015 FDA approves drug to treat smallpox FDA 4 Haziran 2021 8 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Haziran 2021 Reeves P M Bommarius B Lebeis S McNulty S Christensen J Swimm A Chahroudi A Chavan R Feinberg M B Veach D Bornmann W Sherman M Kalman D 2005 Disabling poxvirus pathogenesis by inhibition of Abl family tyrosine kinases Nature Medicine 11 7 ss 731 739 doi 10 1038 nm1265 PMID 15980865 Riley Kim 10 Agustos 2017 Bioterrorism threats require common global experimentation oversight expert says Homeland Preparedness News Ingilizce 27 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Kasim 2017 Dis baglantilarViralzone Orthopoxvirus ICTV Virus Patojen Veritabani ve Analiz Kaynagi ViPR Poxviridae