Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Panzerfaust Harekâtı (Almanca: Unternehmen Eisenfaust), Wehrmacht'ın II. Dünya Savaşı sonlarında 15-16 Ekim 1944'te Macaristan'ı işgal için giriştiği bir harekâttır. Adolf Hitler, Macaristan Kral Naibi Amiral Miklós Horthy'nin, Kızıl Ordu birliklerinin ilerlemesi karşısında, ülkesinin teslim olması konusunda Sovyetler Birliği ile gizlice görüşmeler yaptığını öğrenince, bu gidişata engel olması için Waffen-SS komando Binbaşı Otto Skorzeny'i görevlendirdi. Romanya zaten kısa bir süre önce Sovyetler ile birleşmiş ve Almanya'ya savaş ilan etmişti. Hitler, Macarların teslim olması durumunda güney kanadının bütünüyle korumasız kalacağından, hâlen Sovyet ilerlemesine karşı Balkanlar'da çarpışmakta olan bir milyon askerinin durumunun da tehlikeye gireceğinden endişe etmektedir.
Hitler'in Waffen-SS'i görevlendirmesi
Horthy'nin oğlu Miklós Horthy, bu arada Sovyet temsilcilerle görüşüyordu. Alman Gizli Servisi, Mareşal Tito'nun elçilerinin kendisiyle görüşmek istediği konusunda Miklós'a dolaylı yoldan bir haber ulaştırdı. Miklós, ilk toplantıyı, önerilen toplanma yeri civarında kuşkulu kişileri saptaması yüzünden değerlendiremedi. İkinci bir toplantı 15 Ekim'den öncesi için, Macaristan Tuna Limanları Müdürü Felix Bornemisza'nın ofisinde planlandı. Yugoslav delegelerinin önemli haberleri olacağını umuyordu. Fakat binaya girdikten sonra Otto Skorzeny ve adamları ona saldırdı ve direncinin kırılması için hırpalandı. Miklós, Otto Skorzenyzeni'nin adamları tarafından silah zoru ile bağlandı ve bir halıya sarılarak havaalanına götürüldü. Uçakla Viyana'ya, oradan da Mauthausen toplama kampına götürüldü.
Horthy ateşkes ilan etmesi
Kral naibi Horthy, Macaristan'ın doğusundaki Sovyet birlikleriyle temas kuran güvendiği General Bela Miklós'un çabaları sonucunda, ülkesi için savaşın sonunu getirme girişiminde bulundu. Macar Hükûmeti'nin özerkliğini koruyarak savaştan çekilmenin yollarını araştırıyordu. Sovyetler Birliği seve seve bu sözü verdi. Fakat Almanlar Horthy'nin gizlice sürdürdüğü girişimlerin farkındadır ve onu etkisiz hale getirmek, hükûmetini düşürerek Alman yanlısı güçleri iktidara getirmek için Panzerfaust Harekâtı'nı planladılar. Ayrıca, Macaristan'ın kesin işgali de bu yolla planlanmış olmaktadır. Horthy Hükûmeti, Budapeşte'nin merkezinde Orta Çağ'dan kalma bir kalede iyi korunmaktadır. Horthy, Macaristan'ın Almanya'nın zorlamasıyla savaşa sokulduğunu ileri sürmektedir. Bir toplantıda şunları söylemiştir:
| “ | Bugün sağduyu sahibi herkes için apaçık ortadadır ki, Almanya bu savaşı kaybetti. Şimdi, ülkesinin geleceğinden sorumlu her hükûmet bu durumdan uygun sonuçlar çıkarmalıdır. Büyük devlet adamı Bismark'ın bir zamanlar dediği gibi, "Hiçbir ulus, kendini bir ittifakın sunağında kurban etmemelidir." Macaristan'ın onurunu eski müttefikine karşı da korumaya karar verdim. Her ne kadar bu müttefik, askeri yardım sözü vermişse de bugün için ulusumuzun en değerli varlığı olan bağımsızlığını ve özgürlüğünü elinden almaya yeltenmektedir. Alman İmparatorluğu'nun bir temsilcisine, eski düşmanımızla bir ateşkese varmak ve onlarla aramızdaki tüm düşmanlığı sona erdirmek üzere olduğumuzu bildirdim. | „ |
Horthy, 15 Ekim 1944 günü saat 14:00'da Sovyetler Birliği'yle radyodan ilan edilen bir ateşkes antlaşması imzaladı. Bunun üzerine Macar faşistlerin Ok Haç Partisi, Alman yardımıyla radyo istasyonunu işgal etti. Bir parti üyesi, Macar Genelkurmay Başkanı General Vörös'ün adını kullanarak bir karşı bildiri okudu. Budapeşte'de kalan iki Macar birliğinin komutanı ve yardımcısı tutuklandı ya da kayboldu. Askerler ise Demir Haç Partisi safına geçti.
Macar birliklerinin büyük bölümünün Alman ordusunun komutası altında olduğu düşünülürse, ileri hat birliklerine ateşkesle ilgili bir emir ulaşmadığı ortadadır. Dahası, böyle bir emrin hazırlanıp hazırlanmadığı da belli değildir.
Otto Skorzeny, emrindeki Alman birlikleri ve dört Tiger II tankla Budapeşte kalesinin Viyana kapısını tuttu. Horthy, üstün Alman kuvvetleri ve zırhlılarıyla çarpışmanın anlamsız olduğunu düşünerek kaledeki Muhafız kuvvetlerine direnilmemesi emri verdi. Bu emir Macar birliklerinden birine ulaşmadı ve bu birlik 30 dakika kadar Alman birlikleriyle çatışmada kaldı. Alman birlikleri bu süre içinde Budapeşte kalesinde kontrolü sağladılar. Bu çatışmalar sırasında 7 asker ölmüş, 26 kişi de yaralanmıştır.
Horthy'nin tutuklanması
Horthy, aynı günün (15 Ekim) ilerleyen saatlerinde Edmund Veesenmayer ve kurmayı tarafından gözaltına alındı. Gece Waffen-SS bürosunda tutuldu ve daha sonra kişisel eşyalarını toplamak için bürosuna döndü. Kendisinden, daktiloyla yazılmış bir ifadeyi imzalaması Başbakan Geza Lakatos tarafından istendi. Belgeyi imzalamasının, güvendiği bir arkadaşı tarafından istenmesi Horthy'yi şaşırttı. Fakat, Lakatos oğlunun yaşamının bıçak sırtında olduğunu ona anlattı. Horthy, dışarıda bekleyen Veesenmayer'e, Lakatos'un söylediklerinin doğru olup olmadığını sordu. Veesenmayer tehdidi tekrarladı ve Horthy, ülkenin kontrolünün bu darbeyle Alman destekli Demir Haç Partisi'ne geçmesine, kral naibinin de göstermelik onayını almak çabası olduğunu anladı. Horthy daha sonra teslimiyetini şöyle açıkladı, "Ne istifa ettim ne de Szalasy'yi başbakan atadım, sadece oğlumun hayatı için imzaladım."
Veesenmayer'in söz vermiş olmasına karşın Miklós, Alman toplama kampından savaşın sonunda, 8 Mayıs 1945 tarihinde çıkabildi. Daha sonra Horthy Almanya'ya götürüldü ve orada tutulduğu sürece 100 Waffen-SS askeri tarafından korundu. Amerikan 36. Piyade Tümeni Komutanı General Alexander Patch, 1 Mayıs 1945 tarihinde Horthy'yi tutulduğu kalede ziyaret etti ancak serbest bırakılmasını sağlamadı. Çünkü Macaristan savaşın sonlarında Almanya'yı savunmak için savaşmıştı ve Horthy savaş esiri sayılıyordu. Horthy yedi ay sonra 17 Aralık 1945 tarihinde serbest bırakıldı.
Ayrıca bakınız
Dipnotlar
- ^ Williamson, Mitch. . 8 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2009.
Kaynakça
İngilizce Wikipedia maddesinden yararlanılmıştır. Operation Panzerfaust
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Panzerfaust Harekati Almanca Unternehmen Eisenfaust Wehrmacht in II Dunya Savasi sonlarinda 15 16 Ekim 1944 te Macaristan i isgal icin giristigi bir harekattir Adolf Hitler Macaristan Kral Naibi Amiral Miklos Horthy nin Kizil Ordu birliklerinin ilerlemesi karsisinda ulkesinin teslim olmasi konusunda Sovyetler Birligi ile gizlice gorusmeler yaptigini ogrenince bu gidisata engel olmasi icin Waffen SS komando Binbasi Otto Skorzeny i gorevlendirdi Romanya zaten kisa bir sure once Sovyetler ile birlesmis ve Almanya ya savas ilan etmisti Hitler Macarlarin teslim olmasi durumunda guney kanadinin butunuyle korumasiz kalacagindan halen Sovyet ilerlemesine karsi Balkanlar da carpismakta olan bir milyon askerinin durumunun da tehlikeye gireceginden endise etmektedir Eisenfaust Harekati sirasinda Budapeste 16 Ekim 1944 Hitler in Waffen SS i gorevlendirmesiHorthy nin oglu Miklos Horthy bu arada Sovyet temsilcilerle gorusuyordu Alman Gizli Servisi Maresal Tito nun elcilerinin kendisiyle gorusmek istedigi konusunda Miklos a dolayli yoldan bir haber ulastirdi Miklos ilk toplantiyi onerilen toplanma yeri civarinda kuskulu kisileri saptamasi yuzunden degerlendiremedi Ikinci bir toplanti 15 Ekim den oncesi icin Macaristan Tuna Limanlari Muduru Felix Bornemisza nin ofisinde planlandi Yugoslav delegelerinin onemli haberleri olacagini umuyordu Fakat binaya girdikten sonra Otto Skorzeny ve adamlari ona saldirdi ve direncinin kirilmasi icin hirpalandi Miklos Otto Skorzenyzeni nin adamlari tarafindan silah zoru ile baglandi ve bir haliya sarilarak havaalanina goturuldu Ucakla Viyana ya oradan da Mauthausen toplama kampina goturuldu Horthy ateskes ilan etmesiKral naibi Horthy Macaristan in dogusundaki Sovyet birlikleriyle temas kuran guvendigi General Bela Miklos un cabalari sonucunda ulkesi icin savasin sonunu getirme girisiminde bulundu Macar Hukumeti nin ozerkligini koruyarak savastan cekilmenin yollarini arastiriyordu Sovyetler Birligi seve seve bu sozu verdi Fakat Almanlar Horthy nin gizlice surdurdugu girisimlerin farkindadir ve onu etkisiz hale getirmek hukumetini dusurerek Alman yanlisi gucleri iktidara getirmek icin Panzerfaust Harekati ni planladilar Ayrica Macaristan in kesin isgali de bu yolla planlanmis olmaktadir Horthy Hukumeti Budapeste nin merkezinde Orta Cag dan kalma bir kalede iyi korunmaktadir Horthy Macaristan in Almanya nin zorlamasiyla savasa sokuldugunu ileri surmektedir Bir toplantida sunlari soylemistir Bugun sagduyu sahibi herkes icin apacik ortadadir ki Almanya bu savasi kaybetti Simdi ulkesinin geleceginden sorumlu her hukumet bu durumdan uygun sonuclar cikarmalidir Buyuk devlet adami Bismark in bir zamanlar dedigi gibi Hicbir ulus kendini bir ittifakin sunaginda kurban etmemelidir Macaristan in onurunu eski muttefikine karsi da korumaya karar verdim Her ne kadar bu muttefik askeri yardim sozu vermisse de bugun icin ulusumuzun en degerli varligi olan bagimsizligini ve ozgurlugunu elinden almaya yeltenmektedir Alman Imparatorlugu nun bir temsilcisine eski dusmanimizla bir ateskese varmak ve onlarla aramizdaki tum dusmanligi sona erdirmek uzere oldugumuzu bildirdim Horthy 15 Ekim 1944 gunu saat 14 00 da Sovyetler Birligi yle radyodan ilan edilen bir ateskes antlasmasi imzaladi Bunun uzerine Macar fasistlerin Ok Hac Partisi Alman yardimiyla radyo istasyonunu isgal etti Bir parti uyesi Macar Genelkurmay Baskani General Voros un adini kullanarak bir karsi bildiri okudu Budapeste de kalan iki Macar birliginin komutani ve yardimcisi tutuklandi ya da kayboldu Askerler ise Demir Hac Partisi safina gecti Macar birliklerinin buyuk bolumunun Alman ordusunun komutasi altinda oldugu dusunulurse ileri hat birliklerine ateskesle ilgili bir emir ulasmadigi ortadadir Dahasi boyle bir emrin hazirlanip hazirlanmadigi da belli degildir Otto Skorzeny emrindeki Alman birlikleri ve dort Tiger II tankla Budapeste kalesinin Viyana kapisini tuttu Horthy ustun Alman kuvvetleri ve zirhlilariyla carpismanin anlamsiz oldugunu dusunerek kaledeki Muhafiz kuvvetlerine direnilmemesi emri verdi Bu emir Macar birliklerinden birine ulasmadi ve bu birlik 30 dakika kadar Alman birlikleriyle catismada kaldi Alman birlikleri bu sure icinde Budapeste kalesinde kontrolu sagladilar Bu catismalar sirasinda 7 asker olmus 26 kisi de yaralanmistir Horthy nin tutuklanmasiHorthy ayni gunun 15 Ekim ilerleyen saatlerinde Edmund Veesenmayer ve kurmayi tarafindan gozaltina alindi Gece Waffen SS burosunda tutuldu ve daha sonra kisisel esyalarini toplamak icin burosuna dondu Kendisinden daktiloyla yazilmis bir ifadeyi imzalamasi Basbakan Geza Lakatos tarafindan istendi Belgeyi imzalamasinin guvendigi bir arkadasi tarafindan istenmesi Horthy yi sasirtti Fakat Lakatos oglunun yasaminin bicak sirtinda oldugunu ona anlatti Horthy disarida bekleyen Veesenmayer e Lakatos un soylediklerinin dogru olup olmadigini sordu Veesenmayer tehdidi tekrarladi ve Horthy ulkenin kontrolunun bu darbeyle Alman destekli Demir Hac Partisi ne gecmesine kral naibinin de gostermelik onayini almak cabasi oldugunu anladi Horthy daha sonra teslimiyetini soyle acikladi Ne istifa ettim ne de Szalasy yi basbakan atadim sadece oglumun hayati icin imzaladim Veesenmayer in soz vermis olmasina karsin Miklos Alman toplama kampindan savasin sonunda 8 Mayis 1945 tarihinde cikabildi Daha sonra Horthy Almanya ya goturuldu ve orada tutuldugu surece 100 Waffen SS askeri tarafindan korundu Amerikan 36 Piyade Tumeni Komutani General Alexander Patch 1 Mayis 1945 tarihinde Horthy yi tutuldugu kalede ziyaret etti ancak serbest birakilmasini saglamadi Cunku Macaristan savasin sonlarinda Almanya yi savunmak icin savasmisti ve Horthy savas esiri sayiliyordu Horthy yedi ay sonra 17 Aralik 1945 tarihinde serbest birakildi Ayrica bakinizMargarethe Operasyonu Macaristan Ulusal Ayaklanmasi Ulusal Birlik Hukumeti Macaristan Dipnotlar Williamson Mitch 8 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Nisan 2009 KaynakcaIngilizce Wikipedia maddesinden yararlanilmistir Operation Panzerfaust