Pasaj (Fransızca : passage [geçit]), içerisinde dükkânların yer aldığı ve bir bina kompleksi içerisinden geçen üstü kapalı bir geçit. Pasajlar genellikle birbirine paralel sokaklar arasında bulunur. Pasaj kültürü 19. yüzyılda Fransa'da gelişmiştir.
Tarihçe
19. yüzyılda, günümüzdeki alışveriş merkezlerinin kökenlerini oluşturan pasajlar bağımsız bir bina tipine dönüştü. Walter Benjamin, hazırladığı kültürel-tarihi bir çalışmada, Paris'teki ilk pasajlarının yaratılmasını şöyle anlatmıştır:
- “Paris pasajlarının çoğu 1822'den sonraki 15 yıl içerisinde yaratıldı. Ortaya çıkmalarının ilk koşulu tekstil ticaretindeki patlamadır. [...] Pasajlar, büyük mağazaların öncülleridir. […] Pasajlar, gazlı aydınlatmanın ilk örneklerinin sergilendiği yerlerdir. Pasajların yaratılması için ikinci koşul demir ile inşaatın başlangıcıdır."
Şehir içindeki pasajların bir kısmı 20. yüzyılda gelişen büyük mağaza kültürü, araba dostu şehirleşme ve alışveriş merkezlerinin rekabeti sonucunda yok oldu. 1980'lerden beri, şehir merkezlerini canlandırma çabaları ve postmodern mimarinin ortaya çıkışının bir parçası olarak, 19. yüzyıl pasajlarının mimarisini baz alan alışveriş merkezlerinin inşası artmıştır.
Tarihi pasajlar listesi
- , Paris (1785; 1925)
- , Bükreş (1798; 1863)
- Passage des Panoramas, Paris (1800)
- Burlington Arcade, Londra (1819)
- Galerie Vivienne, Paris (1823)
- , Paris (1825)
- , Paris (1828)
- Westminster Arcade, Providence, ABD(1828)
- , Paris (1829)
- Passage Lemonnier, Lüttich (1836–1838)
- in Nantes (1840–1843)
- Pasaje Matheu, Madrid (1843–1847)
- , Paris (1845)
- Pasaj (Пассаж, Passaş), Sankt Petersburg (1846–1848)
- Galeries Royales Saint-Hubert / Koninklijke Sint-Hubertusgalerijen in Brüssel (1846)
- Paddock Arcade, Watertown (New York), ABD(1850)
- , Bükreş (1855)
- 'ndaki pasaj, Wien (1855)
- , Paris (1860)
- Königin-Augusta-Passage, Köln, Hohe Straße (1863)
- , Milano (1864–1867)
- Royal Arcade, Melbourne, Avustralya(1869)
- , Berlin (1873)
- Çiçek Pasajı, İstanbul (1876)
- Haagse Passage, Lahey (1885)
- GUM, Moskova (1890–1893)
- , Napoli (1887–1891)
- Passatge de Bacardí, Barselona (1860)
- Castle Arcade, Cardiff, Galler (1887)
- Silver Arcade, Leicester, Birleşik Krallık (1889)
- Cleveland Arcade, Cleveland, ABD (1890)
- Block Arcade, Melbourne, Avustralya (1891–1893)
- The Strand Arcade, Sidney, Avustralya (1892)
- Victoria Quarter, Leeds, Birleşik Krallık (um 1900)
- Dayton Arcade, Dayton, Ohio, ABD(1902)
- Petrovsky Pasajı (Петровский пассаж), Moskova (1903–1906)
- , Berlin (1907–1908)
- 'de Mellin Passage, Hamburg (1900)
- , Leipzig (1912)
Kaynakça
- Johann Friedrich Geist: Passagen: Ein Bautyp des 19. Jahrhunderts. 3., ergänzte Auflage, Prestel, München 1979,
- ^ Walter Benjamin: Illuminationen – Ausgewählte Schriften 1, Suhrkamp, 1977, darin: ‚Paris, die Hauptstadt des XIX. Jahrhunderts‘ (S. 170–184), S. 170
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pasaj Fransizca passage gecit icerisinde dukkanlarin yer aldigi ve bir bina kompleksi icerisinden gecen ustu kapali bir gecit Pasajlar genellikle birbirine paralel sokaklar arasinda bulunur Pasaj kulturu 19 yuzyilda Fransa da gelismistir Tarihce19 yuzyilda gunumuzdeki alisveris merkezlerinin kokenlerini olusturan pasajlar bagimsiz bir bina tipine donustu Walter Benjamin hazirladigi kulturel tarihi bir calismada Paris teki ilk pasajlarinin yaratilmasini soyle anlatmistir Paris pasajlarinin cogu 1822 den sonraki 15 yil icerisinde yaratildi Ortaya cikmalarinin ilk kosulu tekstil ticaretindeki patlamadir Pasajlar buyuk magazalarin onculleridir Pasajlar gazli aydinlatmanin ilk orneklerinin sergilendigi yerlerdir Pasajlarin yaratilmasi icin ikinci kosul demir ile insaatin baslangicidir Sehir icindeki pasajlarin bir kismi 20 yuzyilda gelisen buyuk magaza kulturu araba dostu sehirlesme ve alisveris merkezlerinin rekabeti sonucunda yok oldu 1980 lerden beri sehir merkezlerini canlandirma cabalari ve postmodern mimarinin ortaya cikisinin bir parcasi olarak 19 yuzyil pasajlarinin mimarisini baz alan alisveris merkezlerinin insasi artmistir Tarihi pasajlar listesiPassage des Panoramas ParisMilano daki Galleria Vittorio Emanuele IIBukres teki Macca Villacrosse pasajlari Paris 1785 1925 Bukres 1798 1863 Passage des Panoramas Paris 1800 Burlington Arcade Londra 1819 Galerie Vivienne Paris 1823 Paris 1825 Paris 1828 Westminster Arcade Providence ABD 1828 Paris 1829 Passage Lemonnier Luttich 1836 1838 in Nantes 1840 1843 Pasaje Matheu Madrid 1843 1847 Paris 1845 Pasaj Passazh Passas Sankt Petersburg 1846 1848 Galeries Royales Saint Hubert Koninklijke Sint Hubertusgalerijen in Brussel 1846 Paddock Arcade Watertown New York ABD 1850 Bukres 1855 ndaki pasaj Wien 1855 Paris 1860 Konigin Augusta Passage Koln Hohe Strasse 1863 Milano 1864 1867 Royal Arcade Melbourne Avustralya 1869 Berlin 1873 Cicek Pasaji Istanbul 1876 Haagse Passage Lahey 1885 GUM Moskova 1890 1893 Napoli 1887 1891 Passatge de Bacardi Barselona 1860 Castle Arcade Cardiff Galler 1887 Silver Arcade Leicester Birlesik Krallik 1889 Cleveland Arcade Cleveland ABD 1890 Block Arcade Melbourne Avustralya 1891 1893 The Strand Arcade Sidney Avustralya 1892 Victoria Quarter Leeds Birlesik Krallik um 1900 Dayton Arcade Dayton Ohio ABD 1902 Petrovsky Pasaji Petrovskij passazh Moskova 1903 1906 Berlin 1907 1908 de Mellin Passage Hamburg 1900 Leipzig 1912 KaynakcaJohann Friedrich Geist Passagen Ein Bautyp des 19 Jahrhunderts 3 erganzte Auflage Prestel Munchen 1979 ISBN 3 7913 0487 9 Walter Benjamin Illuminationen Ausgewahlte Schriften 1 Suhrkamp 1977 darin Paris die Hauptstadt des XIX Jahrhunderts S 170 184 S 170