Pembe sumru (Sterna dougallii), Sumrugiller ailesinden olan bir sumru türü. Sterna cinsinin adı, Eski İngilizce "sumru" anlamına gelen "stearn" sözcüğünden türetilmiştir ve tür adı dougallii İskoç doktor ve toplayıcı Dr. Peter McDougall'ın (1777-1814) soyadından gelmektedir. "Roseate", üreme çağındaki kuşun pembe göğüs tüylerini ifade etmektedir.
Pembe sumru | |
---|---|
Bilimsel Sınıflandırma | |
Alem: | Animalia |
Şube: | Chordata |
Sınıf: | Aves |
Takım: | Charadriiformes |
Aile: | Laridae |
Cins: | Sterna |
Tür: | S. dougallii |
İkili adı | |
Sterna dougallii , 1813 | |
Taksonomi
İngiliz doğa bilimci George Montagu, 1813'te pembe sumruyu tanımlamıştır. Genetik olarak, ortak ataları kara enseli sumruya (S. sumatrana) kardeş soy olmakla birlikte beyaz alınlı sumru (S. striata) ile çok yakından ilişkilidir.
Bu tür, başlıca gaga rengi ve küçük tüy ayrıntılarında farklılık gösteren bir dizi coğrafi ırka sahiptir.
Sterna dougallii dougallii Avrupa ve Kuzey Amerika'nın Atlantik kıyılarında ürer ve kışı Karayipler ile Batı Afrika'nın güneyinde geçirir. Bu türün hem Avrupa, hem de Kuzey Amerika'daki nüfusu uzun vadede gerilemiştir; ancak etkin koruma önlemleri, son yıllarda bazı topluluklarda, özellikle Avrupa'daki nüfusun çoğunluğunu (yaklaşık 1200 çift) elinde tutan İrlanda'nın Dublin kıyısındaki Rockabill Adası'nda düşüşü tersine çevirmiştir.
Tropikal türevler olan S. dougallii korustes ve S. dougallii bangsi, Hint Okyanusu boyunca doğu Afrika'dan Japonya'ya değin yerleşik üreyen alt türlerdir. Bu alt türlerin gagalarında daha fazla kırmızılık vardır. Uzun gagalı ve kısa kanatlı S. dougallii gracilis, Avustralya ve Yeni Kaledonya'da yavrulamaktadır. Kuzeybatı Hint Okyanusu, S. dougalli arideensis alt türünün nüfusunu barındırmaktadır. Kimi yazarlar yalnızca üç ırkın arideensis, gracilis ve dougallii'nin korunması gerektiğini ileri sürmektedir.
Betimleme
Pembe sumru, küçük-orta büyüklükte bir sumru olup 33-36 santimetre uzunluğuna, 67-76 santimetre kanat genişliğine sahip olmakla birlikte bayağı sumru, kuzey sumrusu ve pembe sumrudan daha büyük olup tüyleri benzer olan kara gagalı sumru ile karıştırılabilmektedir. Pembe sumrunun ince keskin gagası üreme mevsimi boyunca gelişen kırmızı zeminli siyah bir gagadır; tropik ve güney yarım küre ırklarınınkinden daha geniştir. Pembe sumru, kısa kanatlıdır ve bayağı sumru veya kuzey sumrusundan daha hızlı kanat çırpmaktadır. Kanatların üst bölümü soluk gri ve alt bölümü beyazdır ve en dıştaki temel uçuş tüylerinin yazın kararmasına karşın uçarken küçük bir kara gagalı sumru gibi çok solgun görünmektedir. Yetişkin bireyler, çok uzun, esnek kuyruk şeridine ve turuncu-kızıl bacaklara sahiptir. Yazları yetişkinlerin alt bölümleri, kuşa adını veren pembemsi bir renk almaktadır.
Davranış ve ekoloji
Gıda ve beslenme
Diğer Sterna sumrularında olduğu gibi, pembe sumru, neredeyse her zaman denize dalarak balıklar ile beslenir; akrabası olan sumrulara göre çok daha denizcidir, yalnızca yıkanmak için ve avlanmadığında seyrek olarak kıyıdaki tatlı su lagünlerine uğramaktadır. Genellikle doğrudan dalış yapar ve kuzey sumrusu tarafından tercih edilen "aşamalı olarak havada beklemeyi" tercih etmemektedir. Erkek bireyin dişi bireye balık sunması, kur gösterisinin bir parçasıdır.
Bir sumru için alışılmadık olan pembe sumrular kleptoparazitik bir davranış sergilemektedir; başka deniz kuşlarından, sık olarak da İngiliz kolonilerindeki bayağı deniz papağanlarından balık çalmaktadır. Bu alışkanlık, balıkların daha derin yüzdüğü, dalışlarda sumruların yeterince derinlere ulaşamayacağı, ancak daha derin dalış bayağı deniz papağanlarının erişebileceği kötü hava koşullarında yiyecek toplama yeteneklerini büyük ölçüde arttırmaktadır.
Kışın; alın beyaza, gaga siyaha dönüşür. Genç pembe sumrular, genç kara gagalı sumrular gibi pullu bir görünüme sahiptir, ancak bu türden daha dolgun siyah bir başı vardır.
Yavrulama
Bu tür, zaman zaman diğer deniz kuşlarıyla birlikte kıyı ve adalardaki kolonilerde ürer. Avustralya topraklarında kara enseli sumru (S. sumatrana), tepeli sumru (Thalasseus bengalensis), büyük tepeli sumru (T. bergii), Sternula nereis, sürmeli sumru (Onychoprion anaethetus) ve Chroicocephalus novaehollandiae türleri ile yan yana yuvalandığı kaydedilmiştir. Genellikle içi boş veya yoğun bitki örtüsünün altında zeminin kazınmasıyla yuva yapar ve bir veya iki (nadiren üç) yumurta bırakır. Yuvasını ve gençlerini diğer ak sumrulardan daha az savunurlar, genellikle onları korumak için çevredeki kolonideki kuzey sumrularına ve bayağı sumrulara güvenmektedirler. Daha küçük kolonilerde seyrek olarak bu diğer sumru türleriyle çiftleşebilirler.
Ak karınlı deniz kartalı (Haliaeetus leucogaster) ve gümüş martı, yumurta ve civcivler için avlanırken, taşçeviren (Arenaria interpres), kara sıçan (Rattus rattus) ve Egernia kingii avcılardan da kuşkulanılmaktadır.
Ötüş
Pembe sumrunun ötüşü, diğer sumrulardan oldukça farklı olup kara kızılbacağa benzemektedir ve çuvit biçiminde oldukça belirgin bir ötüşü vardır.
Korunma durumu
19. yüzyılın sonlarında, bu kuşlar şapkaları süslemek amacıyla kullanılan tüyleri için avlandılar. Yakın zamanlarda; bazı bölgelerde sayıları büyük martılar tarafından son zamanlarda avlanmasının artması ve rekabetin artmasından dolayı azalmıştır. Bu tür, 2019 itibarıyla, İngiltere'nin en nadir üreyen deniz kuşu olmuştur.
Bu türün Avrupa nüfusunun %75'inden fazlasını oluşturan en büyük Avrupa kolonisi İrlanda'da Dublin Kontluğu, Rockabill Adasındadır. 2013 yılında Rockabill'de 1213 çift yuva yapmıştır. Wexford Kontluğundaki Lady Adası Gölü kolonisi de çok önemlidir, 2013'te 155 çift burada yuvalanmıştır.
Kısmen gizlenmiş yuva mevkileriyle birlikte folluklarının (hazır yuvalarının) sağlanması, kuşların bunlara kolayca ulaşmasının sonucunda kuşlar için çok keskin bir koruma başarısı sağladığı kanıtlamıştır. Bu sonuçlar, kuzey gümüş martısı gibi yırtıcı kuşlardan yavrulara sağlanan koruma ile üreme verimliliği büyük ölçüde arttırılmaktadır. Northumberland'ın Coquet Adası'ndaki bir kolonide, folluklar sağlandıktan sonra nüfus, 25 çiftten (1997) 92 çifte (2005) yükselmiştir. Benzer önlemler Anglesey sumru kolonilerinde ve özellikle ağaç ebegümeci gibi bitki örtüsünün temizlenmesi ile birlikte uygulanmıştır. 2018 yılında, on yıldan fazla bir süre içinde ilk kez, uçabilecek olgunluğa erişmiş bir çift yavru kuş, önceki yıllardaki koruma projesi olan Kraliyet Kuşları Koruma Derneği projesinden sonra Anglesey açıklarındaki Skerries'te adanın çevresindeki stratejik konumlarda, pembe sumru çağrılarının ve el yapımı tuzakların çekiciliğinin yardımıyla yeniden tasarlanmış hazır yuvalara (folluklara) yerleştirilmiştir.
İngiltere'de pembe sumru için resmi hükûmetin ulusal Biyoçeşitlilik Eylem Planı kapsamında koruma amacıyla yer açılmıştır. İngiltere'nin türlere yönelik tehdit planının ana nedenlerinden biri küresel ısınmadır ve besin kaynağı olan balıklar için dikey profil dağılımında bir değişiklik yaratır. Pembe sumru, Afrika-Avrasya Göçmen Su Kuşlarının Korunması Sözleşmesinin uygulandığı türlerden biridir.
Kanada Yaban Yaşamı Servisi, pembe sumruyu Tehdit Altında olarak listelemektedir. ABD İçişleri Bakanlığı pembe sumrunun kuzeydoğu nüfusunu Tehlike Altında, Karayipler nüfusunu Tehdit Altında olarak listelimektedir.
Kaynakça
- ^ BirdLife International (2012). "Sterna dougallii" 9 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. IUCN Red List of Threatened Species. 2012. Retrieved 26 November 2013.CS1 maint: ref=harv ()
- ^ Boyla, Kerem (Çeviren) (2001). Türkiye ve Avrupa'nın Kuşları, Kuzey Afrika ve Ortadoğu dahil. İstanbul: Türkiye Doğal Hayatı Koruma Derneği.
- ^ "Sterna." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
- ^ Jobling, James A (2010). The Helm Dictionary of Scientific Bird Names. Londra: Christopher Helm. s. 139. ISBN .
- ^ "Roseate." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
- ^ Bridge (2005). "A phylogenetic framework for the terns (Sternini) inferred from mtDNA sequences: implications for taxonomy and plumage evolution" (PDF). Molecular Phylogenetics and Evolution. 35 (2). ss. 459-469. 19 Nisan 2011 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 29 Nisan 2020.
- ^ Gochfeld, M. & Burger, J. 1996. Family Sternidae (terns). In: Del Hoyo, J., Elliott, A A. & Sargatal, J. (Eds). Handbook of birds of the world, Vol. 3. Barcelona: Lynx Edicions. pp. 624–667.
- ^ Tree, AJ (2005) The known history and movements of the Roseate Tern Sterna dougallii in South Africa and the western Indian Ocean. Marine Ornithology 33:41-47 PDF 26 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b "Sterna dougallii — Roseate Tern". Species Profile and Threats Database. Canberra, Australian Capital Territory: Department of the Environment, Water, Heritage and the Arts, Australian Government. 2015. 2 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2015.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 30 Kasım 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Nisan 2020.
- ^ Annual Report of the Irish Rare Birds Breeding Panel 2013
- ^ "Roseate Tern". Birds of North America Online. Ithaca, New York: Cornell Lab of Ornithology. 2014. 9 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2015.
Dış bağlantılar
- Pembe sumru - Güney Afrika Kuşları Atlasında türler metni18 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Pembe sumru: Madeira Kuşları5 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pembe sumru Sterna dougallii Sumrugiller ailesinden olan bir sumru turu Sterna cinsinin adi Eski Ingilizce sumru anlamina gelen stearn sozcugunden turetilmistir ve tur adi dougallii Iskoc doktor ve toplayici Dr Peter McDougall in 1777 1814 soyadindan gelmektedir Roseate ureme cagindaki kusun pembe gogus tuylerini ifade etmektedir Pembe sumruKorunma durumuAsgari Endise IUCN 3 1 Bilimsel SiniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif AvesTakim CharadriiformesAile LaridaeCins SternaTur S dougalliiIkili adiSterna dougallii 1813TaksonomiIngiliz doga bilimci George Montagu 1813 te pembe sumruyu tanimlamistir Genetik olarak ortak atalari kara enseli sumruya S sumatrana kardes soy olmakla birlikte beyaz alinli sumru S striata ile cok yakindan iliskilidir Bu tur baslica gaga rengi ve kucuk tuy ayrintilarinda farklilik gosteren bir dizi cografi irka sahiptir Sterna dougallii dougallii Avrupa ve Kuzey Amerika nin Atlantik kiyilarinda urer ve kisi Karayipler ile Bati Afrika nin guneyinde gecirir Bu turun hem Avrupa hem de Kuzey Amerika daki nufusu uzun vadede gerilemistir ancak etkin koruma onlemleri son yillarda bazi topluluklarda ozellikle Avrupa daki nufusun cogunlugunu yaklasik 1200 cift elinde tutan Irlanda nin Dublin kiyisindaki Rockabill Adasi nda dususu tersine cevirmistir Tropikal turevler olan S dougallii korustes ve S dougallii bangsi Hint Okyanusu boyunca dogu Afrika dan Japonya ya degin yerlesik ureyen alt turlerdir Bu alt turlerin gagalarinda daha fazla kirmizilik vardir Uzun gagali ve kisa kanatli S dougallii gracilis Avustralya ve Yeni Kaledonya da yavrulamaktadir Kuzeybati Hint Okyanusu S dougalli arideensis alt turunun nufusunu barindirmaktadir Kimi yazarlar yalnizca uc irkin arideensis gracilis ve dougallii nin korunmasi gerektigini ileri surmektedir BetimlemePembe sumru kucuk orta buyuklukte bir sumru olup 33 36 santimetre uzunluguna 67 76 santimetre kanat genisligine sahip olmakla birlikte bayagi sumru kuzey sumrusu ve pembe sumrudan daha buyuk olup tuyleri benzer olan kara gagali sumru ile karistirilabilmektedir Pembe sumrunun ince keskin gagasi ureme mevsimi boyunca gelisen kirmizi zeminli siyah bir gagadir tropik ve guney yarim kure irklarininkinden daha genistir Pembe sumru kisa kanatlidir ve bayagi sumru veya kuzey sumrusundan daha hizli kanat cirpmaktadir Kanatlarin ust bolumu soluk gri ve alt bolumu beyazdir ve en distaki temel ucus tuylerinin yazin kararmasina karsin ucarken kucuk bir kara gagali sumru gibi cok solgun gorunmektedir Yetiskin bireyler cok uzun esnek kuyruk seridine ve turuncu kizil bacaklara sahiptir Yazlari yetiskinlerin alt bolumleri kusa adini veren pembemsi bir renk almaktadir Davranis ve ekolojiGida ve beslenme Pembe sumru profili Diger Sterna sumrularinda oldugu gibi pembe sumru neredeyse her zaman denize dalarak baliklar ile beslenir akrabasi olan sumrulara gore cok daha denizcidir yalnizca yikanmak icin ve avlanmadiginda seyrek olarak kiyidaki tatli su lagunlerine ugramaktadir Genellikle dogrudan dalis yapar ve kuzey sumrusu tarafindan tercih edilen asamali olarak havada beklemeyi tercih etmemektedir Erkek bireyin disi bireye balik sunmasi kur gosterisinin bir parcasidir Bir sumru icin alisilmadik olan pembe sumrular kleptoparazitik bir davranis sergilemektedir baska deniz kuslarindan sik olarak da Ingiliz kolonilerindeki bayagi deniz papaganlarindan balik calmaktadir Bu aliskanlik baliklarin daha derin yuzdugu dalislarda sumrularin yeterince derinlere ulasamayacagi ancak daha derin dalis bayagi deniz papaganlarinin erisebilecegi kotu hava kosullarinda yiyecek toplama yeteneklerini buyuk olcude arttirmaktadir Kisin alin beyaza gaga siyaha donusur Genc pembe sumrular genc kara gagali sumrular gibi pullu bir gorunume sahiptir ancak bu turden daha dolgun siyah bir basi vardir Yavrulama Yumurta Koleksiyon Muzesi Wiesbaden Bu tur zaman zaman diger deniz kuslariyla birlikte kiyi ve adalardaki kolonilerde urer Avustralya topraklarinda kara enseli sumru S sumatrana tepeli sumru Thalasseus bengalensis buyuk tepeli sumru T bergii Sternula nereis surmeli sumru Onychoprion anaethetus ve Chroicocephalus novaehollandiae turleri ile yan yana yuvalandigi kaydedilmistir Genellikle ici bos veya yogun bitki ortusunun altinda zeminin kazinmasiyla yuva yapar ve bir veya iki nadiren uc yumurta birakir Yuvasini ve genclerini diger ak sumrulardan daha az savunurlar genellikle onlari korumak icin cevredeki kolonideki kuzey sumrularina ve bayagi sumrulara guvenmektedirler Daha kucuk kolonilerde seyrek olarak bu diger sumru turleriyle ciftlesebilirler Ak karinli deniz kartali Haliaeetus leucogaster ve gumus marti yumurta ve civcivler icin avlanirken tasceviren Arenaria interpres kara sican Rattus rattus ve Egernia kingii avcilardan da kuskulanilmaktadir Otus Pembe sumrunun otusu diger sumrulardan oldukca farkli olup kara kizilbacaga benzemektedir ve cuvit biciminde oldukca belirgin bir otusu vardir Korunma durumu source source source source Lady Elliot Adasi Queensland Avustralya 19 yuzyilin sonlarinda bu kuslar sapkalari suslemek amaciyla kullanilan tuyleri icin avlandilar Yakin zamanlarda bazi bolgelerde sayilari buyuk martilar tarafindan son zamanlarda avlanmasinin artmasi ve rekabetin artmasindan dolayi azalmistir Bu tur 2019 itibariyla Ingiltere nin en nadir ureyen deniz kusu olmustur Bu turun Avrupa nufusunun 75 inden fazlasini olusturan en buyuk Avrupa kolonisi Irlanda da Dublin Kontlugu Rockabill Adasindadir 2013 yilinda Rockabill de 1213 cift yuva yapmistir Wexford Kontlugundaki Lady Adasi Golu kolonisi de cok onemlidir 2013 te 155 cift burada yuvalanmistir Kismen gizlenmis yuva mevkileriyle birlikte folluklarinin hazir yuvalarinin saglanmasi kuslarin bunlara kolayca ulasmasinin sonucunda kuslar icin cok keskin bir koruma basarisi sagladigi kanitlamistir Bu sonuclar kuzey gumus martisi gibi yirtici kuslardan yavrulara saglanan koruma ile ureme verimliligi buyuk olcude arttirilmaktadir Northumberland in Coquet Adasi ndaki bir kolonide folluklar saglandiktan sonra nufus 25 ciftten 1997 92 cifte 2005 yukselmistir Benzer onlemler Anglesey sumru kolonilerinde ve ozellikle agac ebegumeci gibi bitki ortusunun temizlenmesi ile birlikte uygulanmistir 2018 yilinda on yildan fazla bir sure icinde ilk kez ucabilecek olgunluga erismis bir cift yavru kus onceki yillardaki koruma projesi olan Kraliyet Kuslari Koruma Dernegi projesinden sonra Anglesey aciklarindaki Skerries te adanin cevresindeki stratejik konumlarda pembe sumru cagrilarinin ve el yapimi tuzaklarin cekiciliginin yardimiyla yeniden tasarlanmis hazir yuvalara folluklara yerlestirilmistir Ingiltere de pembe sumru icin resmi hukumetin ulusal Biyocesitlilik Eylem Plani kapsaminda koruma amaciyla yer acilmistir Ingiltere nin turlere yonelik tehdit planinin ana nedenlerinden biri kuresel isinmadir ve besin kaynagi olan baliklar icin dikey profil dagiliminda bir degisiklik yaratir Pembe sumru Afrika Avrasya Gocmen Su Kuslarinin Korunmasi Sozlesmesinin uygulandigi turlerden biridir Kanada Yaban Yasami Servisi pembe sumruyu Tehdit Altinda olarak listelemektedir ABD Icisleri Bakanligi pembe sumrunun kuzeydogu nufusunu Tehlike Altinda Karayipler nufusunu Tehdit Altinda olarak listelimektedir Kaynakca BirdLife International 2012 Sterna dougallii 9 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde IUCN Red List of Threatened Species 2012 Retrieved 26 November 2013 CS1 maint ref harv Boyla Kerem Ceviren 2001 Turkiye ve Avrupa nin Kuslari Kuzey Afrika ve Ortadogu dahil Istanbul Turkiye Dogal Hayati Koruma Dernegi Sterna Oxford Dictionary of English 2e Oxford University Press 2003 Jobling James A 2010 The Helm Dictionary of Scientific Bird Names Londra Christopher Helm s 139 ISBN 978 1 4081 2501 4 Roseate Oxford Dictionary of English 2e Oxford University Press 2003 Bridge 2005 A phylogenetic framework for the terns Sternini inferred from mtDNA sequences implications for taxonomy and plumage evolution PDF Molecular Phylogenetics and Evolution 35 2 ss 459 469 19 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 29 Nisan 2020 Gochfeld M amp Burger J 1996 Family Sternidae terns In Del Hoyo J Elliott A A amp Sargatal J Eds Handbook of birds of the world Vol 3 Barcelona Lynx Edicions pp 624 667 Tree AJ 2005 The known history and movements of the Roseate Tern Sterna dougallii in South Africa and the western Indian Ocean Marine Ornithology 33 41 47 PDF 26 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b Sterna dougallii Roseate Tern Species Profile and Threats Database Canberra Australian Capital Territory Department of the Environment Water Heritage and the Arts Australian Government 2015 2 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2015 a b Arsivlenmis kopya 30 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Nisan 2020 Annual Report of the Irish Rare Birds Breeding Panel 2013 Roseate Tern Birds of North America Online Ithaca New York Cornell Lab of Ornithology 2014 9 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2015 Dis baglantilarPembe sumru Guney Afrika Kuslari Atlasinda turler metni18 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Pembe sumru Madeira Kuslari5 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde