Paul Wittek (11 Ocak 1894, Baden, Avusturya - 13 Haziran 1978, Eastcote, Middlesex), Avusturyalı tarihçi, doğubilimci ve yazar. Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluşunda etkili olan gaza üzerine fikrî düşünceleri ve Osmanlı tarihine yaptığı katkılarıyla tanınmaktadır. Ortaya attığı "gaza tezi" uzun dönemler tartışılıp ele alınmış ve üzerine birçok sentez ve anti tez üretilmiştir. Menteşeoğulları üzerine de monografik çalışmaları bulunmaktadır.
Paul Wittek | |
---|---|
Doğum | Paul Wittek 11 Ocak 1894 Baden, Avusturya |
Ölüm | 13 Haziran 1978 (84 yaşında) Eastcote, Birleşik Krallık |
Eğitim | Viyana Üniversitesi |
Meslek | Doğubilimci · tarihçi · gazeteci |
Önemli eser(ler) | Gazi tezi · The rise of the Ottoman Empire (1938) |
Yaşamı
Beden’de bir lise müdürünün oğlu olarak 1894 yılında doğdu. I. Dünya Savaşı yıllarında Viyana Üniversitesi’ndeki klasik filoloji ve tarih araştırma ve çalışma görevlerini bırakarak savaşa katıldı. Galiçya kıyısında yaralanınca Viyana’ya geri gönderildi. Savaşta İttifak Kuvvetlerinde yer alan Avusturya Macaristan'ın müttefiki Osmanlı’ya destek için gönderdiği askerî grupta yer aldı. Wittek burada Türkçe öğrenmeye başladı. İstihbarat ile alakalı konularda görev aldığı için Cemal Paşa'nın birliğinde Suriye ve Filistin'e gönderildi. Savaş bitiminde ülkesine geri döndü. Buradaki çalışmalarına devam ederek öğretmeni Friedrich Kraelitz’in desteği ile Osmanlı tarihi, paleografyası ve diplomatiği alanlarına yoğunlaştı. Mitteilungen zur Osmanichsen Geschiche adlı yayın organında ilk Osmanlı araştırmalarını neşretti. Burada Âşıkpaşazâde ve Neşrî üzerine iki makale yayımlamıştı.
Öğrencilik yıllarından bir arkadaşı ile evlendi. Ekonomik nedenler güderek gazeteciliğe başladı. Oesterreichische Rundschau'nun editörlüğünü üstlendi. Derginin yayın hayatı son bulunca Wittek tekrar Türkiye’ye geri döndü. Burada da gazetecilikle ilgilendi. Almanca yayımlanan Turkische Post'da yazarlık yaptı. Bu yıllarında Osmanlı tarihine dair en eski kaynakları inceleme fırsatı bularak yeni çalışmalar üretmeye başladı. Max Weber, Wilhelm Barthold, Ahmet Refik Altınay ve Mehmet Fuad Köprülü’nün etkisinde kaldığı makaleler yayımladı.
1927 yılında Alman hükûmeti tarafından Alman Arkeoloji Enstitüsü’nün Oryantalist Bölümünü İstanbul’da kurması için görevlendirildi. 1932’ye kadar epigrafik ve topografik eserleri ele aldı. Naziler Almanya’da ortaya çıkınca Türkiye’den ayrılarak Belçika’ya gitti. 1937’de Londra Üniversitesi’nde Osmanlı İmparatorluğu’nun Doğuşu Üzerine konferanslar verdi. Bir yıl sonra bunlar kitap olarak basıldı. Gazi tezi modern Osmanlı tarihçiliğini etkiledi ve yaygınca kabul gördü.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Paul Wittek 11 Ocak 1894 Baden Avusturya 13 Haziran 1978 Eastcote Middlesex Avusturyali tarihci dogubilimci ve yazar Osmanli Imparatorlugu nun kurulusunda etkili olan gaza uzerine fikri dusunceleri ve Osmanli tarihine yaptigi katkilariyla taninmaktadir Ortaya attigi gaza tezi uzun donemler tartisilip ele alinmis ve uzerine bircok sentez ve anti tez uretilmistir Menteseogullari uzerine de monografik calismalari bulunmaktadir Paul WittekDogumPaul Wittek 11 Ocak 1894 1894 01 11 Baden AvusturyaOlum13 Haziran 1978 84 yasinda Eastcote Birlesik KrallikEgitimViyana UniversitesiMeslekDogubilimci tarihci gazeteciOnemli eser ler Gazi tezi The rise of the Ottoman Empire 1938 YasamiBeden de bir lise mudurunun oglu olarak 1894 yilinda dogdu I Dunya Savasi yillarinda Viyana Universitesi ndeki klasik filoloji ve tarih arastirma ve calisma gorevlerini birakarak savasa katildi Galicya kiyisinda yaralaninca Viyana ya geri gonderildi Savasta Ittifak Kuvvetlerinde yer alan Avusturya Macaristan in muttefiki Osmanli ya destek icin gonderdigi askeri grupta yer aldi Wittek burada Turkce ogrenmeye basladi Istihbarat ile alakali konularda gorev aldigi icin Cemal Pasa nin birliginde Suriye ve Filistin e gonderildi Savas bitiminde ulkesine geri dondu Buradaki calismalarina devam ederek ogretmeni Friedrich Kraelitz in destegi ile Osmanli tarihi paleografyasi ve diplomatigi alanlarina yogunlasti Mitteilungen zur Osmanichsen Geschiche adli yayin organinda ilk Osmanli arastirmalarini nesretti Burada Asikpasazade ve Nesri uzerine iki makale yayimlamisti Ogrencilik yillarindan bir arkadasi ile evlendi Ekonomik nedenler guderek gazetecilige basladi Oesterreichische Rundschau nun editorlugunu ustlendi Derginin yayin hayati son bulunca Wittek tekrar Turkiye ye geri dondu Burada da gazetecilikle ilgilendi Almanca yayimlanan Turkische Post da yazarlik yapti Bu yillarinda Osmanli tarihine dair en eski kaynaklari inceleme firsati bularak yeni calismalar uretmeye basladi Max Weber Wilhelm Barthold Ahmet Refik Altinay ve Mehmet Fuad Koprulu nun etkisinde kaldigi makaleler yayimladi 1927 yilinda Alman hukumeti tarafindan Alman Arkeoloji Enstitusu nun Oryantalist Bolumunu Istanbul da kurmasi icin gorevlendirildi 1932 ye kadar epigrafik ve topografik eserleri ele aldi Naziler Almanya da ortaya cikinca Turkiye den ayrilarak Belcika ya gitti 1937 de Londra Universitesi nde Osmanli Imparatorlugu nun Dogusu Uzerine konferanslar verdi Bir yil sonra bunlar kitap olarak basildi Gazi tezi modern Osmanli tarihciligini etkiledi ve yayginca kabul gordu Kaynakca a b c Heywood Colin 2010 Wittek ve Avusturya Gelenegi cev Ahmet Turan Yuksel Istem 15 s 271 290