Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Paradigma değişimi, herhangi bir alanda yerleşik tüm kurallar ve uygulamaların, içinde bulunulan çağa uygun kavrayış, bakış açıları ve anlayışlarla kökten bir değişime uğraması durumudur. Yaşanılan bu kökten değişim sonrası, yeni bir anlayış ve kavrayış biçimi olan farklı bir paradigma doğar.
Geçiş süreci
Paradigma değişimleri zorlu bazı süreçlerin sonucudur, zira bir paradigma, uzun süren deneyimler ve başarısı kanıtlanmış süreçleri içerisinde barındırabilir. Ancak bu durum, söz konusu paradigmanın her zaman başarılı olacağı anlamına gelmemektedir. Yeni bir paradigma eskisini geçersiz kılacak şekilde tüm kalıpları yıkarak kendi kurallarını koyduğunda artık eskisi için başarılı olabilecek bir zemin kalmaz.
Bilimsel Devrimlerin Yapısı
Thomas Kuhn, Bilimsel Devrimlerin Yapısı isimli eserinde paradigma ve paradigma değişimi kavramlarına yer verir. Ona göre paradigma değişimi bunalım adını verdiği bilimsel krizlerden doğmaktadır. "Paradigma, egemen olduğu “olağan bilim” dönemi boyunca araştırmayı yönetir ve bilim insanları topluluğunun yöntemlerini, araştırma alanlarını ve çözüm ölçütlerini biçimlendirir. Ancak sorun çözme aracılığıyla verili paradigmanın saflaştırılması, keskinleştirilmesi ve geliştirilmesi sırasında karşılaşılan “aykırılık”ların (“anomali” lerin) gitgide birikmesi bilim insanları topluluğunu ister istemez “olağandışı bilim” evresine, “bunalım” durumuna sürükler. Olağandışı bilim döneminde egemen paradigmanın ve rakiplerinin temel ilkeleri tartışmaya açılarak, sorun çözme işlemi yeni bir paradigma egemenliğini kurana dek askıya alınır. Eğer olağandışı bilim evresinde yürütülen bu tartışma bilimsel topluluk tarafından kabul edilen yeni bir paradigma ortaya koyarsa, bu yeni paradigma yeni bir olağan bilim dönemine yol açacağından ötürü bilimsel bir devrim gerçekleşmiş olur." İşte bu bilimsel devrimlerde paradigma değişimini gerekli hale getirir.
Paradigma değişimine örnekler
Swiss
Paradigma değişimi için verilen klasik örneklerden birisi Swiss firmasıdır. Dünya saat pazarının en büyüğünü tek başına elinde tutan bu firma dijital saati kendisi dünyaya tanıtmasına rağmen çalışırken tıklama sesi duyulmayan bu saatleri barındıran yeni paradigmayı kavrayamadığından veya klasik deyimle paradigma felcine (paradigm paralysis) yakalandığından 1-2 sene içerisinde eski pazar payının tümüne yakınını Japon elektronik saat firmalarına kaptırmıştır.
IBM
Paradigma felcine ait diğer bir örnek IBM firmasıdır. Raflarından indirdiği ucuz ve standart (Off-shelf) ürünlerle son kullanıcılar için ilk bilgisayarı oluşturan IBM, donanım ve yazılım alanında eski paradigmasında takıldığı için yeni paradigmalarla ortaya çıkan bazı firmalar, örneğin bilgisayar donanımı satışında Dell ve yazılımda (işletim sistemi ekseninde) Microsoft kendi ürettikleri paradigmalarla bilgisayar geliştirici bu firmayı geride bırakmışlardır.
Dipnotlar
Kaynakça
- ^ Thomas Kuhn, Bilimsel Devrimlerin Yapısı, Çev. Nilüfer Kuyaş, 1982, S. 79.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Paradigma degisimi herhangi bir alanda yerlesik tum kurallar ve uygulamalarin icinde bulunulan caga uygun kavrayis bakis acilari ve anlayislarla kokten bir degisime ugramasi durumudur Yasanilan bu kokten degisim sonrasi yeni bir anlayis ve kavrayis bicimi olan farkli bir paradigma dogar Gecis sureciParadigma degisimleri zorlu bazi sureclerin sonucudur zira bir paradigma uzun suren deneyimler ve basarisi kanitlanmis surecleri icerisinde barindirabilir Ancak bu durum soz konusu paradigmanin her zaman basarili olacagi anlamina gelmemektedir Yeni bir paradigma eskisini gecersiz kilacak sekilde tum kaliplari yikarak kendi kurallarini koydugunda artik eskisi icin basarili olabilecek bir zemin kalmaz Bilimsel Devrimlerin YapisiThomas Kuhn Bilimsel Devrimlerin Yapisi isimli eserinde paradigma ve paradigma degisimi kavramlarina yer verir Ona gore paradigma degisimi bunalim adini verdigi bilimsel krizlerden dogmaktadir Paradigma egemen oldugu olagan bilim donemi boyunca arastirmayi yonetir ve bilim insanlari toplulugunun yontemlerini arastirma alanlarini ve cozum olcutlerini bicimlendirir Ancak sorun cozme araciligiyla verili paradigmanin saflastirilmasi keskinlestirilmesi ve gelistirilmesi sirasinda karsilasilan aykirilik larin anomali lerin gitgide birikmesi bilim insanlari toplulugunu ister istemez olagandisi bilim evresine bunalim durumuna surukler Olagandisi bilim doneminde egemen paradigmanin ve rakiplerinin temel ilkeleri tartismaya acilarak sorun cozme islemi yeni bir paradigma egemenligini kurana dek askiya alinir Eger olagandisi bilim evresinde yurutulen bu tartisma bilimsel topluluk tarafindan kabul edilen yeni bir paradigma ortaya koyarsa bu yeni paradigma yeni bir olagan bilim donemine yol acacagindan oturu bilimsel bir devrim gerceklesmis olur Iste bu bilimsel devrimlerde paradigma degisimini gerekli hale getirir Paradigma degisimine orneklerSwiss Paradigma degisimi icin verilen klasik orneklerden birisi Swiss firmasidir Dunya saat pazarinin en buyugunu tek basina elinde tutan bu firma dijital saati kendisi dunyaya tanitmasina ragmen calisirken tiklama sesi duyulmayan bu saatleri barindiran yeni paradigmayi kavrayamadigindan veya klasik deyimle paradigma felcine paradigm paralysis yakalandigindan 1 2 sene icerisinde eski pazar payinin tumune yakinini Japon elektronik saat firmalarina kaptirmistir IBM Paradigma felcine ait diger bir ornek IBM firmasidir Raflarindan indirdigi ucuz ve standart Off shelf urunlerle son kullanicilar icin ilk bilgisayari olusturan IBM donanim ve yazilim alaninda eski paradigmasinda takildigi icin yeni paradigmalarla ortaya cikan bazi firmalar ornegin bilgisayar donanimi satisinda Dell ve yazilimda isletim sistemi ekseninde Microsoft kendi urettikleri paradigmalarla bilgisayar gelistirici bu firmayi geride birakmislardir DipnotlarKaynakca Thomas Kuhn Bilimsel Devrimlerin Yapisi Cev Nilufer Kuyas 1982 S 79