Osmaniye, 1860'larda Osmanlı donanması için inşa edilmiş dört zırhlı fırkateynden oluşan bir gemi sınıfıdır. Sınıf; öncü gemi Osmaniye ile Aziziye, Orhaniye ve Mahmudiye'den oluşmaktaydı. Osmanlı İmparatorluğu için inşa edilecek demir zırhlı tipteki ilk gemilerdi. İlk üçü Robert Napier and Sons, dördüncüsü ise Thames Iron Works tarafından olmak üzere tamamı Birleşik Krallık'ta inşa edildi. Gemiler borda toplu zırhlılardı; taşıdıkları birer 229 mm top üst güvertenin ön kısmında, geri kalan on dörder 203 mm ve onar 36 librelik Armstrong top ise geminin bordalarında dizilmişti.
Osmaniye İstanbul'dayken (1890'lar) | |
Gemi sınıfı | |
---|---|
Kullanıcılar: | Osmanlı İmparatorluğu |
Önce gelen: | yok |
Sonra gelen: | Asar-ı Tevfik sınıfı |
İnşa edilme: | 1863-1866 |
Görev dönemi: | 1865-1909 |
Tamamlanmış: | 4 |
Sökülen: | 4 |
Genel karakteristik | |
Sınıf ve tipi | Osmaniye sınıfı zırhlı fırkateyn |
Deplasman | 6.400 metrik ton (6.300 emperyal ton; 7.100 küçük ton) |
Uzunluk | 91,4 m (299 ft 10 in) (loa) |
Genişlik | 16,9 m (55 ft 5 in) |
Su çekimi | 7,9 m (25 ft 11 in) |
Kurulu güç | 6 kutu kazan |
İtme gücü | 1 bileşik buhar motoru |
Hız | 13,5 knot (25,0 km/sa; 15,5 mph) |
Kişi kapasitesi |
|
Silah donanımı | 1865
1884
1894
1897
|
Zırh | |
Gemiler, boyut bakımından görece büyük ve dolayısıyla riske atmak için fazla değerli olmaları sebebiyle 93 Harbi sırasında fazla görev almadılar ve kariyerleri boyunca görece daha az aktif hizmette bulundular. Osmanlı donanmasının 93 Harbi sonrasındaki yirmi yılı Haliç'te geçirdiği sırada Osmaniye sınıfındaki dört gemi de daha modern barbet tipi gemiler olarak yeniden inşa edildi. 1897'de Osmanlı-Yunan Savaşı patlak verdiğinde filonun geri kalanı gibi Osmaniye sınıfı gemiler de kötü durumda olduklarından savaş sırasında hiçbir çatışmaya girmediler. Donanma, 1900'lerin başında gemileri ikinci kez yeniden inşa etmeyi düşündü ancak gemilerin kötü durumu sebebiyle bu fikir uygulanmadı. Sonuç olarak dört gemi 1909'da hizmet dışı bırakıldı. Mahmudiye ve Orhaniye 1913'te parçalanırken Osmaniye ve Aziziye ise hurdaya çıkarıldıkları 1923 yılına kadar donanma envanterinde kaldı.
Tasarım
Özellikleri
Osmaniye sınıfı gemiler 91,4 metre uzunlukta, 16,9 metre genişlikte ve 7,9 metre su çekimindeydi. Demirden yapılmış gövdeleri, burun kısmında bir mahmuz taşımakta ve normal yükte 6.400 metrik ton deplasmana sahipti. İlk tasarlandıkları halleriyle mürettebat 26 subay ve 335 bahriyeliden oluşurken 1894 sonrasında ise mürettebat 250 kişiye indirilmişti.
Gemiler, gücünü tek pervaneyi süren bir yatay bileşik motordan almaktaydı. Buhar, geminin ortasında bulunan geri çekilebilir bir bacaya bağlı altı kömürle çalışan kutu kazan tarafından sağlanmaktaydı. Gemi deniz denemelerinde en çok 13,5 knot (25,0 km/sa; 15,5 mph) hıza ulaşabilmesine karşın, on yıllarca süren kötü bakım sebebiyle 1891'de gemilerin hızı 6 knot (11 km/sa; 6,9 mph) seviyesine dek düşmüştü. Osmaniye ve kardeş gemileri 750 metrik ton kömür taşıyabilmekte, ayrıca üç direkli ek bir barka yelken teçhizatına da sahipti.
