Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dara, Mardin ilinin Artuklu ilçesine bağlı bir mahalledir.
| Dara | |
|---|---|
 | |
 Mahallenin haritadaki yeri | |
 Mardin | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Mardin |
| İlçe | Artuklu |
| Coğrafi bölge | Güneydoğu Anadolu Bölgesi |
| Nüfus (2000)[1] | 2.623 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0482 |
| Posta kodu | 47000 |
Resmî site [2] | |
Tarihçe
Mahallede Dara antik kenti bulunmakta olup ismini de bu antik kentten almaktadır. Bu antik kent, İmparator Anastasius'un (491-518) girişimleriyle 505 yılında, Doğu Roma İmparatorluğu’nun doğu sınırını Sasanilere karşı korumak için askeri amaçlı bir garnizon kenti olarak inşa ettirilmiş ve Anastasiopolis adını almıştır. Bununla birlikte antik kent öncesinde burada küçük de olsa bir yerleşimin olduğu değerlendirilmektedir. Bazı Pers tarihçilerine ithafen yerleşimin Arşak Hanedanından Ermenistan Kralı III. Tiridates zamanında kurulduğu ifade edilirken, Britanyalı asker ve araştırmacı Percy Sykes'e göre Tridates'in Dareium adıyla bilinen yerleşime Dara ismini verdiği belirtilmiştir. Dara adının Darab'dan türediği değerlendirilmekte olup Evagrius Skolastikos, Hierapolisli Agapius ve Bar Hebraeus gibi tarihçiler tarafından yerleşim III. Darius'un öldüğü yer olarak gösterilmiştir. Burada kurulan kale, Doğu Roma ve Bizans generallerinin kaldığı müstahkem bir yapı olmuş ve uzun yıllar ileri harekât noktası vazifesi görmüştür. Bu konumu nedeniyle de çok sayıda Sasani saldırısına maruz kalmıştır. 6. yüzyılda antlaşmayla Bizans egemenliğindeki Dara ile Sasani egemenliğindeki Nusaybin bölgede karşılıklı ticaret yapılabilecek yerler olarak belirlemiş ve yerleşim ticaret olarak zenginleşmiştir. 573-591 ve 606-620 yılları arasındaki Sasani egemenliği haricinde Bizans kontrolünde olan yerleşim, 639/640 yılında Arapların hakimiyetine girmiştir. Arap hakimiyetiyle birlikte yerleşim önemini yitirmeye başlamıştır. Emevi ve Abbasi döneminde Hâricîler'in uğrak yerlerinden olması merkezi hükûmete sıklıkla isyan eden bu İslam mezhebinden liderlere zaman zaman merkezlik yapan yerleşimin gelişimini sekteye uğratmış, ilerleyen yıllarda bölgede görülen kabile savaşları da yerleşimi olumsuz etkilemiştir.
10. yüzyılda başlarında buraya gelen İstahri yerleşimi ağaç ve bitkileri bol, içerisinden akarsu geçen küçük bir yerleşim tanımlamış, aynı yüzyılın ikinci yarısında buraya gelen İbn Havkal yerleşimden su kaynakları ve tarım arazilerinin bol olduğu küçük bir kasaba olarak bahsetmiş, 14. yüzyılın ilk yarısında buraya gelen İbn Battuta ise eski şehri harap halde terkedilmiş bir yerleşim olarak tasvir etmiş ve eski şehrin dışında yeni bir yerleşimin olduğunu ifade etmiştir.
Arap hakimiyeti ve sonrasında çeşitli beylikler ve devletlerin hakimiyetinde kalan yerleşim 1516 yılında kesin olarak Osmanlı hakimiyetine girmiştir. 16. yüzyıl Osmanlı kayıtlarında tamamı Müslüman olarak kaydedilen yerleşim Karadere adıyla Mardin sancağına bağlı bir köy olarak yer almakta olup ilk tahririnin yapıldığı 1518 yılında köyde; 10 hane ve 22 mücerred kaydedilmiştir. Kısa süre sonra köy nüfusunda önemli bir artış olmuştur. 1526 yılında 125 hane ve 36 mücerred hane, 1540 yılında 152 hane ve 84 mücerred, 1564 yılında 175 hane ve 80 mücerred bulunmaktadır. Bu yüzyılda köyde bir cami, Şeyh Davut adıyla bilinen bir zaviye, değirmen ve boyahane bulunurken, halkın tarımsal faaliyetlerini; buğday ve arpa gibi tahıllar, pamuk, üzüm ve meyve yetiştiriciliği oluşturmaktadır.
1792-98 yılları arasında Osmanlı topraklarını gezen Guillaume Antoine Olivier seyahatnamesinde yerleşimi "Cara Déré" olarak adlandırırken, 19. yüzyıl seyyahları yerel halk tarafından yerleşimden Kara Dara adıyla da bahsedildiği belirtilmiştir. Bu dönemde yerleşim, antik şehirle genel olarak ayrı durumdadır. Seyyahlar tarafından bu yüzyılda köyde Kürt, Ermeni ve Süryani yerleşik halk bulunduğu, nekropol alanına bazı Kürt ailelerin yerleştiği, Hristiyanların ise günümüzde Zindan adıyla bilinen yerde yaşadığı ifade edilmiştir. 19. yüzyılın ikinci yarısında buraya gelen İngiliz misyoner George Percy Badger, yerleşimde 40 Ermeni ailenin bulunduğunu belirtmiştir. 1903 yılına ait Handbook of Mesopotamia raporuna göre yerleşimde toplamda 85 Müslüman Kürt hane bulunmaktadır. 17 Nisan 1911 tarihinde Dara'yı ziyaret eden Gertrude Bell, yerleşimde 10 evde yaşayan Katolik Ermeni'den bahsetmiştir.
Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan sonra da Dara adıyla Mardin merkeze bağlı görülen yerleşimin adı da 1959 yılında, "yabancı kökten geldiği ve iltibasa yol açtığı" gerekçesiyle 7267 sayılı kanunla Oğuz olarak değiştirilmiş ve 1960 yılı nüfus sayımından itibaren yeni adıyla uzun süre kayıtlarda yer almaya başlamıştır. 2000'lerde köyün ismi tekrar Dara adını almıştır.
Coğrafya
Mardin il merkezine 30 km uzaklıktadır.
Nüfus
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | |
| 2000 | 2623 |
| 1997 | 2802 |
Kaynakça
- ^ Kütük, Ahmet (2013). "Bizans İmparatorluğu'nun Alternatif İstihkâm Şehri: Dara (Anastasiopolis) Kuruluşu Ve Günümüze Kadarki Durumu" (PDF). Fırat Üniversitesi Orta Doğu Araştırmaları Dergisi. 8 (2). ortadogu.firat.edu.tr/. ss. 69-84. 17 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Ağustos 2023.
- ^ Karan, Cuma (2019). "Diyâr-ı Bekr Bölgesinde Toplum Ve Ekonomi (İslam Fethinden Hamdânîler'e Kadar/639-905)" (PDF). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İslam Tarihi ve Sanatları Anabilim Dalı-Doktora Tezi. atauni.edu.tr. s. 21. 17 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Ağustos 2023.
- ^ a b Kütük, Ahmet (2016). "19. Yüzyıl Batılı Seyyahlarının Antik Dara (Anastasiopolis) Şehri ile İlgili Gözlemleri". Artuklu İnsan ve Toplum Bilim Dergisi. 1 (1). DergiPark. ss. 55-63. 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ağustos 2023.
- ^ Göyünç, Nejat (1991). XVI. Yüzyılda Mardin Sancağı. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. s. 64.
- ^ Harman Aslan, Ebru; Can, Cengiz (2017). "Arkeolojik Ve Kırsal Mimari Miras Birlikteliğinin Korunabilirliği: Oğuz/Dara Antik Kenti Örneği". Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 16 (62). DergiPark. s. 1067. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ağustos 2023.
- ^ Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü (1937). "1935 Genel Nüfus Sayımı: Köyler Nüfusu" (PDF). mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
 | Türkiye'deki bir mahalle ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dara Mardin ilinin Artuklu ilcesine bagli bir mahalledir DaraMahalleMahallenin haritadaki yeriMardinUlke TurkiyeIlMardinIlceArtukluCografi bolgeGuneydogu Anadolu BolgesiNufus 2000 1 2 623Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0482Posta kodu47000Resmi site 2 TarihceMahallede Dara antik kenti bulunmakta olup ismini de bu antik kentten almaktadir Bu antik kent Imparator Anastasius un 491 518 girisimleriyle 505 yilinda Dogu Roma Imparatorlugu nun dogu sinirini Sasanilere karsi korumak icin askeri amacli bir garnizon kenti olarak insa ettirilmis ve Anastasiopolis adini almistir Bununla birlikte antik kent oncesinde burada kucuk de olsa bir yerlesimin oldugu degerlendirilmektedir Bazi Pers tarihcilerine ithafen yerlesimin Arsak Hanedanindan Ermenistan Krali III Tiridates zamaninda kuruldugu ifade edilirken Britanyali asker ve arastirmaci Percy Sykes e gore Tridates in Dareium adiyla bilinen yerlesime Dara ismini verdigi belirtilmistir Dara adinin Darab dan turedigi degerlendirilmekte olup Evagrius Skolastikos Hierapolisli Agapius ve Bar Hebraeus gibi tarihciler tarafindan yerlesim III Darius un oldugu yer olarak gosterilmistir Burada kurulan kale Dogu Roma ve Bizans generallerinin kaldigi mustahkem bir yapi olmus ve uzun yillar ileri harekat noktasi vazifesi gormustur Bu konumu nedeniyle de cok sayida Sasani saldirisina maruz kalmistir 6 yuzyilda antlasmayla Bizans egemenligindeki Dara ile Sasani egemenligindeki Nusaybin bolgede karsilikli ticaret yapilabilecek yerler olarak belirlemis ve yerlesim ticaret olarak zenginlesmistir 573 591 ve 606 620 yillari arasindaki Sasani egemenligi haricinde Bizans kontrolunde olan yerlesim 639 640 yilinda Araplarin hakimiyetine girmistir Arap hakimiyetiyle birlikte yerlesim onemini yitirmeye baslamistir Emevi ve Abbasi doneminde Hariciler in ugrak yerlerinden olmasi merkezi hukumete siklikla isyan eden bu Islam mezhebinden liderlere zaman zaman merkezlik yapan yerlesimin gelisimini sekteye ugratmis ilerleyen yillarda bolgede gorulen kabile savaslari da yerlesimi olumsuz etkilemistir 10 yuzyilda baslarinda buraya gelen Istahri yerlesimi agac ve bitkileri bol icerisinden akarsu gecen kucuk bir yerlesim tanimlamis ayni yuzyilin ikinci yarisinda buraya gelen Ibn Havkal yerlesimden su kaynaklari ve tarim arazilerinin bol oldugu kucuk bir kasaba olarak bahsetmis 14 yuzyilin ilk yarisinda buraya gelen Ibn Battuta ise eski sehri harap halde terkedilmis bir yerlesim olarak tasvir etmis ve eski sehrin disinda yeni bir yerlesimin oldugunu ifade etmistir Arap hakimiyeti ve sonrasinda cesitli beylikler ve devletlerin hakimiyetinde kalan yerlesim 1516 yilinda kesin olarak Osmanli hakimiyetine girmistir 16 yuzyil Osmanli kayitlarinda tamami Musluman olarak kaydedilen yerlesim Karadere adiyla Mardin sancagina bagli bir koy olarak yer almakta olup ilk tahririnin yapildigi 1518 yilinda koyde 10 hane ve 22 mucerred kaydedilmistir Kisa sure sonra koy nufusunda onemli bir artis olmustur 1526 yilinda 125 hane ve 36 mucerred hane 1540 yilinda 152 hane ve 84 mucerred 1564 yilinda 175 hane ve 80 mucerred bulunmaktadir Bu yuzyilda koyde bir cami Seyh Davut adiyla bilinen bir zaviye degirmen ve boyahane bulunurken halkin tarimsal faaliyetlerini bugday ve arpa gibi tahillar pamuk uzum ve meyve yetistiriciligi olusturmaktadir 1792 98 yillari arasinda Osmanli topraklarini gezen Guillaume Antoine Olivier seyahatnamesinde yerlesimi Cara Dere olarak adlandirirken 19 yuzyil seyyahlari yerel halk tarafindan yerlesimden Kara Dara adiyla da bahsedildigi belirtilmistir Bu donemde yerlesim antik sehirle genel olarak ayri durumdadir Seyyahlar tarafindan bu yuzyilda koyde Kurt Ermeni ve Suryani yerlesik halk bulundugu nekropol alanina bazi Kurt ailelerin yerlestigi Hristiyanlarin ise gunumuzde Zindan adiyla bilinen yerde yasadigi ifade edilmistir 19 yuzyilin ikinci yarisinda buraya gelen Ingiliz misyoner George Percy Badger yerlesimde 40 Ermeni ailenin bulundugunu belirtmistir 1903 yilina ait Handbook of Mesopotamia raporuna gore yerlesimde toplamda 85 Musluman Kurt hane bulunmaktadir 17 Nisan 1911 tarihinde Dara yi ziyaret eden Gertrude Bell yerlesimde 10 evde yasayan Katolik Ermeni den bahsetmistir Turkiye Cumhuriyeti nin kurulusundan sonra da Dara adiyla Mardin merkeze bagli gorulen yerlesimin adi da 1959 yilinda yabanci kokten geldigi ve iltibasa yol actigi gerekcesiyle 7267 sayili kanunla Oguz olarak degistirilmis ve 1960 yili nufus sayimindan itibaren yeni adiyla uzun sure kayitlarda yer almaya baslamistir 2000 lerde koyun ismi tekrar Dara adini almistir CografyaMardin il merkezine 30 km uzakliktadir NufusYillara gore mahalle nufus verileri20072000 26231997 2802Kaynakca Kutuk Ahmet 2013 Bizans Imparatorlugu nun Alternatif Istihkam Sehri Dara Anastasiopolis Kurulusu Ve Gunumuze Kadarki Durumu PDF Firat Universitesi Orta Dogu Arastirmalari Dergisi 8 2 ortadogu firat edu tr ss 69 84 17 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Agustos 2023 Karan Cuma 2019 Diyar i Bekr Bolgesinde Toplum Ve Ekonomi Islam Fethinden Hamdaniler e Kadar 639 905 PDF Ataturk Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Islam Tarihi ve Sanatlari Anabilim Dali Doktora Tezi atauni edu tr s 21 17 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Agustos 2023 a b Kutuk Ahmet 2016 19 Yuzyil Batili Seyyahlarinin Antik Dara Anastasiopolis Sehri ile Ilgili Gozlemleri Artuklu Insan ve Toplum Bilim Dergisi 1 1 DergiPark ss 55 63 6 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Agustos 2023 Goyunc Nejat 1991 XVI Yuzyilda Mardin Sancagi Ankara Turk Tarih Kurumu Basimevi s 64 Harman Aslan Ebru Can Cengiz 2017 Arkeolojik Ve Kirsal Mimari Miras Birlikteliginin Korunabilirligi Oguz Dara Antik Kenti Ornegi Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 16 62 DergiPark s 1067 25 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Agustos 2023 Basbakanlik Istatistik Genel Direktorlugu 1937 1935 Genel Nufus Sayimi Koyler Nufusu PDF mku edu tr 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1963 1960 Genel Nufus Sayimi Il Ilce Bucak ve Koyler itibariyla nufus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Turkiye deki bir mahalle ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz