Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İbn-i Battuta (d. 24 Şubat 1304 - ö. 1369), Orta Çağ'da yaşamış olan Berberî Mağrip bilgini, kaşifi ve seyyahıdır. Rıhletü İbn Battûta diye bilinen seyahatnâmenin yazarıdır. Maliki mezhebine mensuptur. İbn-i Battuta, büyük ölçüde modern öncesi tarihte diğer tüm ünlü kaşiflerden daha fazla seyahat etmiş, toplam 117.000 km ile Zheng He'yi yaklaşık 50.000 km ve Marco Polo'yu da 24.000 km ile geride bırakmıştır.
İbn-i Battuta | |
|---|---|
 İbn-i Battuta'nın temsili portresi | |
| Doğum | 24 Şubat 1304 Tanca, Fas, Merînî Sultanlığı |
| Ölüm | 1369 (64-65 yaşlarında) Fes, Fas, Merînî Sultanlığı |
| Milliyet | Faslı |
| Meslek | Seyyah, kaşif |
| Etkin yıllar | 1325 - 1369 |
| Dönem | Orta Çağ, 14. yüzyıl |
| Önemli eser(ler) | Rıhletü İbn Battûta (seyahatname) |
| Din | İslam (Mâlikî) |
İbn-i Battuta, 1325'te Mekke'ye hacca giden zengin, Faslı bir Müslümandı. Bu esnada yaşadığı maceralar onu daha uzaklara yolculuk etmeye sevk etti. İbn Battuta, Avrupalılarca çok az bilinen Afrika, Orta Doğu ve Uzak Doğu'ya cesur yolculuklar yaptı. 28 sene boyunca durmadan gezdi. Mısır, Arap Yarımadası, Irak coğrafyası, İran coğrafyası, Anadolu'da bulunan belli başlı beylikleri, Bizans hâkimiyetindeki İstanbul'u, Orta Asya'yı, Hindistan'ı, Maldivler'i, Çin'i ve Endülüs'ü gezdi. Buralarda yaşayan toplumların devlet ve toplum yapılarını, inançlarını, adetlerini, farklı coğrafyaların doğal güzelliklerini, yapıtlarını ve ürünlerini inceleyen ünlü seyahatnamesini yazdı. Ayrıca birçok ülkede kadılık görevinde bulundu.
İbn-i Battuta'nın doğduğu şehir olan Tanca'dan Mekke'ye kadarki yolculuğu, 2009 yılında yayınlanan Journey to Mecca (Mekke'ye Yolculuk) isimli belgesel filmine konu oldu.
Yaşamı
Erken dönem
İbn Battuta, 24 Şubat 1304 tarihinde Fas'ın Tanca şehrinde, Berberi kökenli bir ailede dünyaya geldi.Sünni Maliki mezhebinde okul okudu; çünkü o zamanlar Kuzey Afrika'daki baskın eğitim bu şekildeydi.
Mekke'ye Hac seyahati
1325 yılında 20 yaşındayken hacca gitmeye karar verdi. Kuzey Afrika kıyılarından kara yoluyla Kahire'ye vardı. Daha sonra Nil kıyısından yukarı çıkarak Kızıldeniz'i aşıp Mekke'ye varmak istese de, yukarı Nil bölgesindeki kabilelerin bu sırada isyan halinde olmaları nedeniyle Kahire'ye geri dönmek zorunda kaldı. Bu sırada karşılaştığı bir ermiş ona Suriye'yi görmeden Hacc'a gidemeyeceği kehanetinde bulundu. Bunun üzerine Şam'a doğru yola çıktı ve Ramazan'ı orada geçirdi. Şam yolculuğu sırasında Kudüs, Beytülahim ve El Halil gibi kutsal kentleri ziyaret etti. Medine üzerinden Mekke'ye vararak hacı oldu. Ancak dönüş yolunda yolculuklarını sürdürmeye karar verdi.
