2008 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri 4 Kasım 2008 tarihinde yapılmış, Demokratik Parti'nin adayı Illinois senatörü Barack Obama ABD'nin 44. devlet başkanı seçilmiştir. 4 yılda bir yapılan Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerinin sonucu seçiciler kurulu esasına göre belirlenmektedir. Bu sisteme göre ABD'nin her eyaleti başkanlık seçimlerinde nüfuslarıyla orantılı bir temsil hakkına sahiptir. 2008 yılındaki bu seçimlerde Obama Cumhuriyetçi Parti'nin adayı olan Arizona senatörü John McCain'yle yarışmış, seçiciler kurulundaki 538 üyeden 365'ini kazanarak başkan seçilmiştir. Seçimi kazanan Barack Obama 20 Ocak 2009 tarihinde yemin ederek göreve başladı.
| |||||||||||||||||||||||||||||
Seçiciler kurulunun 538 üyesi Çoğunluk için 270 seçici oy gerekli | |||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||
Mavi Obama/Biden Kırmızı McCain/Palin |
Aday adayları
ABD'deki partiler 4 yılda bir Kasım ayında yapılan başkanlık seçimlerinde partilerini temsil edecek adayları ön seçimlerle belirlemektedirler. Seçim yılının ilk aylarında başlayan ön seçimler yaklaşık 5 ay süren ve her eyalette farklı günlerde yapılan uzun bir süreçtir. Ön seçimlere katılacak aday adayları ilk ön seçimin tarihinden yaklaşık 1 yıl önce adaylıklarını koymaktadırlar. Bu takvim uyarınca 2008 yılının Kasım ayında yapılacak başkanlık seçimlerine aday adayı olma işlemi iki büyük partide 2006 yılının sonlarında başlamıştır. 2007 yılının ortalarına gelindiğinde aday adayı gösterme işlemi büyük ölçüde tamamlanmıştır.
2008 seçimlerinde iki büyük partiden (Cumhuriyetçi Parti ve Demokratik Parti) aday adayı gösterilen siyasetçilerden en yüksek oy alan adaylar şunlardır:
Cumhuriyetçi Parti
- John McCain, Arizona eyaleti senatörü. Daha önce 2000 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerinde ön seçim safhasında Cumhuriyetçi Parti'den aday adayı olmuş fakat aday seçilememişti. 18 Şubat 2007'de ikinci bir kez başkanlığa adaylığını koydu. 4 Mart 2008'de en yakın rakibi Mike Huckabee'nin adaylıktan çekilmesi sonucu bu sefer başkan adaylığını yakaladı.
- Rudy Giuliani, 11 Eylül saldırıları sırasında New York'un belediye başkanı olarak isim yapmış siyasetçi. 13 Kasım 2006'da adaylığını koydu. 30 Ocak 2008'de adaylıktan çekildi.
- Mitt Romney, Massachusetts eyaleti eski valisi. 13 Şubat 2007'de başkanlığa aday oldu. 7 Şubat 2008'de adaylıktan çekildi.
- Fred Thompson, Tennessee eyaleti eski senatörü, ayrıca televizyon dizisinde oyuncu. 5 Eylül 2007 tarihinde adaylığını koydu. 22 Ocak 2008'de adaylıktan çekildi.
- Mike Huckabee, Arkansas eyaleti eski valisi. 28 Ocak 2007'de başkanlığa aday oldu. 4 Mart 2008'de adaylıktan çekildi.
- Ron Paul, Teksas eyaleti Temsilciler Meclisi üyesi. 12 Mart 2007'de adaylığını koydu. 12 Haziran 2008'de adaylıktan çekildi.
- Tom Tancredo, Colorado eyaleti eski Temsilciler Meclisi üyesi. 2 Nisan 2007'de adaylığını koydu. 20 Aralık 2007'de adaylıktan çekildi.
Demokratik Parti
- Barack Obama, Illinois eyaleti senatörü. 10 Şubat 2007'de adaylığını koydu. 3 Haziran 2008 tarihinde en yakın rakibi olan Hillary Clinton'u delege sayısında geri bırakarak Demokratik Parti'nin başkan adaylığını yakaladı.
- Hillary Rodham Clinton, New York senatörü, 42. ABD başkanı Bill Clinton'un eşi. 20 Ocak 2007'de adaylığını koydu. Ön seçimler sonuçlanana kadar Barack Obama'yla olan adaylık mücadelesini başabaş sürdürdü. 3 Haziran 2008 tarihinde adaylıktan çekilmek zorunda kaldı.
- John Edwards, eski Kuzey Karolina senatörü, 2004 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerinde Demokratik Parti'nin başkan yardımcısı adayı idi. 27 Aralık 2006'da adaylığını koydu. 30 Ocak 2008'de adaylıktan çekildi.
- Joe Biden, Delaware eyaleti senatörü. 31 Ocak 2007'de adaylığını koydu. 3 Ocak 2008'de adaylıktan çekildi.
- Christopher Dodd, Connecticut eyaleti senatörü. 11 Ocak 2007'de adaylığını koydu. 3 Ocak 2008 tarihinde adaylıktan çekildi.
- Mike Gravel, Eski Alaska eyaleti senatörü. 17 Nisan 2006'da adaylığını koydu. 26 Mart 2008'de adaylıktan çekildi.
- Dennis Kucinich, Ohio eyaleti Temsilciler Meclisi üyesi. 11 Aralık 2006'da adaylığını koydu. 25 Ocak 2008'de adaylıktan çekildi.
- Bill Richardson, New Mexico eyalet valisi. EskiTemsilciler Meclisi üyesi, ABD'nin Birleşmiş Milletler nezdindeki eski elçisi, eski ABD Enerji bakanı. 21 Mayıs 2007'de adaylığını koydu. 10 Ocak 2008'de adaylıktan çekildi.
Ön seçimler
İki büyük partiyi temsil edecek adaylar ön seçimlerle belirlenmektedir. Diğer küçük partiler ise adaylarını yaptıkları kurultaylarda seçmektedirler. Her eyaletteki ön seçimler değişik tarihlerde yapılmaktadır. Iowa ve New Hampshire eyaletleri geleneksel olarak ön seçimlerini diğer eyaletlerden önce yaparak bu süreci başlatan eyaletlerdir. 2008 yılındaki seçimlerde Iowa eyaletindeki ön seçimler 3 Ocak tarihinde yapılmıştır ve Demokratik Parti'de aday adayı Barack Obama'nın, Cumhuriyetçi Parti'de ise aday adayı Mike Huckabee'nin başarısıyla sonuçlanmıştır. 8 Ocak'ta yapılan New Hampshire ön seçimleri ise daha farklı bir sonuçla noktalandı: Cumhuriyetçi Parti'de John McCain, Demokratik Parti'de ise Hillary Clinton öne geçtiler.
5 Şubat 2008 tarihinde yapılan Süper Salı ön seçimleri çok büyük bir önem taşımaktaydı. 20 eyaletin ön seçimleri aynı güne rastladığı için Süper Salı adıyla büyük bir önem kazanan bu ön seçimler Cumhuriyetçi Parti'de John McCain'in öne geçmesiyle sonuçlanırken; Demokratik Parti'de oylar Barack Obama ile Hillary Clinton arasında aşağı yukarı eşit bir şekilde paylaşıldı.
4 Mart 2008 tarihinde aday adayı Mitt Romney'in adaylıktan çekilmesi sonucu John McCain Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayları arasında rakipsiz duruma geldi. Ancak oy sayısı bakımından John McCain'den çok geride olan Ron Paul adaylığını ısrarla 12 Haziran 2008 tarihine kadar sürdürdü. Bu tarihte Ron Paul'un adaylığını sona erdirmesiyle birlikte John McCain'in genel seçimlerde Cumhuriyetçi Parti'yi temsil etmesi resmilik kazandı.
Demokratik Parti içinde Obama ve Clinton dışında kalan adaylardan kazanma şansı bulunan son aday olan John Edwards 30 Ocak 2008 tarihinde adaylıktan ayrıldı. Ancak Obama ile Clinton arasındaki adaylık yarışı uzun bir süre başabaş bir şekilde devam etti. Demokratik Parti'nin adayı ancak bütün ön seçimler tamamlandıktan sonra az bir farkla belli oldu. 3 Haziran günü Barack Obama az ama kesin bir miktarda bir oy üstünlüğü elde ederek Demokratik Parti'nin adayı olma şansını yakaladı. Böylece her iki partideki ön seçimler 5 ay içinde tamamlanmış oldu.
Parti kurultayları
Her iki parti de Ağustos ayı sonu ve Eylül ayı başlarında kurultaylarını topladılar. Demokratik Partinin kurultayı 25-28 Ağustos 2008 tarihleri arasında Colorado eyaletinin Denver kentindeki Pepsi Center'da yapıldı. Cumhuriyetçi Partinin kurultayı ise 1-4 Eylül 2008 tarihleri arasında Minnesota eyaletinin St. Paul kentindeki XCel Energy Center'da yapıldı. Seçime katılacak olan diğer küçük partiler de Nisan-Temmuz ayları arasında kurultaylarını yaparak başkan ve başkan yardımcısı adaylarını belirlediler.
Başkan adayları
Cumhuriyetçi Parti'nin 2008 seçimlerindeki başkan adayı John McCain 1986 yılından beri ABD Senatosu'nda Arizona eyaletini temsil etmekte olan tanınmış bir siyasetçidir. McCain 1982 yılında siyasete atılmış, önce ABD Temsilciler Meclisi'nde hizmet vermiş; 4 yıl sonra da Senato'ya seçilmiştir. McCain George W. Bush'un ilk kez başkan seçildiği 2000 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti içinde George W. Bush'a rakip olarak yarışmış ancak ön seçimi kaybederek adaylıktan çekilmiştir. John McCain bahriyecilik geleneği olan bir aileden gelmektedir. ABD Deniz Kuvvetleri Akademisi'ni bitirmiş, 1967 yılında Vietnam Savaşı'nda pilot olarak hizmet vermekteyken Kuzey Vietnamlılara tutsak düşerek 5,5 yıl bir süreyle tutsak kalmıştır.
Demokrat Parti'nin adayı olan Barack Obama ise 2004 yılından bu yana ABD Senatosu'nda İllinois eyaletini temsil eden bir siyasetçidir ve Senatonun tek siyahi üyesidir. Babası Kenyalı ve annesi beyaz bir Amerikalı olan Obama ABD'nin Hawaii eyaletinde dünyaya gelmiş, çocukluğunun bir bölümünü Endonezya'da geçirmiştir. 1991 yılında Harvard Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun olan Obama 1997 yılında İllinois eyalet meclisine senatör seçilerek siyasete atılmış, 2004 yılında ABD Senatosu'na seçilene kadar bu görevde kalmıştır. Senatoda 2 yıl hizmet verdikten sonra başkanlığa aday olmuştur.
Başkan yardımcısı adayları
Her iki büyük partinin başkan adayları kurultaylardan hemen önce ABD seçim sistemi uyarınca başkan yardımcısı adaylarını belirlediler. Barack Obama 23 Ağustos 2008 tarihinde Delaware senatörü Joe Biden'i başkan yardımcısı adayı seçtiğini açıkladı. Joe Biden son 25 yıl boyunca ABD Senatosu'nda hizmet etmiş ve daha önceki aylarda Barack Obama'ya rakip olarak Demokratik Parti'nin başkan adaylığı yarışına katılmış bir siyasetçiydi. Seçim tarihi itibarıyla 65 yaşında olan ve dış siyaset konusundaki tecrübesiyle tanınan Biden 3 Ocak 2008 tarihinde başkan adaylığından çekilerek Senatoya geri dönmüştü.
Cumhuriyetçi Parti'nin adayı John McCain ise 29 Ağustos 2008 tarihinde seçtiği başkan yardımcısı adayını kamuoyuna açıkladı. McCain'in kendisine yardımcı olarak seçtiği Alaska valisi Sarah Palin son 2 yıl boyunca nüfus bakımından ABD'nin küçük eyaletlerinden biri olan Alaska eyaletinin valiliğini yapmaktaydı. Palin vali olmadan önce Alaska'nın Wasilla kentinde 1996-2002 yılları arasında yaptığı belediye başkanı olarak hizmet vermişti. Palin'in başkan yardımcısı adaylığı kamuoyu ve medyada büyük bir ilgiyle karşılandı ve McCain'in seçim kampanyası sırasında yaptığı toplantı ve mitinglere olan ilginin büyük bir oranda artmasına neden oldu.
Adaylar
Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerinde seçmenlere verilen oy pusulalarında adları yer alan başkan adayları aşağıda verilmiştir:
Başkan Adayı | Başkan Yardımcısı Adayı |
---|---|
Başkan Adayı | Başkan Yardımcısı Adayı |
---|---|
Yeşil Parti 10-13 Temmuz tarihleri arasında Chicago'da yaptığı kurultayda adaylarını seçti.
Başkan Adayı | Başkan Yardımcısı Adayı |
---|---|
Anayasa Partisi 22-28 Nisan tarihleri arasında Missouri eyaletindeki Kansas City kentinde yaptığı kurultayda adaylarını belirledi.
Başkan Adayı | Başkan Yardımcısı Adayı |
---|---|
Başkan Adayı | Başkan Yardımcısı Adayı |
---|---|
Liberteryen Parti 26 Mayıs tarihinde Denver'de yaptığı kurultayda adaylarını belirlemiştir.
Başkan Adayı | Başkan Yardımcısı Adayı |
---|---|
Bağımsız Adaylar
Ralph Nader
Başkan Adayı | Başkan Yardımcısı Adayı |
---|---|
Alan Keyes
Başkan Adayı | Başkan Yardımcısı Adayı |
---|---|
Seçim kampanyası
Salıncak eyaletler
4 Kasım 2008 tarihinde yapılacak genel seçimlerin kampanyası partilerin kurultayları biter bitmez ivme kazandı. Adaylar çabalarını özellikle Salıncak eyalet denilen eyaletler üzerinde yoğunlaştırdılar. Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri yerel çoğunluk esasına göre yapılmaktadır. Her eyalet adayların başkanlık seçiminde kazandığı oya göre eyaletin ABD nüfusundaki oranıyla orantılı bir sayıda seçiciler kurulu temsilcileri seçmektedir. Böylece bütün eyaletlerden en fazla seçiciler kurulu temsilcisi kazanan aday başkanlığı kazanmaktadır.
Colorado, Florida, İndiana, Michigan, Minnesota, Missouri, Nevada, New Hampshire, New Jersey, New Mexico, Kuzey Karolina, Ohio, Pensilvanya, Virginia, Washington, Wisconsin eyaletleri 2008 yılında salıncak eyaletler olarak görülmektedir. Bu 16 eyalet topluca 210 seçiciler kurulu üyesine sahiptir. Geride kalan eyaletlerden 21 eyalet kırmızı eyalet (Cumhuriyetçi eğilimli) olarak görülmekte ve 163 seçiciler kurulu oyuna sahiptir. 13 eyalet ve Washington ise mavi eyalet (Demokrat eğilimli) olarak görülmekte ve 165 seçiciler kurulu oyuna sahiptir. Seçimlerin sonucunu bu 16 eyaletin belirlemesi beklenmektedir.
Münazaralar
Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri kampanyası sırasında başkan adaylarının ve başkan yardımcı adaylarının ulusal televizyon kanalları tarafından yayınlanan münazaralara katılmaları geleneği vardır. 2008 yılında iki büyük partinin adayları tarafından oluşturulan bir komite 4 münazaranın yapılmasına karar vermiştir:
- 26 Eylül: İlk münazara Mississippi eyaletinin Oxford kentindeki Mississipi Üniversitesi kampüsünde McCain ve Obama arasında yapıldı.
- 2 Ekim: İlk ve tek başkan yardımcısı münazarası Missouri eyaletinin St. Louis kentinde Washington Üniversitesi'nde Palin ve Biden arasında yapıldı.
- 7 Ekim: İkinci başkan adayları münazarası Tennessee eyaletinin Nashville kentinde Belmont Üniversitesinde yapıldı.
- 15 Ekim: Son başkanlık münazarası New York eyaletindeki Hempstead kentinde yer alan Hofstra Üniversitesinde yapıldı.
Sonuçlar
Seçim öncesi kamuoyu yoklamaları
ABD'de seçimler öncesinde çok sayıda kuruluş kamuoyu yoklamaları yaparak seçmenlerin adaylara karşı olan eğilimini ölçmekte ve yayınlamaktadır. Bunlar arasında haber ajansları, gazete ve televizyon kanalları, web siteleri ve Gallup gibi kamuoyu araştırma firmaları yer almaktadır. Obama ve McCain arasındaki ilk anlam ifade eden kamuoyu yoklaması Haziran 2008 başında adayların kesinleşmesinden sonra yayınlandı. 2008 yılı yazı boyunca yayınlanan kamuoyu yoklamalarının çoğunda Obama McCain'in ilerisinde yer aldı. Bu fark Eylül 2008 başındaki Cumhuriyetçi Parti kurultayına devam etti. Ancak Sarah Palin'in Cumhuriyetçi Parti başkan yardımcılığına aday gösterilmesi üzerine yarış McCain-Palin çiftinin lehine döndü. Ekim 2008 başına gelindiğinde yarışın tekrar Obama'nın lehine döndüğü gözlenmektedir. Bazı kamuoyu yoklamalarına göre Obama-Biden çifti % 12'ye varan bir farkla öne geçmiştir. Seçim tarihi yaklaştıkça aradaki açık kapanmaya başlamıştır.
Seçim sonuçları
4 Kasım 2008 günü yapılan Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerinde 130 milyona yakın Amerikan vatandaşı oy kullanmış, seçimi Obama-Biden çifti % 7 oy farkıyla kazanmıştır. Seçiciler kurulu bazında ise Obama 365 üye kazanmış, McCain ise 173 üye kazanmıştır. Eyaletlere tek tek bakılırsa adayların kazandığı oy sayısı aşağıda şöyledir:
Eyalet | McCain | Obama | Nader | Barr | Baldwin | McKinney | Notlar |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Alabama | 1.264.879 | 811.764 | 6.616 | 4.984 | 4.303 | ||
Alaska | 136.348 | 80.340 | 2.677 | 1.223 | 1.090 | ||
Arizona | 1.080.606 | 907.344 | 9.806 | 11.018 | 2.967 | ||
Arkansas | 632.187 | 418.289 | 12.819 | 4.709 | 4.002 | 3.433 | La Riva 1.089 |
Kaliforniya | 4.075.470 | 6.679.106 | 81.434 | 51.530 | 28.624 | Keyes 30.787 | |
Colorado | 1.020.135 | 1.216.793 | 12.542 | 10.264 | 5.872 | 2.573 | Allen 310 |
Connecticut | 614.584 | 973.302 | 11.522 | 9.376 | 5.419 | ||
Delaware | 151.667 | 247.386 | 2.401 | 1.108 | 626 | 385 | |
D.C. | 14.821 | 210.403 | 851 | 498 | |||
Florida | 3.939.380 | 4.143.957 | 27.365 | 16.733 | 7.692 | 2.791 | |
Georgia | 2.022.409 | 1.811.198 | 28.420 | ||||
Hawaii | 110.848 | 298.621 | 3.461 | 1.226 | 945 | 894 | |
Idaho | 402.989 | 235.219 | 7.096 | 4.725 | 3.649 | ||
İllinois | 1.970.612 | 3.265.509 | 30.311 | 19.004 | 11.562 | ||
Indiana | 1.341.101 | 1.367.264 | 29.196 | ||||
Iowa | 677.508 | 818.240 | 7.963 | 4.608 | 4.403 | 1.495 | |
Kansas | 685.541 | 499.979 | 10.242 | 6.564 | 4.051 | ||
Kentucky | 1.470.160 | 1.081.074 | 11.523 | 8.487 | 8.163 | ||
Louisiana | 1.147.603 | 780.981 | 6.991 | 2.579 | 9.184 | ||
Maine | 296.198 | 421.484 | 10.763 | 9.903 | 2.874 | ||
Maryland | 899.372 | 1.481.303 | 13.701 | 9.166 | 3.415 | 4.373 | |
Massachusetts | 1.104.284 | 1.891.083 | 28.520 | 12.999 | 5.023 | 6.528 | |
Michigan | 2.044.405 | 2.867.680 | 23.962 | 14.973 | 9.123 | ||
Minnesota | 1.275.653 | 1.573.246 | 9.176 | 6.787 | 5.172 | ||
Mississippi | 684.475 | 517.899 | 2.416 | 2.441 | 1.086 | ||
Missouri | 1.445.812 | 1.441.910 | 17.813 | 11.386 | 8.201 | 822 | |
Montana | 236.513 | 220.401 | 3.570 | 1.300 | Paul 10,499 | ||
Nebraska | 439.665 | 316.189 | 5.225 | 2.228 | 2,918 | 989 | |
1. Bölge | 146.140 | 118.588 | 1.934 | 906 | 1.023 | 392 | |
2. Bölge | 132.908 | 134.168 | 1.502 | 533 | 560 | 292 | postayla oy |
3. Bölge | 167.212 | 71.867 | 1,789 | 789 | 1.335 | 305 | |
Nevada | 411.988 | 531.884 | 6.140 | 4.258 | 3.197 | 1.408 | |
New Hampshire | 316,937 | 384.591 | 3.429 | 2.173 | |||
New Jersey | 1.540.907 | 2.073.934 | 8.017 | 4.724 | 3.941 | ||
New Mexico | 334.298 | 454.291 | 5.059 | 2.325 | 1.537 | 1.549 | |
New York | 2.573.368 | 4.357.360 | 37.975 | 22.520 | 12.015 | ||
Kuzey Karolina | 2.109.698 | 2.123.390 | 25.419 | pusulada yer almayan: 14.195 | |||
Kuzey Dakota | 168.523 | 141.113 | 4.234 | 1.064 | 1.053 | ||
Ohio | 2.502.218 | 2.708.988 | 39.445 | 18.529 | 12.782 | 7.889 | |
Oklahoma | 959.645 | 502.286 | |||||
Oregon | 532.078 | 695.695 | 5.182 | 5.409 | 3.826 | ||
Pensilvanya | 2.586.496 | 3.192.316 | 41.520 | 19.926 | |||
Rhode Island | 157.317 | 281.209 | 4.648 | 1.322 | 626 | 747 | |
Güney Karolina | 1.027.599 | 856.837 | 5.030 | 7.258 | 6.746 | 4.446 | |
Güney Dakota | 203.002 | 170.877 | 4.267 | 1.835 | 1.895 | ||
Tennessee | 1.487.564 | 1.093.213 | 8.559 | 8.185 | 2.490 | ||
Teksas | 4.467.748 | 3.521.164 | 56.398 | ||||
Utah | 555.497 | 301.771 | 6.461 | 11.131 | 908 | ||
Vermont | 96.458 | 203.952 | 3.071 | 991 | 521 | ||
Virginia | 1.637.337 | 1.792.502 | 10.568 | 7.185 | 2.337 | ||
Washington | 711.393 | 1.016.973 | 6.370 | 4.931 | 2.404 | ||
Batı Virginia | 394.278 | 301.438 | 7.173 | 2.458 | 2.355 | ||
Wisconsin | 1.258.181 | 1.670.474 | 17.402 | 8.795 | 5.022 | 4.234 | |
Wyoming | 160.639 | 80.496 | 2.465 | 1.557 | 1.172 |
Adayların ülke çapındaki oy oranları ve seçiciler kuruluna gönderecekleri üye sayıları aşağıdaki gibidir:
Aday | Parti | Oy Sayısı | Oy Oranı | Seçiciler kurulu | |
---|---|---|---|---|---|
Barack Obama/Joe Biden | Demokratik Parti | 67.886.111 | % 52,78 | 365 | |
John McCain/Sarah Palin | Cumhuriyetçi Parti | 59.012.703 | % 45,88 | 173 | |
Ralph Nader/Matt Gonzalez | Bağımsız | 705.544 | % 0,55 | 0 | |
Bob Barr/Wayne Allyn Root | Liberteryen Parti | 529.241 | % 0,41 | 0 | |
Chuck Baldwin/Darrell Castle | Anayasa Partisi | 188,026 | % 0,11 | 0 | |
Cynthia McKinney/Rosa Clemente | Yeşil Parti | 156.832 | % 0,12 | 0 | |
Toplam | 128.627.838 | % 100 | 538 |
Kronoloji
- 3 Ocak 2008 tarihinde Iowa eyaletinde parti içi ön seçimler (caucus) yapıldı. Barack Obama (Demokrat) ve Mike Huckabee (Cumhuriyetçi) kazandılar.
- 8 Ocak 2008 tarihinde New Hampshire eyaletinde ön seçimler yapıldı. John McCain (Cumhuriyetçi) ve Hillary Clinton (Demokrat) kazandılar.
- 5 Şubat 2008, Süper Salı ön seçimleri yapıldı(20 eyalet aynı günde ön seçim yaptı).
- 4 Mart 2008, John McCain'in Cumhuriyetçi Parti'nin adayı olması kesinleşti.
- 3 Haziran 2008, Barack Obama'nın Demokratik Parti'nin adayı olması kesinleşti.
- 23 Ağustos 2008, Barack Obama Delaware Senatörü Joe Biden'ı Başkan Yardımcılığına aday gösterdi.
- 25 Ağustos 2008, Denver'de Demokratik Parti genel kurulu resmen başkan adayını onayladı.
- 29 Ağustos 2008, John McCain Alaska Valisi Sarah Palin'i Başkan Yardımcılığına aday gösterdi.
- 1 Eylül 2008, St. Paul'de Cumhuriyetçi Parti genel kurulu Cumhuriyetçi başkan adayını onayladı.
- 26 Eylül 2008, Oxford, Missisippi'de başkan adayları arasında ilk münazara gerçekleştirildi.
- 2 Ekim 2008, başkan yardımcısı adayları arasındaki münazara gerçekleştirildi.
- 15 Ekim 2008, son başkanlık münazarası New York eyaletindeki Hempstead kentinde yer alan Hofstra Üniversitesinde yapıldı.
- 4 Kasım 2008, Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri yapıldı. Demokratik Parti adayı Barack Obama seçimi %7 gibi bir farkla kazandı.
- 20 Ocak 2009, yeni ABD başkanı Barack Obama görevine başladı.
Dış bağlantılar
- ABD Seçimleri -2008 BBC Türkçe yayınları web sitesi 24 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- NTV MSNBC ABD Başkanlık Seçimi 3 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Uzun Soluklu Kampanya: 2008 ABD Seçimleri, ABD Ankara Büyükelçiliği, Ekim 2007 24 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ "U.S. Electoral College". 19 Nisan 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2008.
- ^ "Clinton wins key primaries, CNN projects; McCain clinches nod". 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2008.
- ^ "Obama: I will be the Democratic nominee". 7 Nisan 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2008.
- ^ "Ron Paul to End Campaign, Launches New Effort". 1 Nisan 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2008.
- ^ "BBC News-Americas:Obama launches historic campaign". 26 Mart 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2008.
- ^ "Republican National Committee News". 25 Eylül 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2008.
- ^ "United States Senator John McCain". 2 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2008.
- ^ . 5 Aralık 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2008.
- ^ . 5 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2008.
- ^ "Alaska Governor Sarah Palin". 24 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2008.
- ^ . 24 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2008.
- ^ . 19 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2008.
- ^ "CPD: Commission on Presidential Debates Announces 2004 Sites and Dates". 7 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2008.
- ^ . 25 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2008.
- ^ "Daily Kos:State of the Nation". 20 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2008.
- ^ Local NBC Affiliate WCSH with Maine Election Results[]
- ^ "Missouri Secretary of State Unofficial Election Returns - 2008 General Election". 23 Ocak 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Kasım 2008.
- ^ (PDF). 13 Kasım 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2008.
- ^ . 10 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Kasım 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Kasım 2008.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
2008 Amerika Birlesik Devletleri baskanlik secimleri 4 Kasim 2008 tarihinde yapilmis Demokratik Parti nin adayi Illinois senatoru Barack Obama ABD nin 44 devlet baskani secilmistir 4 yilda bir yapilan Amerika Birlesik Devletleri baskanlik secimlerinin sonucu seciciler kurulu esasina gore belirlenmektedir Bu sisteme gore ABD nin her eyaleti baskanlik secimlerinde nufuslariyla orantili bir temsil hakkina sahiptir 2008 yilindaki bu secimlerde Obama Cumhuriyetci Parti nin adayi olan Arizona senatoru John McCain yle yarismis seciciler kurulundaki 538 uyeden 365 ini kazanarak baskan secilmistir Secimi kazanan Barack Obama 20 Ocak 2009 tarihinde yemin ederek goreve basladi 2008 Amerika Birlesik Devletleri baskanlik secimleri 2004 4 Kasim 2008 15 yil once 2008 11 04 2012 Seciciler kurulunun 538 uyesi Cogunluk icin 270 secici oy gerekli Aday Barack Obama John McCainParti Demokrat CumhuriyetciBolgesi Illinois ArizonaBeraber aday Joe Biden Sarah PalinSecim oylamasi 365 173Tasidigi eyalet 28 DC 22Aldigi oy 69 456 897 59 934 814Oran 52 9 45 7Mavi Obama Biden Kirmizi McCain PalinAday adaylariABD deki partiler 4 yilda bir Kasim ayinda yapilan baskanlik secimlerinde partilerini temsil edecek adaylari on secimlerle belirlemektedirler Secim yilinin ilk aylarinda baslayan on secimler yaklasik 5 ay suren ve her eyalette farkli gunlerde yapilan uzun bir surectir On secimlere katilacak aday adaylari ilk on secimin tarihinden yaklasik 1 yil once adayliklarini koymaktadirlar Bu takvim uyarinca 2008 yilinin Kasim ayinda yapilacak baskanlik secimlerine aday adayi olma islemi iki buyuk partide 2006 yilinin sonlarinda baslamistir 2007 yilinin ortalarina gelindiginde aday adayi gosterme islemi buyuk olcude tamamlanmistir 2008 secimlerinde iki buyuk partiden Cumhuriyetci Parti ve Demokratik Parti aday adayi gosterilen siyasetcilerden en yuksek oy alan adaylar sunlardir Cumhuriyetci Parti John McCain Arizona eyaleti senatoru Daha once 2000 Amerika Birlesik Devletleri baskanlik secimlerinde on secim safhasinda Cumhuriyetci Parti den aday adayi olmus fakat aday secilememisti 18 Subat 2007 de ikinci bir kez baskanliga adayligini koydu 4 Mart 2008 de en yakin rakibi Mike Huckabee nin adayliktan cekilmesi sonucu bu sefer baskan adayligini yakaladi Rudy Giuliani 11 Eylul saldirilari sirasinda New York un belediye baskani olarak isim yapmis siyasetci 13 Kasim 2006 da adayligini koydu 30 Ocak 2008 de adayliktan cekildi Mitt Romney Massachusetts eyaleti eski valisi 13 Subat 2007 de baskanliga aday oldu 7 Subat 2008 de adayliktan cekildi Fred Thompson Tennessee eyaleti eski senatoru ayrica Law amp Order televizyon dizisinde oyuncu 5 Eylul 2007 tarihinde adayligini koydu 22 Ocak 2008 de adayliktan cekildi Mike Huckabee Arkansas eyaleti eski valisi 28 Ocak 2007 de baskanliga aday oldu 4 Mart 2008 de adayliktan cekildi Ron Paul Teksas eyaleti Temsilciler Meclisi uyesi 12 Mart 2007 de adayligini koydu 12 Haziran 2008 de adayliktan cekildi Tom Tancredo Colorado eyaleti eski Temsilciler Meclisi uyesi 2 Nisan 2007 de adayligini koydu 20 Aralik 2007 de adayliktan cekildi John McCain Ron Paul Mike Huckabee Mitt Romney Rudy Giuliani Fred ThompsonDemokratik Parti Barack Obama Illinois eyaleti senatoru 10 Subat 2007 de adayligini koydu 3 Haziran 2008 tarihinde en yakin rakibi olan Hillary Clinton u delege sayisinda geri birakarak Demokratik Parti nin baskan adayligini yakaladi Hillary Rodham Clinton New York senatoru 42 ABD baskani Bill Clinton un esi 20 Ocak 2007 de adayligini koydu On secimler sonuclanana kadar Barack Obama yla olan adaylik mucadelesini basabas surdurdu 3 Haziran 2008 tarihinde adayliktan cekilmek zorunda kaldi John Edwards eski Kuzey Karolina senatoru 2004 Amerika Birlesik Devletleri baskanlik secimlerinde Demokratik Parti nin baskan yardimcisi adayi idi 27 Aralik 2006 da adayligini koydu 30 Ocak 2008 de adayliktan cekildi Joe Biden Delaware eyaleti senatoru 31 Ocak 2007 de adayligini koydu 3 Ocak 2008 de adayliktan cekildi Christopher Dodd Connecticut eyaleti senatoru 11 Ocak 2007 de adayligini koydu 3 Ocak 2008 tarihinde adayliktan cekildi Mike Gravel Eski Alaska eyaleti senatoru 17 Nisan 2006 da adayligini koydu 26 Mart 2008 de adayliktan cekildi Dennis Kucinich Ohio eyaleti Temsilciler Meclisi uyesi 11 Aralik 2006 da adayligini koydu 25 Ocak 2008 de adayliktan cekildi Bill Richardson New Mexico eyalet valisi EskiTemsilciler Meclisi uyesi ABD nin Birlesmis Milletler nezdindeki eski elcisi eski ABD Enerji bakani 21 Mayis 2007 de adayligini koydu 10 Ocak 2008 de adayliktan cekildi Barack Obama Hillary Clinton John Edwards Christopher Dodd Dennis Kucinich Bill RichardsonOn secimlerDemokratik Parti nin aday adaylari Barack Obama ve Hillary Clinton un on secimlerdeki oy oranlari Iki buyuk partiyi temsil edecek adaylar on secimlerle belirlenmektedir Diger kucuk partiler ise adaylarini yaptiklari kurultaylarda secmektedirler Her eyaletteki on secimler degisik tarihlerde yapilmaktadir Iowa ve New Hampshire eyaletleri geleneksel olarak on secimlerini diger eyaletlerden once yaparak bu sureci baslatan eyaletlerdir 2008 yilindaki secimlerde Iowa eyaletindeki on secimler 3 Ocak tarihinde yapilmistir ve Demokratik Parti de aday adayi Barack Obama nin Cumhuriyetci Parti de ise aday adayi Mike Huckabee nin basarisiyla sonuclanmistir 8 Ocak ta yapilan New Hampshire on secimleri ise daha farkli bir sonucla noktalandi Cumhuriyetci Parti de John McCain Demokratik Parti de ise Hillary Clinton one gectiler 5 Subat 2008 tarihinde yapilan Super Sali on secimleri cok buyuk bir onem tasimaktaydi 20 eyaletin on secimleri ayni gune rastladigi icin Super Sali adiyla buyuk bir onem kazanan bu on secimler Cumhuriyetci Parti de John McCain in one gecmesiyle sonuclanirken Demokratik Parti de oylar Barack Obama ile Hillary Clinton arasinda asagi yukari esit bir sekilde paylasildi Cumhuriyetci Parti nin aday adaylarinin on secimlerdeki oy oranlari 4 Mart 2008 tarihinde aday adayi Mitt Romney in adayliktan cekilmesi sonucu John McCain Cumhuriyetci Parti nin baskan adaylari arasinda rakipsiz duruma geldi Ancak oy sayisi bakimindan John McCain den cok geride olan Ron Paul adayligini israrla 12 Haziran 2008 tarihine kadar surdurdu Bu tarihte Ron Paul un adayligini sona erdirmesiyle birlikte John McCain in genel secimlerde Cumhuriyetci Parti yi temsil etmesi resmilik kazandi Demokratik Parti icinde Obama ve Clinton disinda kalan adaylardan kazanma sansi bulunan son aday olan John Edwards 30 Ocak 2008 tarihinde adayliktan ayrildi Ancak Obama ile Clinton arasindaki adaylik yarisi uzun bir sure basabas bir sekilde devam etti Demokratik Parti nin adayi ancak butun on secimler tamamlandiktan sonra az bir farkla belli oldu 3 Haziran gunu Barack Obama az ama kesin bir miktarda bir oy ustunlugu elde ederek Demokratik Parti nin adayi olma sansini yakaladi Boylece her iki partideki on secimler 5 ay icinde tamamlanmis oldu Parti kurultaylari Cumhuriyetci Parti 2008 kurultayinin yapildigi St Paul deki XCel Energy Center Her iki parti de Agustos ayi sonu ve Eylul ayi baslarinda kurultaylarini topladilar Demokratik Partinin kurultayi 25 28 Agustos 2008 tarihleri arasinda Colorado eyaletinin Denver kentindeki Pepsi Center da yapildi Cumhuriyetci Partinin kurultayi ise 1 4 Eylul 2008 tarihleri arasinda Minnesota eyaletinin St Paul kentindeki XCel Energy Center da yapildi Secime katilacak olan diger kucuk partiler de Nisan Temmuz aylari arasinda kurultaylarini yaparak baskan ve baskan yardimcisi adaylarini belirlediler Baskan adaylari Cumhuriyetci Parti 2008 yili baskan adayi John McCainDemokratik Parti 2008 yili baskan adayi Barack Obama Cumhuriyetci Parti nin 2008 secimlerindeki baskan adayi John McCain 1986 yilindan beri ABD Senatosu nda Arizona eyaletini temsil etmekte olan taninmis bir siyasetcidir McCain 1982 yilinda siyasete atilmis once ABD Temsilciler Meclisi nde hizmet vermis 4 yil sonra da Senato ya secilmistir McCain George W Bush un ilk kez baskan secildigi 2000 Amerika Birlesik Devletleri baskanlik secimlerinde Cumhuriyetci Parti icinde George W Bush a rakip olarak yarismis ancak on secimi kaybederek adayliktan cekilmistir John McCain bahriyecilik gelenegi olan bir aileden gelmektedir ABD Deniz Kuvvetleri Akademisi ni bitirmis 1967 yilinda Vietnam Savasi nda pilot olarak hizmet vermekteyken Kuzey Vietnamlilara tutsak duserek 5 5 yil bir sureyle tutsak kalmistir Demokrat Parti nin adayi olan Barack Obama ise 2004 yilindan bu yana ABD Senatosu nda Illinois eyaletini temsil eden bir siyasetcidir ve Senatonun tek siyahi uyesidir Babasi Kenyali ve annesi beyaz bir Amerikali olan Obama ABD nin Hawaii eyaletinde dunyaya gelmis cocuklugunun bir bolumunu Endonezya da gecirmistir 1991 yilinda Harvard Universitesi Hukuk Fakultesinden mezun olan Obama 1997 yilinda Illinois eyalet meclisine senator secilerek siyasete atilmis 2004 yilinda ABD Senatosu na secilene kadar bu gorevde kalmistir Senatoda 2 yil hizmet verdikten sonra baskanliga aday olmustur Baskan yardimcisi adaylari Demokratik Parti 2008 yili baskan yardimcisi adayi Joe BidenCumhuriyetci Parti 2008 yili baskan yardimcisi adayi Sarah Palin Her iki buyuk partinin baskan adaylari kurultaylardan hemen once ABD secim sistemi uyarinca baskan yardimcisi adaylarini belirlediler Barack Obama 23 Agustos 2008 tarihinde Delaware senatoru Joe Biden i baskan yardimcisi adayi sectigini acikladi Joe Biden son 25 yil boyunca ABD Senatosu nda hizmet etmis ve daha onceki aylarda Barack Obama ya rakip olarak Demokratik Parti nin baskan adayligi yarisina katilmis bir siyasetciydi Secim tarihi itibariyla 65 yasinda olan ve dis siyaset konusundaki tecrubesiyle taninan Biden 3 Ocak 2008 tarihinde baskan adayligindan cekilerek Senatoya geri donmustu Cumhuriyetci Parti nin adayi John McCain ise 29 Agustos 2008 tarihinde sectigi baskan yardimcisi adayini kamuoyuna acikladi McCain in kendisine yardimci olarak sectigi Alaska valisi Sarah Palin son 2 yil boyunca nufus bakimindan ABD nin kucuk eyaletlerinden biri olan Alaska eyaletinin valiligini yapmaktaydi Palin vali olmadan once Alaska nin Wasilla kentinde 1996 2002 yillari arasinda yaptigi belediye baskani olarak hizmet vermisti Palin in baskan yardimcisi adayligi kamuoyu ve medyada buyuk bir ilgiyle karsilandi ve McCain in secim kampanyasi sirasinda yaptigi toplanti ve mitinglere olan ilginin buyuk bir oranda artmasina neden oldu AdaylarAmerika Birlesik Devletleri baskanlik secimlerinde secmenlere verilen oy pusulalarinda adlari yer alan baskan adaylari asagida verilmistir Demokratik Parti Demokratik Parti adaylari Baskan Adayi Baskan Yardimcisi AdayiBarack ObamaIllinois Senatoru Joe BidenDelaware SenatoruCumhuriyetci Parti Cumhuriyetci Parti adaylari Baskan Adayi Baskan Yardimcisi AdayiJohn McCainArizona Senatoru Sarah PalinAlaska ValisiYesil Parti Yesil Parti 10 13 Temmuz tarihleri arasinda Chicago da yaptigi kurultayda adaylarini secti Yesil Parti adaylari Baskan Adayi Baskan Yardimcisi AdayiRESIM YOKCynthia McKinneyGeorgia Temsilciler Meclisi uyesi Rosa ClementeGazeteciAnayasa Partisi Anayasa Partisi 22 28 Nisan tarihleri arasinda Missouri eyaletindeki Kansas City kentinde yaptigi kurultayda adaylarini belirledi Anayasa Partisi adaylari Baskan Adayi Baskan Yardimcisi AdayiChuck Baldwin2004 Amerika Birlesik Devletleri baskanlik secimlerinde Anayasa Partisi nin baskan yardimcisi adayi Darrell CastleMemphisli avukatSosyalist Parti ABD Sosyalist Parti ABD adaylari Baskan Adayi Baskan Yardimcisi AdayiBrian Moore Stewart AlexanderLiberteryen Parti Liberteryen Parti 26 Mayis tarihinde Denver de yaptigi kurultayda adaylarini belirlemistir Liberteryen Parti adaylari Baskan Adayi Baskan Yardimcisi AdayiBob BarrEski Georgia Temsilciler Meclisi uyesi Wayne Allyn RootIs adamiBagimsiz Adaylar Ralph Nader Baskan Adayi Baskan Yardimcisi AdayiRalph Nader1996 2000 2004 yillarinda baskan adayi Matt GonzalezAlan Keyes Baskan Adayi Baskan Yardimcisi AdayiRESIM YOKAlan KeyesEski Buyukelci Wiley DrakeSecim kampanyasiSalincak eyaletler Joe Biden ve Barack Obama bir secim mitingindeJohn McCain ve Sarah Palin bir secim mitinginde 4 Kasim 2008 tarihinde yapilacak genel secimlerin kampanyasi partilerin kurultaylari biter bitmez ivme kazandi Adaylar cabalarini ozellikle Salincak eyalet denilen eyaletler uzerinde yogunlastirdilar Amerika Birlesik Devletleri baskanlik secimleri yerel cogunluk esasina gore yapilmaktadir Her eyalet adaylarin baskanlik seciminde kazandigi oya gore eyaletin ABD nufusundaki oraniyla orantili bir sayida seciciler kurulu temsilcileri secmektedir Boylece butun eyaletlerden en fazla seciciler kurulu temsilcisi kazanan aday baskanligi kazanmaktadir Colorado Florida Indiana Michigan Minnesota Missouri Nevada New Hampshire New Jersey New Mexico Kuzey Karolina Ohio Pensilvanya Virginia Washington Wisconsin eyaletleri 2008 yilinda salincak eyaletler olarak gorulmektedir Bu 16 eyalet topluca 210 seciciler kurulu uyesine sahiptir Geride kalan eyaletlerden 21 eyalet kirmizi eyalet Cumhuriyetci egilimli olarak gorulmekte ve 163 seciciler kurulu oyuna sahiptir 13 eyalet ve Washington ise mavi eyalet Demokrat egilimli olarak gorulmekte ve 165 seciciler kurulu oyuna sahiptir Secimlerin sonucunu bu 16 eyaletin belirlemesi beklenmektedir Munazaralar Amerika Birlesik Devletleri baskanlik secimleri kampanyasi sirasinda baskan adaylarinin ve baskan yardimci adaylarinin ulusal televizyon kanallari tarafindan yayinlanan munazaralara katilmalari gelenegi vardir 2008 yilinda iki buyuk partinin adaylari tarafindan olusturulan bir komite 4 munazaranin yapilmasina karar vermistir 26 Eylul Ilk munazara Mississippi eyaletinin Oxford kentindeki Mississipi Universitesi kampusunde McCain ve Obama arasinda yapildi 2 Ekim Ilk ve tek baskan yardimcisi munazarasi Missouri eyaletinin St Louis kentinde Washington Universitesi nde Palin ve Biden arasinda yapildi 7 Ekim Ikinci baskan adaylari munazarasi Tennessee eyaletinin Nashville kentinde Belmont Universitesinde yapildi 15 Ekim Son baskanlik munazarasi New York eyaletindeki Hempstead kentinde yer alan Hofstra Universitesinde yapildi SonuclarSecim oncesi kamuoyu yoklamalari ABD de secimler oncesinde cok sayida kurulus kamuoyu yoklamalari yaparak secmenlerin adaylara karsi olan egilimini olcmekte ve yayinlamaktadir Bunlar arasinda haber ajanslari gazete ve televizyon kanallari web siteleri ve Gallup gibi kamuoyu arastirma firmalari yer almaktadir Obama ve McCain arasindaki ilk anlam ifade eden kamuoyu yoklamasi Haziran 2008 basinda adaylarin kesinlesmesinden sonra yayinlandi 2008 yili yazi boyunca yayinlanan kamuoyu yoklamalarinin cogunda Obama McCain in ilerisinde yer aldi Bu fark Eylul 2008 basindaki Cumhuriyetci Parti kurultayina devam etti Ancak Sarah Palin in Cumhuriyetci Parti baskan yardimciligina aday gosterilmesi uzerine yaris McCain Palin ciftinin lehine dondu Ekim 2008 basina gelindiginde yarisin tekrar Obama nin lehine dondugu gozlenmektedir Bazi kamuoyu yoklamalarina gore Obama Biden cifti 12 ye varan bir farkla one gecmistir Secim tarihi yaklastikca aradaki acik kapanmaya baslamistir Secim sonuclari 4 Kasim 2008 gunu yapilan Amerika Birlesik Devletleri baskanlik secimlerinde 130 milyona yakin Amerikan vatandasi oy kullanmis secimi Obama Biden cifti 7 oy farkiyla kazanmistir Seciciler kurulu bazinda ise Obama 365 uye kazanmis McCain ise 173 uye kazanmistir Eyaletlere tek tek bakilirsa adaylarin kazandigi oy sayisi asagida soyledir Eyalet McCain Obama Nader Barr Baldwin McKinney NotlarAlabama 1 264 879 811 764 6 616 4 984 4 303Alaska 136 348 80 340 2 677 1 223 1 090Arizona 1 080 606 907 344 9 806 11 018 2 967Arkansas 632 187 418 289 12 819 4 709 4 002 3 433 La Riva 1 089Kaliforniya 4 075 470 6 679 106 81 434 51 530 28 624 Keyes 30 787Colorado 1 020 135 1 216 793 12 542 10 264 5 872 2 573 Allen 310Connecticut 614 584 973 302 11 522 9 376 5 419Delaware 151 667 247 386 2 401 1 108 626 385D C 14 821 210 403 851 498Florida 3 939 380 4 143 957 27 365 16 733 7 692 2 791Georgia 2 022 409 1 811 198 28 420Hawaii 110 848 298 621 3 461 1 226 945 894Idaho 402 989 235 219 7 096 4 725 3 649Illinois 1 970 612 3 265 509 30 311 19 004 11 562Indiana 1 341 101 1 367 264 29 196Iowa 677 508 818 240 7 963 4 608 4 403 1 495Kansas 685 541 499 979 10 242 6 564 4 051Kentucky 1 470 160 1 081 074 11 523 8 487 8 163Louisiana 1 147 603 780 981 6 991 2 579 9 184Maine 296 198 421 484 10 763 9 903 2 874Maryland 899 372 1 481 303 13 701 9 166 3 415 4 373Massachusetts 1 104 284 1 891 083 28 520 12 999 5 023 6 528Michigan 2 044 405 2 867 680 23 962 14 973 9 123Minnesota 1 275 653 1 573 246 9 176 6 787 5 172Mississippi 684 475 517 899 2 416 2 441 1 086Missouri 1 445 812 1 441 910 17 813 11 386 8 201 822Montana 236 513 220 401 3 570 1 300 Paul 10 499Nebraska 439 665 316 189 5 225 2 228 2 918 9891 Bolge 146 140 118 588 1 934 906 1 023 3922 Bolge 132 908 134 168 1 502 533 560 292 postayla oy3 Bolge 167 212 71 867 1 789 789 1 335 305Nevada 411 988 531 884 6 140 4 258 3 197 1 408New Hampshire 316 937 384 591 3 429 2 173New Jersey 1 540 907 2 073 934 8 017 4 724 3 941New Mexico 334 298 454 291 5 059 2 325 1 537 1 549New York 2 573 368 4 357 360 37 975 22 520 12 015Kuzey Karolina 2 109 698 2 123 390 25 419 pusulada yer almayan 14 195Kuzey Dakota 168 523 141 113 4 234 1 064 1 053Ohio 2 502 218 2 708 988 39 445 18 529 12 782 7 889Oklahoma 959 645 502 286Oregon 532 078 695 695 5 182 5 409 3 826Pensilvanya 2 586 496 3 192 316 41 520 19 926Rhode Island 157 317 281 209 4 648 1 322 626 747Guney Karolina 1 027 599 856 837 5 030 7 258 6 746 4 446Guney Dakota 203 002 170 877 4 267 1 835 1 895Tennessee 1 487 564 1 093 213 8 559 8 185 2 490Teksas 4 467 748 3 521 164 56 398Utah 555 497 301 771 6 461 11 131 908Vermont 96 458 203 952 3 071 991 521Virginia 1 637 337 1 792 502 10 568 7 185 2 337Washington 711 393 1 016 973 6 370 4 931 2 404Bati Virginia 394 278 301 438 7 173 2 458 2 355Wisconsin 1 258 181 1 670 474 17 402 8 795 5 022 4 234Wyoming 160 639 80 496 2 465 1 557 1 172 Adaylarin ulke capindaki oy oranlari ve seciciler kuruluna gonderecekleri uye sayilari asagidaki gibidir Kazanilan Seciciler kurulu uyelerin eyaletlere dagilimiAday Parti Oy Sayisi Oy Orani Seciciler kuruluBarack Obama Joe Biden Demokratik Parti 67 886 111 52 78 365John McCain Sarah Palin Cumhuriyetci Parti 59 012 703 45 88 173Ralph Nader Matt Gonzalez Bagimsiz 705 544 0 55 0Bob Barr Wayne Allyn Root Liberteryen Parti 529 241 0 41 0Chuck Baldwin Darrell Castle Anayasa Partisi 188 026 0 11 0Cynthia McKinney Rosa Clemente Yesil Parti 156 832 0 12 0Toplam 128 627 838 100 538Kronoloji3 Ocak 2008 tarihinde Iowa eyaletinde parti ici on secimler caucus yapildi Barack Obama Demokrat ve Mike Huckabee Cumhuriyetci kazandilar 8 Ocak 2008 tarihinde New Hampshire eyaletinde on secimler yapildi John McCain Cumhuriyetci ve Hillary Clinton Demokrat kazandilar 5 Subat 2008 Super Sali on secimleri yapildi 20 eyalet ayni gunde on secim yapti 4 Mart 2008 John McCain in Cumhuriyetci Parti nin adayi olmasi kesinlesti 3 Haziran 2008 Barack Obama nin Demokratik Parti nin adayi olmasi kesinlesti 23 Agustos 2008 Barack Obama Delaware Senatoru Joe Biden i Baskan Yardimciligina aday gosterdi 25 Agustos 2008 Denver de Demokratik Parti genel kurulu resmen baskan adayini onayladi 29 Agustos 2008 John McCain Alaska Valisi Sarah Palin i Baskan Yardimciligina aday gosterdi 1 Eylul 2008 St Paul de Cumhuriyetci Parti genel kurulu Cumhuriyetci baskan adayini onayladi 26 Eylul 2008 Oxford Missisippi de baskan adaylari arasinda ilk munazara gerceklestirildi 2 Ekim 2008 baskan yardimcisi adaylari arasindaki munazara gerceklestirildi 15 Ekim 2008 son baskanlik munazarasi New York eyaletindeki Hempstead kentinde yer alan Hofstra Universitesinde yapildi 4 Kasim 2008 Amerika Birlesik Devletleri baskanlik secimleri yapildi Demokratik Parti adayi Barack Obama secimi 7 gibi bir farkla kazandi 20 Ocak 2009 yeni ABD baskani Barack Obama gorevine basladi Dis baglantilarABD Secimleri 2008 BBC Turkce yayinlari web sitesi 24 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde NTV MSNBC ABD Baskanlik Secimi 3 Kasim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Uzun Soluklu Kampanya 2008 ABD Secimleri ABD Ankara Buyukelciligi Ekim 2007 24 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca U S Electoral College 19 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2008 Clinton wins key primaries CNN projects McCain clinches nod 2 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2008 Obama I will be the Democratic nominee 7 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2008 Ron Paul to End Campaign Launches New Effort 1 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2008 BBC News Americas Obama launches historic campaign 26 Mart 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2008 Republican National Committee News 25 Eylul 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2008 United States Senator John McCain 2 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ekim 2008 5 Aralik 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Ekim 2008 5 Mart 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Ekim 2008 Alaska Governor Sarah Palin 24 Agustos 2006 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ekim 2008 24 Mart 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Ekim 2008 19 Mart 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Ekim 2008 CPD Commission on Presidential Debates Announces 2004 Sites and Dates 7 Temmuz 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2008 25 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ekim 2008 Daily Kos State of the Nation 20 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2008 Local NBC Affiliate WCSH with Maine Election Results olu kirik baglanti Missouri Secretary of State Unofficial Election Returns 2008 General Election 23 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Kasim 2008 PDF 13 Kasim 2008 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 10 Kasim 2008 10 Kasim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Kasim 2008 Arsivlenmis kopya 9 Kasim 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Kasim 2008