Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Mayıs 2022) () |
Pasifik Savaşı (İspanyolca: la Guerra del Pacífico), Şili, Peru ve Bolivya arasında Arica ve Parinacota bölgesi, Tarapacá bölgesi ve Atacama bölgesi için bugünkü Şili'nin kuzeyinde 1879 ile 1884 yılları arasında meydana gelmiştir. Peru ile Bolivya savaş öncesinde gizli bir antlaşma ile Şili'ye karşı ittifaka girmişlerdir.
| Pasifik Savaşı | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 Bolivya Peru |  Şili | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| (1876-1879) (1879-1881) (12.3.1881-28.9.1881) (1881-1883) (1882-1885) (1876-1879) (1879-1884) | (1876-1881) (1881-1886) | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| 18.213 savaşta ölen 7.896 yaralı 10.467 ölü ya da yaralı (9,103Savaş esiri) | 2.825 savaşta ölen 7.347 yaralı | ||||||||
Ön gelişimi
1810 ile 1830 yılları arasındaki İspanyol koloni hükümdarlığının Güney Amerika'da yavaş yavaş sona ermesi ile, bağımsızlığını kazanan ve yeni kurulan Şili (1817), Bolivya (1825) ve Peru (1827) ülkeleri arasında Pasifik Okyanusu'na kıyısı olan Atacama bölgesinin sahiplenilmesi ile ilgili olarak tartışmalar yaşanıyordu. Bolivya, daha önce belirlenen ve tüm sınır çizgilerinin daha önceki İspanyol koloni dönemindeki sınır çizgileri ile aynen devam etmesi kararının aksine, 1825'te bağımsızlığının açıklanmasından sonra nüfus olarak çok az kişinin yaşadığı çöl bölgesinin kendi ülke topraklarının bir parçası olarak görüyordu. Bu bağlamda 1830 yılında bu bölgede sahil şehri Cobija inşa edilmiştir. O dönemde Şili hükûmeti bu olayı tolere etmiş ve herhangi bir müdahalede bulunmamıştır.
Şili her ne kadar herhangi bir müdahalede bulunmasa da, %95 oranında Şilili'nin yaşadığı o bölgeyi kendi toprağı olarak görüyordu. Buna neden olarak da koloni döneminde Şili ve Peru'nun sınır çizgilerinin kesin olarak belirlenmesi ve Bolivya'nın - koloni döneminde Alto Peru olarak kayıtlarda yer bulur - açık denize bağlantısının daha önceden Peru'ya bağlı olan Arica üzerinden gösterilmesiydi. Buna ek olarak ayrı bir argüman da 1776 yılında İspanya'nın Alto Peru (bugünkü Bolivya) bölgesinin bağlılığını yeni kurduğu La Plata (bugünkü Arjantin) Krallığı'na devretmesiydi. Bu devretme ile Bolivya'nın pasifik ile bağlantısı tamamen bitirilmiş oluyordu çünkü o dönemde İspanya devleti Krallıkları Okyanuslara göre ayırmıştı ve Peru Krallığı'nı pasifik bölgesinin krallığı, Arjantin Krallığı'nı ise Atlantik Okyanusu'nun krallığı olarak kurmuştu. Şili ise bu tezden yola çıkarak Bolivya'nın pasifik okyanusuna çıkış için herhangi bir hak iddia etme durumunda olmadığını ileri sürmekteydi.
Tüm bunlara rağmen, bölge için ilk dönemlerde ülkeler arasında fazla bir gerginlik yaşanmasa da, bu 1860'lı yıllarda o bölgede çok miktarda nitrat bulunması ile değişmiştir. Gübre ve patlayıcı madde yapımında çok değerli bir ham madde olan nitratın o bölgede bulunması ile ülkelerin bölge üzerindeki ilgileri giderek artmaya başlamıştı.
1866 ve 1874 yıllarında yapılan antlaşmalar ile Şili ve Bolivya aralarındaki sınır konusunda anlaşmaya varıyorlardı. Bu antlaşmalar çerçevesinde 24.enlemin kuzeyinde kalan topraklar Bolivya'ya ait oluyordu. Buradaki tek şart, Bolivya'nın bu antlaşmadan sonra artık kendi topraklarında kalan ve burada faaliyet gösterecek olan Şili firmalarından 25 yıl boyunca vergi almaması olarak belirlenmişti. Aynı dönemlerde Peru yakın bölgelerde Guano (denizkuşu ve penguen dışkılarının oluşturduğu gübre çeşidi) çıkarıyordu ve buradan gelen kaynak ile devlet giderlerinin birçoğunu karşılıyordu. Ama zaman ile nitratın daha etkili bir gübre olduğunun anlaşılması ile Peru özellikle 1877 yılından itibaren çok zor bir döneme girmeye başlamıştı. Guano'nun pek bir taliplisi olmamaya başlamıştı ve bunun sonucunda 650.000 tona yakın gübre limanlarda stoklanmaya başlanmıştı.
Bolivya ile Peru 1873 yılında Şili'ye karşı ortaklaşa gizli bir antlaşma yapıyorlardı. Bu antlaşma çerçevesinde herhangi iki ülkeden biri yabancı bir ülke ile -ki burada %99 kastedilen Şili- savaşa girdiğinde diğeri o ülkeye yardım edecekti. Arjantin her ne kadar ilk başlarda bu pakta girmeye niyetli olsa da, daha sonra bu ülkeler arasında savaşın çıkmasıyla bu niyetinden tamamen vazgeçmiştir.
1877 yılında denizde meydana gelen deprem, sahil bölgesinde önemli yıkımlara neden oldu. Sahil bölgesinin yeniden yapılandırılması için gerekli kaynağın oluşturulması için Hilarion Daza yönetimindeki Bolivya hükûmeti, daha önceden varılan antlaşmaların aksine, 1878 yılında her 1 Ztr. (=50 kg) için ekstradan 10 Centavos vergi alınmasını kararlaştırdı. Şili bu davranışın daha önce varılan antlaşmalara ters düştüğünü deklare ederek Bolivya'yı protesto etti. Bunun üzerine Bolivya her ne kadar bu planını askıya alsa da, kanunu tamamen geriye çekmedi. Ama Şubat 1878 yılında kuraklıktan kaynaklanan finansal sorunlar nedeniyle ve ayrıca depremin yaralarının çok yavaş sarılıyor olmasından dolayı 1874 yılında yürürlüğe koyamadığı vergi kanununu hayata geçirerek tüm nitrat firmalarından ekstra vergi almayı, hatta bu vergilerin geriye dönük olarak 1874 yılından itibaren almayı kararlaştırdı. Şilili firmaların daha önceki antlaşmaları delil göstererek vergileri ödemeyi reddetmesi neticesinde, Bolivya Ocak 1879 yılında tüm Şilili nitrat firmalarını kamulaştırdı ve firma sahiplerine firmaları en yüksek teklifi veren kişilere satmasını söyledi.
Bunun üzerine Şili bu davranışın yapılan antlaşmaların ihlali ve yok sayılması olarak ilan etti ve zamanında Şililer tarafından kurulan Antofagasta şehrine askerî birliklerini gönderdi.
Antofagasta'nın işgali ve savaş
Şili askerî birlikleri 14 Şubat 1879 yılında sahil şehri Antofagasta'yı işgal etti. Nüfusun sadece %5'inin Bolivyalı olması dolayısıyla birlikler fazla bir direnişle karşılaşmadılar. Bunun üzerine Bolivya 1 Mart tarihinde Şili'ye savaş ilan etti. 5 Nisan'da ise Şili, Bolivya'ya savaş ilanını yaptı. Peru'nun tarafsız kalma isteğini reddetmesi üzerine Şili, Peru'ya da savaş ilanında bulundu. Şili'nin 13.000'lik askerî gücüne karşılık Bolivya (2.300) ve Peru'nun (6.000) toplam askerî gücü 8.300'dü. Nisan 1879 tarihinde Bolivaya diktatörü Daza'nın, Peru'ya destek vermesi nedeniyle askerî birliklerini Arica'ya gönderme çabaları birliklerinin Atacama Çölü'nde susuzluktan ölmekten son anda kurtulmaları ve geri dönmeleri ile başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Bu yaşanan olay Daza'nın hükûmetten düşmesine kadar giden iç nedenlere neden olmuştur.
Antofagasta'nın işgali ile başlayan savaş denizde ve karada şiddetli çarpışmalara ve bunun sonucunda yaşanan birçok kayba neden olmuştur. Denizde yaşanan muharebede Şili donanması Peru donanmasına karşı büyük başarılar elde ederek rakibinin deniz gücünü hemen hemen yok ederek, kendisi için deniz koridorunu tamamen açmış, işgal yollarını kendisi için kolaylaştırmıştır.
Denizde bunlar yaşanırken, karada Şili birlikleri Peru topraklarına işgal odaklı birçok sefer düzenledi. Bunlardan bazıları Tarapaca, Moquegua, Lima ve Huamachuco seferleriydi. Bu yapılan savaşlar son olarak Peru'nun güneyinin savunmasıyla sorumlu birliğin dağılmasıyla son buldu. Peru hükûmeti tüm bu yaşananlar neticesinde Tacna ve Tarapaca bölgelerinin Şili'ye devrini de kapsayan kapitülasyon şartlarını kabul ettiğini beyan etti.
Savaşın sona ermesi
20 Ekim 1883 yılında Şili ve Peru, Ancon Antlaşması'nı imzaladılar. Bu antlaşma neticesinde Şili, Peru'ya bağlı bir il olan Tarapaca'nın sahibi oluyordu. Ayrıca o dönem için hakimiyetini Tacna'ya -ki 50 yıl sonra burası tekrar Peru'ya iade edildi- kadar genişletiyordu.
04 Nisan 1884 tarihinde ise Şili ile Bolivya arasında imzalandı. Bu antlaşma neticesinde sahil bölgesi olan Antofagasta Şili devletinin hakimiyeti geçiyordu. Burada Bolivya için bu kayıp sadece bir ilin kaybı olarak görülmüyor aynı zamanda Pasifik Okyanus'a çıkış kapısınında kaybı olarak algılanıyordu. Bu sonuçla Bolivya tekrar denize çıkışı olmayan karasal bir devlet haline gelmişti. Antofagasta gibi diğer sahil şehirleri Iquique ve Arica tamamen Şili'ye bağlanıyordu.
1904 yılında yapılan ve bugüne kadar geçerliliğini koruyan 1904 Barış Antlaşması ile Bolivya, Atacama bölgesinin Şili'ye ait olduğunu tamamen kabul etti. Buna karşılık Şili, Bolivya'ya Arica'da ve Antofagasta'daki limanlara vergisiz giriş izni verdi ve ayrıca Bolivya'nın, başkenti La Paz ile sahil şehri Arica'yı birbirine bağlayacak demiryolu yapmasına izin verdi.
1929 yılında yapılan son düzenleme ile her ikisi de uzun yıllar Şili yönetiminde olan iki şehir olan Arica ve Tacna'dan, Arica tamamen Şili yönetimine devredilirken, Tacna Peru'ya verildi.
Sonuçları
Bu savaş neticesinde Şili önemli nitrat madenlerinin sahibi olmuştu. Böylece kayda değer bir zenginliğe ulaşan Şili, nitrat çıkarılmasında yeni ve kolay yöntemlerin bulunması ve sentetik gübrenin icadı ile bu kaynağın getirisini pek kullanamasa da daha ileriki dönemlerde Atacama Çölünde bulduğu bakır madenleri ile tekrar önemli bir gelire sahip oldu. Günümüz dünyasında Şili açık ara en büyük bakır tedarikçisidir.
Bu üç ülke arasında ortam hala gergin bir düzeyde ilerlemektedir. Özellikle Bolivya bu savaşlar neticesinde denize kıyıya kalmamasının sıkıntısını yaşamaktadır ve günümüzdeki politik ve ekonomik 'güçsüzlüğünü' buna bağlamaktadır. Bu nedenle yıllar önce yapılan antlaşmanın revize edilmesini ve kendisine denize açılımlarını sağlayacak bir koridorun açılmasını talep etmektedir.
Her ne kadar burada söz konusu Şili ile Bolivya arasındaki bir antlaşma olsa da anlaşamamanın nedeni Peru'dur. Şili'nin o dönemde koridor olarak Bolivya'ya verilmesi olası toprakların eski Peru toprakları olması ve bu toprakların, Ancon Antlaşması'na göre anca Peru'nun onayı ile üçüncü bir ülkeye verilmesi maddesi süreci olumsuz yönde etkilemiştir. Peru devletinin buradaki düşüncesi, Bolivya'nın bu toprak kazanımı ile zamanında Peru'nun kaybettiği toprakları sahiplenerek Peru'nun bu kaybından yararlanma olarak görüyordu. Bolivya'nın buradaki düşüncesi ise o toprakların artık tamamen Şili hakimiyetinde olduğu ve Peru'nun konu ile ilgili bir bağlantısının bulunmaması iken Şili devleti ise, toprak vererek zaten yapması gerektiğinin herhangi bir karşılık almadan fazlasını yaptığını ve bu yüzden Peru'dan onay alınması gerekiyorsa bunun Bolivya'nın yapması gerektiğini belirtmektedir.
Tüm bu yaşanan olaylardan sonra 1978 yılında Bolivya, Şili ile diplomatik ilişkilerini kesmiştir.
Ayrıca günümüzde Şili'ye doğalgaz ihracatını reddeden Bolivya, doğalgaz ihraç ettiği Arjantin'e ihraç ettikleri doğalgazın kesinlikle Şili'ye iletilmemesi şartını koşmuştur.
Her ne kadar iki ülke arasında son dönemlerde hükûmetler arası gayri resmi yakınlaşmalar olsa da, Şili artık Bolivya'ya herhangi bir toprak verilmesi taraftarı değildir.
Galeri
-
![image]()
Iquique Deniz Muharebesi -
![image]()
Angamos Deniz Muahrebesi -
![image]()
Arica Muharebesi
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Pasifik Savaşı (1879-1884) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Dış bağlantılar
- ( resmî web sitesi)
- Armada de Chile 9 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ( resmî web sitesi)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Pasifik Savasi 1879 1884 haber gazete kitap akademik JSTOR Mayis 2022 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Pasifik Savasi Ispanyolca la Guerra del Pacifico Sili Peru ve Bolivya arasinda Arica ve Parinacota bolgesi Tarapaca bolgesi ve Atacama bolgesi icin bugunku Sili nin kuzeyinde 1879 ile 1884 yillari arasinda meydana gelmistir Peru ile Bolivya savas oncesinde gizli bir antlasma ile Sili ye karsi ittifaka girmislerdir Pasifik SavasiTarih1879 1884BolgePasifik kiyisi Guney AmerikaSebepTarapaca ve Antofagasta nin Sili tarafindan ilhak edilmesi bunun sonucunda Bolivya nin deniz ile baglantisini kaybetmesiSonucSili ustunlugu Bolivya denize kiyisi olmayan bir ulke haline geldi 20 Ekim 1883 tarihli Ancon Antlasmasi Sili ile Peru arasinda 4 Nisan 1884 tarihli Sili ile Bolivya arasinda TaraflarBolivya PeruSiliKomutanlar ve liderler 1876 1879 1879 1881 12 3 1881 28 9 1881 1881 1883 1882 1885 1876 1879 1879 1884 1876 1881 1881 1886 Kayiplar18 213 savasta olen 7 896 yarali 10 467 olu ya da yarali 9 103Savas esiri 2 825 savasta olen 7 347 yaraliOn gelisimi1810 ile 1830 yillari arasindaki Ispanyol koloni hukumdarliginin Guney Amerika da yavas yavas sona ermesi ile bagimsizligini kazanan ve yeni kurulan Sili 1817 Bolivya 1825 ve Peru 1827 ulkeleri arasinda Pasifik Okyanusu na kiyisi olan Atacama bolgesinin sahiplenilmesi ile ilgili olarak tartismalar yasaniyordu Bolivya daha once belirlenen ve tum sinir cizgilerinin daha onceki Ispanyol koloni donemindeki sinir cizgileri ile aynen devam etmesi kararinin aksine 1825 te bagimsizliginin aciklanmasindan sonra nufus olarak cok az kisinin yasadigi col bolgesinin kendi ulke topraklarinin bir parcasi olarak goruyordu Bu baglamda 1830 yilinda bu bolgede sahil sehri Cobija insa edilmistir O donemde Sili hukumeti bu olayi tolere etmis ve herhangi bir mudahalede bulunmamistir Sili her ne kadar herhangi bir mudahalede bulunmasa da 95 oraninda Silili nin yasadigi o bolgeyi kendi topragi olarak goruyordu Buna neden olarak da koloni doneminde Sili ve Peru nun sinir cizgilerinin kesin olarak belirlenmesi ve Bolivya nin koloni doneminde Alto Peru olarak kayitlarda yer bulur acik denize baglantisinin daha onceden Peru ya bagli olan Arica uzerinden gosterilmesiydi Buna ek olarak ayri bir arguman da 1776 yilinda Ispanya nin Alto Peru bugunku Bolivya bolgesinin bagliligini yeni kurdugu La Plata bugunku Arjantin Kralligi na devretmesiydi Bu devretme ile Bolivya nin pasifik ile baglantisi tamamen bitirilmis oluyordu cunku o donemde Ispanya devleti Kralliklari Okyanuslara gore ayirmisti ve Peru Kralligi ni pasifik bolgesinin kralligi Arjantin Kralligi ni ise Atlantik Okyanusu nun kralligi olarak kurmustu Sili ise bu tezden yola cikarak Bolivya nin pasifik okyanusuna cikis icin herhangi bir hak iddia etme durumunda olmadigini ileri surmekteydi Tum bunlara ragmen bolge icin ilk donemlerde ulkeler arasinda fazla bir gerginlik yasanmasa da bu 1860 li yillarda o bolgede cok miktarda nitrat bulunmasi ile degismistir Gubre ve patlayici madde yapiminda cok degerli bir ham madde olan nitratin o bolgede bulunmasi ile ulkelerin bolge uzerindeki ilgileri giderek artmaya baslamisti 1866 ve 1874 yillarinda yapilan antlasmalar ile Sili ve Bolivya aralarindaki sinir konusunda anlasmaya variyorlardi Bu antlasmalar cercevesinde 24 enlemin kuzeyinde kalan topraklar Bolivya ya ait oluyordu Buradaki tek sart Bolivya nin bu antlasmadan sonra artik kendi topraklarinda kalan ve burada faaliyet gosterecek olan Sili firmalarindan 25 yil boyunca vergi almamasi olarak belirlenmisti Ayni donemlerde Peru yakin bolgelerde Guano denizkusu ve penguen diskilarinin olusturdugu gubre cesidi cikariyordu ve buradan gelen kaynak ile devlet giderlerinin bircogunu karsiliyordu Ama zaman ile nitratin daha etkili bir gubre oldugunun anlasilmasi ile Peru ozellikle 1877 yilindan itibaren cok zor bir doneme girmeye baslamisti Guano nun pek bir taliplisi olmamaya baslamisti ve bunun sonucunda 650 000 tona yakin gubre limanlarda stoklanmaya baslanmisti Bolivya ile Peru 1873 yilinda Sili ye karsi ortaklasa gizli bir antlasma yapiyorlardi Bu antlasma cercevesinde herhangi iki ulkeden biri yabanci bir ulke ile ki burada 99 kastedilen Sili savasa girdiginde digeri o ulkeye yardim edecekti Arjantin her ne kadar ilk baslarda bu pakta girmeye niyetli olsa da daha sonra bu ulkeler arasinda savasin cikmasiyla bu niyetinden tamamen vazgecmistir 1877 yilinda denizde meydana gelen deprem sahil bolgesinde onemli yikimlara neden oldu Sahil bolgesinin yeniden yapilandirilmasi icin gerekli kaynagin olusturulmasi icin Hilarion Daza yonetimindeki Bolivya hukumeti daha onceden varilan antlasmalarin aksine 1878 yilinda her 1 Ztr 50 kg icin ekstradan 10 Centavos vergi alinmasini kararlastirdi Sili bu davranisin daha once varilan antlasmalara ters dustugunu deklare ederek Bolivya yi protesto etti Bunun uzerine Bolivya her ne kadar bu planini askiya alsa da kanunu tamamen geriye cekmedi Ama Subat 1878 yilinda kurakliktan kaynaklanan finansal sorunlar nedeniyle ve ayrica depremin yaralarinin cok yavas sariliyor olmasindan dolayi 1874 yilinda yururluge koyamadigi vergi kanununu hayata gecirerek tum nitrat firmalarindan ekstra vergi almayi hatta bu vergilerin geriye donuk olarak 1874 yilindan itibaren almayi kararlastirdi Silili firmalarin daha onceki antlasmalari delil gostererek vergileri odemeyi reddetmesi neticesinde Bolivya Ocak 1879 yilinda tum Silili nitrat firmalarini kamulastirdi ve firma sahiplerine firmalari en yuksek teklifi veren kisilere satmasini soyledi Bunun uzerine Sili bu davranisin yapilan antlasmalarin ihlali ve yok sayilmasi olarak ilan etti ve zamaninda Sililer tarafindan kurulan Antofagasta sehrine askeri birliklerini gonderdi Antofagasta nin isgali ve savasSili birliklerinin harekati Sili askeri birlikleri 14 Subat 1879 yilinda sahil sehri Antofagasta yi isgal etti Nufusun sadece 5 inin Bolivyali olmasi dolayisiyla birlikler fazla bir direnisle karsilasmadilar Bunun uzerine Bolivya 1 Mart tarihinde Sili ye savas ilan etti 5 Nisan da ise Sili Bolivya ya savas ilanini yapti Peru nun tarafsiz kalma istegini reddetmesi uzerine Sili Peru ya da savas ilaninda bulundu Sili nin 13 000 lik askeri gucune karsilik Bolivya 2 300 ve Peru nun 6 000 toplam askeri gucu 8 300 du Nisan 1879 tarihinde Bolivaya diktatoru Daza nin Peru ya destek vermesi nedeniyle askeri birliklerini Arica ya gonderme cabalari birliklerinin Atacama Colu nde susuzluktan olmekten son anda kurtulmalari ve geri donmeleri ile basarisizlikla sonuclanmistir Bu yasanan olay Daza nin hukumetten dusmesine kadar giden ic nedenlere neden olmustur Antofagasta nin isgali ile baslayan savas denizde ve karada siddetli carpismalara ve bunun sonucunda yasanan bircok kayba neden olmustur Denizde yasanan muharebede Sili donanmasi Peru donanmasina karsi buyuk basarilar elde ederek rakibinin deniz gucunu hemen hemen yok ederek kendisi icin deniz koridorunu tamamen acmis isgal yollarini kendisi icin kolaylastirmistir Denizde bunlar yasanirken karada Sili birlikleri Peru topraklarina isgal odakli bircok sefer duzenledi Bunlardan bazilari Tarapaca Moquegua Lima ve Huamachuco seferleriydi Bu yapilan savaslar son olarak Peru nun guneyinin savunmasiyla sorumlu birligin dagilmasiyla son buldu Peru hukumeti tum bu yasananlar neticesinde Tacna ve Tarapaca bolgelerinin Sili ye devrini de kapsayan kapitulasyon sartlarini kabul ettigini beyan etti Savasin sona ermesiSili Ordusu Batallon Victoria Zafer Taburu el Batallon Civico Movilizado Victoria ya bagli subaylar 1881 20 Ekim 1883 yilinda Sili ve Peru Ancon Antlasmasi ni imzaladilar Bu antlasma neticesinde Sili Peru ya bagli bir il olan Tarapaca nin sahibi oluyordu Ayrica o donem icin hakimiyetini Tacna ya ki 50 yil sonra burasi tekrar Peru ya iade edildi kadar genisletiyordu 04 Nisan 1884 tarihinde ise Sili ile Bolivya arasinda imzalandi Bu antlasma neticesinde sahil bolgesi olan Antofagasta Sili devletinin hakimiyeti geciyordu Burada Bolivya icin bu kayip sadece bir ilin kaybi olarak gorulmuyor ayni zamanda Pasifik Okyanus a cikis kapisininda kaybi olarak algilaniyordu Bu sonucla Bolivya tekrar denize cikisi olmayan karasal bir devlet haline gelmisti Antofagasta gibi diger sahil sehirleri Iquique ve Arica tamamen Sili ye baglaniyordu 1904 yilinda yapilan ve bugune kadar gecerliligini koruyan 1904 Baris Antlasmasi ile Bolivya Atacama bolgesinin Sili ye ait oldugunu tamamen kabul etti Buna karsilik Sili Bolivya ya Arica da ve Antofagasta daki limanlara vergisiz giris izni verdi ve ayrica Bolivya nin baskenti La Paz ile sahil sehri Arica yi birbirine baglayacak demiryolu yapmasina izin verdi 1929 yilinda yapilan son duzenleme ile her ikisi de uzun yillar Sili yonetiminde olan iki sehir olan Arica ve Tacna dan Arica tamamen Sili yonetimine devredilirken Tacna Peru ya verildi SonuclariBu savas neticesinde Sili onemli nitrat madenlerinin sahibi olmustu Boylece kayda deger bir zenginlige ulasan Sili nitrat cikarilmasinda yeni ve kolay yontemlerin bulunmasi ve sentetik gubrenin icadi ile bu kaynagin getirisini pek kullanamasa da daha ileriki donemlerde Atacama Colunde buldugu bakir madenleri ile tekrar onemli bir gelire sahip oldu Gunumuz dunyasinda Sili acik ara en buyuk bakir tedarikcisidir Bu uc ulke arasinda ortam hala gergin bir duzeyde ilerlemektedir Ozellikle Bolivya bu savaslar neticesinde denize kiyiya kalmamasinin sikintisini yasamaktadir ve gunumuzdeki politik ve ekonomik gucsuzlugunu buna baglamaktadir Bu nedenle yillar once yapilan antlasmanin revize edilmesini ve kendisine denize acilimlarini saglayacak bir koridorun acilmasini talep etmektedir Her ne kadar burada soz konusu Sili ile Bolivya arasindaki bir antlasma olsa da anlasamamanin nedeni Peru dur Sili nin o donemde koridor olarak Bolivya ya verilmesi olasi topraklarin eski Peru topraklari olmasi ve bu topraklarin Ancon Antlasmasi na gore anca Peru nun onayi ile ucuncu bir ulkeye verilmesi maddesi sureci olumsuz yonde etkilemistir Peru devletinin buradaki dusuncesi Bolivya nin bu toprak kazanimi ile zamaninda Peru nun kaybettigi topraklari sahiplenerek Peru nun bu kaybindan yararlanma olarak goruyordu Bolivya nin buradaki dusuncesi ise o topraklarin artik tamamen Sili hakimiyetinde oldugu ve Peru nun konu ile ilgili bir baglantisinin bulunmamasi iken Sili devleti ise toprak vererek zaten yapmasi gerektiginin herhangi bir karsilik almadan fazlasini yaptigini ve bu yuzden Peru dan onay alinmasi gerekiyorsa bunun Bolivya nin yapmasi gerektigini belirtmektedir Tum bu yasanan olaylardan sonra 1978 yilinda Bolivya Sili ile diplomatik iliskilerini kesmistir Ayrica gunumuzde Sili ye dogalgaz ihracatini reddeden Bolivya dogalgaz ihrac ettigi Arjantin e ihrac ettikleri dogalgazin kesinlikle Sili ye iletilmemesi sartini kosmustur Her ne kadar iki ulke arasinda son donemlerde hukumetler arasi gayri resmi yakinlasmalar olsa da Sili artik Bolivya ya herhangi bir toprak verilmesi taraftari degildir GaleriIquique Deniz Muharebesi Angamos Deniz Muahrebesi Arica MuharebesiKaynakcaWikimedia Commons ta Pasifik Savasi 1879 1884 ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir a b c d e f William F Sater Andean Tragedy Tabelle 22 und 23 auf Seite 348 349 Die Zahlen berucksichtigen weder chilenische Gefangene von Rimac und Esmeralda noch DeserteureDis baglantilar resmi web sitesi Armada de Chile 9 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde resmi web sitesi