Bir kervana katılarak Mezopotamya sınırına doğru yol aldı ve Necef'te Ali'nin mezarını ziyaret etti. Buradan Basra yoluyla İsfahan'a gitti. Bundan yaklaşık on yıl sonra İsfahan Timurlenk tarafından yerle bir edilecekti. Daha sonra Şiraz'a ve Hülagü Han tarafından yağmalanmış olan Bağdat'a gitti. Burada son İlhanlı hükümdarı Ebu Said ile tanıştı ve onun kervanıyla bir süre yol aldıktan sonra Tebriz'e gitti. Tebriz, Moğol saldırılarına karşı koymayarak onlara kapılarını açtığı için bölgede yıkılmadan kalmış tek büyük şehirdi. İpek yolu üzerinde de yer aldığından bölgenin önemli bir ticaret merkezi olmuştur. Daha sonra ikinci kez hacı olmak için Mekke'ye döndü. (Mekke'de bir yıl kalarak ikinci büyük yolculuğuna hazırlandı.)
Afrika kıyıları seyahati
Bu sefer Doğu Afrika kıyılarından güneye indi. İlk durağı olan Aden'de Hint Okyanusu üzerinden Arap Yarımadası'na gelen mallarla ticarete atılmaya ve bir servet sahibi olmaya karar verdi. Ancak bu planını uygulamaya koymadan önce 1331 yılının baharında son bir maceraya atılmaya karar verdi. Daha da güneye inerek Etiyopya, Mogadişu, Mombasa, Zanzibar ve Kilva'da birer hafta kaldı. Muson rüzgarlarının dönmesiyle gemisi Arap Yarımadası'na geri döndü. Burada yerleşik hayata geçmeden önce son bir seyahate çıkmaya karar verdi ve Umman'ı ve Hürmüz Boğazı'nı görmek için tekrar yola çıktı.
Mekke'den Konstantinopolis'e, oradan Hindistan'a
Dönüşte tekrar bir yıl kadar Mekke'de kaldı. Bu sırada Hindistan'daki Delhi Sultanı'nın hizmetine girmeyi kafasına koydu. Yolda kendisine gerekecek tercümanı bulmak için Selçukluların yönetiminde bulunan Anadolu'ya gitmeye karar verdi. Şam'dan bir Ceneviz gemisi ile Alanya'ya geçti. Buradan da Konya yoluyla Sinop'a gitti. Karadeniz'i geçerek Kırım'ın Kefe limanına vardı. Bu sırada Kırım Altın Ordu devletinin topraklarında bulunuyordu ve tesadüfen Altın Ordu Kağanı 'in kervanı ile karşılaştı. Volga nehrinin yukarısına doğru yol alan bu kervan ile Astrahan şehrine gitti. Astrahan'a vardıklarında Kağan hamile olan eşlerinden birinin doğum yapmak için memleketi olan Konstantinopolis'e dönmesine izin verdi. Bu seyahatte ona eşlik etmesi için İbn Battuta'ya izin verdi.
İbn Battuta 1332 yılında Konstantinopolis'e gitti ve İmparator III. Andronikos ile görüştü. Aya Sofya'yı dışarıdan gördü. Bir ay Konstantinopolis'te kaldıktan sonra Astrahan üzerinden Hindistan'a gitmek için yola çıktı. 1332 yılında Hazar Denizi'nin ve Aral Gölünün çevresinden dolaşarak Afganistan'a, buradan da dağ geçitlerini aşarak Hindistan'a ulaştı.
Delhi Sultanlığı'nda
Hindistan'da Müslümanlık daha yeni yeni kabul görmeye başlamıştı. Delhi Sultanı gücünü sağlamlaştırabilmek için mümkün olduğunca çok bilgin ve memuru ülkesinde görevlendirmek istiyordu. İbn Battuta'yı da Mekke'de görmüş olduğu öğrenim nedeniyle kadı olarak görevlendirdi. Ancak Delhi Sultanı Muhammed bin Tuğluk o günün şartlarına göre bile oldukça dengesiz birisiydi. İbn Battuta kah lüks içinde kah güvensizlik içinde bir yaşam sürüyordu. Bu durumdan kurtulabilmek için tekrar hacca gitmek istediğini öne sürerek Delhi'den ayrılmak istedi. Sultan ise ona alternatif olarak Çin'e elçi olarak gitmeyi teklif etti. İbn Battuta bu teklifi hemen kabul ederek, hem yeni ülkeler görmek hem de Sultan'ın egemenlik bölgesinden uzaklaşmak fırsatını değerlendirdi.
Ancak kıyıya doğru giden bir grup Hint isyancının saldırısına uğradı. İbn Battuta yoldaşlarından ayrı düştü, parası ve malları elinden alındı ve ölüm tehlikesiyle karşı karşıya kaldı. Neyse ki yoldaşlarını iki gün gibi bir sürede yakalamayı başardı. limanından güneybatı Hindistan'daki Kalküta şehrine yolladılar. Burada İbn Battuta bir camiyi ziyaret ederken çıkan bir fırtınada sefer gemilerinden ikisi battı. Diğer gemi ise onu sahilde bırakarak denize açıldı ve birkaç ay sonra Sumatra'daki bir kral tarafından bu gemiye el konuldu. Delhi'ye başarısız olarak dönmekten korktuğu için burada Cemaleddin adlı dostunun koruması altında bir süre kaldı. En sonunda Çin'e gitmek üzere tekrar yola çıktı.
Maldivler üzerinden Çin'e
Ancak önce Maldiv Adaları'na gitti. Burada öngördüğünden fazla kalmak zorunda kaldı. Çünkü yargıç olarak hizmet etmesi adalıların işine geliyordu. Onu tehdit ve rüşvetlerle adada kalmaya hem zorladılar hem de ikna ettiler. Kraliyet ailesine evlilik yoluyla bağlanması ve en yüksek yargıç konumuna getirilmesi onu adadaki yerel politikanın içine çekti. Daha özgür bir dünya görüşüne sahip ada toplumunun hoşuna gitmeyen birkaç sert karar vermesi onu Maldivleri terk etmek zorunda bıraktı. Seylan adasındaki kutsal tapınağını görmek üzere yelken açtı. Seylan'dan ayrılmak için bindiği gemi bir fırtınada batmak üzereyken başka bir gemi tarafından kurtarıldı ancak bu sefer de korsanların saldırısına uğradı ve sahile bırakıldı. Tekrar Kalküta'ya döndü. Buradan tekrar Maldiv Adaları'na gitti ve bu sefer bir Çin gemisine binerek sonunda amacına ulaştı. , Sumatra ve Vietnam üzerinden Fujian eyaletindeki Quanzhou şehrine vardı. Buradan da kuzeye giderek Şanghay yakınlarındaki Hangzhou'ya ulaştı. Seyahatnamesinde daha da kuzeye Pekin'e kadar gittiğini söylese de bu inandırıcı bulunmaz.
Quanzhou'ya geri döndüğünde artık eve dönmek istediğine karar verdi. Ama aslında artık gerçek evinin neresi olduğunu bilmiyordu. Kaliküt'e döndükten sonra kısa bir süre Muhammed bin Tuğluk'un yanına dönmeyi düşündüyse de sonradan bundan vazgeçti ve Mekke'ye doğru yola çıktı.
Mekke'ye dönüş ve Kara Ölüm salgını
Yolu, Sultan Ebu Said ölmüş olduğu için karışıklık içinde bulunan İlhanlı topraklarından geçti. Şam üzerinden hac yoluyla Mekke'ye gitmek için bu şehre geldi. Şam'da babasının ölüm haberini aldı. Ölümler bu yıl boyunca peşini bırakmadı. Suriye, ve Arabistan'da bu sırada patlayan veba salgınına tanık oldu. Mekke'ye ulaştığında ilk yola çıkışından çeyrek yüzyıl sonra Mağrib'e dönmeye karar verdi. Son olarak Sardinya'ya uğrayarak Tanca'ya vardı ve annesinin de birkaç ay önce vefat etmiş olduğunu öğrendi.
Tanca'dan İspanya'ya gidiş ve geri dönüş
Ancak Tanca'da uzun süre kalmadı. Kastilya Kralı XI. Alfonso Cebelitarık'ı ele geçirmek için sefere çıkmıştı, İbn Battuta da şehri korumak için gönüllü olan bir grup Müslümanla birlikte Endulüs'e gitti. Ancak buraya vardıklarında XI. Alfonso'nun vebadan öldüğünü ve artık bir tehlike kalmadığını öğrendiler. İbn Battuta yolculuğuna zevk için devam etti. Valensiya'dan geçerek Granada'ya gitti.
İslam dünyasında en az araştırdığı yer kendi ülkesi Mağrib'di. Bu yüzden Endülüs'ten dönüşünde bir süre Marakeş'te kaldı. Bu sırada Marakeş veba ve başkentin Fes'e taşınması nedenleriyle harap durumdaydı. Tekrar Tanca'ya döndükten sonra da yolculuklarını bitirmedi. İlk yola çıkışından iki yıl önce Mali hükümdarı Mansa Musa hacca giderken Tanca'dan geçmiş ve zenginliği ile nam salmıştı. Bu sıralarda dünyada çıkarılan altının yarısı Batı Afrika'dan geliyordu. Bu konuda pek fazla bir şey anlatmasa da duydukları ilgisini çekmiş olacak ki Sahra Çölü'nün öbür tarafındaki bu İslam ülkesini ziyaret etmek için yola çıktı.
Çöl boyunca
1351 sonbaharında Fas'tan ayrıldı ve bir hafta sonra yolu üzerindeki son Fas şehri olan 'ya vardı. İlk kış kervanlarından birine yazılarak bir ay sonra Sahra'nın ortasındaki şehrine geldi. Taghaza tuz üretiminin getirdiği zenginlikle ve Mali altınlarıyla dolu da olsa İbn Battuta'nın üzerinde pek iyi bir etki bırakmadı. Çölün en zor 500 kilometresini geçerek Mali'deki şehrine ulaştı. Daha da güneybatıya ilerledi. Burada kendisinin Nil nehri olduğunu sandığı Nijer nehri kıyılarından geçerek Mali'nin başkentine vardı. Burada 1341'den beri kral olan Mansa Musa tarafından ona gösterilen misafirperverlikten şüphe duysa da yine de 8 ay kaldı. daha sonra Nijer nehrini yukarıya doğru çıkarak Timbuktu'ya geldi. Bu sıralarda Timbuktu sonraki iki yüzyılda ulaşacağı zenginliğe ve büyüklüğe henüz sahip olmadığından gözüne küçük ve önemsiz göründü ve bu yüzden fazla kalmayarak Fas'a doğru eve dönüş yoluna geçti. Yarı yolda da zaten Mağrib Sultanı'nın onu saraya çağırdığı haberini aldı. 1353 Aralık'ında Fas'a kesin olarak döndü.
Sultan Ebu İnan Faris'in isteği ile şair Muhammed İbn Cüzac'a anılarını dikte ettirmeye başladı. Böylece ortaya çıkan Rıhle'sindeki bazı yerler hayal ürünü olsa da dünyanın birçok yöresinin 14. yüzyıldaki halini en doğru ve açık şekilde anlatan elimize kalmış en önemli kitaptır. Rıhle'nin yayınlanmasından sonra İbn Battuta Fas'ta 22 yıl daha büyük saygı görerek yaşadı.
Yüzyıllar boyunca İslam dünyasında bile Rıhle pek tanınmamıştır. Ancak 19. yüzyılda birçok batı dillerine çevrildikten sonra önem kazanmış ve İbn Battuta doğunun en bilinen isimlerinden biri olmuştur. Bugün aydaki bir meteor krateri ve Dubai'de koridorları onun araştırmalarıyla döşenmiş bir alışveriş merkezi onun adını taşır.
Notlar
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta İbn Battuta ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
- ^ Parker, John (2004), "Marco Polo", Dünya Kitap Ansiklopedisi, cilt. 15 (resimli baskı), Amerika Birleşik Devletleri: World Book, Inc.,
- ^ Nehru, Jawaharlal (1989). Dünya Tarihine Bakış . Oxford Üniversitesi Yayınları. P. 752. ISBN'si 978-0-19-561323-0
- ^ . Sinema filmi. IMDb. 24 Şubat 2021. 5 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2021.
- ^ Defrémery, C.; Sanguinetti, BR, ed. (1853), Voyages d'Ibn Batoutah (Cilt 1) (Fransızca ve Arapça), Paris: Société Asiatic
- ^ Dunn, Ross E. (2005), İbn Battuta'nın Maceraları, University of California Press,
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ibn i Battuta d 24 Subat 1304 o 1369 Orta Cag da yasamis olan Berberi Magrip bilgini kasifi ve seyyahidir Rihletu Ibn Battuta diye bilinen seyahatnamenin yazaridir Maliki mezhebine mensuptur Ibn i Battuta buyuk olcude modern oncesi tarihte diger tum unlu kasiflerden daha fazla seyahat etmis toplam 117 000 km ile Zheng He yi yaklasik 50 000 km ve Marco Polo yu da 24 000 km ile geride birakmistir Ibn i BattutaIbn i Battuta nin temsili portresiDogum24 Subat 1304 Tanca Fas Merini SultanligiOlum1369 64 65 yaslarinda Fes Fas Merini SultanligiMilliyetFasliMeslekSeyyah kasifEtkin yillar1325 1369DonemOrta Cag 14 yuzyilOnemli eser ler Rihletu Ibn Battuta seyahatname DinIslam Maliki Ibn i Battuta 1325 te Mekke ye hacca giden zengin Fasli bir Muslumandi Bu esnada yasadigi maceralar onu daha uzaklara yolculuk etmeye sevk etti Ibn Battuta Avrupalilarca cok az bilinen Afrika Orta Dogu ve Uzak Dogu ya cesur yolculuklar yapti 28 sene boyunca durmadan gezdi Misir Arap Yarimadasi Irak cografyasi Iran cografyasi Anadolu da bulunan belli basli beylikleri Bizans hakimiyetindeki Istanbul u Orta Asya yi Hindistan i Maldivler i Cin i ve Endulus u gezdi Buralarda yasayan toplumlarin devlet ve toplum yapilarini inanclarini adetlerini farkli cografyalarin dogal guzelliklerini yapitlarini ve urunlerini inceleyen unlu seyahatnamesini yazdi Ayrica bircok ulkede kadilik gorevinde bulundu Ibn i Battuta nin dogdugu sehir olan Tanca dan Mekke ye kadarki yolculugu 2009 yilinda yayinlanan Journey to Mecca Mekke ye Yolculuk isimli belgesel filmine konu oldu YasamiErken donem Ibn Battuta 24 Subat 1304 tarihinde Fas in Tanca sehrinde Berberi kokenli bir ailede dunyaya geldi Sunni Maliki mezhebinde okul okudu cunku o zamanlar Kuzey Afrika daki baskin egitim bu sekildeydi TancaTilimsanBicayeTunusFesCezayirAnnabeSusaGabesTrablusSafakesIskenderiyeKahireSamKudusBeytullahimMedineNecefBagdatDicleBasraZagros DaglariSirazTebrizMosulCizreMardinCiddeYemenZabidTaizSan aAdenZeylaMogadisuMombasaZanzibarEl AhsaMaskatLazkiyeKilwaIbn Battuta nin 1325 1332 yillari arasindaki seyahatleri Kuzey Afrika Irak Iran Arap Yarimadasi Somali Dogu Afrika Mekke ye Hac seyahati 1325 yilinda 20 yasindayken hacca gitmeye karar verdi Kuzey Afrika kiyilarindan kara yoluyla Kahire ye vardi Daha sonra Nil kiyisindan yukari cikarak Kizildeniz i asip Mekke ye varmak istese de yukari Nil bolgesindeki kabilelerin bu sirada isyan halinde olmalari nedeniyle Kahire ye geri donmek zorunda kaldi Bu sirada karsilastigi bir ermis ona Suriye yi gormeden Hacc a gidemeyecegi kehanetinde bulundu Bunun uzerine Sam a dogru yola cikti ve Ramazan i orada gecirdi Sam yolculugu sirasinda Kudus Beytulahim ve El Halil gibi kutsal kentleri ziyaret etti Medine uzerinden Mekke ye vararak haci oldu Ancak donus yolunda yolculuklarini surdurmeye karar verdi Bir kervana katilarak Mezopotamya sinirina dogru yol aldi ve Necef te Ali nin mezarini ziyaret etti Buradan Basra yoluyla Isfahan a gitti Bundan yaklasik on yil sonra Isfahan Timurlenk tarafindan yerle bir edilecekti Daha sonra Siraz a ve Hulagu Han tarafindan yagmalanmis olan Bagdat a gitti Burada son Ilhanli hukumdari Ebu Said ile tanisti ve onun kervaniyla bir sure yol aldiktan sonra Tebriz e gitti Tebriz Mogol saldirilarina karsi koymayarak onlara kapilarini actigi icin bolgede yikilmadan kalmis tek buyuk sehirdi Ipek yolu uzerinde de yer aldigindan bolgenin onemli bir ticaret merkezi olmustur Daha sonra ikinci kez haci olmak icin Mekke ye dondu Mekke de bir yil kalarak ikinci buyuk yolculuguna hazirlandi Afrika kiyilari seyahati Bu sefer Dogu Afrika kiyilarindan guneye indi Ilk duragi olan Aden de Hint Okyanusu uzerinden Arap Yarimadasi na gelen mallarla ticarete atilmaya ve bir servet sahibi olmaya karar verdi Ancak bu planini uygulamaya koymadan once 1331 yilinin baharinda son bir maceraya atilmaya karar verdi Daha da guneye inerek Etiyopya Mogadisu Mombasa Zanzibar ve Kilva da birer hafta kaldi Muson ruzgarlarinin donmesiyle gemisi Arap Yarimadasi na geri dondu Burada yerlesik hayata gecmeden once son bir seyahate cikmaya karar verdi ve Umman i ve Hurmuz Bogazi ni gormek icin tekrar yola cikti Mekke den Konstantinopolis e oradan Hindistan a Donuste tekrar bir yil kadar Mekke de kaldi Bu sirada Hindistan daki Delhi Sultani nin hizmetine girmeyi kafasina koydu Yolda kendisine gerekecek tercumani bulmak icin Selcuklularin yonetiminde bulunan Anadolu ya gitmeye karar verdi Sam dan bir Ceneviz gemisi ile Alanya ya gecti Buradan da Konya yoluyla Sinop a gitti Karadeniz i gecerek Kirim in Kefe limanina vardi Bu sirada Kirim Altin Ordu devletinin topraklarinda bulunuyordu ve tesadufen Altin Ordu Kagani in kervani ile karsilasti Volga nehrinin yukarisina dogru yol alan bu kervan ile Astrahan sehrine gitti Astrahan a vardiklarinda Kagan hamile olan eslerinden birinin dogum yapmak icin memleketi olan Konstantinopolis e donmesine izin verdi Bu seyahatte ona eslik etmesi icin Ibn Battuta ya izin verdi Ibn Battuta 1332 yilinda Konstantinopolis e gitti ve Imparator III Andronikos ile gorustu Aya Sofya yi disaridan gordu Bir ay Konstantinopolis te kaldiktan sonra Astrahan uzerinden Hindistan a gitmek icin yola cikti 1332 yilinda Hazar Denizi nin ve Aral Golunun cevresinden dolasarak Afganistan a buradan da dag gecitlerini asarak Hindistan a ulasti Delhi Sultanligi nda Hindistan da Muslumanlik daha yeni yeni kabul gormeye baslamisti Delhi Sultani gucunu saglamlastirabilmek icin mumkun oldugunca cok bilgin ve memuru ulkesinde gorevlendirmek istiyordu Ibn Battuta yi da Mekke de gormus oldugu ogrenim nedeniyle kadi olarak gorevlendirdi Ancak Delhi Sultani Muhammed bin Tugluk o gunun sartlarina gore bile oldukca dengesiz birisiydi Ibn Battuta kah luks icinde kah guvensizlik icinde bir yasam suruyordu Bu durumdan kurtulabilmek icin tekrar hacca gitmek istedigini one surerek Delhi den ayrilmak istedi Sultan ise ona alternatif olarak Cin e elci olarak gitmeyi teklif etti Ibn Battuta bu teklifi hemen kabul ederek hem yeni ulkeler gormek hem de Sultan in egemenlik bolgesinden uzaklasmak firsatini degerlendirdi Ancak kiyiya dogru giden bir grup Hint isyancinin saldirisina ugradi Ibn Battuta yoldaslarindan ayri dustu parasi ve mallari elinden alindi ve olum tehlikesiyle karsi karsiya kaldi Neyse ki yoldaslarini iki gun gibi bir surede yakalamayi basardi limanindan guneybati Hindistan daki Kalkuta sehrine yolladilar Burada Ibn Battuta bir camiyi ziyaret ederken cikan bir firtinada sefer gemilerinden ikisi batti Diger gemi ise onu sahilde birakarak denize acildi ve birkac ay sonra Sumatra daki bir kral tarafindan bu gemiye el konuldu Delhi ye basarisiz olarak donmekten korktugu icin burada Cemaleddin adli dostunun korumasi altinda bir sure kaldi En sonunda Cin e gitmek uzere tekrar yola cikti Maldivler uzerinden Cin e Ancak once Maldiv Adalari na gitti Burada ongordugunden fazla kalmak zorunda kaldi Cunku yargic olarak hizmet etmesi adalilarin isine geliyordu Onu tehdit ve rusvetlerle adada kalmaya hem zorladilar hem de ikna ettiler Kraliyet ailesine evlilik yoluyla baglanmasi ve en yuksek yargic konumuna getirilmesi onu adadaki yerel politikanin icine cekti Daha ozgur bir dunya gorusune sahip ada toplumunun hosuna gitmeyen birkac sert karar vermesi onu Maldivleri terk etmek zorunda birakti Seylan adasindaki kutsal tapinagini gormek uzere yelken acti Seylan dan ayrilmak icin bindigi gemi bir firtinada batmak uzereyken baska bir gemi tarafindan kurtarildi ancak bu sefer de korsanlarin saldirisina ugradi ve sahile birakildi Tekrar Kalkuta ya dondu Buradan tekrar Maldiv Adalari na gitti ve bu sefer bir Cin gemisine binerek sonunda amacina ulasti Sumatra ve Vietnam uzerinden Fujian eyaletindeki Quanzhou sehrine vardi Buradan da kuzeye giderek Sanghay yakinlarindaki Hangzhou ya ulasti Seyahatnamesinde daha da kuzeye Pekin e kadar gittigini soylese de bu inandirici bulunmaz Quanzhou ya geri dondugunde artik eve donmek istedigine karar verdi Ama aslinda artik gercek evinin neresi oldugunu bilmiyordu Kalikut e dondukten sonra kisa bir sure Muhammed bin Tugluk un yanina donmeyi dusunduyse de sonradan bundan vazgecti ve Mekke ye dogru yola cikti Mekke ye donus ve Kara Olum salgini Yolu Sultan Ebu Said olmus oldugu icin karisiklik icinde bulunan Ilhanli topraklarindan gecti Sam uzerinden hac yoluyla Mekke ye gitmek icin bu sehre geldi Sam da babasinin olum haberini aldi Olumler bu yil boyunca pesini birakmadi Suriye ve Arabistan da bu sirada patlayan veba salginina tanik oldu Mekke ye ulastiginda ilk yola cikisindan ceyrek yuzyil sonra Magrib e donmeye karar verdi Son olarak Sardinya ya ugrayarak Tanca ya vardi ve annesinin de birkac ay once vefat etmis oldugunu ogrendi Tanca dan Ispanya ya gidis ve geri donus Ancak Tanca da uzun sure kalmadi Kastilya Krali XI Alfonso Cebelitarik i ele gecirmek icin sefere cikmisti Ibn Battuta da sehri korumak icin gonullu olan bir grup Muslumanla birlikte Endulus e gitti Ancak buraya vardiklarinda XI Alfonso nun vebadan oldugunu ve artik bir tehlike kalmadigini ogrendiler Ibn Battuta yolculuguna zevk icin devam etti Valensiya dan gecerek Granada ya gitti Islam dunyasinda en az arastirdigi yer kendi ulkesi Magrib di Bu yuzden Endulus ten donusunde bir sure Marakes te kaldi Bu sirada Marakes veba ve baskentin Fes e tasinmasi nedenleriyle harap durumdaydi Tekrar Tanca ya dondukten sonra da yolculuklarini bitirmedi Ilk yola cikisindan iki yil once Mali hukumdari Mansa Musa hacca giderken Tanca dan gecmis ve zenginligi ile nam salmisti Bu siralarda dunyada cikarilan altinin yarisi Bati Afrika dan geliyordu Bu konuda pek fazla bir sey anlatmasa da duyduklari ilgisini cekmis olacak ki Sahra Colu nun obur tarafindaki bu Islam ulkesini ziyaret etmek icin yola cikti Col boyunca 1351 sonbaharinda Fas tan ayrildi ve bir hafta sonra yolu uzerindeki son Fas sehri olan ya vardi Ilk kis kervanlarindan birine yazilarak bir ay sonra Sahra nin ortasindaki sehrine geldi Taghaza tuz uretiminin getirdigi zenginlikle ve Mali altinlariyla dolu da olsa Ibn Battuta nin uzerinde pek iyi bir etki birakmadi Colun en zor 500 kilometresini gecerek Mali deki sehrine ulasti Daha da guneybatiya ilerledi Burada kendisinin Nil nehri oldugunu sandigi Nijer nehri kiyilarindan gecerek Mali nin baskentine vardi Burada 1341 den beri kral olan Mansa Musa tarafindan ona gosterilen misafirperverlikten suphe duysa da yine de 8 ay kaldi daha sonra Nijer nehrini yukariya dogru cikarak Timbuktu ya geldi Bu siralarda Timbuktu sonraki iki yuzyilda ulasacagi zenginlige ve buyukluge henuz sahip olmadigindan gozune kucuk ve onemsiz gorundu ve bu yuzden fazla kalmayarak Fas a dogru eve donus yoluna gecti Yari yolda da zaten Magrib Sultani nin onu saraya cagirdigi haberini aldi 1353 Aralik inda Fas a kesin olarak dondu Sultan Ebu Inan Faris in istegi ile sair Muhammed Ibn Cuzac a anilarini dikte ettirmeye basladi Boylece ortaya cikan Rihle sindeki bazi yerler hayal urunu olsa da dunyanin bircok yoresinin 14 yuzyildaki halini en dogru ve acik sekilde anlatan elimize kalmis en onemli kitaptir Rihle nin yayinlanmasindan sonra Ibn Battuta Fas ta 22 yil daha buyuk saygi gorerek yasadi Yuzyillar boyunca Islam dunyasinda bile Rihle pek taninmamistir Ancak 19 yuzyilda bircok bati dillerine cevrildikten sonra onem kazanmis ve Ibn Battuta dogunun en bilinen isimlerinden biri olmustur Bugun aydaki bir meteor krateri ve Dubai de koridorlari onun arastirmalariyla dosenmis bir alisveris merkezi onun adini tasir Notlar Tam ismi Ebu Abdullah Muhammed bin Abdullah bin Muhammed bin Ibrahim Levati Tanci Arapca أبو عبد الله محمد ابن عبد الله اللواتي الطنجي ابن بطوطة Dis baglantilarWikimedia Commons ta Ibn Battuta ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Kaynakca Parker John 2004 Marco Polo Dunya Kitap Ansiklopedisi cilt 15 resimli baski Amerika Birlesik Devletleri World Book Inc ISBN 978 0 7166 0104 3 Nehru Jawaharlal 1989 Dunya Tarihine Bakis Oxford Universitesi Yayinlari P 752 ISBN si 978 0 19 561323 0 Sinema filmi IMDb 24 Subat 2021 5 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Subat 2021 Defremery C Sanguinetti BR ed 1853 Voyages d Ibn Batoutah Cilt 1 Fransizca ve Arapca Paris Societe Asiatic Dunn Ross E 2005 Ibn Battuta nin Maceralari University of California Press ISBN 978 0 520 24385 9