Partisiz demokrasi genel ve periyodik seçimlerin siyasi partilere gerek duymadan yapılmasını sağlayan bir temsili hükûmet veya kuruluş sistemidir. Bazen başkalarının kararlarına zarar vermemek veya tartışmalı bir atmosfer yaratmamak için seçim toplantıları ve hatta adaylar hakkında konuşmak bile zararlı olabilir.
Birçok ülkede, partili seçimlerde başbakan ve parlamento seçilmiş olsa bile, devlet başkanı partili değildir. Bu tür devlet başkanlarının partili siyaset konusunda tarafsız kalmaları beklenir. Bazı parlamento veya yarı başkanlık ülkelerinde, bazı başkanlar partili değildir veya partiler arası destek alırlar.
Partili olmayan sistemler de jure olabilir, bu da siyasi partilerin hükûmetin belirli düzeylerinde seçimlere katılmasının tamamen yasaklandığı veya yasal olarak engellendiği veya böyle bir yasa yoksa ve henüz siyasi parti yoksa fiilen engellendiği anlamına gelir. Ulusal düzeyde, fiili olarak partili olmayan sistemler çoğunlukla Niue, Tuvalu ve Palau'daki gibi çok küçük nüfusları temsil eder. Umman ve Kuveyt dahil olmak üzere birçok Basra Körfezi ülkesi de jure tarafsızdır. Bu ülkelerdeki yasama meclisleri, yürütme organı tarafından önerilen yasalar hakkında yorum yapabildikleri, ancak yasaları kendi başlarına oluşturamadıkları için genellikle yalnızca danışmanlık kapasitesine sahiptir. Partili olmayan ulusal hükûmetler bazen tek partili devletlere benzer, ancak ikinci türdeki hükûmetler, tüm yetkililerin üyesi olması gereken tek bir siyasi partiyi açıkça tanır.
Siyasi partiler üzerinde yasal kısıtlamalar olmadıkça, partili olmayan hükûmetlerdeki hizipler siyasi partilere dönüşebilir. Amerika Birleşik Devletleri başlangıçta siyasi partileri onaylamadı, ancak bunlar bağımsızlıktan kısa süre sonra gelişti.
Diğer siyasi sistemlerle karşılaştırma
Partili olmayan bir sistem, tek partili bir sistemdeki yönetim hizbinin, üyeliğin üye olmayanlar için mevcut olmayan faydalar sağlayabileceği bir taraf olarak kendisini tanımlaması bakımından tek partili bir sistemden farklıdır. Tek partili bir hükûmet genellikle hükûmet yetkililerinin partiye üye olmalarını gerektirir, hükûmetin kilit bir kurumu olarak karmaşık bir parti hiyerarşisine sahiptir, vatandaşları partizan bir ideolojiyi kabul etmeye zorlar ve diğer tüm partileri yasadışı ilan ederek hükûmet üzerindeki kontrolünü güçlendirebilir. Partili olmayan bir hükûmetin üyeleri birçok farklı ideolojiyi temsil edebilir. Parlamento Üyeleri parti adayı olarak seçilmese de Çin veya Küba gibi çeşitli komünist uluslar tek partili ülkelerdir.
Doğrudan demokrasinin partizan olmadığı düşünülebilir, çünkü vatandaşlar temsilcileri seçmek yerine yasaları kendileri seçer. Ancak, gruplara üye olmayanların sahip olmadığı haklar veya ayrıcalıklar verilirse, doğrudan demokrasi partizan olabilir.
Modern örnekler
Ulusal hükûmetler
Çok az sayıda ulusal hükûmet tamamen tarafsızdır, ancak ulusal düzeydeki partili olmayan siyasi sistemler, özellikle küçük nüfusa sahip ülkelerde görülebilir. Birçok ulusal hükûmetin, yasama organları partili olsa bile partili olmayan ofisleri vardır. Anayasal monarşilerin devlet başkanı olarak partili olmayan hükümdarlar vardır. Parlamenter cumhuriyetler genellikle partili olmayan, figür başı başkanlara sahiptir.
Partili olmayan hükûmetler, küçük nüfusa sahip ülkelerde çok daha muhtemeldir. Örneğin Nauru'nun siyasi partisi yoktur; Parlamentosu, bireylerin ittifakları aracılığıyla iktidar koalisyonları ve muhalefet blokları oluşturan tamamen bağımsız parlamento üyelerinden veya milletvekillerinden oluşur.
Niue'de, partiler hiçbir zaman önemli bir rol oynamadı. Şu anda hiçbir siyasi parti yok ve bu nedenle seçim adayları bağımsız olarak yarışıyor. Bugüne kadar var olan tek parti olan 2003 yılında dağıldı.
Siyasi partilerin bulunmadığı Tuvalu'da milletvekillerinin ada seçmenleriyle yakın ilişkileri var ve kabinede ada temsilini dengelemeye yönelik çaba gösteriliyor.
Partili olmayan diğer ada ülkeleri Pitcairn, Mikronezya ve Palau'dur. Bu ulusların küçük, oldukça dağınık bir nüfusu vardır.
Siyaset ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Kaynakça
- Ware, Alan. Vatandaşlar, Partiler ve Devlet. Princeton: Princeton University Press, 1987.
- ^ "Republic of Nauru country brief" 6 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Australian Department of Foreign Affairs and Trade
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Partisiz demokrasi genel ve periyodik secimlerin siyasi partilere gerek duymadan yapilmasini saglayan bir temsili hukumet veya kurulus sistemidir Bazen baskalarinin kararlarina zarar vermemek veya tartismali bir atmosfer yaratmamak icin secim toplantilari ve hatta adaylar hakkinda konusmak bile zararli olabilir Bircok ulkede partili secimlerde basbakan ve parlamento secilmis olsa bile devlet baskani partili degildir Bu tur devlet baskanlarinin partili siyaset konusunda tarafsiz kalmalari beklenir Bazi parlamento veya yari baskanlik ulkelerinde bazi baskanlar partili degildir veya partiler arasi destek alirlar Partili olmayan sistemler de jure olabilir bu da siyasi partilerin hukumetin belirli duzeylerinde secimlere katilmasinin tamamen yasaklandigi veya yasal olarak engellendigi veya boyle bir yasa yoksa ve henuz siyasi parti yoksa fiilen engellendigi anlamina gelir Ulusal duzeyde fiili olarak partili olmayan sistemler cogunlukla Niue Tuvalu ve Palau daki gibi cok kucuk nufuslari temsil eder Umman ve Kuveyt dahil olmak uzere bircok Basra Korfezi ulkesi de jure tarafsizdir Bu ulkelerdeki yasama meclisleri yurutme organi tarafindan onerilen yasalar hakkinda yorum yapabildikleri ancak yasalari kendi baslarina olusturamadiklari icin genellikle yalnizca danismanlik kapasitesine sahiptir Partili olmayan ulusal hukumetler bazen tek partili devletlere benzer ancak ikinci turdeki hukumetler tum yetkililerin uyesi olmasi gereken tek bir siyasi partiyi acikca tanir Siyasi partiler uzerinde yasal kisitlamalar olmadikca partili olmayan hukumetlerdeki hizipler siyasi partilere donusebilir Amerika Birlesik Devletleri baslangicta siyasi partileri onaylamadi ancak bunlar bagimsizliktan kisa sure sonra gelisti Diger siyasi sistemlerle karsilastirmaPartili olmayan bir sistem tek partili bir sistemdeki yonetim hizbinin uyeligin uye olmayanlar icin mevcut olmayan faydalar saglayabilecegi bir taraf olarak kendisini tanimlamasi bakimindan tek partili bir sistemden farklidir Tek partili bir hukumet genellikle hukumet yetkililerinin partiye uye olmalarini gerektirir hukumetin kilit bir kurumu olarak karmasik bir parti hiyerarsisine sahiptir vatandaslari partizan bir ideolojiyi kabul etmeye zorlar ve diger tum partileri yasadisi ilan ederek hukumet uzerindeki kontrolunu guclendirebilir Partili olmayan bir hukumetin uyeleri bircok farkli ideolojiyi temsil edebilir Parlamento Uyeleri parti adayi olarak secilmese de Cin veya Kuba gibi cesitli komunist uluslar tek partili ulkelerdir Dogrudan demokrasinin partizan olmadigi dusunulebilir cunku vatandaslar temsilcileri secmek yerine yasalari kendileri secer Ancak gruplara uye olmayanlarin sahip olmadigi haklar veya ayricaliklar verilirse dogrudan demokrasi partizan olabilir Modern orneklerUlusal hukumetler Cok az sayida ulusal hukumet tamamen tarafsizdir ancak ulusal duzeydeki partili olmayan siyasi sistemler ozellikle kucuk nufusa sahip ulkelerde gorulebilir Bircok ulusal hukumetin yasama organlari partili olsa bile partili olmayan ofisleri vardir Anayasal monarsilerin devlet baskani olarak partili olmayan hukumdarlar vardir Parlamenter cumhuriyetler genellikle partili olmayan figur basi baskanlara sahiptir Partili olmayan hukumetler kucuk nufusa sahip ulkelerde cok daha muhtemeldir Ornegin Nauru nun siyasi partisi yoktur Parlamentosu bireylerin ittifaklari araciligiyla iktidar koalisyonlari ve muhalefet bloklari olusturan tamamen bagimsiz parlamento uyelerinden veya milletvekillerinden olusur Niue de partiler hicbir zaman onemli bir rol oynamadi Su anda hicbir siyasi parti yok ve bu nedenle secim adaylari bagimsiz olarak yarisiyor Bugune kadar var olan tek parti olan 2003 yilinda dagildi Siyasi partilerin bulunmadigi Tuvalu da milletvekillerinin ada secmenleriyle yakin iliskileri var ve kabinede ada temsilini dengelemeye yonelik caba gosteriliyor Partili olmayan diger ada ulkeleri Pitcairn Mikronezya ve Palau dur Bu uluslarin kucuk oldukca daginik bir nufusu vardir Siyaset ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz KaynakcaWare Alan Vatandaslar Partiler ve Devlet Princeton Princeton University Press 1987 Republic of Nauru country brief 6 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Australian Department of Foreign Affairs and Trade