Macaristan Ulusal Ayaklanması, Macaristan'ı işgal eden Nazi Almanyası'nı ülkeden kovmak ve onların hükûmete atadığı Ok Haç Partisi rejimi devirerek demokratik Macaristan'ı kurmaktır.
Macaristan Ulusal Ayaklanması | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
II. Dünya Savaşı | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
![]() | ![]() ![]() | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
![]() ![]() ![]() ![]() | ![]() ![]() |
Arka planı
İlk Alman karşıtı gösteri 1941 yılının sonbaharında Macaristan'da gerçekleşti. Daha sonra 1942 Mart tarihinde, 1848-1849 yılları arasında gerçekleşen bağımsızlık ayaklanmasının yıl dönümünde 8.000 kişilik bir kalabalık Budapeşte'de ki Sándor Petőfi anıtının önünde "bağımsız demokratik Macaristan" talebiyle toplandı. Bu sıralarda Macaristan Komünist Partisi, yeraltında gazete ve broşür basmaya başladı. Bu faaliyetleri engellemek için Macar hükûmeti, 500 komünist eylemciyi idam etti. Aynı zamanda partinin liderleri olan Ferenc Rуzsa ve Zуtan Schцnherz idam edildi.
Macaristan Komünist Partisi tek değildi. Yanında Macaristan Sosyal Demokrasi Partisi ve milliyetçi Smallholders Partisi de vardı. Bu üç parti 1943 yılında Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında ortak bildiriye imza attılar. Bildiride ülkenin II. Dünya Savaşı'ndan çıkarılması ön görülüyordu.
Macar hükûmeti, İngiliz ve Amerikalılar ile gizli görüşmeler başlattı. Bunun sebebi hem Macar Ordusunun yok olması ve savaşı Müttefik Devletlerin kazanmaya başlamasıdır. Ancak kısa zaman içerisinde bu görüşme anlaşıldı ve Hitler Macaristan'ı işgal etme kararı aldı. Mart 1944'te Macaristan işgal edildi. Macar kralı Horthy tutuklanıp ev hapsine atıldı. Devletin başına koyu bir Nazi hükûmeti kuruldu. Ancak Macar halkı bu işgalden memnun değildi
Ayaklanma
O dönemlerde Gestapo, muhalif partilerin liderlerini ya tutuklamış ya da öldürmüştü. Liderlerinden yoksun olan muhalif partiler Macaristan Komünist Parti'nin öncülüğünde işgalden 2 ay sonra (Mayıs 1944) Macar Cephesi'ni (Magyar Homlokzat) kurdu. Kurulan cephe yapmış oldukları çağırıda; işgalci Alman Ordusu'nu ülkeden kovmak ve savaştan sonra yeni bir demokratik Macaristan oluşturulmasıdır.
Macar Cephesi, nihai olarak ülkeyi kurtarmak amacıyla harekete geçme kararı aldı. Yapılacak ayaklanma sırasında ülke topraklarına gelen Kızıl Ordu ile birlikte ülkeyi kurtarılacaktı. Kasım ayında başlayan ayaklanma başarıya ulaşamadı. Çatışmalar daha sonra Alman askeri tesislere karşı saldırı şeklini aldı. Ayaklanma sonrası hem Macar hükûmeti hem de Almanlar partizanlara karşı intikam başlattı. Ulusal Hesaplaşma Ofisi (Nemzeti Számonkérő Szék) yargılama işlemlerini yaptı. Ayaklanmanın askeri liderleri Korgeneral Janos Kiss ve Albay Jeno Nagy idam edildi. Ayaklanmaya katılan William Tartsay, Bajcsy-Zsilinszky gibi askerlerde idam edilenlerin arasındadır. Paul Almasy, Szálasi, Révay Kalman ve Nicholas Makay hapis cezasına çaptırıldı.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
Múlt-kor történelmi portál23 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Múlt-kor történelmi portál23 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Macaristan Ulusal Ayaklanmasi Macaristan i isgal eden Nazi Almanyasi ni ulkeden kovmak ve onlarin hukumete atadigi Ok Hac Partisi rejimi devirerek demokratik Macaristan i kurmaktir Macaristan Ulusal AyaklanmasiII Dunya SavasiTarihKasim 1944BolgeMacaristanSebepAlmanlar in Macaristan i isgal etmesiSonucAlman ve is birlikci hukumet zaferiTaraflarDireniscilerNazi Almanyasi Macaristan KralligiKomutanlar ve liderlerJanos Kiss Jeno NagyOtto Skorzeny Ok Hac PartisiArka planiIlk Alman karsiti gosteri 1941 yilinin sonbaharinda Macaristan da gerceklesti Daha sonra 1942 Mart tarihinde 1848 1849 yillari arasinda gerceklesen bagimsizlik ayaklanmasinin yil donumunde 8 000 kisilik bir kalabalik Budapeste de ki Sandor Petofi anitinin onunde bagimsiz demokratik Macaristan talebiyle toplandi Bu siralarda Macaristan Komunist Partisi yeraltinda gazete ve brosur basmaya basladi Bu faaliyetleri engellemek icin Macar hukumeti 500 komunist eylemciyi idam etti Ayni zamanda partinin liderleri olan Ferenc Ruzsa ve Zutan Schcnherz idam edildi Macaristan Komunist Partisi tek degildi Yaninda Macaristan Sosyal Demokrasi Partisi ve milliyetci Smallholders Partisi de vardi Bu uc parti 1943 yilinda Temmuz Agustos ve Eylul aylarinda ortak bildiriye imza attilar Bildiride ulkenin II Dunya Savasi ndan cikarilmasi on goruluyordu Macar hukumeti Ingiliz ve Amerikalilar ile gizli gorusmeler baslatti Bunun sebebi hem Macar Ordusunun yok olmasi ve savasi Muttefik Devletlerin kazanmaya baslamasidir Ancak kisa zaman icerisinde bu gorusme anlasildi ve Hitler Macaristan i isgal etme karari aldi Mart 1944 te Macaristan isgal edildi Macar krali Horthy tutuklanip ev hapsine atildi Devletin basina koyu bir Nazi hukumeti kuruldu Ancak Macar halki bu isgalden memnun degildiAyaklanmaO donemlerde Gestapo muhalif partilerin liderlerini ya tutuklamis ya da oldurmustu Liderlerinden yoksun olan muhalif partiler Macaristan Komunist Parti nin onculugunde isgalden 2 ay sonra Mayis 1944 Macar Cephesi ni Magyar Homlokzat kurdu Kurulan cephe yapmis olduklari cagirida isgalci Alman Ordusu nu ulkeden kovmak ve savastan sonra yeni bir demokratik Macaristan olusturulmasidir Macar Cephesi nihai olarak ulkeyi kurtarmak amaciyla harekete gecme karari aldi Yapilacak ayaklanma sirasinda ulke topraklarina gelen Kizil Ordu ile birlikte ulkeyi kurtarilacakti Kasim ayinda baslayan ayaklanma basariya ulasamadi Catismalar daha sonra Alman askeri tesislere karsi saldiri seklini aldi Ayaklanma sonrasi hem Macar hukumeti hem de Almanlar partizanlara karsi intikam baslatti Ulusal Hesaplasma Ofisi Nemzeti Szamonkero Szek yargilama islemlerini yapti Ayaklanmanin askeri liderleri Korgeneral Janos Kiss ve Albay Jeno Nagy idam edildi Ayaklanmaya katilan William Tartsay Bajcsy Zsilinszky gibi askerlerde idam edilenlerin arasindadir Paul Almasy Szalasi Revay Kalman ve Nicholas Makay hapis cezasina captirildi Ayrica bakinizMargarethe Operasyonu Panzerfaust Harekati Ulusal Birlik Hukumeti Macaristan Dis baglantilarMult kor tortenelmi portal23 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Mult kor tortenelmi portal23 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde