Pehlevî Hanedanı (Farsça: دودمان پهلوی romanize: Dudmān-e Pahlavī), İran Şahanşah Devleti'ne 54 yıl boyunca hükmetmiş Mazenderan kökenli hanedan.
Pehlevî Hanedanı دودمان پهلوی | |
---|---|
Pehlevi hanedanlık arması | |
Ülke | İran Şehinşah Devleti |
Aktif bölge(ler) | Orta Doğu |
Milliyet | Mazenderan |
Kuruluş | 15 Aralık 1925Tahran | ) ;
Kurucu | Rıza Şah Pehlevi |
Hanedan reisi | Prens Rıza Pehlevi |
Ünlü üyeleri | Rıza Pehlevi Muhammed Rıza Pehlevi |
Güncel durumu | Sürgün |
Devriliş | 11 Şubat 1979 |
Son hükümdar | Muhammed Rıza Pehlevi |
Unvan(lar) | Şah Şahbanu |
Tarihçe
1921'de İran Kazak Tugay'nın eski bir tuğgenerali olan Rıza Han (1919 yılında Pehlevi soyadını almıştır) 3.000-4.000 kişilik güçlü müfrezesi ile Tahran'a girip Kaçar Hanedanı içinde iktidarı ele geçirmiş, 1925 yılında Ahmed Şah Kaçar'ı tahttan indirip kendini Şah ilan etmiştir. Başlangıçta, Pehlevi çağdaşı Atatürk'ün Türkiye'de yaptığı gibi cumhuriyet ilan etmeyi planlamıştı. Ancak İngiliz ve din adamlarının muhalefeti karşısında bu fikirden vazgeçti.
II. Dünya Savaşı sırasında Temmuz 1941'de güneyden İngiltere ve kuzeyden SSCB'nin İran'a saldırarak işgal etmesi üzerine, Rıza Şah Pehlevi tahtını oğlu Muhammed Rıza Pehlevi'ye bırakıp Güney Afrika'ya kaçmıştır.
Yıkılış
1970'lerin ortalarında, artan petrol gelirlerine güvenen Muhammed Rıza, ülkesinin ilerlemesi ve Beyaz Devrim reformlarınca bir dizi daha hırslı ve daha cesur planlara başladı. Ancak sosyoekonomik ilerlemeler din adamlarını rahatsız etti. İnsanlar İslami ilkelere bağlı bir ideoloji altında toplanmaya başladı. Ayetullah Humeyni de bunun lideri oldu. Pehlevi rejimi Ocak 1979'da Ayetullah Humeyni önderliğinde gerçekleştirilen İran Devrimi sonucunda hanedan yıkılmış ve Muhammed Rıza Pehlevi Enver Sedat'ın onur konuğu olarak ailesiyle Mısır'a sığınmıştır.
Muhammed Rıza Pehlevi'nin ölümünün ardından Prens Rıza Pehlevi hanedanın varisi oldu.
Hanedan Reisleri Listesi
Ad | Portre | Doğum | Ölüm | Reislik başlangıcı | Reislik sonu | |
---|---|---|---|---|---|---|
İran Şahları | ||||||
1 | Rıza Şah Pehlevi | 15 Mart 1878 | 26 Temmuz 1944 | 15 Aralık 1925 | 16 Eylül 1941 | |
2 | Muhammed Rıza Pehlevi | 26 Ekim 1919 | 27 Temmuz 1980 | 16 Eylül 1941 | 11 Şubat 1979 | |
Taht talipleri | ||||||
1 | Muhammed Rıza Pehlevi | 26 Ekim 1919 | 27 Temmuz 1980 | 16 Eylül 1941 | 27 Temmuz 1980 | |
— |
| 14 Ekim 1938 | - | 27 Temmuz 1980 | 31 Ekim 1980 | |
2 | Rıza Pehlevi | 31 Ekim 1960 | - | 31 Ekim 1980 | Hala görevli |
Kaynakça
- ^ Aghaie, Kamran Scot (1 December 2011). The Martyrs of Karbala: Shi'i Symbols and Rituals in Modern Iran 27 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. University of Washington Press. ISBN 978-0-295-80078-3.
- ^ . Ajoudani
- ^ Curtis, Glenn E.; Hooglund, Eric. Iran: A Country Study: A Country Study. Government Printing Office. p. 27. ISBN 978-0-8444-1187-3.
- ^ . www.farahpahlavi.org (İngilizce). 7 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2022.
- ^ a b c d "Former Iranian Crown Prince Reza Pahlavi will proclaim himself the new shah of Iran", United Press International, 17 Ekim 1980, 28 Ocak 2019 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 25 Ocak 2019,
His Imperial Highness Reza Pahlavi, Crown Prince of Iran, will reach his constitutional majority on the 9th of Aban, 1359 (October 31, 1980). On this date, and in conformity with the Iranian Constitution, the regency of Her Imperial Majesty Farah Pahlavi, Shahbanou of Iran, will come to an end and His Imperial Highness, who on this occasion will send a message to the people of Iran, will succeed his father, His Imperial Majesty Mohammed Reza Shah Pahlavi, deceased in Cairo on Mordad 5, 1359 (July 27, 1980).
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pehlevi Hanedani Farsca دودمان پهلوی romanize Dudman e Pahlavi Iran Sahansah Devleti ne 54 yil boyunca hukmetmis Mazenderan kokenli hanedan Pehlevi Hanedani دودمان پهلویPehlevi hanedanlik armasiUlkeIran Sehinsah DevletiAktif bolge ler Orta DoguMilliyetMazenderanKurulus15 Aralik 1925 98 yil once 1925 12 15 TahranKurucuRiza Sah PehleviHanedan reisiPrens Riza PehleviUnlu uyeleriRiza Pehlevi Muhammed Riza PehleviGuncel durumuSurgunDevrilis11 Subat 1979Son hukumdarMuhammed Riza PehleviUnvan lar Sah SahbanuTarihce1921 de Iran Kazak Tugay nin eski bir tuggenerali olan Riza Han 1919 yilinda Pehlevi soyadini almistir 3 000 4 000 kisilik guclu mufrezesi ile Tahran a girip Kacar Hanedani icinde iktidari ele gecirmis 1925 yilinda Ahmed Sah Kacar i tahttan indirip kendini Sah ilan etmistir Baslangicta Pehlevi cagdasi Ataturk un Turkiye de yaptigi gibi cumhuriyet ilan etmeyi planlamisti Ancak Ingiliz ve din adamlarinin muhalefeti karsisinda bu fikirden vazgecti II Dunya Savasi sirasinda Temmuz 1941 de guneyden Ingiltere ve kuzeyden SSCB nin Iran a saldirarak isgal etmesi uzerine Riza Sah Pehlevi tahtini oglu Muhammed Riza Pehlevi ye birakip Guney Afrika ya kacmistir Yikilis 1970 lerin ortalarinda artan petrol gelirlerine guvenen Muhammed Riza ulkesinin ilerlemesi ve Beyaz Devrim reformlarinca bir dizi daha hirsli ve daha cesur planlara basladi Ancak sosyoekonomik ilerlemeler din adamlarini rahatsiz etti Insanlar Islami ilkelere bagli bir ideoloji altinda toplanmaya basladi Ayetullah Humeyni de bunun lideri oldu Pehlevi rejimi Ocak 1979 da Ayetullah Humeyni onderliginde gerceklestirilen Iran Devrimi sonucunda hanedan yikilmis ve Muhammed Riza Pehlevi Enver Sedat in onur konugu olarak ailesiyle Misir a siginmistir Muhammed Riza Pehlevi nin olumunun ardindan Prens Riza Pehlevi hanedanin varisi oldu Hanedan Reisleri ListesiAd Portre Dogum Olum Reislik baslangici Reislik sonuIran Sahlari1 Riza Sah Pehlevi 15 Mart 1878 26 Temmuz 1944 15 Aralik 1925 16 Eylul 19412 Muhammed Riza Pehlevi 26 Ekim 1919 27 Temmuz 1980 16 Eylul 1941 11 Subat 1979Taht talipleri1 Muhammed Riza Pehlevi 26 Ekim 1919 27 Temmuz 1980 16 Eylul 1941 27 Temmuz 1980 Farah Pehlevi Naip 14 Ekim 1938 27 Temmuz 1980 31 Ekim 19802 Riza Pehlevi 31 Ekim 1960 31 Ekim 1980 Hala gorevliKaynakca Aghaie Kamran Scot 1 December 2011 The Martyrs of Karbala Shi i Symbols and Rituals in Modern Iran 27 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde University of Washington Press ISBN 978 0 295 80078 3 Ajoudani Curtis Glenn E Hooglund Eric Iran A Country Study A Country Study Government Printing Office p 27 ISBN 978 0 8444 1187 3 www farahpahlavi org Ingilizce 7 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Temmuz 2022 a b c d Former Iranian Crown Prince Reza Pahlavi will proclaim himself the new shah of Iran United Press International 17 Ekim 1980 28 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 25 Ocak 2019 His Imperial Highness Reza Pahlavi Crown Prince of Iran will reach his constitutional majority on the 9th of Aban 1359 October 31 1980 On this date and in conformity with the Iranian Constitution the regency of Her Imperial Majesty Farah Pahlavi Shahbanou of Iran will come to an end and His Imperial Highness who on this occasion will send a message to the people of Iran will succeed his father His Imperial Majesty Mohammed Reza Shah Pahlavi deceased in Cairo on Mordad 5 1359 July 27 1980