Gemiler bir adet yivli namludan dolma 229 mm Armstrong top ve on dört 203 mm namludan dolma Armstrong top taşımaktaydı. Bunlara ek olarak yine Armstrong tarafından üretilen on adet 36 librelik topa sahiplerdi. 229 mm top geminin ön kısmında, üst güverte üzerinde yer almaktaydı. Kalan toplar ise her bordada üst ve ana güverte üzerinde monte edilmişti.
Gemilerin dövme demir zırhlı kemeri 140 mm kalınlığındaydı ve iki uçta 76 mm kalınlığında bölmeler ile sona ermekteydi. Kemer, su hattının üstünde 1 metre; altında ise gemi ortasında 2 m, uçlara doğru ise 1 m uzanmaktaydı. Kemerin üstünde 127 mm kalınlığında zırhlı plakalar top bataryalarını korurken 114 mm kalınlığında uzunlamasına plakalar batarya zırhlarını birleştirmekteydi. Burundaki 229 mm top 102 mm kalınlığında zırh ile korunmaktaydı.
Değişiklikler
1884'te, 36 librelik toplar çıkarıldı ve dört adet 47 mm seri ateşli (QF) Hotchkiss ve iki 25,4 mm dört namlulu Nordenfelt topu ilave edildi.
Dört geminin tamamı, 1890'dan 1894'e kadar süren çalışmalarla Tersane-i Amire'de yeniden donatıldı. Tamir sırasında, orijinal motorlarının yerine iki dikey üçlü genleşme motoru ile kutu kazanların yerine ise altı kömürle çalışan Scotch deniz kazanı takıldı. Bu yeni tahrik sistemi gemilerin 10 knot (19 km/sa; 12 mph) hıza ulaşmalarını sağladı. Silahlanmaları tamamen değiştirildi; tüm eski namludan dolma toplar çıkarılarak yerine yeni Krupp kuyruktan dolmalı toplar takıldı. İki Krupp (240 mm K L/35) top bir baş ve biri kıçta ayrı barbetlere monte edildi. Sekiz 150 mm L/25 Krupp top ve altı 105 mm L/25 Krupp top bordalara monte edildi. 47 mm topların ikisi çıkarıldı ve üç Nordenfelt topu daha eklendi.
Gemiler
Gemi | Yapımcı | Başlangıç | Denize indirme | Tamamlanma |
---|---|---|---|---|
Osmaniye | Robert Napier and Sons | 1863 | 2 Eylül 1864 | Kasım 1865 |
Aziziye | Ocak 1865 | Ağustos 1865 | ||
Orhaniye | 26 Haziran 1865 | 1866 | ||
Mahmudiye | Thames Ironworks | 13 Aralık 1864 |
Hizmet geçmişi
1861 yılında Abdülaziz, tahta çıkışının ardından 1853-1856 Kırım Savaşı sırasında ağır kayıplar veren Osmanlı donanmasını yeniden güçlendirmek için bir inşaat programı başlattı. Program, Osmanlı İmparatorluğu'nun mali durumunun yetersizliğinden ötürü sınırlı büyüklükteydi. Program kapsamında Birleşik Krallık ve Fransa'daki tersanelerden zırhlı savaş gemileri sipariş edildi. Osmaniye sınıfı, program kapsamında sipariş edilen ilk zırhlılar oldu.
Osmanlı filosunun diğer zırhlılarının çoğundan farklı olarak, dört Osmaniye sınıfı gemi 1877-1878'de gerçekleşen 93 Harbi sırasında çatışmaya girmediler. Gemiler, filonun en büyük ve en güçlü gemileri oldukları için donanma komutanlığı korunmaları gerektiğine karar vererek gemileri faaliyet dışı tuttu. Sonuç olarak Osmaniye'nin Akdeniz'de bir süreliğine birlik taşıma görevinde kullanılması dışında Marmara Denizi'nin güvenliğinde kaldılar. Dört gemi, savaştan sonra Osmanlı filosunun geri kalanıyla birlikte Haliç'e çekilerek ihtiyata alındı. Dört gemi, 1890'ların başında bir ağır modernizasyondan geçerek daha modern barbetli gemilere dönüştürülecek şekilde yeniden inşa edildi. Yine de gemiler Şubat 1897'de Osmanlı-Yunan Savaşı'nın başlangıcında kötü durumdalardı, silahlarının çoğu hasar görmüş veya eksikti. Mayıs'ta yapılan eğitim tatbikatlarında mürettebat eğitim standartlarının düşüklüğü ortaya çıktı ve bu durum donanmanın Yunan donanmasına bağlı gemilerle denizde doğrudan çatışmaya girmeme kararını pekiştirdi.
Dört geminin hepsi savaştan sonra silahsızlandırıldı ve yedeğe çekildi. Osmanlılar, dört Osmaniye sınıfı gemiyi de içine alacak bir yeniden inşa programına başladılar. Önerilen değişiklikler arasında yeni bir tahrik sistemi, bir adet 203 mm seri ateşli top, dokuz adet 150 mm seri ateşli top monte edilmesi yer almaktaydı. Ayrıca gemilerin zırhı da yenilenerek 254 mm kalınlığında bir kemer, 127 mm kalınlığında barbetler, 76 mm kalınlığında taretler ve 38 mm kalınlığında güverte zırhı takılacaktı. Ancak gemiler ikinci kez yeniden inşa edilmeye değer görülmeyerek 1909'da tamamen hizmet dışı bırakıldılar. Aziziye, Orhaniye ve Mahmudiye bir süre kışla gemisi olarak kullanıldı. Orhaniye ve Mahmudiye 1913'te, Aziziye ve Osmaniye ise 1923'te hurda olarak gemi kırıcılara satıldı ve söküldü.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d e f g h i j k l m Langensiepen & Güleryüz 1995, s. 133.
- ^ a b c d e Gardiner 1979, s. 389.
- ^ Gardiner 1979, ss. 388-389.
- ^ Sondhaus 2001, s. 90.
- ^ Langensiepen & Güleryüz 1995, ss. 6-7, 194.
- ^ Langensiepen & Güleryüz 1995, s. 9.
- ^ Langensiepen & Güleryüz 1995, ss. 9-10, 133.
- Genel
- Gardiner, Robert, (Ed.) (1979). Conway's All the World's Fighting Ships: 1860–1905. Londra: Conway Maritime Press. ISBN .
- Greene, Jack; Massignani, Alessandro (1998). Ironclads at War: The Origin and Development of the Armored Warship, 1854–1891. Pennsylvania: Combined Publishing. ISBN .
- Langensiepen, Bernd; Güleryüz, Ahmet (1995). The Ottoman Steam Navy 1828–1923. Londra: Conway Maritime Press. ISBN .
- Sondhaus, Lawrence (2001). Naval Warfare, 1815–1914. New York: Routledge. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Osmaniye 1860 larda Osmanli donanmasi icin insa edilmis dort zirhli firkateynden olusan bir gemi sinifidir Sinif oncu gemi Osmaniye ile Aziziye Orhaniye ve Mahmudiye den olusmaktaydi Osmanli Imparatorlugu icin insa edilecek demir zirhli tipteki ilk gemilerdi Ilk ucu Robert Napier and Sons dorduncusu ise Thames Iron Works tarafindan olmak uzere tamami Birlesik Krallik ta insa edildi Gemiler borda toplu zirhlilardi tasidiklari birer 229 mm top ust guvertenin on kisminda geri kalan on dorder 203 mm ve onar 36 librelik Armstrong top ise geminin bordalarinda dizilmisti Osmaniye Istanbul dayken 1890 lar Gemi sinifiKullanicilar Osmanli ImparatorluguOnce gelen yokSonra gelen Asar i Tevfik sinifiInsa edilme 1863 1866Gorev donemi 1865 1909Tamamlanmis 4Sokulen 4Genel karakteristikSinif ve tipiOsmaniye sinifi zirhli firkateynDeplasman6 400 metrik ton 6 300 emperyal ton 7 100 kucuk ton Uzunluk91 4 m 299 ft 10 in loa Genislik16 9 m 55 ft 5 in Su cekimi7 9 m 25 ft 11 in Kurulu guc6 kutu kazanItme gucu1 bilesik buhar motoruHiz13 5 knot 25 0 km sa 15 5 mph Kisi kapasitesi26 subay 335 denizciSilah donanimi1865 1 229 mm Armstrong top 14 203 mm Armstrong top 10 36 librelik Armstrong top 1884 1 229 mm Armstrong top 14 203 mm Armstrong top 4 47 mm Hotchkiss top 2 25 4 mm Nordenfelt top 1894 2 240 mm L 35 Krupp top 8 150 mm L 25 Krupp top 5 105 mm L 25 Krupp top 2 47 mm Hotchkiss top 7 25 4 mm Nordenfelt top 1897 Silahlari sokulduZirhKemer 140 mm 5 5 in Top bataryasi 127 mm 5 in Gemiler boyut bakimindan gorece buyuk ve dolayisiyla riske atmak icin fazla degerli olmalari sebebiyle 93 Harbi sirasinda fazla gorev almadilar ve kariyerleri boyunca gorece daha az aktif hizmette bulundular Osmanli donanmasinin 93 Harbi sonrasindaki yirmi yili Halic te gecirdigi sirada Osmaniye sinifindaki dort gemi de daha modern barbet tipi gemiler olarak yeniden insa edildi 1897 de Osmanli Yunan Savasi patlak verdiginde filonun geri kalani gibi Osmaniye sinifi gemiler de kotu durumda olduklarindan savas sirasinda hicbir catismaya girmediler Donanma 1900 lerin basinda gemileri ikinci kez yeniden insa etmeyi dusundu ancak gemilerin kotu durumu sebebiyle bu fikir uygulanmadi Sonuc olarak dort gemi 1909 da hizmet disi birakildi Mahmudiye ve Orhaniye 1913 te parcalanirken Osmaniye ve Aziziye ise hurdaya cikarildiklari 1923 yilina kadar donanma envanterinde kaldi TasarimOsmaniye sinifinin tasarimini gosteren bir cizimOzellikleri Osmaniye sinifi gemiler 91 4 metre uzunlukta 16 9 metre genislikte ve 7 9 metre su cekimindeydi Demirden yapilmis govdeleri burun kisminda bir mahmuz tasimakta ve normal yukte 6 400 metrik ton deplasmana sahipti Ilk tasarlandiklari halleriyle murettebat 26 subay ve 335 bahriyeliden olusurken 1894 sonrasinda ise murettebat 250 kisiye indirilmisti Golgeleme govdenin zirhla kaplanmis alanlarini temsil etmektedir Gemiler gucunu tek pervaneyi suren bir yatay bilesik motordan almaktaydi Buhar geminin ortasinda bulunan geri cekilebilir bir bacaya bagli alti komurle calisan kutu kazan tarafindan saglanmaktaydi Gemi deniz denemelerinde en cok 13 5 knot 25 0 km sa 15 5 mph hiza ulasabilmesine karsin on yillarca suren kotu bakim sebebiyle 1891 de gemilerin hizi 6 knot 11 km sa 6 9 mph seviyesine dek dusmustu Osmaniye ve kardes gemileri 750 metrik ton komur tasiyabilmekte ayrica uc direkli ek bir barka yelken techizatina da sahipti Gemiler bir adet yivli namludan dolma 229 mm Armstrong top ve on dort 203 mm namludan dolma Armstrong top tasimaktaydi Bunlara ek olarak yine Armstrong tarafindan uretilen on adet 36 librelik topa sahiplerdi 229 mm top geminin on kisminda ust guverte uzerinde yer almaktaydi Kalan toplar ise her bordada ust ve ana guverte uzerinde monte edilmisti Gemilerin dovme demir zirhli kemeri 140 mm kalinligindaydi ve iki ucta 76 mm kalinliginda bolmeler ile sona ermekteydi Kemer su hattinin ustunde 1 metre altinda ise gemi ortasinda 2 m uclara dogru ise 1 m uzanmaktaydi Kemerin ustunde 127 mm kalinliginda zirhli plakalar top bataryalarini korurken 114 mm kalinliginda uzunlamasina plakalar batarya zirhlarini birlestirmekteydi Burundaki 229 mm top 102 mm kalinliginda zirh ile korunmaktaydi Degisiklikler 1884 te 36 librelik toplar cikarildi ve dort adet 47 mm seri atesli QF Hotchkiss ve iki 25 4 mm dort namlulu Nordenfelt topu ilave edildi Dort geminin tamami 1890 dan 1894 e kadar suren calismalarla Tersane i Amire de yeniden donatildi Tamir sirasinda orijinal motorlarinin yerine iki dikey uclu genlesme motoru ile kutu kazanlarin yerine ise alti komurle calisan Scotch deniz kazani takildi Bu yeni tahrik sistemi gemilerin 10 knot 19 km sa 12 mph hiza ulasmalarini sagladi Silahlanmalari tamamen degistirildi tum eski namludan dolma toplar cikarilarak yerine yeni Krupp kuyruktan dolmali toplar takildi Iki Krupp 240 mm K L 35 top bir bas ve biri kicta ayri barbetlere monte edildi Sekiz 150 mm L 25 Krupp top ve alti 105 mm L 25 Krupp top bordalara monte edildi 47 mm toplarin ikisi cikarildi ve uc Nordenfelt topu daha eklendi GemilerGemi Yapimci Baslangic Denize indirme TamamlanmaOsmaniye Robert Napier and Sons 1863 2 Eylul 1864 Kasim 1865Aziziye Ocak 1865 Agustos 1865Orhaniye 26 Haziran 1865 1866Mahmudiye Thames Ironworks 13 Aralik 1864Hizmet gecmisiYeniden insasindan sonra Osmaniye 1861 yilinda Abdulaziz tahta cikisinin ardindan 1853 1856 Kirim Savasi sirasinda agir kayiplar veren Osmanli donanmasini yeniden guclendirmek icin bir insaat programi baslatti Program Osmanli Imparatorlugu nun mali durumunun yetersizliginden oturu sinirli buyuklukteydi Program kapsaminda Birlesik Krallik ve Fransa daki tersanelerden zirhli savas gemileri siparis edildi Osmaniye sinifi program kapsaminda siparis edilen ilk zirhlilar oldu Osmanli filosunun diger zirhlilarinin cogundan farkli olarak dort Osmaniye sinifi gemi 1877 1878 de gerceklesen 93 Harbi sirasinda catismaya girmediler Gemiler filonun en buyuk ve en guclu gemileri olduklari icin donanma komutanligi korunmalari gerektigine karar vererek gemileri faaliyet disi tuttu Sonuc olarak Osmaniye nin Akdeniz de bir sureligine birlik tasima gorevinde kullanilmasi disinda Marmara Denizi nin guvenliginde kaldilar Dort gemi savastan sonra Osmanli filosunun geri kalaniyla birlikte Halic e cekilerek ihtiyata alindi Dort gemi 1890 larin basinda bir agir modernizasyondan gecerek daha modern barbetli gemilere donusturulecek sekilde yeniden insa edildi Yine de gemiler Subat 1897 de Osmanli Yunan Savasi nin baslangicinda kotu durumdalardi silahlarinin cogu hasar gormus veya eksikti Mayis ta yapilan egitim tatbikatlarinda murettebat egitim standartlarinin dusuklugu ortaya cikti ve bu durum donanmanin Yunan donanmasina bagli gemilerle denizde dogrudan catismaya girmeme kararini pekistirdi Dort geminin hepsi savastan sonra silahsizlandirildi ve yedege cekildi Osmanlilar dort Osmaniye sinifi gemiyi de icine alacak bir yeniden insa programina basladilar Onerilen degisiklikler arasinda yeni bir tahrik sistemi bir adet 203 mm seri atesli top dokuz adet 150 mm seri atesli top monte edilmesi yer almaktaydi Ayrica gemilerin zirhi da yenilenerek 254 mm kalinliginda bir kemer 127 mm kalinliginda barbetler 76 mm kalinliginda taretler ve 38 mm kalinliginda guverte zirhi takilacakti Ancak gemiler ikinci kez yeniden insa edilmeye deger gorulmeyerek 1909 da tamamen hizmet disi birakildilar Aziziye Orhaniye ve Mahmudiye bir sure kisla gemisi olarak kullanildi Orhaniye ve Mahmudiye 1913 te Aziziye ve Osmaniye ise 1923 te hurda olarak gemi kiricilara satildi ve sokuldu KaynakcaOzel a b c d e f g h i j k l m Langensiepen amp Guleryuz 1995 s 133 a b c d e Gardiner 1979 s 389 Gardiner 1979 ss 388 389 Sondhaus 2001 s 90 Langensiepen amp Guleryuz 1995 ss 6 7 194 Langensiepen amp Guleryuz 1995 s 9 Langensiepen amp Guleryuz 1995 ss 9 10 133 GenelGardiner Robert Ed 1979 Conway s All the World s Fighting Ships 1860 1905 Londra Conway Maritime Press ISBN 0 85177 133 5 Greene Jack Massignani Alessandro 1998 Ironclads at War The Origin and Development of the Armored Warship 1854 1891 Pennsylvania Combined Publishing ISBN 0 938289 58 6 Langensiepen Bernd Guleryuz Ahmet 1995 The Ottoman Steam Navy 1828 1923 Londra Conway Maritime Press ISBN 978 0 85177 610 1 Sondhaus Lawrence 2001 Naval Warfare 1815 1914 New York Routledge ISBN 0 415 21478 5