Oy pusulası, seçimlerde oy verilmesine yarayan ve sayım işlemine kadar bunu muhafaza eden araçtır. Oy pusulası kâğıt pusula, küçük pullar veya elektronik ortamda ekran üzerindeki işaret kutuları olabilir.
Kullanımı
Oy pusulası, sadece siyasi seçimler sırasında değil herhangi bir konuda karar alınması gerektiğinde kullanılabilen bir araçtır. Her seçmen sadece bir oy pusulası kullanabilir ve bu pusula başkalarıyla paylaşılamaz. En basit pusula kullanımı, yapılması desteklenen işin ne olduğunun, desteklenen adayın kim olduğunun veya tasarının onaylanıp onaylanmayacağını belirtir kelimelerin veya ifadelerin bir kağıda yazılmasından ibarettir. İşaretlenen veya yazılan oy pusulası, seçim sandığı içerisine atılarak sayım anına kadar korumaya alınmış olur. Günümüzde siyasi seçimlerde ise oy pusulaları önceden hazırlanırlar, merkezden dağıtımları yapılır. Seçim gününe kadar kimsenin erişimine açık olmadan saklanması ve seçim akabinde de sayım ve kontrol aşamaları için korunması gereklidir.
Oy pusulalarının kullanımı hususunda farklı yöntemler vardır:
- Kağıda basılı oy pusulası kullanımında seçmenler pusulayı işaretleyerek tercihte bulunurlar. Genellikle işaretleme için de Türkiye'de kullanıldığı gibi özel bir kaşe veya daha önceki uygulamadaki gibi belli bir ifade yazılı mühür vb. araçlar kullanılır. Bu tür pusulalarda adayların adı muhakkak yer alır. Ayrıca parti amblemi, genel başkan adı veya muhtarlık seçimlerindeki gibi seçilecek kişiyle birlikte görev yapacak ekip de belirtilebilir. Kağıt oy pusulaları seçimin sonuçlanması sonrasında sayılarak genel tercih belirlenmiş olur. Oy pusulasının işaretlendiği, sayıldığı ve sonuçların açıklandığı aşamalarda izlenecek yöntemler farklı siyasi sitemlerde farklı seçim sistemleri ve düzenlemelerle belirlenir.
- Optik okuyucu kullanılan oy pusulalarında tercihlerin işaretlenmesi bir kutunun doldurulması veya ayrılmış boşluğun işaretlenmesi ile gerçekleştirilir. Özel okuyucu cihazlarca taranan bu pusulalardaki işaretlemelere bağlı olarak seçmenlerin hangi yönde tercihte bulundukları veri olarak işlenir. Kağıt sisteminde olduğu gibi saymanlar daha sonra kontrol amaçlı optik formları kontrol edebilir.
- Delikli kart usulündeki oy pusulaları, üzerindeki belirli noktalara açılan (veya açılmayan) delikler sayesinde sayısal bilgi taşıyabilen karton parçalarıdır. Günümüzde bir veri saklama aracı olarak modası geçmiş olmakla birlikte, önceki yüzyıllarda denetleme ve hesap yaparken kullanılmıştır. Bu delikli kart usulü oy pusulalarında yapılan tercihler koparılan noktalara göre belirlenir. Bu kullanım yüksek oranda geçersiz oya sebep olduğu için terk edilmiştir.
- Mekanik oy pusulaları ise teknolojideki gelişmelere paralel olarak bir oy verme makinesi aracılığı ile herhangi bir somut işaretleme olmaksızın verilerin iletilmesi yoluyla seçmenin tercihlerinin toplanması yöntemidir. Bu yönteme uygun oy pusulalarında ekranda beliren adaylar veya tercihler üzerinden seçim yapılabilir. İletilen veriler ışığında sonuçlar merkezde toplanarak analiz edilir ve açıklanır.
- Doğrudan kayıt sisteminde seçmenler, aday listesinin yanındaki butona basarak tercihlerini iletirler. Bugün bankamatiklerdeki işlem sürecine benzer bir yöntem olan bu çeşitte seçmenler aday, parti, karar tercihlerini iletmektedirler. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde yapılan oylamalar da bu oy pusulası çeşidi tercih edilmekte ve milletvekilleri tercihlerini veri olarak iletmektedir. Sistemin açık olduğu sürelerde oy verilebilir. Sistem kapandıktan sonra ise sitem sayım yaparak sonucu açıklar.
Dünyadan oy pusulası örnekleri
- Birleşik Krallık'ın Avrupa Birliği'nden ayrılması (Brexit) konusunda yapılan referandum pusulası
- 1938'de Anschluss ve Almanya seçimleri için kullanılan oy pusulası
- 2007 Türkiye genel seçimleri'nde İstanbul 1. Bölge'ye ait oy pusulası
- Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri'nde İstanbul 3. Bölge'ye ait oy pusulası, zarf ve evet kaşesi
- 2008 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri'nde kullanılan oy pusulası
- 2011 Rusya genel seçimleri'nde kullanılan oy pusulası
- 2006 yılında Leipzig, almanya'dan oy pusulası
- 2011 yılındaki Güney Sudan'ın bağımsızlık referandumundaki oy pusulası.
- Ekran üzerinden işaretlenen oy pusulası
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Oy pusulasi secimlerde oy verilmesine yarayan ve sayim islemine kadar bunu muhafaza eden aractir Oy pusulasi kagit pusula kucuk pullar veya elektronik ortamda ekran uzerindeki isaret kutulari olabilir 2018 Turkiye genel secimlerinde kullanilan oy pusulalariKullanimiAntik Yunan da hakimlerin kullandigi bronz oy pusulalari M O 3 yy Oy pusulasi sadece siyasi secimler sirasinda degil herhangi bir konuda karar alinmasi gerektiginde kullanilabilen bir aractir Her secmen sadece bir oy pusulasi kullanabilir ve bu pusula baskalariyla paylasilamaz En basit pusula kullanimi yapilmasi desteklenen isin ne oldugunun desteklenen adayin kim oldugunun veya tasarinin onaylanip onaylanmayacagini belirtir kelimelerin veya ifadelerin bir kagida yazilmasindan ibarettir Isaretlenen veya yazilan oy pusulasi secim sandigi icerisine atilarak sayim anina kadar korumaya alinmis olur Gunumuzde siyasi secimlerde ise oy pusulalari onceden hazirlanirlar merkezden dagitimlari yapilir Secim gunune kadar kimsenin erisimine acik olmadan saklanmasi ve secim akabinde de sayim ve kontrol asamalari icin korunmasi gereklidir Oy pusulalarinin kullanimi hususunda farkli yontemler vardir Kagida basili oy pusulasi kullaniminda secmenler pusulayi isaretleyerek tercihte bulunurlar Genellikle isaretleme icin de Turkiye de kullanildigi gibi ozel bir kase veya daha onceki uygulamadaki gibi belli bir ifade yazili muhur vb araclar kullanilir Bu tur pusulalarda adaylarin adi muhakkak yer alir Ayrica parti amblemi genel baskan adi veya muhtarlik secimlerindeki gibi secilecek kisiyle birlikte gorev yapacak ekip de belirtilebilir Kagit oy pusulalari secimin sonuclanmasi sonrasinda sayilarak genel tercih belirlenmis olur Oy pusulasinin isaretlendigi sayildigi ve sonuclarin aciklandigi asamalarda izlenecek yontemler farkli siyasi sitemlerde farkli secim sistemleri ve duzenlemelerle belirlenir Optik okuyucu kullanilan oy pusulalarinda tercihlerin isaretlenmesi bir kutunun doldurulmasi veya ayrilmis boslugun isaretlenmesi ile gerceklestirilir Ozel okuyucu cihazlarca taranan bu pusulalardaki isaretlemelere bagli olarak secmenlerin hangi yonde tercihte bulunduklari veri olarak islenir Kagit sisteminde oldugu gibi saymanlar daha sonra kontrol amacli optik formlari kontrol edebilir Delikli kart usulundeki oy pusulalari uzerindeki belirli noktalara acilan veya acilmayan delikler sayesinde sayisal bilgi tasiyabilen karton parcalaridir Gunumuzde bir veri saklama araci olarak modasi gecmis olmakla birlikte onceki yuzyillarda denetleme ve hesap yaparken kullanilmistir Bu delikli kart usulu oy pusulalarinda yapilan tercihler koparilan noktalara gore belirlenir Bu kullanim yuksek oranda gecersiz oya sebep oldugu icin terk edilmistir Mekanik oy pusulalari ise teknolojideki gelismelere paralel olarak bir oy verme makinesi araciligi ile herhangi bir somut isaretleme olmaksizin verilerin iletilmesi yoluyla secmenin tercihlerinin toplanmasi yontemidir Bu yonteme uygun oy pusulalarinda ekranda beliren adaylar veya tercihler uzerinden secim yapilabilir Iletilen veriler isiginda sonuclar merkezde toplanarak analiz edilir ve aciklanir Dogrudan kayit sisteminde secmenler aday listesinin yanindaki butona basarak tercihlerini iletirler Bugun bankamatiklerdeki islem surecine benzer bir yontem olan bu cesitte secmenler aday parti karar tercihlerini iletmektedirler Turkiye Buyuk Millet Meclisi nde yapilan oylamalar da bu oy pusulasi cesidi tercih edilmekte ve milletvekilleri tercihlerini veri olarak iletmektedir Sistemin acik oldugu surelerde oy verilebilir Sistem kapandiktan sonra ise sitem sayim yaparak sonucu aciklar Dunyadan oy pusulasi ornekleriBirlesik Krallik in Avrupa Birligi nden ayrilmasi Brexit konusunda yapilan referandum pusulasi 1938 de Anschluss ve Almanya secimleri icin kullanilan oy pusulasi 2007 Turkiye genel secimleri nde Istanbul 1 Bolge ye ait oy pusulasi Haziran 2015 Turkiye genel secimleri nde Istanbul 3 Bolge ye ait oy pusulasi zarf ve evet kasesi 2008 Amerika Birlesik Devletleri baskanlik secimleri nde kullanilan oy pusulasi 2011 Rusya genel secimleri nde kullanilan oy pusulasi 2006 yilinda Leipzig almanya dan oy pusulasi 2011 yilindaki Guney Sudan in bagimsizlik referandumundaki oy pusulasi Ekran uzerinden isaretlenen oy pusulasiKaynakca