Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde Osmanlı İmparatorluğu'nun; nüfus yoğunluğunu, etnik gruplarını, eğitim seviyesini, dinsel bağlarını ve nüfusun diğer yönlerini içeren demografisidir.
Nüfus istatistiği
| Yıl | Nüfus |
|---|---|
| 1520 | 11.692.480 |
| 1566 | 15.000.000 |
| 1683 | 30.000.000 |
| 1831 | 7.230.660 |
| 1856 | 35.350.000 |
| 1881 | 17.388.604 |
| 1906 | 20.884.000 |
| 1914 | 18.520.000 |
| 1919 | 14.629.000 |
Osmanlı'da nüfus sayımı 19. yüzyılda başladı. Önceki dönemler için büyüklük ve nüfus dağılımı, gözlenen demografik örneklere dayanılarak tahmin edilir.
Nüfusun 18. yüzyılda, 16. yüzyıldakinden daha düşük olmasının nedeni belirsizdir. Fakat, 1800'lerle birlikte nüfus yükselmeye başlamış; Avrupa illerinde (öncelikle Balkanlarda) 10 milyon civarı, Asya illerinde 11 milyon ve Afrika illerinde 3 milyon civarı nüfusla 25-32 milyona ulaşmıştır. 1900'lerde de 18.5 milyon ile 1800'lerdekine yakındır. Bu süre zarfında imparatorluğun sınırları 3 milyon kilometrekareden, 1 milyon kilometrekareye gerilemiştir. Bu da nüfusun iki katına çıktığı ve dolayısıyla nüfus yoğunluğunun arttığı anlamına gelmektedir.
Salgın hastalıklar ve kıtlıklar önemli bozulmalara ve demografik değişimlere neden olmuştu. 1785'te Mısır nüfusunun yaklaşık on altıda biri vebadan hayatını kaybetti ve 18. yüzyılda Halep nüfusu %20 oranında bir düşüş yaşadı. 1687-1731 yılları arasında sadece Mısır'ı 6 kıtlık vurdu. Ve son kıtlık kırk yıl sonra Anadolu'yu vurdu. 19. yüzyılda gıda maddelerinin hijyen, sağlık ve ulaşımlarında yapılan iyileştirmeler ile durum kontrol altına alındı.
Buharlı gemiler ve demiryollarının gelişimi ile yükselen liman kentlerinde bu yükseliş nüfusun kümeleşmesine yol açtı. Kentleşme, kasaba ve şehirlerdeki büyüme ile birlikte 1700-1922 arasında hızla arttı. Sağlık ve koruma tedbirlerindeki gelişmeler bu şehirleri yaşama ve çalışma yönünden daha cazip kıldı. Örneğin bir liman kenti olan Selanik nüfusu 1800'lerde 55.000 iken, 1912'de 160.000 oldu. Yine 1800'lerde 150.000 nüfusa sahip olan İzmir'in nüfusu, 1914'te 300.000'e ulaştı. Bazı bölgelerin nüfuslarında ise, bunların tam aksine, bir düşüş vardı. Belgrad nüfusu özellikle siyasi çekişmeler nedeniyle 25.000'den 8.000'e düştü. Bu nedenle nüfus istatistikleri farklı bölgelerde yaşanan değişimleri maskeleyebilir.
Ekonomik ve siyasi göçler imparatorlukta çapraz bir etki yaratmıştı. Örneğin Rusya ve Avusturya'nın Kırım ve Balkanları ilhak etmesi geniş Müslüman akınına yol açtı. 200.000 Kırım Tatarı mülteci Dobruca'ya kaçtı. Bazı göçler imparatorluğun parçaları arasındaki siyasi gerginlikler gibi (örn. Türkiye-Bulgaristan) kalıcı izler bıraktı. 1783-1913 yılları arasında takrîben 5-7 milyon mülteci Osmanlı'ya akın etti ve bunlardan en az 3,8 milyonu Rusya'dandı.
Nüfus
1881–1893 arasında yapılan resmi nüfus sayımına dek nüfus bilgileri kesin olmamıştır. Osmanlı Devleti'nin Beş yüz yıllık varlığının çoğunda toplam vatandaş sayısı geçerli bir veriye dayanmamıştır. 1881'deki sayıma kadar nüfus bilgileri vergi mükelleflerinin genel nüfusa oranlanmasıyla belirlenmekteydi. Vergi verenlere dayalı nüfus bilgileri kent merkezlerine yaklaştıkça daha güvenilirdir. 5000'den fazla nüfusu olan şehir merkezleri vergi verenler açısından zengindir, bu nedenle sayımları daha güvenilirdir. Vergiden hariç bir yöntem de hanelerin sayılmasıdır. Her evde 5 hane halkının bulunmasına dayalı bir varsayım yapılabilmekteydi.
İlk resmi sayım 1881–1893 arasında 10 yıl süren bir çalışmayla yapılmıştır. 1893'te sonuçlar belirlenmiştir. Bu sayım ilk modern, genel ve standartlara bağlı nüfus bilgisidir. Vergi, askerlik ya da herhangi bir amaçla değil; demografik bilgi elde etmek için yapılmıştır. Nüfus etnik, dini ve cinsel ayrımlarla belirlenmiştir. Bu ayrımlarla: Müslüman, Yunan(Makedonlar, Anadolu Rumları, Pontus Rumları, Kafkas Rumları dahil), Ermeniler, Bulgarlar, Katolikler, Yahudiler, Protestanlar, Latinler, Asurlular, Çingeneler gibi kategorilerde nüfus belirlenmiştir.
1893'ten sonra Osmanlı İmparatorluğu İstatistik-i Umumi İdaresi'ni kurarak demografik bilgileri araştırmıştır. 1899'daki başka bir nüfus sayımı da buna dahil.
Nüfus Tablosu
| Tarihî nüfus | ||
|---|---|---|
| Yıl | Nüfus | %± |
| 1520 | 11.692.480 | — |
| 1566 | 15.000.000 | %+28.3 |
| 1683 | 30.000.000 | %+100.0 |
| 1831 | 7.230.660 | %−75.9 |
| 1856 | 35.350.000 | %+388.9 |
| 1881–93 | 17.388.604 | %−50.8 |
| 1905 | 20.884.000 | %+20.1 |
| 1906 | 20.975.345 | %+0.4 |
| 1919 | 14.629.000 | %−30.3 |
| Resmi nüfus sayımına göre 1906 yılında Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Milletlerin nüfus dağılımı- | |||||||||
| Millet | Sayı | Toplam nüfusa oranı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| (Müslümanlar)a | 15.498.747 - 15.518.478 | %76,09 - %74,23 | |||||||
| (Yunanlar)b | 2.823.065 - 2.833.370 | %13,86 - %13,56 | |||||||
| (Ermeniler)c | 1.031.708 - 1.140.563 | %5,07 - %5,46 | |||||||
| Bulgarlar | 761.530 - 762.754 | %3,74 - %3,65 | |||||||
| (Yahudiler) | 253.435 - 256.003 | %1,24% - %1,23 | |||||||
| Protestanlard | 53.880 | %0,26 | |||||||
| Diğerlerid | 332.569 | %1,59 | |||||||
| Toplam | 20.368.485 - 20.897.617 | %100,00 | |||||||
| Notes: aTüm müslümanları içerir. Çoğunluğu Türkler, Araplar ve Kürtlerden oluşur. bYunan halkı Yunan Ortodoks kilisesine bağlı tüm Hristiyanları içerir. Slavları ve Arnavutları içerir. cÇeşitli Asur kiliselerini içerir. dİlk kaynak Protestanları ve diğerlerini içermez. | |||||||||
Nüfus haritası
- Nüfus haritaları
-
![image]()
1893-96, Müslüman, Yunan ve Ermeni nüfusu -
![image]()
1914, Müslüman, Yunan ve Ermeni nüfusu
Özel raporlar
-
![image]()
Altı vilayetin etnik değerleri. Bu tablo ilk olarak "Marcel Leart (Krikor Zohrab), La Question Armenienne a la Lumiere des Documents, Paris, 1913, ss. 59-60" kaynağında yayınlanmıştır. -
![image]()
Altı vilayetin etnik haritası.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d e M. Kabadayı, Inventory for the Ottoman Empire / Turkish Republic 1500-2000 28 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Alıntı: 1831 marks the beginning of detailed censuses in the Ottoman Empire. The reason for the compilation of this census was not to explore the tax base of the Ottoman Empire, but to register possible conscripts. 1831 census precedes the introduction of universal conscription in the Ottoman Empire and although we have detailed information on the male part of the population females are totally missing. See (Karal 1943) for the first publication of the 1831 census and (Behar 1996)23-25 for critical comments on 1831 census. Due to inefficiency of newly modernizing Ottoman state in registering its subjects, this census represents a serious undercount. Moreover, several regions of the Ottoman Empire including its biggest city Istanbul were not included into the census. Nevertheless, on the demography of the capital we possess detailed studies throughout the centuries.
- ^ L. Kinross, The Ottoman Centuries: The Rise and Fall of the Turkish Empire, 206
- ^ L. Kinross, The Ottoman Centuries: The Rise and Fall of the Turkish Empire, 281
- ^ Behar, Cem, ed. 1996. Osmanlı Đmparatorluğu'nun ve Türkiye'nin nüfusu, 1500-1927. Ankara: T.C. Basbakanlık Devlet Đstatistik Enstitüsü = State Institute of Statistics Prime Ministry Republic of Turkey.
- ^ Karpat, 1978 & pp.237-274
- ^ Shaw, 1978 & p.323-338
- ^ Studies on Ottoman social and political history, Kemal H. Karpat, p.766, 2002
- ^ History of the Ottoman Empire and Modern Turkey, Stanford Jay Shaw, p.241, 1977
Kaynakça
- Shaw, Stanford Jay (1977). History of the Ottoman Empire and Modern Turkey. Cambridge University Press.
- Shaw, Stanford. 1978. The Ottoman Census System and Population, 1831-1914. International Journal of Middle Eastern Studies (9):323-338.
- Karpat, Kemal. 1978. Ottoman Population Records and the Census of 1881/82-1893. International Journal of Middle Eastern Studies (9):237-274.
- L. Kinross, The Ottoman Centuries: The Rise and Fall of the Turkish Empire, 1979
- M. Kabadayı, Inventory for the Ottoman Empire / Turkish Republic 1500–2000 [1]28 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Osmanli Imparatorlugu nun nufus yogunlugunu etnik gruplarini egitim seviyesini dinsel baglarini ve nufusun diger yonlerini iceren demografisidir Nufus istatistigi Yil Nufus1520 11 692 4801566 15 000 0001683 30 000 0001831 7 230 6601856 35 350 0001881 17 388 6041906 20 884 0001914 18 520 0001919 14 629 000 Osmanli da nufus sayimi 19 yuzyilda basladi Onceki donemler icin buyukluk ve nufus dagilimi gozlenen demografik orneklere dayanilarak tahmin edilir Nufusun 18 yuzyilda 16 yuzyildakinden daha dusuk olmasinin nedeni belirsizdir Fakat 1800 lerle birlikte nufus yukselmeye baslamis Avrupa illerinde oncelikle Balkanlarda 10 milyon civari Asya illerinde 11 milyon ve Afrika illerinde 3 milyon civari nufusla 25 32 milyona ulasmistir 1900 lerde de 18 5 milyon ile 1800 lerdekine yakindir Bu sure zarfinda imparatorlugun sinirlari 3 milyon kilometrekareden 1 milyon kilometrekareye gerilemistir Bu da nufusun iki katina ciktigi ve dolayisiyla nufus yogunlugunun arttigi anlamina gelmektedir Salgin hastaliklar ve kitliklar onemli bozulmalara ve demografik degisimlere neden olmustu 1785 te Misir nufusunun yaklasik on altida biri vebadan hayatini kaybetti ve 18 yuzyilda Halep nufusu 20 oraninda bir dusus yasadi 1687 1731 yillari arasinda sadece Misir i 6 kitlik vurdu Ve son kitlik kirk yil sonra Anadolu yu vurdu 19 yuzyilda gida maddelerinin hijyen saglik ve ulasimlarinda yapilan iyilestirmeler ile durum kontrol altina alindi Buharli gemiler ve demiryollarinin gelisimi ile yukselen liman kentlerinde bu yukselis nufusun kumelesmesine yol acti Kentlesme kasaba ve sehirlerdeki buyume ile birlikte 1700 1922 arasinda hizla artti Saglik ve koruma tedbirlerindeki gelismeler bu sehirleri yasama ve calisma yonunden daha cazip kildi Ornegin bir liman kenti olan Selanik nufusu 1800 lerde 55 000 iken 1912 de 160 000 oldu Yine 1800 lerde 150 000 nufusa sahip olan Izmir in nufusu 1914 te 300 000 e ulasti Bazi bolgelerin nufuslarinda ise bunlarin tam aksine bir dusus vardi Belgrad nufusu ozellikle siyasi cekismeler nedeniyle 25 000 den 8 000 e dustu Bu nedenle nufus istatistikleri farkli bolgelerde yasanan degisimleri maskeleyebilir Ekonomik ve siyasi gocler imparatorlukta capraz bir etki yaratmisti Ornegin Rusya ve Avusturya nin Kirim ve Balkanlari ilhak etmesi genis Musluman akinina yol acti 200 000 Kirim Tatari multeci Dobruca ya kacti Bazi gocler imparatorlugun parcalari arasindaki siyasi gerginlikler gibi orn Turkiye Bulgaristan kalici izler birakti 1783 1913 yillari arasinda takriben 5 7 milyon multeci Osmanli ya akin etti ve bunlardan en az 3 8 milyonu Rusya dandi Nufus1881 1893 arasinda yapilan resmi nufus sayimina dek nufus bilgileri kesin olmamistir Osmanli Devleti nin Bes yuz yillik varliginin cogunda toplam vatandas sayisi gecerli bir veriye dayanmamistir 1881 deki sayima kadar nufus bilgileri vergi mukelleflerinin genel nufusa oranlanmasiyla belirlenmekteydi Vergi verenlere dayali nufus bilgileri kent merkezlerine yaklastikca daha guvenilirdir 5000 den fazla nufusu olan sehir merkezleri vergi verenler acisindan zengindir bu nedenle sayimlari daha guvenilirdir Vergiden haric bir yontem de hanelerin sayilmasidir Her evde 5 hane halkinin bulunmasina dayali bir varsayim yapilabilmekteydi Ilk resmi sayim 1881 1893 arasinda 10 yil suren bir calismayla yapilmistir 1893 te sonuclar belirlenmistir Bu sayim ilk modern genel ve standartlara bagli nufus bilgisidir Vergi askerlik ya da herhangi bir amacla degil demografik bilgi elde etmek icin yapilmistir Nufus etnik dini ve cinsel ayrimlarla belirlenmistir Bu ayrimlarla Musluman Yunan Makedonlar Anadolu Rumlari Pontus Rumlari Kafkas Rumlari dahil Ermeniler Bulgarlar Katolikler Yahudiler Protestanlar Latinler Asurlular Cingeneler gibi kategorilerde nufus belirlenmistir 1893 ten sonra Osmanli Imparatorlugu Istatistik i Umumi Idaresi ni kurarak demografik bilgileri arastirmistir 1899 daki baska bir nufus sayimi da buna dahil Nufus TablosuTarihi nufusYilNufus 1520 11 692 480 1566 15 000 000 28 31683 30 000 000 100 01831 7 230 660 75 91856 35 350 000 388 91881 93 17 388 604 50 81905 20 884 000 20 11906 20 975 345 0 41919 14 629 000 30 3Resmi nufus sayimina gore 1906 yilinda Osmanli Imparatorlugu ndaki Milletlerin nufus dagilimi Millet Sayi Toplam nufusa oraniMuslumanlara 15 498 747 15 518 478 76 09 74 23Yunanlarb 2 823 065 2 833 370 13 86 13 56Ermenilerc 1 031 708 1 140 563 5 07 5 46Bulgarlar 761 530 762 754 3 74 3 65Yahudiler 253 435 256 003 1 24 1 23Protestanlard 53 880 0 26Digerlerid 332 569 1 59Toplam 20 368 485 20 897 617 100 00Notes aTum muslumanlari icerir Cogunlugu Turkler Araplar ve Kurtlerden olusur bYunan halki Yunan Ortodoks kilisesine bagli tum Hristiyanlari icerir Slavlari ve Arnavutlari icerir cCesitli Asur kiliselerini icerir dIlk kaynak Protestanlari ve digerlerini icermez Nufus haritasi Nufus haritalari 1893 96 Musluman Yunan ve Ermeni nufusu 1914 Musluman Yunan ve Ermeni nufusuOzel raporlar Alti vilayetin etnik degerleri Bu tablo ilk olarak Marcel Leart Krikor Zohrab La Question Armenienne a la Lumiere des Documents Paris 1913 ss 59 60 kaynaginda yayinlanmistir Alti vilayetin etnik haritasi Ayrica bakiniz1893 Osmanli Imparatorlugu nufus sayimi Osmanli Imparatorlugu nun idari bolunusu Osmanli Imparatorlugu ndaki Yahudilerin tarihiKaynakca a b c d e M Kabadayi Inventory for the Ottoman Empire Turkish Republic 1500 2000 28 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Alinti 1831 marks the beginning of detailed censuses in the Ottoman Empire The reason for the compilation of this census was not to explore the tax base of the Ottoman Empire but to register possible conscripts 1831 census precedes the introduction of universal conscription in the Ottoman Empire and although we have detailed information on the male part of the population females are totally missing See Karal 1943 for the first publication of the 1831 census and Behar 1996 23 25 for critical comments on 1831 census Due to inefficiency of newly modernizing Ottoman state in registering its subjects this census represents a serious undercount Moreover several regions of the Ottoman Empire including its biggest city Istanbul were not included into the census Nevertheless on the demography of the capital we possess detailed studies throughout the centuries L Kinross The Ottoman Centuries The Rise and Fall of the Turkish Empire 206 L Kinross The Ottoman Centuries The Rise and Fall of the Turkish Empire 281 Behar Cem ed 1996 Osmanli Đmparatorlugu nun ve Turkiye nin nufusu 1500 1927 Ankara T C Basbakanlik Devlet Đstatistik Enstitusu State Institute of Statistics Prime Ministry Republic of Turkey Karpat 1978 amp pp 237 274 Shaw 1978 amp p 323 338 Studies on Ottoman social and political history Kemal H Karpat p 766 2002 History of the Ottoman Empire and Modern Turkey Stanford Jay Shaw p 241 1977KaynakcaShaw Stanford Jay 1977 History of the Ottoman Empire and Modern Turkey Cambridge University Press Shaw Stanford 1978 The Ottoman Census System and Population 1831 1914 International Journal of Middle Eastern Studies 9 323 338 Karpat Kemal 1978 Ottoman Population Records and the Census of 1881 82 1893 International Journal of Middle Eastern Studies 9 237 274 L Kinross The Ottoman Centuries The Rise and Fall of the Turkish Empire 1979 M Kabadayi Inventory for the Ottoman Empire Turkish Republic 1500 2000 1 28 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde