Mehmed Neşrî (Osmanlı Türkçesi: محمد نشرى; ö. 1520), Osmanlı tarihçisi. Kitab-ı Cihannüma adlı tarih kitabının yazarıdır.
Hayatı
Cihannüma adlı eseri dışında, kendisi hakkında bilinenler pek azdır ve tartışmalıdır. Neşrî mahlası olup asıl ismi kesin olarak bilinmemektedir. Halil İnalcık Bursa şer'iyye sicillerine dayanarak tam adının Hüseyin bin Eyne Bey olabileceğini belirtmiştir. Şuarâ tezkirelerinde ismi sadece Neşrî olarak geçmekte, bazı kaynaklarda ise Mevlânâ Neşrî ismi geçmektedir. 19. yüzyıldan itibaren kaynaklarda yazarın ismi Mehmet Neşrî olarak geçmektedir.
Kendisinin Bursalı olması Bursa'ya olan ilgisini açıklasa da Karaman'a olan ilgisinin nedeni bilinmemektedir. Karamanlı olduğu iddiası tartışmalıdır.Evliya Çelebi'ye göre Germiyanoğullarındandır.
Bursa'da tahsilini tamamlamış ve uzun süre Bursa'da yaşamıştır. Mevlânâ sıfatı kendisinin ulemadan olduğunu göstermektedir. 1520'de Bursa'da öldüğü düşünülmektedir.Bursalı Mehmet Tahir Bey'e göre mezarı yol genişletme çalışmaları sırasında harap olmuştur.
Tarih eseri
En önemli eseri olan Cihannüma, evrensel bir tarih kitabı olacak şekilde kaleme alındı. Yaratılıştan başlayıp kendi dönemine kadar getirdiği 8 bölümden oluşan eserini 1493 tarihinde Sultan II. Bayezid'e sunmuştur. Eserin sadece 6. bölümü günümüze ulaşabilmiştir. Bu bölümde Osmanlı öncesi Türk Tarihi kısaca yer almakta ve Osmanlı Tarihi II. Bayezid dönemine kadar gelmektedir.
Kendi hayatı ile ilgili bilinen olaylar, Cihannüma'da kendisi tarafından yazmıştır. Eserinden elde edilen bilgilere göre, Neşrî'nin 3 Mayıs 1481'de II. Mehmed'in vefatında Gebze'deki Osmanlı ordugâhında bulunduğu, Padişah'ın vefatından sonra İstanbul'da çıkan olaylara şahit olduğu anlaşılmaktadır.
Neşri, Cihannüma'da çoğunlukla başka tarihî kaynakları sistemli bir şekilde derlemiş ve olayları sebep - sonuç ilişkisi içerisinde yazmaya çalışmıştır. Ayrıca Bursa ve Karaman'a has çeşitli kaynakları ilk defa kullanmıştır.
Neşri olayları kronolojik sıralarına göre kaleme almış ve kullandığı kaynakların doğruluğuna önem vermiştir. Neşri, kendi dönemindeki ve kendinden sonraki tarihçiler üzerinde çok etkili olmuş ve eseri sıkça Solakzade Mehmet Hemdemi Efendi ve gibi sonraki dönem tarihçileri tarafından kaynak olarak gösterilmiştir.
Konu hakkındaki yayınlar
- Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi C. 33 s.20-22
- J. Stewart-Robinson (1970). "Neshri's History of the Ottoman's: The sources and the development of the text. By V.L. Menage. (London Oriental Series. Volume 16) Oxford Unıversity Press, 1964." Journal of the American Oriental Society. 90 (2). ss. 274-277. 26 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Şubat 2009.
- Kenan İnan (1997). (PDF). Tarih Araştırmaları Dergisi, 29. ss. 91-135. 3 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2009.
- Martijn Theodoor Houtsma, T W Arnold, A J Wensinck (1993). E.J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936: 1913-1936. BRILL. s. 902. 5 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Şubat 2009.
- Toksoy, Cemal (1999), Yaşamlarıyla ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi C.2 s.363-364 İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş.
Kaynakça
- ^ J. Stewart-Robinson (1970). "Neshri's History of the Ottoman's: The sources and the development of the text. By V.L. Menage. (London Oriental Series. Volume 16) Oxford Unıversity Press, 1964." Journal of the American Oriental Society. 90 (2). ss. 274-277. 26 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Şubat 2009.
- ^ a b Martijn Theodoor Houtsma, T W Arnold, A J Wensinck (1993). E.J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936: 1913-1936. BRILL. s. 902. 5 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Şubat 2009.
- ^ a b Kenan İnan (1997). (PDF). Tarih Araştırmaları Dergisi, 29. ss. 91-135. 3 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2009.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmed Nesri Osmanli Turkcesi محمد نشرى o 1520 Osmanli tarihcisi Kitab i Cihannuma adli tarih kitabinin yazaridir HayatiCihannuma adli eseri disinda kendisi hakkinda bilinenler pek azdir ve tartismalidir Nesri mahlasi olup asil ismi kesin olarak bilinmemektedir Halil Inalcik Bursa ser iyye sicillerine dayanarak tam adinin Huseyin bin Eyne Bey olabilecegini belirtmistir Suara tezkirelerinde ismi sadece Nesri olarak gecmekte bazi kaynaklarda ise Mevlana Nesri ismi gecmektedir 19 yuzyildan itibaren kaynaklarda yazarin ismi Mehmet Nesri olarak gecmektedir Kendisinin Bursali olmasi Bursa ya olan ilgisini aciklasa da Karaman a olan ilgisinin nedeni bilinmemektedir Karamanli oldugu iddiasi tartismalidir Evliya Celebi ye gore Germiyanogullarindandir Bursa da tahsilini tamamlamis ve uzun sure Bursa da yasamistir Mevlana sifati kendisinin ulemadan oldugunu gostermektedir 1520 de Bursa da oldugu dusunulmektedir Bursali Mehmet Tahir Bey e gore mezari yol genisletme calismalari sirasinda harap olmustur Tarih eseriEn onemli eseri olan Cihannuma evrensel bir tarih kitabi olacak sekilde kaleme alindi Yaratilistan baslayip kendi donemine kadar getirdigi 8 bolumden olusan eserini 1493 tarihinde Sultan II Bayezid e sunmustur Eserin sadece 6 bolumu gunumuze ulasabilmistir Bu bolumde Osmanli oncesi Turk Tarihi kisaca yer almakta ve Osmanli Tarihi II Bayezid donemine kadar gelmektedir Kendi hayati ile ilgili bilinen olaylar Cihannuma da kendisi tarafindan yazmistir Eserinden elde edilen bilgilere gore Nesri nin 3 Mayis 1481 de II Mehmed in vefatinda Gebze deki Osmanli ordugahinda bulundugu Padisah in vefatindan sonra Istanbul da cikan olaylara sahit oldugu anlasilmaktadir Nesri Cihannuma da cogunlukla baska tarihi kaynaklari sistemli bir sekilde derlemis ve olaylari sebep sonuc iliskisi icerisinde yazmaya calismistir Ayrica Bursa ve Karaman a has cesitli kaynaklari ilk defa kullanmistir Nesri olaylari kronolojik siralarina gore kaleme almis ve kullandigi kaynaklarin dogruluguna onem vermistir Nesri kendi donemindeki ve kendinden sonraki tarihciler uzerinde cok etkili olmus ve eseri sikca Solakzade Mehmet Hemdemi Efendi ve gibi sonraki donem tarihcileri tarafindan kaynak olarak gosterilmistir Konu hakkindaki yayinlarTurkiye Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi C 33 s 20 22 J Stewart Robinson 1970 Neshri s History of the Ottoman s The sources and the development of the text By V L Menage London Oriental Series Volume 16 Oxford University Press 1964 Journal of the American Oriental Society 90 2 ss 274 277 26 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Subat 2009 Kenan Inan 1997 PDF Tarih Arastirmalari Dergisi 29 ss 91 135 3 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2009 Martijn Theodoor Houtsma T W Arnold A J Wensinck 1993 E J Brill s First Encyclopaedia of Islam 1913 1936 1913 1936 BRILL s 902 5 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Subat 2009 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Toksoy Cemal 1999 Yasamlariyla ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi C 2 s 363 364 Istanbul Yapi Kredi Kultur Sanat Yayincilik A S ISBN 975 0800710Kaynakca J Stewart Robinson 1970 Neshri s History of the Ottoman s The sources and the development of the text By V L Menage London Oriental Series Volume 16 Oxford University Press 1964 Journal of the American Oriental Society 90 2 ss 274 277 26 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Subat 2009 a b Martijn Theodoor Houtsma T W Arnold A J Wensinck 1993 E J Brill s First Encyclopaedia of Islam 1913 1936 1913 1936 BRILL s 902 5 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Subat 2009 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link a b Kenan Inan 1997 PDF Tarih Arastirmalari Dergisi 29 ss 91 135 3 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2009