Muhammed Enver Sedat (d. 25 Aralık 1918 – ö. 6 Ekim 1981), Mısırlı asker, siyasetçi ve Mısır'ın üçüncü Devlet Başkanı.
Muhammed Enver el Sedat محمد أنور السادات | |
---|---|
1980'de Enver Sedat | |
Mısır devlet başkanı | |
Görev süresi 15 Ekim 1970 - 6 Ekim 1981 | |
Başbakan | Kendisi Kendisi |
Yerine geldiği | Cemal Abdünnasır |
Yerine gelen | Sufi Ebu Talib (geçici) Hüsnü Mübarek |
Mısır Başbakanı | |
Görev süresi 15 Mayıs 1980 - 6 Ekim 1981 | |
Başkan | Kendisi |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | Hüsnü Mübarek |
Görev süresi 26 Mart 1973 - 25 Eylül 1974 | |
Başkan | Kendisi |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | |
Birleşik Arap Cumhuriyeti Devlet Başkanı | |
Görev süresi 15 Ekim 1970 - 2 Eylül 1971 | |
Yerine geldiği | Cemal Abdünnasır |
Yerine gelen | Makam kaldırıldı |
Görev süresi 19 Aralık 1969 - 14 Ekim 1970 | |
Başkan | Cemal Abdünnasır |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | Ali Sabri |
Görev süresi 17 Şubat 1964 - Mart 1964 | |
Başkan | Cemal Abdünnasır |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | Zekeriya Muhiddin |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Muhammed Enver Sedat 25 Aralık 1918 , Mısır |
Ölüm | 6 Ekim 1981 (62 yaşında) Kahire, Mısır |
Partisi | Arap Sosyalist Birliği Ulusal Demokrat Parti |
Evlilik(ler) | İkbal Mazı Cihan Sedat |
Çocuk(lar) | 7 |
Bitirdiği okul | |
Mesleği | Asker, Siyasetçi |
Dini | İslam |
Ödülleri | Nobel Barış Ödülü (1978) |
İmzası | |
Askerî hizmeti | |
Bağlılığı | Mısır |
Branşı | Mısır Kara Kuvvetleri |
Hizmet yılları | 1938–1952 |
Rütbesi | Albay |
Mısır Kralı Faruk'a karşı 23 Temmuz 1952'de yapılan darbeye katılarak siyaset alanında kendini tanıtan, 1960-1969 yılları arasında meclis başkanlığı yaptıktan sonra 5 Kasım 1970'te başkan Cemal Abdünnasır'ın ölümü üzerine, onun yerine geçmiştir.
Hayatı
Eğitim ve askerlik hayatı
25 Aralık 1918 tarihinde Mısır'ın Manûfiye iline bağlı köyünde, 13 kardeşten biri olarak fakir bir Nübyeli ailesinde dünyaya geldi. İsmi babası tarafından Jön Türk Devrimi sonrası İmparatorluğun dönem topraklarındaki halklarca "Özgürlük Kahramanı" olarak anılan Enver Paşa anısına verildi. Kardeşlerinden Atıf Sedat daha sonra bir pilot oldu ve 1973 Yom Kippur Savaşı sırasında öldü. Babası Enver Muhammed El Sedat, Yukarı Mısırlıydı ve annesi Sit El Berain ise baba tarafından Sudanlıydı. Annesi "yeterince Mısırlı" görünmediği iddiasıyla bazıları onu "Nasır'ın kara kedisi" olarak tanımladı.
1938 yılında Kahire'deki Kraliyet Askerî Akademisi'nden mezun oldu ve Sinyal Kolordusu'na atandı. Orduya asteğmen olarak girdi ve Sudan'a gönderildi (Mısır ve Sudan o tarihte bir ülke idi). Orada, Cemal Abdünnasır ile bir araya geldi ve diğer birkaç genç subayla birlikte, Mısır ve Sudan'ı İngiliz egemenliğinden ve kraliyet çürümesinden kurtarmak için gizli Hür Subaylar örgütünü kurdular. II. Dünya Savaşı sırasında işgalci İngiliz kuvvetleri atmak amacıyla Mihver Devletleri'nden yardım alma çabası gösterdiği gerekçesiyle İngilizler tarafından hapse atıldı. Müslüman Kardeşler, Faşist Genç Mısır, saray yanlısı Mısır Demir Muhafızları ve Hür Subaylar adlı gizli askerî grup da dahil olmak üzere birçok siyasi harekette aktif olarak yer aldı.
Mensubu olduğu Hür Subaylar ile birlikte 23 Temmuz 1952 tarihinde Kral Faruk'u deviren askerî darbeye katıldı. Radyo ağları üzerinden Mısır halkına devrimi haberi vermekle görevlendirildi.
Siyasi hayatı
Darbeden sonra, kısa bir süre Muhammed Necib'in başkanlığının ardından başa geçen Cemal Abdünnasır'ın yardımcısı oldu.
Cemal Abdünnasır'ın başkanlığı döneminde 1954 yılında Devlet Bakanı olarak atandı. Yeni kurulan El-Cumhuriyye gazetesinin editörlüğüne de atandı. 1959'da Arap Ulusal Birliği Sekreterliği görevine başladı. 1960-1969 yılları arasında Mısır Meclis Başkanlığı görevini yürüttü. 1964 yılında Başkanlık Konseyi Üyesi olarak atandı. Aralık 1969'da tekrar başkan yardımcılığı görevine getirildi.
Cemal Abdünnasır 1970 yılında ölünce, Mısır Devlet Başkanı oldu.
1973 yılında meydana gelen Yom Kippur Savaşı'ndan sonra 1975 yılında Sovyetler Birliği ile ilişkileri kesti. İsrail'le, Kudüs'ü ziyaret ettiği 19 Kasım 1977 tarihinden itibaren iyi ilişkiler geliştirdi. 17 Eylül 1978 tarihinde ABD'nin ara buluculuğunda İsrail'le masaya oturarak, Camp David Sözleşmesini imzaladı. Bu anlaşmayla Mısır İsrail'i tanıdı. İsrail de Altı Gün Savaşı'nda ele geçirdiği Sina Yarımadası Mısır'a geri verdi. Barış çabalarının sonucu olarak, Menahem Begin ile birlikte 1978 yılı Nobel Barış Ödülünü aldı.
Suikasta uğraması
1981 yılında, Mısır'ın bağımsızlığının kutlandığı tören sırasında silahlı saldırıya uğrayarak öldürüldü. Resmî geçit töreni sırasında askeri konvoy içinde bulunan Halid el-İslâmbûlî tarafından önce el bombaları atılmak suretiyle, Sedat'a, üst düzey komutanlara ve diğer seçkin yöneticilere saldırılmış, daha sonra ise otomatik silahlarla platformun önüne gelinerek platformda bulunanlar taranmıştır. Bu saldırı sırasında Enver Sedat'a 72 kurşun isabet etmiştir. Sedat'ı öldüren yüzbaşı Halid el-İslâmbûlî, 1982 yılında idam edilmiştir. Enver Sedat'ın mezarı Kahire'de, öldürüldüğü tören alanının hemen karşısındaki Meçhul Asker anıtının altındadır.
Ailesi
Enver Sedat'ın ikinci eşi Cihan Sedat, 9 Temmuz 2021 günü 87 yaşında hastanede gördüğü tedavi sırasında hayatını kaybetti. Enver Sedat'ın, Cihan Sedat ile olan evliliğinden Nuha, Lubna ve Nana isminde üç kızı, Cemal isminde bir oğlu vardır.
Kaynakça
- ^ Seventy-five Years of the Turkish Republic. Mango, Andrew (İngilizce). Google Books. s. 65. Erişim tarihi: 29 Mart 2021.
Dış bağlantılar
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen Abdul Latif El-Bughadi | Mısır Halk Meclisi Başkanı 1960–1968 | Sonra gelen Dr. Mohamed Labib Skokeir |
Önce gelen Cemal Abdünnasır | Mısır devlet başkanı 1970–1981 | Sonra gelen Sufi Ebu Talib (geçici) Hüsnü Mübarek |
Önce gelen | Mısır Başbakanı 1973–1974 | Sonra gelen |
Önce gelen | Mısır Başbakanı 1980–1981 | Sonra gelen Hüsnü Mübarek |
Parti siyasi görevi | ||
Yeni siyasi parti | Ulusal Demokrat Parti Başkanı 1978–1981 | Sonra gelen Hüsnü Mübarek |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Muhammed Enver Sedat d 25 Aralik 1918 o 6 Ekim 1981 Misirli asker siyasetci ve Misir in ucuncu Devlet Baskani Muhammed Enver el Sedat محمد أنور السادات1980 de Enver SedatMisir devlet baskaniGorev suresi 15 Ekim 1970 6 Ekim 1981Basbakan Kendisi KendisiYerine geldigi Cemal AbdunnasirYerine gelen Sufi Ebu Talib gecici Husnu MubarekMisir BasbakaniGorev suresi 15 Mayis 1980 6 Ekim 1981Baskan KendisiYerine geldigiYerine gelen Husnu MubarekGorev suresi 26 Mart 1973 25 Eylul 1974Baskan KendisiYerine geldigiYerine gelenBirlesik Arap Cumhuriyeti Devlet BaskaniGorev suresi 15 Ekim 1970 2 Eylul 1971Yerine geldigi Cemal AbdunnasirYerine gelen Makam kaldirildiGorev suresi 19 Aralik 1969 14 Ekim 1970Baskan Cemal AbdunnasirYerine geldigiYerine gelen Ali SabriGorev suresi 17 Subat 1964 Mart 1964Baskan Cemal AbdunnasirYerine geldigiYerine gelen Zekeriya MuhiddinKisisel bilgilerDogum Muhammed Enver Sedat 25 Aralik 1918 1918 12 25 MisirOlum 6 Ekim 1981 62 yasinda Kahire MisirPartisi Arap Sosyalist Birligi Ulusal Demokrat PartiEvlilik ler Ikbal Mazi Cihan SedatCocuk lar 7Bitirdigi okulMeslegi Asker SiyasetciDini IslamOdulleri Nobel Baris Odulu 1978 ImzasiAskeri hizmetiBagliligi MisirBransi Misir Kara KuvvetleriHizmet yillari 1938 1952Rutbesi Albay Misir Krali Faruk a karsi 23 Temmuz 1952 de yapilan darbeye katilarak siyaset alaninda kendini tanitan 1960 1969 yillari arasinda meclis baskanligi yaptiktan sonra 5 Kasim 1970 te baskan Cemal Abdunnasir in olumu uzerine onun yerine gecmistir HayatiEgitim ve askerlik hayati Darbeden sonra Albay Enver Sedat 1953 25 Aralik 1918 tarihinde Misir in Manufiye iline bagli koyunde 13 kardesten biri olarak fakir bir Nubyeli ailesinde dunyaya geldi Ismi babasi tarafindan Jon Turk Devrimi sonrasi Imparatorlugun donem topraklarindaki halklarca Ozgurluk Kahramani olarak anilan Enver Pasa anisina verildi Kardeslerinden Atif Sedat daha sonra bir pilot oldu ve 1973 Yom Kippur Savasi sirasinda oldu Babasi Enver Muhammed El Sedat Yukari Misirliydi ve annesi Sit El Berain ise baba tarafindan Sudanliydi Annesi yeterince Misirli gorunmedigi iddiasiyla bazilari onu Nasir in kara kedisi olarak tanimladi 1938 yilinda Kahire deki Kraliyet Askeri Akademisi nden mezun oldu ve Sinyal Kolordusu na atandi Orduya astegmen olarak girdi ve Sudan a gonderildi Misir ve Sudan o tarihte bir ulke idi Orada Cemal Abdunnasir ile bir araya geldi ve diger birkac genc subayla birlikte Misir ve Sudan i Ingiliz egemenliginden ve kraliyet curumesinden kurtarmak icin gizli Hur Subaylar orgutunu kurdular II Dunya Savasi sirasinda isgalci Ingiliz kuvvetleri atmak amaciyla Mihver Devletleri nden yardim alma cabasi gosterdigi gerekcesiyle Ingilizler tarafindan hapse atildi Musluman Kardesler Fasist Genc Misir saray yanlisi Misir Demir Muhafizlari ve Hur Subaylar adli gizli askeri grup da dahil olmak uzere bircok siyasi harekette aktif olarak yer aldi Mensubu oldugu Hur Subaylar ile birlikte 23 Temmuz 1952 tarihinde Kral Faruk u deviren askeri darbeye katildi Radyo aglari uzerinden Misir halkina devrimi haberi vermekle gorevlendirildi Siyasi hayati Darbeden sonra kisa bir sure Muhammed Necib in baskanliginin ardindan basa gecen Cemal Abdunnasir in yardimcisi oldu Cemal Abdunnasir in baskanligi doneminde 1954 yilinda Devlet Bakani olarak atandi Yeni kurulan El Cumhuriyye gazetesinin editorlugune de atandi 1959 da Arap Ulusal Birligi Sekreterligi gorevine basladi 1960 1969 yillari arasinda Misir Meclis Baskanligi gorevini yuruttu 1964 yilinda Baskanlik Konseyi Uyesi olarak atandi Aralik 1969 da tekrar baskan yardimciligi gorevine getirildi Cemal Abdunnasir 1970 yilinda olunce Misir Devlet Baskani oldu 1973 yilinda meydana gelen Yom Kippur Savasi ndan sonra 1975 yilinda Sovyetler Birligi ile iliskileri kesti Israil le Kudus u ziyaret ettigi 19 Kasim 1977 tarihinden itibaren iyi iliskiler gelistirdi 17 Eylul 1978 tarihinde ABD nin ara buluculugunda Israil le masaya oturarak Camp David Sozlesmesini imzaladi Bu anlasmayla Misir Israil i tanidi Israil de Alti Gun Savasi nda ele gecirdigi Sina Yarimadasi Misir a geri verdi Baris cabalarinin sonucu olarak Menahem Begin ile birlikte 1978 yili Nobel Baris Odulunu aldi Misir Devlet Baskani Enver Sedat ve Israil Basbakani Menahem Begin Washington daki Kongre de Jimmy Carter Camp David Sozlesmesinin sonuclarini aciklarken Suikasta ugramasi1981 yilinda Misir in bagimsizliginin kutlandigi toren sirasinda silahli saldiriya ugrayarak olduruldu Resmi gecit toreni sirasinda askeri konvoy icinde bulunan Halid el Islambuli tarafindan once el bombalari atilmak suretiyle Sedat a ust duzey komutanlara ve diger seckin yoneticilere saldirilmis daha sonra ise otomatik silahlarla platformun onune gelinerek platformda bulunanlar taranmistir Bu saldiri sirasinda Enver Sedat a 72 kursun isabet etmistir Sedat i olduren yuzbasi Halid el Islambuli 1982 yilinda idam edilmistir Enver Sedat in mezari Kahire de olduruldugu toren alaninin hemen karsisindaki Mechul Asker anitinin altindadir AilesiEnver Sedat in ikinci esi Cihan Sedat 9 Temmuz 2021 gunu 87 yasinda hastanede gordugu tedavi sirasinda hayatini kaybetti Enver Sedat in Cihan Sedat ile olan evliliginden Nuha Lubna ve Nana isminde uc kizi Cemal isminde bir oglu vardir Kaynakca Seventy five Years of the Turkish Republic Mango Andrew Ingilizce Google Books s 65 Erisim tarihi 29 Mart 2021 Dis baglantilarSiyasi goreviOnce gelen Abdul Latif El Bughadi Misir Halk Meclisi Baskani 1960 1968 Sonra gelen Dr Mohamed Labib SkokeirOnce gelen Cemal Abdunnasir Misir devlet baskani 1970 1981 Sonra gelen Sufi Ebu Talib gecici Husnu MubarekOnce gelen Misir Basbakani 1973 1974 Sonra gelenOnce gelen Misir Basbakani 1980 1981 Sonra gelen Husnu MubarekParti siyasi goreviYeni siyasi parti Ulusal Demokrat Parti Baskani 1978 1981 Sonra gelen Husnu Mubarek