Parıltılı Gözler 1967 ABD yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Reflections in a Golden Eye olan film Türkiye'de 15 Nisan 1969 tarihinde sinemalarda gösterime girmişti.
Reflections in a Golden Eye | |
"Parıltılı Gözler" (Reflections in a Golden Eye) filminin özgün sinema afişi | |
Yönetmen | John Huston |
---|---|
Yapımcı | John Huston |
Senarist | Carson McCullers (roman) |
Oyuncular | Elizabeth Taylor Marlon Brando Julie Harris |
Müzik | |
Görüntü yönetmeni | |
Kurgu | |
Stüdyo | |
Dağıtıcı | |
Cinsi | Sinema filmi |
Türü | Dram |
Renk | Renkli (Technicolor) |
Yapım yılı | 1967 |
Çıkış tarih(ler)i | 11 Ekim 1967, ABD İlk gösterim 15 Nisan 1969, İstanbul (Saray Sineması) |
Süre | 108 dakika |
Ülke | ABD |
Dil | İngilizce |
Bütçe | $4,500,000 |
Diğer adları | Parıltılı Gözler (Türkiye) Reflets dans un oeil d'or (Fransa) Reflejos de un ojo dorado (İspanya) Riflessi in un occhio d'oro (İtalya) Spiegelbild im goldenen Auge(Almanya) |
Amerikalı yazar Carson McCullers'ın 1941 yılında yazdığı aynı adlı romanından senaryosunu 'in yazdığı filmi John Huston yönetmiş, önemli rollerinde Elizabeth Taylor, Marlon Brando, ve Julie Harris oynamışlardır. Görüntü yönetmenliğini 'nin yaptığı filmin müzikleri 'ye aittir. Film bir askeri üste geçen cinsellik, ihanetin tuhaf ve kasvetli öyküsünü anlatır.
Carson McCullers'ın 1941'de kitap olarak yayımladığı kısa romanı, üç kez de Türkçeye çevrildi. Her üçünün de adı Altın Gözde Yansımalar'dı. Roman Türkiye'de ilk kez 1991 yılında Telos Yayınları'ndan Nur Nirven ve İsmail Hakkı Yılmaz'ın Türkçe çevirisiyle çıktı. Aynı yıl romanı bir kez de Cem Yayınları, Nihal Yeğinobalı'nın Türkçesiyle yayımladı. Roman 1993 yılında Mehmet H. Doğan'in Türkçe çevirisiyle Can Yayınları tarafından bir kez daha yayımlandı. () ()
Özet
Öykü 1948 yılında ABD'de bir askeri üste 6 ana karakter etrafında gelişir. İktidarsız ve gizli eşcinsel olan Binbaşı Weldon Penderton (Marlon Brando) güzel, dişilik dolu ama henüz olgunlaşmamış karısı Leonora (Elizabeth Taylor)'yı tatmin edememektedir. Şımarık ve seks düşkünü (nemfoman) bir kadın olan Leonora, masasının çekmecesinde çıplak erkek resimleri saklayan, gizli eşcinselliğini bastırmak için pek de beceremediği erkeksi sporlara aşırı düşkünlük gösteren kocasını her fırsatta aşağılamaya ve küçük düşürmeye bayılır. Bu arada kocasını yakın dostları ve lojman komşuları olan Yarbay Morris Langdon ()'la aldatır. Yarbayın karısı Alison Langdon (Julie Harris) ise bebekleri öldükten sonra bunalıma girerek meme uçlarını bahçe makası ile budamış sinir hastası bir kadındır ve evlerinde kalan kadınsı tavırları olan (efemine) uzak doğulu bir erkek hizmetkarla kendini avutur. Altıncı karakter ise binbaşının hayranlık duyduğu esmer yakışıklı bir er olan L.G. Williams (Robert Forster)'tır, Williams, kadın iç çamaşırlarına düşkün bir fetişist ve . Geceleri gizlice Leonora'yı gözetler, bazen de çırılçıplak at biner. Er Williams'ın kendisini değil de karısı Leonora'yı seçmesi binbaşıyı çılgına çevirir. Filmde ruhsal açıdan acı çeken bu insanların takıntıları, karanlık arzuları ve bastırılmış duyguları iç karartıcı, kasvetli bir atmosfer içinde anlatılır.
Oyuncu kadrosu
Aktör/Aktris | Rolü |
---|---|
Elizabeth Taylor | Leonora Penderton |
Marlon Brando | Binbaşı Weldon Penderton |
Yarbay Morris Langdon | |
Julie Harris | Alison Langdon |
Anacleto (Uzakdoğu'lu hizmetkar) | |
Robert Forster | Er L. G. Williams |
Ahırlardan sorumlu çavuş | |
Yüzbaşı Murray Weincheck | |
Susie | |
Çavuş | |
Er | |
Akordeoncu | |
General Sugar | |
Asker | |
Harvey Keitel | Asker |
Er | |
Dr. Burgess | |
Garden Partideki teğmen |
Film hakkında notlar
- Filmi seyreden veya konusunu okuyan biri hemen filmin Tennessee Williams'ın bir eserinden uyarlandığını ileri sürebilir. Ancak filmin senaryosu Williams'tan oldukça etkilenmiş Amerikalı yazar Carson McCullers'ın (d.1917 - ö.1967) 1942'de yazdığı aynı adlı romanından uyarlanmıştır. John Huston senaryoyu da Carson McCullers'ın yazmasını çok istemiş, ama o sırada McCullers yazamıyacak kadar hastaymış.
- Filmin ilk kez gösterime sunulduğu kopyası bütünü ile altın rengi bir filtreden geçirilmişti (Filmin afişinde görülen renk tonunda). Tüm film altın renginde iken her sahnede sadece bir nesne kendi orijinal renginde verilmişti (Örneğin o sahnede gül varsa o kendi rengi olan kırmızıydı). Bu mizansen yarbayın evinde kalan hizmetkarın çizdiği altın tavus kuşunun gözünden yansıyan dünyanın görüntüsü referans alınarak ortaya çıkmıştı. Ancak bu filtreden geçirilmiş tek rengin seyircinin kafasını karıştıracağı düşünüldü ve kopyalar piyasa dan toplatılarak film bu kez normal renkleri ile tekrar gösterime verildi.
- Film özellikle Marlon Brando'nun olağanüstü oyunculuğu ile daha da değer kazanıyor. John Huston Brando'nun oynadığı uzun bir sahnenin tekrar çekilmesini istemiş. Bu tekrar çekimde Brando öncekinden çok farklı bir oyunculuk ortaya koyunca kurgu sırasında Huston hangi sahneyi filme koyacağı hususunda çok tereddütte kalmış.
- Marlon Brando üzerine yapılan bir belgeselde yönetmen Martin Scorsese 1976'da çektiği (Taxi Driver) adlı filminde Robert De Niro'nun ayna karşısına geçip kendi kendine söylediği "Bana mı diyorsun" repliğinin yer aldığı sahneyi Huston'un bu filminden esinlenerek oluşturduğunu söylemişti. "Parıltılı Gözler" filminde de Marlon Brando'nun ayna karşısında üniformasını kontrol ederken kendi kendine konuştuğu bir sahne yer alır.
- Filmin çekildiği tarihte henüz tanınmış bir oyuncu olmayan Harvey Keitel'ın filmde çok küçük bir rolü var. Askerlerden birini oynuyor.
Kaynakça
- ^ Rekin Teksoy'un Sinema Tarihi s.306.Türkçe isim için referans 1
- ^ Mitos ve Kuşku s.184.Türkçe isim için referans 2
- ^ "Milliyet Gazete Arşivi". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mart 2010.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 11 Eylül 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Şubat 2008.
Dış bağlantılar
- IMDb'de Reflections in a Golden Eye
- Roger Ebert'in eleştirisi 26 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Filmden bazı fotoğraflar 28 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pariltili Gozler 1967 ABD yapimi dramatik filmdir Ozgun adi Reflections in a Golden Eye olan film Turkiye de 15 Nisan 1969 tarihinde sinemalarda gosterime girmisti Pariltili GozlerReflections in a Golden Eye Pariltili Gozler Reflections in a Golden Eye filminin ozgun sinema afisiYonetmenJohn HustonYapimciJohn HustonSenaristCarson McCullers roman OyuncularElizabeth Taylor Marlon Brando Julie HarrisMuzikGoruntu yonetmeniKurguStudyoDagiticiCinsiSinema filmiTuruDramRenkRenkli Technicolor Yapim yili1967Cikis tarih ler i11 Ekim 1967 ABD Ilk gosterim 15 Nisan 1969 Istanbul Saray Sinemasi Sure108 dakikaUlkeABDDilIngilizceButce 4 500 000Diger adlariPariltili Gozler Turkiye Reflets dans un oeil d or Fransa Reflejos de un ojo dorado Ispanya Riflessi in un occhio d oro Italya Spiegelbild im goldenen Auge Almanya Amerikali yazar Carson McCullers in 1941 yilinda yazdigi ayni adli romanindan senaryosunu in yazdigi filmi John Huston yonetmis onemli rollerinde Elizabeth Taylor Marlon Brando ve Julie Harris oynamislardir Goruntu yonetmenligini nin yaptigi filmin muzikleri ye aittir Film bir askeri uste gecen cinsellik ihanetin tuhaf ve kasvetli oykusunu anlatir Carson McCullers in 1941 de kitap olarak yayimladigi kisa romani uc kez de Turkceye cevrildi Her ucunun de adi Altin Gozde Yansimalar di Roman Turkiye de ilk kez 1991 yilinda Telos Yayinlari ndan Nur Nirven ve Ismail Hakki Yilmaz in Turkce cevirisiyle cikti Ayni yil romani bir kez de Cem Yayinlari Nihal Yeginobali nin Turkcesiyle yayimladi Roman 1993 yilinda Mehmet H Dogan in Turkce cevirisiyle Can Yayinlari tarafindan bir kez daha yayimlandi ISBN 975 545 002 5 ISBN 975 510 517 4 OzetOyku 1948 yilinda ABD de bir askeri uste 6 ana karakter etrafinda gelisir Iktidarsiz ve gizli escinsel olan Binbasi Weldon Penderton Marlon Brando guzel disilik dolu ama henuz olgunlasmamis karisi Leonora Elizabeth Taylor yi tatmin edememektedir Simarik ve seks duskunu nemfoman bir kadin olan Leonora masasinin cekmecesinde ciplak erkek resimleri saklayan gizli escinselligini bastirmak icin pek de beceremedigi erkeksi sporlara asiri duskunluk gosteren kocasini her firsatta asagilamaya ve kucuk dusurmeye bayilir Bu arada kocasini yakin dostlari ve lojman komsulari olan Yarbay Morris Langdon la aldatir Yarbayin karisi Alison Langdon Julie Harris ise bebekleri oldukten sonra bunalima girerek meme uclarini bahce makasi ile budamis sinir hastasi bir kadindir ve evlerinde kalan kadinsi tavirlari olan efemine uzak dogulu bir erkek hizmetkarla kendini avutur Altinci karakter ise binbasinin hayranlik duydugu esmer yakisikli bir er olan L G Williams Robert Forster tir Williams kadin ic camasirlarina duskun bir fetisist ve Geceleri gizlice Leonora yi gozetler bazen de cirilciplak at biner Er Williams in kendisini degil de karisi Leonora yi secmesi binbasiyi cilgina cevirir Filmde ruhsal acidan aci ceken bu insanlarin takintilari karanlik arzulari ve bastirilmis duygulari ic karartici kasvetli bir atmosfer icinde anlatilir Oyuncu kadrosuElizabeth Taylor ve Marlon Brando filmin bir sahnesinde Aktor Aktris RoluElizabeth Taylor Leonora PendertonMarlon Brando Binbasi Weldon PendertonYarbay Morris LangdonJulie Harris Alison LangdonAnacleto Uzakdogu lu hizmetkar Robert Forster Er L G WilliamsAhirlardan sorumlu cavusYuzbasi Murray WeincheckSusieCavusErAkordeoncuGeneral SugarAskerHarvey Keitel AskerErDr BurgessGarden Partideki tegmenFilm hakkinda notlarFilmi seyreden veya konusunu okuyan biri hemen filmin Tennessee Williams in bir eserinden uyarlandigini ileri surebilir Ancak filmin senaryosu Williams tan oldukca etkilenmis Amerikali yazar Carson McCullers in d 1917 o 1967 1942 de yazdigi ayni adli romanindan uyarlanmistir John Huston senaryoyu da Carson McCullers in yazmasini cok istemis ama o sirada McCullers yazamiyacak kadar hastaymis Filmin ilk kez gosterime sunuldugu kopyasi butunu ile altin rengi bir filtreden gecirilmisti Filmin afisinde gorulen renk tonunda Tum film altin renginde iken her sahnede sadece bir nesne kendi orijinal renginde verilmisti Ornegin o sahnede gul varsa o kendi rengi olan kirmiziydi Bu mizansen yarbayin evinde kalan hizmetkarin cizdigi altin tavus kusunun gozunden yansiyan dunyanin goruntusu referans alinarak ortaya cikmisti Ancak bu filtreden gecirilmis tek rengin seyircinin kafasini karistiracagi dusunuldu ve kopyalar piyasa dan toplatilarak film bu kez normal renkleri ile tekrar gosterime verildi Film ozellikle Marlon Brando nun olaganustu oyunculugu ile daha da deger kazaniyor John Huston Brando nun oynadigi uzun bir sahnenin tekrar cekilmesini istemis Bu tekrar cekimde Brando oncekinden cok farkli bir oyunculuk ortaya koyunca kurgu sirasinda Huston hangi sahneyi filme koyacagi hususunda cok tereddutte kalmis Marlon Brando uzerine yapilan bir belgeselde yonetmen Martin Scorsese 1976 da cektigi Taxi Driver adli filminde Robert De Niro nun ayna karsisina gecip kendi kendine soyledigi Bana mi diyorsun repliginin yer aldigi sahneyi Huston un bu filminden esinlenerek olusturdugunu soylemisti Pariltili Gozler filminde de Marlon Brando nun ayna karsisinda uniformasini kontrol ederken kendi kendine konustugu bir sahne yer alir Filmin cekildigi tarihte henuz taninmis bir oyuncu olmayan Harvey Keitel in filmde cok kucuk bir rolu var Askerlerden birini oynuyor Kaynakca Rekin Teksoy un Sinema Tarihi s 306 Turkce isim icin referans 1 Mitos ve Kusku s 184 Turkce isim icin referans 2 Milliyet Gazete Arsivi gazetearsivi milliyet com tr 8 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mart 2010 a b Arsivlenmis kopya 11 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Subat 2008 Dis baglantilarIMDb de Reflections in a Golden Eye Roger Ebert in elestirisi 26 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Filmden bazi fotograflar 28 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde