Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde veya bölüm Toprak piramidi adlı maddeye çok benzemektedir ve bu iki maddenin önerilmektedir. Birleştirme işlemi yapıldıktan sonra sayfaya {{}} şablonunu ekleyiniz. |
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Haziran 2020) () |
Peribacası, ince uzun, kurak havzalardan ve kırgıbayır yüzeylerinden çıkan, vadi yamaçlarından inen sel sularının yeri aşındırmasıyla oluşan bir kaya oluşumudur. Peri bacalarının gövdeleri genellikle yumuşak minerallerden ve tepesi sert, daha zor aşınan kayadan oluşur. Gövdeleri genellikle konik şekle sahiptir. Şekilleri erozyon biçimlerine göre değişir. Farklı mineral katmanları (sedimanter ve volkanik kayaç) gövdelerinde farklı renklere sebep olabilir. Çapları 1 ila 15 metre arasında değişir, bu sınırlamanın dışına çıkan oluşumlar peri bacası olarak sınıflandırılamazlar. Peri Bacaları esas olarak çölde kuru ve sıcak bölgelerde bulunur. Yaygın kullanımda kukuletalar (üzerindeki şapka tipi kayaç) veya kuleler arasındaki fark, kukuletaların totem direği şeklindeki bir gövdeye sahip olarak tanımlanırken değişken bir kalınlığa da sahiptir.
Hoodoolar (Peri bacası) çoğunlukla çölde kuru ve sıcak bölgelerde bulunur. Yaygın kullanımda, kapüşonlular ve tepeler (veya kuleler) arasındaki fark, kapüşonların genellikle "totem direği şeklinde bir gövdeye" sahip olarak tanımlanan değişken bir kalınlığa sahip olmasıdır. Ancak sivri uç, zeminden yukarı doğru sivrilen daha pürüzsüz bir profile veya tek tip kalınlığa sahiptir.
Hoodoos, ortalama bir insanın boyundan 10 katlı bir binayı aşan yüksekliklere kadar değişir. Hoodoo şekilleri, değişen sert ve daha yumuşak kaya katmanlarının erozyon modellerinden etkilenir. Farklı kaya türleri içinde biriken mineraller, kaputoların yükseklikleri boyunca farklı renklere sahip olmasına neden olur.
Oluşumu
Peri bacaları genellikle yüzeyde sert bir kaya (ör. sert kum taşı, kireç taşı, bazalt, ingimbirit vb.) ve yerin altında yumuşak minerallerin (ör. kum, tüf) olduğu bölgelerde bulunur. Su, yerin üstüne çıkan kayaların arasından akarak sert tabanı aşındırıp yok ettikten sonra yumuşak yüzeyi ortaya çıkarır. Tabanın üstüne çıkan kaya parçaları daha az akıntı gördükleri için sağlam kalır. Yumuşak yüzey büyük oranda erozyona uğrar ve suya karışır, ancak üstünde hâlâ kaya bulunan bölgeler basınçtan dolayı yapısal bütünlüğünü sağlar, erozyona dayanır ve konik bir kaya oluşumu meydana gelir. Bu nedenden dolayı tepeleri düşen peri bacaları oldukça kısa süre içinde erozyona uğrar ve yok olur.
Peri bacalarının oluşumu birden çok hava durumu olayının sonucudur. Yağmur, kar, sel ve rüzgâr sonucu olarak meydana gelirler. Yağmurun asitliği yüksek olan yerlerde kayaçta ki karbonik asidin yağmur suyuna karışması ve bundan dolayı kirecin erozyona uğraması söz konusudur. Kireç bakımından daha az zengin olan kayaçlar bu nedenle daha az yağmur ile erozyona uğrama riski taşırlar. Daha dayanıklı peri bacaları, şapkalarında dolomit içerir. Dolomit, yüksek oranda magnezyum içerir ve dolayısıyla suda daha yavaş çözünür. Bu nedenle de altındaki yumuşak katmanı korur.
Hoodoo oluşumları genellikle Colorado Platosu'nda ve Kuzey Büyük Ovaların Badland bölgelerinde (her ikisi de Kuzey Amerika'da) bulunur. Kapüşonlular bu alanlara dağılmış olsa da, dünyanın hiçbir yerinde ABD'nin Utah eyaletinde bulunan Bryce Kanyonu Ulusal Parkı'nın kuzey kesiminde olduğu kadar bol değildir. Kapüşonlular ayrıca, San Rafael Swell'in doğu tarafındaki Goblin Valley Eyalet Parkı'nda ve Güneydoğu Arizona'daki Chiricahua Ulusal Anıtı'nda birkaç yüz mil uzakta oldukça belirgindir. Sombrerete, Meksika'da Sierra de Organos Ulusal Parkı'nda bazı kapüşonlular bulunur.
Kapadokya (peribacası), evlerin oluşumlarına oyulmuş olduğu Kapadokya bölgesinde de bulunur. Bu kapüşonlular, 2005–2009 Türk 50 yeni liralık banknotunun arka yüzünde tasvir edilmiştir.
Ermenistan'da Hoodoos, Goris, Khndzoresk, Hin Khot ve Syunik marzında birçoğunun bir zamanlar oyulduğu ve yaşadığı veya kullanıldığı birçok yerde bulunur.
Fransızcada, oluşumlara demoiselles coiffées (saç kesimli bayanlar) veya cheminées de fées (peri bacaları) denir ve birkaçı Alpes-de-Haute-Provence'de bulunur; en iyi bilinen örneklerden biri Demoiselles Coiffées de Pontis adlı oluşumdur.
Tayvan'ın kuzey kıyısındaki kaplumbağa taşları, kıyı düzenlemeleri için sıra dışı. Miyosen döneminde deniz tabanının okyanustan hızla yükselmesiyle oluşan taşlar. Wanli'deki ikonik örnekler durumunda erozyonu yavaşlatmak için çaba gösterildi.
Japonya'nın Tokushima Eyaletindeki Awa Kum Sütunları, sıkıştırılmış çakıl ve kumtaşı katmanlarından yapılmış kaputlardır.
Sırbistan'daki Đavolja Varoš (Şeytanın Kasabası) kaputları, yerel halk tarafından yeryüzü piramitleri veya kuleler olarak tanımlanan yaklaşık 200 oluşum içerir. 1959'dan beri Đavolja Varoš devlet tarafından korunmaktadır. Site aynı zamanda Doğanın Yeni Yedi Harikası kampanyasında da aday oldu.
Alberta, Drumheller'daki kaplumbağalar, Kretase Dönemi'nde 70 ila 75 milyon yıl önce çökelmiş kil ve kumdan oluşuyor. Bu kaplumbağalar, altta yatan taban, çoğu jeolojik yapıdan daha hızlı, yılda yaklaşık bir santimetre hızla, kapsül taşlarına kıyasla daha hızlı bir şekilde aşındığından benzersiz bir mantar benzeri görünümü koruyabilir.
Hoodoos tipik olarak, çamurtaşı, zayıf çimentolu kumtaşı veya tüf (konsolide volkanik kül) gibi nispeten yumuşak bir kayanın kalın bir tabakasının, iyi çimentolanmış kumtaşı, kireçtaşı gibi ince bir sert kaya tabakasıyla kaplandığı alanlarda oluşur. veya bazalt. Buzlu dağlık vadilerde, yumuşak aşınmış malzeme buzul olabilir, ta ki koruyucu kapak taşları kasadaki büyük kayalar hâline gelene kadar. Zamanla, dirençli katmandaki çatlaklar, altındaki çok daha yumuşak kayanın aşınmasına ve yıkanmasına izin verir. Hoodoos, dirençli katmanın küçük bir başlığının kaldığı yerde oluşur ve alttaki yumuşak katmanın bir konisini erozyondan korur. Aşağıya doğru bastıran ağır başlık, kaputunun kaidesine erozyona direnme gücünü verir. Zamanla, yumuşak katmanın aşınması başlığın altının kesilmesine, sonunda düşmesine ve kalan koninin daha sonra hızla aşınmasına neden olur.
Tipik olarak, kaputlar, kanatçık olarak bilinen bir kaya oluşumunun kenarlarını aşındırmak için sürekli birlikte çalışan birden fazla hava koşullandırma sürecinden oluşur. Örneğin, Bryce Kanyonu'ndaki birincil ayrışma kuvveti donma etkisidir. Bryce Canyon'daki kapüşonlular her yıl 200'den fazla donma-çözülme döngüsü yaşar. Kışın su şeklindeki eriyen kar, çatlaklara sızar ve geceleri donar. Su donduğunda, neredeyse %10 oranında genişler, çatlakları yavaş yavaş açarak, asfalt bir yolda bir çukurun oluşmasına benzer şekilde, onları daha da genişletir.
Don kamaşmasına ek olarak, yağmur erozyona neden olan başka bir ayrışma sürecidir. Günümüzde çoğu yerde yağmur suyu hafif asidiktir ve bu da zayıf karbonik asidin kireçtaşı tanesini yavaş yavaş çözmesini sağlar. Kapüşonların kenarlarını yuvarlayan ve onlara yumrulu ve şişkin profillerini veren bu işlemdir. İç çamurtaşı ve silttaşı katmanlarının kireçtaşını kesintiye uğrattığı yerlerde, nispeten kireçtaşı eksikliği nedeniyle kayanın kimyasal aşınmaya daha dirençli olması beklenebilir. Daha dayanıklı kaputların çoğu, dolomit adı verilen özel bir tür magnezyum açısından zengin kireç taşı ile kapatılmıştır. Mineral magnezyum ile takviye edilen dolomit, çok daha yavaş bir oranda çözünür ve sonuç olarak altındaki zayıf kalkeri korur. Yağmur aynı zamanda erozyonun da ana kaynağıdır (enkazın kaldırılması). Yaz aylarında, muson tipi yağmur fırtınaları Bryce Canyon bölgesinden geçerek kısa süreli yüksek yoğunluklu yağmur getirir.
Ayrıca Bakınız
- Dış kuvvetler
- Mantar kaya
- Göreme Tarihi Milli Parkı
- Meşeli Peribacaları
- Bisti / De-Na-Zin Wilderness - New Mexico'da Vahşi Yaşam, Amerika Birleşik Devletleri
- City of Rocks Eyalet Parkı New Mexico
- Tulin (jeoloji) - Yer hareketi ve erozyonun neden olduğu yer şekli
Kaynakça
- ^ Peri bacalarının oluşumu 9 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .: Erişim tarihi: 26 Nisan 2016
- ^ "Geologic map of Bryce Canyon National Park and vicinity, southwestern Utah". 1991.
- ^ . www.nps.gov (İngilizce). 20 Nisan 1997 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2021.
- ^ Demiralp, Seda; Demiralp, Selva (13 Ağustos 2018). "Erosion of Central Bank independence in Turkey". Turkish Studies. 20 (1): 49-68. doi:10.1080/14683849.2018.1505512. ISSN 1468-3849.
- ^ "III.—Traité de Géologie. I: Les phénomènes Géologiques. By Émile Haug, Professor of Geology at the Faculty of Sciences in the University of Paris. 8vo; pp. 546, with 71 photographic plates and 195 text-illustrations. Paris: Armand Colin, 1907". Geological Magazine. 5 (5): 228-229. Mayıs 1908. doi:10.1017/s0016756800121983. ISSN 0016-7568
- ^ Perret, Robert (1941). "La nature alpine [D'après R. Godefroy]". Annales de Géographie. 50 (281): 60-61. doi:10.3406/geo.1941.11632. ISSN 0003-4010.
- ^ Miller, J.D. (30 Nisan 1993). "Refining of fossil resin flotation concentrate from western coal. First quarterly final report, February 23, 1993--March 31, 1993".
- ^ Broome, Kate (12 Temmuz 2018). "Mysterious Black Sarcophagus Found In Egypt". Science Trends (İngilizce). doi:10.31988/SciTrends.22477.
- ^ "Djavolja Varos, Rock Formation". New 7 Wonders. Archived from the original on July 9, 2009. Retrieved March 31, 2015.
- ^ Royal Tyrrell Museum. "Hoodoos". Tyrrellmuseum.com. Retrieved March 30, 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde veya bolum Toprak piramidi adli maddeye cok benzemektedir ve bu iki maddenin tek baslik altinda birlestirilmesi onerilmektedir Birlestirme islemi yapildiktan sonra sayfaya Gecmis birlestir sablonunu ekleyiniz Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Peribacasi haber gazete kitap akademik JSTOR Haziran 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Peribacasi ince uzun kurak havzalardan ve kirgibayir yuzeylerinden cikan vadi yamaclarindan inen sel sularinin yeri asindirmasiyla olusan bir kaya olusumudur Peri bacalarinin govdeleri genellikle yumusak minerallerden ve tepesi sert daha zor asinan kayadan olusur Govdeleri genellikle konik sekle sahiptir Sekilleri erozyon bicimlerine gore degisir Farkli mineral katmanlari sedimanter ve volkanik kayac govdelerinde farkli renklere sebep olabilir Caplari 1 ila 15 metre arasinda degisir bu sinirlamanin disina cikan olusumlar peri bacasi olarak siniflandirilamazlar Peri Bacalari esas olarak colde kuru ve sicak bolgelerde bulunur Yaygin kullanimda kukuletalar uzerindeki sapka tipi kayac veya kuleler arasindaki fark kukuletalarin totem diregi seklindeki bir govdeye sahip olarak tanimlanirken degisken bir kalinliga da sahiptir Konik govdesi ve kaya blokundan olusan sapkasi ile peri bacalariBir peribacasiKapadokya daki tas formasyonlari Hoodoolar Peri bacasi cogunlukla colde kuru ve sicak bolgelerde bulunur Yaygin kullanimda kapusonlular ve tepeler veya kuleler arasindaki fark kapusonlarin genellikle totem diregi seklinde bir govdeye sahip olarak tanimlanan degisken bir kalinliga sahip olmasidir Ancak sivri uc zeminden yukari dogru sivrilen daha puruzsuz bir profile veya tek tip kalinliga sahiptir Hoodoos ortalama bir insanin boyundan 10 katli bir binayi asan yuksekliklere kadar degisir Hoodoo sekilleri degisen sert ve daha yumusak kaya katmanlarinin erozyon modellerinden etkilenir Farkli kaya turleri icinde biriken mineraller kaputolarin yukseklikleri boyunca farkli renklere sahip olmasina neden olur OlusumuPeri bacalari genellikle yuzeyde sert bir kaya or sert kum tasi kirec tasi bazalt ingimbirit vb ve yerin altinda yumusak minerallerin or kum tuf oldugu bolgelerde bulunur Su yerin ustune cikan kayalarin arasindan akarak sert tabani asindirip yok ettikten sonra yumusak yuzeyi ortaya cikarir Tabanin ustune cikan kaya parcalari daha az akinti gordukleri icin saglam kalir Yumusak yuzey buyuk oranda erozyona ugrar ve suya karisir ancak ustunde hala kaya bulunan bolgeler basinctan dolayi yapisal butunlugunu saglar erozyona dayanir ve konik bir kaya olusumu meydana gelir Bu nedenden dolayi tepeleri dusen peri bacalari oldukca kisa sure icinde erozyona ugrar ve yok olur Peri bacalarinin olusumu birden cok hava durumu olayinin sonucudur Yagmur kar sel ve ruzgar sonucu olarak meydana gelirler Yagmurun asitligi yuksek olan yerlerde kayacta ki karbonik asidin yagmur suyuna karismasi ve bundan dolayi kirecin erozyona ugramasi soz konusudur Kirec bakimindan daha az zengin olan kayaclar bu nedenle daha az yagmur ile erozyona ugrama riski tasirlar Daha dayanikli peri bacalari sapkalarinda dolomit icerir Dolomit yuksek oranda magnezyum icerir ve dolayisiyla suda daha yavas cozunur Bu nedenle de altindaki yumusak katmani korur Hoodoo olusumlari genellikle Colorado Platosu nda ve Kuzey Buyuk Ovalarin Badland bolgelerinde her ikisi de Kuzey Amerika da bulunur Kapusonlular bu alanlara dagilmis olsa da dunyanin hicbir yerinde ABD nin Utah eyaletinde bulunan Bryce Kanyonu Ulusal Parki nin kuzey kesiminde oldugu kadar bol degildir Kapusonlular ayrica San Rafael Swell in dogu tarafindaki Goblin Valley Eyalet Parki nda ve Guneydogu Arizona daki Chiricahua Ulusal Aniti nda birkac yuz mil uzakta oldukca belirgindir Sombrerete Meksika da Sierra de Organos Ulusal Parki nda bazi kapusonlular bulunur Kapadokya peribacasi evlerin olusumlarina oyulmus oldugu Kapadokya bolgesinde de bulunur Bu kapusonlular 2005 2009 Turk 50 yeni liralik banknotunun arka yuzunde tasvir edilmistir Ermenistan da Hoodoos Goris Khndzoresk Hin Khot ve Syunik marzinda bircogunun bir zamanlar oyuldugu ve yasadigi veya kullanildigi bircok yerde bulunur Fransizcada olusumlara demoiselles coiffees sac kesimli bayanlar veya cheminees de fees peri bacalari denir ve birkaci Alpes de Haute Provence de bulunur en iyi bilinen orneklerden biri Demoiselles Coiffees de Pontis adli olusumdur Tayvan in kuzey kiyisindaki kaplumbaga taslari kiyi duzenlemeleri icin sira disi Miyosen doneminde deniz tabaninin okyanustan hizla yukselmesiyle olusan taslar Wanli deki ikonik ornekler durumunda erozyonu yavaslatmak icin caba gosterildi Japonya nin Tokushima Eyaletindeki Awa Kum Sutunlari sikistirilmis cakil ve kumtasi katmanlarindan yapilmis kaputlardir Sirbistan daki Đavolja Varos Seytanin Kasabasi kaputlari yerel halk tarafindan yeryuzu piramitleri veya kuleler olarak tanimlanan yaklasik 200 olusum icerir 1959 dan beri Đavolja Varos devlet tarafindan korunmaktadir Site ayni zamanda Doganin Yeni Yedi Harikasi kampanyasinda da aday oldu Alberta Drumheller daki kaplumbagalar Kretase Donemi nde 70 ila 75 milyon yil once cokelmis kil ve kumdan olusuyor Bu kaplumbagalar altta yatan taban cogu jeolojik yapidan daha hizli yilda yaklasik bir santimetre hizla kapsul taslarina kiyasla daha hizli bir sekilde asindigindan benzersiz bir mantar benzeri gorunumu koruyabilir Hoodoos tipik olarak camurtasi zayif cimentolu kumtasi veya tuf konsolide volkanik kul gibi nispeten yumusak bir kayanin kalin bir tabakasinin iyi cimentolanmis kumtasi kirectasi gibi ince bir sert kaya tabakasiyla kaplandigi alanlarda olusur veya bazalt Buzlu daglik vadilerde yumusak asinmis malzeme buzul olabilir ta ki koruyucu kapak taslari kasadaki buyuk kayalar haline gelene kadar Zamanla direncli katmandaki catlaklar altindaki cok daha yumusak kayanin asinmasina ve yikanmasina izin verir Hoodoos direncli katmanin kucuk bir basliginin kaldigi yerde olusur ve alttaki yumusak katmanin bir konisini erozyondan korur Asagiya dogru bastiran agir baslik kaputunun kaidesine erozyona direnme gucunu verir Zamanla yumusak katmanin asinmasi basligin altinin kesilmesine sonunda dusmesine ve kalan koninin daha sonra hizla asinmasina neden olur Tipik olarak kaputlar kanatcik olarak bilinen bir kaya olusumunun kenarlarini asindirmak icin surekli birlikte calisan birden fazla hava kosullandirma surecinden olusur Ornegin Bryce Kanyonu ndaki birincil ayrisma kuvveti donma etkisidir Bryce Canyon daki kapusonlular her yil 200 den fazla donma cozulme dongusu yasar Kisin su seklindeki eriyen kar catlaklara sizar ve geceleri donar Su dondugunda neredeyse 10 oraninda genisler catlaklari yavas yavas acarak asfalt bir yolda bir cukurun olusmasina benzer sekilde onlari daha da genisletir Don kamasmasina ek olarak yagmur erozyona neden olan baska bir ayrisma surecidir Gunumuzde cogu yerde yagmur suyu hafif asidiktir ve bu da zayif karbonik asidin kirectasi tanesini yavas yavas cozmesini saglar Kapusonlarin kenarlarini yuvarlayan ve onlara yumrulu ve siskin profillerini veren bu islemdir Ic camurtasi ve silttasi katmanlarinin kirectasini kesintiye ugrattigi yerlerde nispeten kirectasi eksikligi nedeniyle kayanin kimyasal asinmaya daha direncli olmasi beklenebilir Daha dayanikli kaputlarin cogu dolomit adi verilen ozel bir tur magnezyum acisindan zengin kirec tasi ile kapatilmistir Mineral magnezyum ile takviye edilen dolomit cok daha yavas bir oranda cozunur ve sonuc olarak altindaki zayif kalkeri korur Yagmur ayni zamanda erozyonun da ana kaynagidir enkazin kaldirilmasi Yaz aylarinda muson tipi yagmur firtinalari Bryce Canyon bolgesinden gecerek kisa sureli yuksek yogunluklu yagmur getirir Ayrica BakinizDis kuvvetler Mantar kaya Goreme Tarihi Milli Parki Meseli Peribacalari Bisti De Na Zin Wilderness New Mexico da Vahsi Yasam Amerika Birlesik Devletleri City of Rocks Eyalet Parki New Mexico Tulin jeoloji Yer hareketi ve erozyonun neden oldugu yer sekliKaynakca Peri bacalarinin olusumu 9 Mayis 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim tarihi 26 Nisan 2016 Geologic map of Bryce Canyon National Park and vicinity southwestern Utah 1991 www nps gov Ingilizce 20 Nisan 1997 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Ocak 2021 Demiralp Seda Demiralp Selva 13 Agustos 2018 Erosion of Central Bank independence in Turkey Turkish Studies 20 1 49 68 doi 10 1080 14683849 2018 1505512 ISSN 1468 3849 III Traite de Geologie I Les phenomenes Geologiques By Emile Haug Professor of Geology at the Faculty of Sciences in the University of Paris 8vo pp 546 with 71 photographic plates and 195 text illustrations Paris Armand Colin 1907 Geological Magazine 5 5 228 229 Mayis 1908 doi 10 1017 s0016756800121983 ISSN 0016 7568 Perret Robert 1941 La nature alpine D apres R Godefroy Annales de Geographie 50 281 60 61 doi 10 3406 geo 1941 11632 ISSN 0003 4010 Miller J D 30 Nisan 1993 Refining of fossil resin flotation concentrate from western coal First quarterly final report February 23 1993 March 31 1993 Broome Kate 12 Temmuz 2018 Mysterious Black Sarcophagus Found In Egypt Science Trends Ingilizce doi 10 31988 SciTrends 22477 Djavolja Varos Rock Formation New 7 Wonders Archived from the original on July 9 2009 Retrieved March 31 2015 Royal Tyrrell Museum Hoodoos Tyrrellmuseum com Retrieved March 30 2015