Osmanlı İmparatorluğu'nda din, çeşitlilik gösteren bir unsurdu. İslam baskın din olmakla birlikte, İslam inancında "semavi dinler" olarak kabul edilen Yahudilik ve Hristiyanlık dinlerinin mensupları, millet sistemi içinde yaşamayı sürdürdüler. Osmanlı İmparatorluğu'nda inançlara mensup kişiler, kendi dini kurallarına göre yargılanırdı. Buna karşılık millet sistemine dahil olmayan dinlerin, devlet içinde meşru bir varlığı bulunmuyordu.
Hilafet
Hilafet veya halifelik, Muhammed'in ölümünün ardından "sonra gelen, yerine geçen, ardından gelen" anlamında oluşturulan yönetim makamıdır. Halife ise Hilafet makamındaki kişiye denir. Muhammed'in ölümünden sonra makam bir süre daha bir yönetim biçimi olarak varlığını sürdürmüş olsa da zamanla daha çok İslami bir toplumu veya İslam devletini vurgulamak için kullanılan bir terim olmuştur.
Halifelik daha çok Müslümanların Sünnî kanadının temsilcisi olarak kabul görmüştür. Şiî kanadı büyük ölçüde Sünnî hilafet yönetimi altında yaşasa da Halife'yi kabul etmemişlerdir. Halifeliği Şiîlikteki ya da Alevilikteki İmamet'ten farklı kabul etmek gerekir. İmamet teokratik bir özellik taşımasına rağmen, Halifelik teokratik bir özellik taşımamıştır. Halifeler yetkilerini saltanat dahi olsa ümmetin biatı ile devralmışlar, yönetim işlerini de büyük ölçüde danışmaya dayalı olarak yürütmüşlerdir. Bu anlamıyla teokratik olmaktan öte dünyevîdir.
Halife, ilk zamanlarda İslam toplumunda ileri gelenlerin seçimiyle başa geldiği halde, Emevi ailesine geçmesinin ardından saltanat şeklini almıştır. Abbasi Hanedanı'ndan gelen halifelerin 10. yüzyılda zayıflamasına kadar devlet başkanı görevini yürüten halife, bu dönemde siyasi gücün yerel hükümdarların eline geçmesinin ardından sadece ruhani önder veya İslami toplulukların onursal lideri haline gelmiştir. Abbasiler döneminde Bağdat'ta yaşayan halife, Moğolların 1258 yılında Bağdat'ı yağmalamaları sonucunda Mısır'a Memluk himayesine kaçmış, 16. yüzyılın başında Yavuz Sultan Selim'in Memluklar'a son vermesiyle birlikte İstanbul'a taşınmıştır. 29 Ekim 1923'te cumhuriyetin kurulmasıyla halifeliğin vârisi Türkiye olmuştur. 3 Mart 1924 tarihinde laiklik ilkesi gereğince halifelik Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından resmen kaldırılmıştır.
Osmanlı İmparatorluğu'nda Yahudilik ve Hristiyanlık
İslam inancında "semavi dinler" olarak kabul edilen Yahudilik ve Hristiyanlık dinlerinin mensupları, millet sistemi sayesinde o dönemde batı ülkelerinde azınlık dinlerine gösterilen hoşgörünün üzerinde bir rahatlık içinde yaşamayı sürdürdüler. Hristiyanlığın Ortodoks ve Gregoryen kiliseleri millet sistemi içinde meşru bir şekilde örgütlenmiş durumdaydı. Bu inançlara mensup kişiler, kendi dini kurallarına göre yargılanırdı.
Misyonerlik faaliyetleri
1820 yılında başlayan ve Kurtuluş Savaşı'na sonuna kadar süren zaman içerisinde Osmanlı Devleti'nde misyonerlik faaliyetleri çok hızlı bir şekilde gelişmiştir. Misyonerlik faaliyetlerini bu denli başarılı olmasında şüphesiz Osmanlı Devleti'nin Islahat Fermanı ile verdiği ayrıcalıklar, kapitülasyon anlaşmaları ile verilen ayrıcalıklar ve Osmanlı Devleti'nin bölgelerine ilgi göstermemesi etkili olmuştur. Başlangıçta kendilerine Anadolu'da hedef bulamayan misyonerler daha sonra Ermenilere odaklanıp çalışmalarında başarılı olmuşlardır. Açtıkları okullardan mezun olanların başarılı olmaları bu okulların etkilerini artırmıştır. Hatta zamanla Müslüman Türkler dahi çocuklarını bu okullara göndermişlerdir.
Misyonerlerin genel hedef kitleleri, İslam'ın yaygın olduğu bölgeler olmuştur. Bu çalışma Osmanlı Devleti ile sınırlı kalmayıp Afrika Kıtası, Arap Yarımadası, İran ve Orta Asya halklarına yönelik bir çalışmadır.
Etkili tarikatlar
Etkili din alimleri
Kaynakça
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Osmanli Imparatorlugu nda din cesitlilik gosteren bir unsurdu Islam baskin din olmakla birlikte Islam inancinda semavi dinler olarak kabul edilen Yahudilik ve Hristiyanlik dinlerinin mensuplari millet sistemi icinde yasamayi surdurduler Osmanli Imparatorlugu nda inanclara mensup kisiler kendi dini kurallarina gore yargilanirdi Buna karsilik millet sistemine dahil olmayan dinlerin devlet icinde mesru bir varligi bulunmuyordu HilafetHilafet veya halifelik Muhammed in olumunun ardindan sonra gelen yerine gecen ardindan gelen anlaminda olusturulan yonetim makamidir Halife ise Hilafet makamindaki kisiye denir Muhammed in olumunden sonra makam bir sure daha bir yonetim bicimi olarak varligini surdurmus olsa da zamanla daha cok Islami bir toplumu veya Islam devletini vurgulamak icin kullanilan bir terim olmustur Halifelik daha cok Muslumanlarin Sunni kanadinin temsilcisi olarak kabul gormustur Sii kanadi buyuk olcude Sunni hilafet yonetimi altinda yasasa da Halife yi kabul etmemislerdir Halifeligi Siilikteki ya da Alevilikteki Imamet ten farkli kabul etmek gerekir Imamet teokratik bir ozellik tasimasina ragmen Halifelik teokratik bir ozellik tasimamistir Halifeler yetkilerini saltanat dahi olsa ummetin biati ile devralmislar yonetim islerini de buyuk olcude danismaya dayali olarak yurutmuslerdir Bu anlamiyla teokratik olmaktan ote dunyevidir Halife ilk zamanlarda Islam toplumunda ileri gelenlerin secimiyle basa geldigi halde Emevi ailesine gecmesinin ardindan saltanat seklini almistir Abbasi Hanedani ndan gelen halifelerin 10 yuzyilda zayiflamasina kadar devlet baskani gorevini yuruten halife bu donemde siyasi gucun yerel hukumdarlarin eline gecmesinin ardindan sadece ruhani onder veya Islami topluluklarin onursal lideri haline gelmistir Abbasiler doneminde Bagdat ta yasayan halife Mogollarin 1258 yilinda Bagdat i yagmalamalari sonucunda Misir a Memluk himayesine kacmis 16 yuzyilin basinda Yavuz Sultan Selim in Memluklar a son vermesiyle birlikte Istanbul a tasinmistir 29 Ekim 1923 te cumhuriyetin kurulmasiyla halifeligin varisi Turkiye olmustur 3 Mart 1924 tarihinde laiklik ilkesi geregince halifelik Turkiye Buyuk Millet Meclisi tarafindan resmen kaldirilmistir Osmanli Imparatorlugu nda Yahudilik ve HristiyanlikReka Makedonya da kaza kadisinin yerel yoneticilerin kilise canlarinin calinmasina engel olmamalarini emreden 1838 tarihli fermani Makedonya Devlet Arsivi Islam inancinda semavi dinler olarak kabul edilen Yahudilik ve Hristiyanlik dinlerinin mensuplari millet sistemi sayesinde o donemde bati ulkelerinde azinlik dinlerine gosterilen hosgorunun uzerinde bir rahatlik icinde yasamayi surdurduler Hristiyanligin Ortodoks ve Gregoryen kiliseleri millet sistemi icinde mesru bir sekilde orgutlenmis durumdaydi Bu inanclara mensup kisiler kendi dini kurallarina gore yargilanirdi Misyonerlik faaliyetleri 1820 yilinda baslayan ve Kurtulus Savasi na sonuna kadar suren zaman icerisinde Osmanli Devleti nde misyonerlik faaliyetleri cok hizli bir sekilde gelismistir Misyonerlik faaliyetlerini bu denli basarili olmasinda suphesiz Osmanli Devleti nin Islahat Fermani ile verdigi ayricaliklar kapitulasyon anlasmalari ile verilen ayricaliklar ve Osmanli Devleti nin bolgelerine ilgi gostermemesi etkili olmustur Baslangicta kendilerine Anadolu da hedef bulamayan misyonerler daha sonra Ermenilere odaklanip calismalarinda basarili olmuslardir Actiklari okullardan mezun olanlarin basarili olmalari bu okullarin etkilerini artirmistir Hatta zamanla Musluman Turkler dahi cocuklarini bu okullara gondermislerdir Misyonerlerin genel hedef kitleleri Islam in yaygin oldugu bolgeler olmustur Bu calisma Osmanli Devleti ile sinirli kalmayip Afrika Kitasi Arap Yarimadasi Iran ve Orta Asya halklarina yonelik bir calismadir Etkili tarikatlarAhilik Alevilik Babailik Hamzavilik Bayramilik Bektasilik Halvetilik Hubmesihi Hurufilik Kalenderilik Mevlevilik Naksibendilik RafiziEtkili din alimleriAbdal Musa Abdulkadir Geylani Ahi Evren Ahmed Yesevi Baba Ilyas Horasani Emir Sultan Haci Bayram Veli Haci Bektas Veli Hamza Bali Ibrahim Gulseni Ismail Masuki Lari Mehmed Aga Molla Kabiz Nadajli Sari Abdurrahman Niyazi i Misri Rafizi Sah Ismail Sahkulu Seyh Bedreddin Seyh Ede BaliKaynakca Somel Selcuk Aksin 2012 Historical dictionary of the Ottoman Empire 2 bas Lanham Md Scarecrow Press ISBN 978 0810871687 Ayrica bakinizOsmanli Imparatorlugu nda egitim Osmanli toplumu Kadizade Ahilik