Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Pedro Calderón de la Barca (d. 17 Ocak 1600, Madrid- ö. 25 Mayıs 1681, Madrid), İspanyol şair, oyun yazarı, asker, din adamı.
Pedro Calderón de la Barca | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 17 Ocak 1600 Madrid |
| Ölüm | 25 Mayıs 1681 Madrid |
| Milliyet | İspanyol |
| Meslek | Oyun yazarı, şair |
| Dönem | İspanyol Altın Çağı |
| Çocuk(lar) | Pedro José, |
| Ebeveyn(ler) | Mario Henao y Riano (anne), Don Diego (baba) |
İspanyol edebiyatının (Altın Çağ)'daki iki dev oyun yazarlarından biridir (diğeri Lope de Vega). Rönesans ve Barok olmak üzere iki döneme ayrılan İspanyol Altın Çağı'na barok tiyatroyu getiren şahsiyet olarak bilinir. Kimi kaynaklara göre yazdığı oyun sayısı iki yüzden fazladır. Oyunlarında genellikle inanç ve onur temalarını işlemiştir. Calderon'un ölümü Altın Çağ'ın da sonu kabul edilir.
Yaşamı
1600 yılında Madrid'de dünyaya geldi. Soylu bir İspanyol ailesine mensuptu. On yaşında annesini, on beş yaşında babasını kaybedince Cizvitler tarafından yetiştirildi. Alcala ve Salamanca üniversitelerinde din hukuku okurken edebiyata yöneldi. Bilinen ilk şiirleri 1620’de bir yarılmada Lope de Vega’nın dikkatini çekti. bilinen ilk oyunu Amor, honor y poder (Aşk, Onur ve Güç) Madrid'de 1623'te sahnelendi.
1625’te orduya katıldı, uzun süre askerlik yaptı. Bu yıllar onun için verimli bir yazarlık dönemi oldu. 1630’a kadar yazdığı on beş oyun vardır. En çok sahnelenen oyunlarından La dama duende (Sadık Kadın) ve Eco y Narciso (Yankı ile Nergis)'yu bu dönemde yazdı. 1631-1632’de ünlü oyunu La vida es sueño (Hayat Bir Rüyadır)’ı kaleme aldı. 1634’te Kral IV. Felipe, Madrid’de yaptırdığı Buen Retiro sarayının açılışını Calderon’un bir oyunu ile kutladı. Calderon, sarayın tiyatro yapımlarında yönetmenlik yaptı.
Kardeşi Diego, onun yirmidört oyununu iki cilt halinde yayımladı (1636-1637). 1640’ta Katalonya’daki bir ayaklanmayı bastırmak üzere düzenlenen bir askeri harekâta katılan ve elinden yaralanan Calderon, büyük olasılıkla bu olaydan esinlenerek Zalamea Kadısı adlı oyunu yazdı. Bir süre sonra sağlığının el vermemesi nedeniyle askerliği bıraktı. Önce IV. Felipe’nin annesi Kraliçe Isabel’in ardından da oğlu Carlos’un ölümü üzerine yas nedeniyle tiyatrolar kapatılmıştı (1644-1649). Calderon, 1646-1650 arasında Alba Dükü’nün hizmetine girdi. Bu dönemde birlikte olduğu adı bilinmeyen metresi Pedro Jose adındaki oğullarını dünyaya getirdikten sonra öldü. Çocuğu Calderon’un kardeşi Diego büyüttü.
1651’de rahip olarak Kiliseye girdi. Yas dönemi bitmiş, tiyatrolar yeniden açılmıştı ancak Calderon bu tarihten sonra yalnız saray törenleriyle ilgili oyunlar ve dinsel oyunlar yazdı. 1653’ten itibaren Toledo’da din adamı olarak görev yaptı. 1663’te saraya baş vaiz olarak atandı ve bu görevi ölümüne dek sürdürdü. Toplu oyunlarının üçüncü, dördüncü ve beşinci ciltlerini 1664, 1672 ve 1677’de yayımladı. 1681’de öldü.
Bazı eserleri
| Eser Adı | Yazılma tarihi | İlk sahnelenmesi | Yayımlanma tarihi |
|---|---|---|---|
| La devocion de la cruz (Haça bağlılık) | 1628-1633 | 1649 | |
| La dama duende (Hayalet Kadın) | 1629 | 1629 | 1636 |
| El principe constante (Sadık Prens) | 1629 | 1629 | 1636 |
| El gran teatro del mundo (Büyük Dünya Tiyatrosu) | 1633-1648 | 1649 | |
| La vida es sueño (Hayat Bir Rüyadır), | 1635 | 1636 | 1636 |
| El alcalde de Zalamea (Zalameaa Kadısı), | 1636 |
Kaynakça
- ^ Önalp, Ertuğrul. (PDF). dergiler.ankara.edu.tr/. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümü, Tiyatro Araştırmaları Dergisi, Yıl 1992, Sayı 9. 1 Haziran 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2017.
- ^ . www.filozof.net. Filozof.net sitesi. 3 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2017.
- ^ . www.outofthewings.org. Outofthewings.org sitesi. 25 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pedro Calderon de la Barca d 17 Ocak 1600 Madrid o 25 Mayis 1681 Madrid Ispanyol sair oyun yazari asker din adami Pedro Calderon de la BarcaDogum17 Ocak 1600 MadridOlum25 Mayis 1681 MadridMilliyetIspanyolMeslekOyun yazari sairDonemIspanyol Altin CagiCocuk lar Pedro Jose Ebeveyn ler Mario Henao y Riano anne Don Diego baba Ispanyol edebiyatinin Altin Cag daki iki dev oyun yazarlarindan biridir digeri Lope de Vega Ronesans ve Barok olmak uzere iki doneme ayrilan Ispanyol Altin Cagi na barok tiyatroyu getiren sahsiyet olarak bilinir Kimi kaynaklara gore yazdigi oyun sayisi iki yuzden fazladir Oyunlarinda genellikle inanc ve onur temalarini islemistir Calderon un olumu Altin Cag in da sonu kabul edilir YasamiComedias verdaderas 1726 1600 yilinda Madrid de dunyaya geldi Soylu bir Ispanyol ailesine mensuptu On yasinda annesini on bes yasinda babasini kaybedince Cizvitler tarafindan yetistirildi Alcala ve Salamanca universitelerinde din hukuku okurken edebiyata yoneldi Bilinen ilk siirleri 1620 de bir yarilmada Lope de Vega nin dikkatini cekti bilinen ilk oyunu Amor honor y poder Ask Onur ve Guc Madrid de 1623 te sahnelendi 1625 te orduya katildi uzun sure askerlik yapti Bu yillar onun icin verimli bir yazarlik donemi oldu 1630 a kadar yazdigi on bes oyun vardir En cok sahnelenen oyunlarindan La dama duende Sadik Kadin ve Eco y Narciso Yanki ile Nergis yu bu donemde yazdi 1631 1632 de unlu oyunu La vida es sueno Hayat Bir Ruyadir i kaleme aldi 1634 te Kral IV Felipe Madrid de yaptirdigi Buen Retiro sarayinin acilisini Calderon un bir oyunu ile kutladi Calderon sarayin tiyatro yapimlarinda yonetmenlik yapti Kardesi Diego onun yirmidort oyununu iki cilt halinde yayimladi 1636 1637 1640 ta Katalonya daki bir ayaklanmayi bastirmak uzere duzenlenen bir askeri harekata katilan ve elinden yaralanan Calderon buyuk olasilikla bu olaydan esinlenerek Zalamea Kadisi adli oyunu yazdi Bir sure sonra sagliginin el vermemesi nedeniyle askerligi birakti Once IV Felipe nin annesi Kralice Isabel in ardindan da oglu Carlos un olumu uzerine yas nedeniyle tiyatrolar kapatilmisti 1644 1649 Calderon 1646 1650 arasinda Alba Duku nun hizmetine girdi Bu donemde birlikte oldugu adi bilinmeyen metresi Pedro Jose adindaki ogullarini dunyaya getirdikten sonra oldu Cocugu Calderon un kardesi Diego buyuttu 1651 de rahip olarak Kiliseye girdi Yas donemi bitmis tiyatrolar yeniden acilmisti ancak Calderon bu tarihten sonra yalniz saray torenleriyle ilgili oyunlar ve dinsel oyunlar yazdi 1653 ten itibaren Toledo da din adami olarak gorev yapti 1663 te saraya bas vaiz olarak atandi ve bu gorevi olumune dek surdurdu Toplu oyunlarinin ucuncu dorduncu ve besinci ciltlerini 1664 1672 ve 1677 de yayimladi 1681 de oldu Bazi eserleriEser Adi Yazilma tarihi Ilk sahnelenmesi Yayimlanma tarihiLa devocion de la cruz Haca baglilik 1628 1633 1649La dama duende Hayalet Kadin 1629 1629 1636El principe constante Sadik Prens 1629 1629 1636El gran teatro del mundo Buyuk Dunya Tiyatrosu 1633 1648 1649La vida es sueno Hayat Bir Ruyadir 1635 1636 1636El alcalde de Zalamea Zalameaa Kadisi 1636Kaynakca Onalp Ertugrul PDF dergiler ankara edu tr Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Tiyatro Bolumu Tiyatro Arastirmalari Dergisi Yil 1992 Sayi 9 1 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 25 Agustos 2017 www filozof net Filozof net sitesi 3 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Agustos 2017 www outofthewings org Outofthewings org sitesi 25 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Agustos 2017