Perperene (Yunanca Περπερηνιων) İzmir ili Bergama ilçesinin sınırları içinde bulunan Kozak Yaylasında bulunan bir antik kenttir. Aşağıbey köyü, çakıl kayası mevkindedir.
Konum | İzmir, Bergama |
---|---|
Bölge | İç Aiolis |
Tür | Yerleşim |
Tarihçe | |
Kuruluş | MÖ 5. yüzyıl |
Kültür(ler) | Hellenistik Dönem, Roma Dönemi |
Sit ayrıntıları | |
Buluntu(lar) | Antik tiyatro, akropol, sur kalıntıları, tapınak, hamam, agora, nekropol |
Kazı tarihleri | 1886 |
Arkeologlar | Prof.Dr.Engin Beksaç, Erkmen Senan |
Kamusal erişim | Açık |
Yeri
Perperene antik kenti Pergamon'un uydusu, eski bir Roma yerleşimi olan Kozak yaylası sırtlarına doğru yayılımıştır.
Konumu ve Çevresel özellikleri
İzmir Bergama'nın kuzeybatısında, Kozak yöresinde, Aşağıbey Köyü yakınında olan Perperene antik kenti ile bunun kuzeybatısında yer alan Okçular Köyü'nün üst tarafında yer alan küçük bir antik yerleşim yeridir.
Yerleşim
Antik kent yerleşimi hakkında günümüzde yörede yaşayan halkın Çakal Kayası dedikleri tepede her yana saçılmış sütun, duvar malzemesi, kesme taşlar, granit taştan kapı söveleri, tapınağa benzer bir alanın temel izleri, yukarıdan aşağıya doğru zaman zaman muntazam bir şekilde izlenebilen Hellenistik duvar parçaları kent alanını dolaşırken rastlanabilecek kalıntılardandır. Kentin tam karşısına konumlanmış Aşağıbey köyü, sanki yeni yerleşim alanını işaret etmektedir. Tepede temellerini ve kapı sövelerini izlediğimiz tapınak alanı üstüne Bizans döneminde bir kilise inşa edilmiş olabileceğine dair yaklaşımlar bulunmaktadır. Perperene, Bergama Krallığı döneminde yayladaki verimli tarımsal alanların değerlendirilmesi amacıyla kurulmuş bir kent olarak biliniyor. Kentte, dörtgen planlı agoranın izlerine yukarı tepede konumlanmıştır. Burada izlenen sütun dizileri ve daha ilerideki dinsel amaçlı yapı, agoranın çevresinde yer alıyor. Kentin tiyatrosu, bu yapılaşmanın güney batı yönünde çalılar içinde ve doğal bir kayalık zemine yaslanmış olarak uzanıyor. Bazı oturma sıraları sağlam vaziyette olup, basamaklar şeklinde izlenebiliyor. Kentin tüm yapıları engebeli ve geniş bir alana saçılmış durumda bulunuyor. Modern çağın fıstık çamları ve Kozak yaylası'nın dillere destan üzümünün yetiştirildiği bağlar, çalılardan çitler ve bahçe kapıları kenti ele geçirmiş gibi. Hele bir ağılın iki yanında destek olarak yer alan granit sütunlar, sanki ağılı bir ilk çağ tapınağının girişine çeviriyor. Roma İmparatoru Septimius Severus zamanında kentin kendi adına sikkeler bastığı biliniyor. Kentin adı Bizans İmparatoru Theodosius'un ziyareti nedeniyle Theodosioupolis olarak değiştirilmiş. Perperene ismi ise Anadolu'nun unutulmuş kadim dillerinden Mysia lisanına ait olasılıklar arasındadır.
Günümüze yüzeyde bulunan kimi kalıntılar kalmıştır. Bunlar, iki sur kalıntısı, bir tapınak, bir hamam ve 2000 kişi kapasiteli bir antik tiyatrodur. Kente ait sikkelerde üzüm motifine rastlanmaktadır.
Hazlitt, hazırladığı sözlükte, kent Aiolis'e bağlı bakır ve üzümüyle ünlü Perperena bölgesindedir. Kent Perperon, Parparon ya da Teodosiopolis isimleriyle de anılabilir.
Strabon, kentten çok az değinmektedir;"Pyrrha burnunun ve körfezin dışında terkedilmiş Kisthene kenti bulunur. Bunun yukarısında daha içerlerde bakır madeni, Perperene, Trarion ve bu ikisi gibi diğer yerleşimler de vardır."
Bizanslı tarihçi Suidas'ın (ya da Suda) yazdığına göre; MÖ 5. yüzyılda yaşamış, MÖ 490 yılında Midilli kentinde doğmuş Midillili olarak tanınan antik yazar 85 yaşında Perperene'de ölmüştür.
Kentinin Doğu Roma İmparatorluğu döneminde Teodosiupolis adını aldığı ve piskoposluk merkezi olduğu düşünülüyor.
Kaynakça
- Hazlitt W., A dictionary of ancient geography, sacred and profane.
Dış bağlantılar
- [1], Resimlerle Perperene
- [2]5 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Perperene antik kentine ait sikke örnekleri
İzmir ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Arkeoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Perperene Yunanca Perperhniwn Izmir ili Bergama ilcesinin sinirlari icinde bulunan Kozak Yaylasinda bulunan bir antik kenttir Asagibey koyu cakil kayasi mevkindedir PerpereneKonumIzmir BergamaBolgeIc AiolisTurYerlesimTarihceKurulusMO 5 yuzyilKultur ler Hellenistik Donem Roma DonemiSit ayrintilariBuluntu lar Antik tiyatro akropol sur kalintilari tapinak hamam agora nekropolKazi tarihleri1886ArkeologlarProf Dr Engin Beksac Erkmen SenanKamusal erisimAcikAntik Perperene cevresi ile doludur YeriPerperene antik kenti Pergamon un uydusu eski bir Roma yerlesimi olan Kozak yaylasi sirtlarina dogru yayilimistir Konumu ve Cevresel ozellikleriIzmir Bergama nin kuzeybatisinda Kozak yoresinde Asagibey Koyu yakininda olan Perperene antik kenti ile bunun kuzeybatisinda yer alan Okcular Koyu nun ust tarafinda yer alan kucuk bir antik yerlesim yeridir YerlesimAntik kent yerlesimi hakkinda gunumuzde yorede yasayan halkin Cakal Kayasi dedikleri tepede her yana sacilmis sutun duvar malzemesi kesme taslar granit tastan kapi soveleri tapinaga benzer bir alanin temel izleri yukaridan asagiya dogru zaman zaman muntazam bir sekilde izlenebilen Hellenistik duvar parcalari kent alanini dolasirken rastlanabilecek kalintilardandir Kentin tam karsisina konumlanmis Asagibey koyu sanki yeni yerlesim alanini isaret etmektedir Tepede temellerini ve kapi sovelerini izledigimiz tapinak alani ustune Bizans doneminde bir kilise insa edilmis olabilecegine dair yaklasimlar bulunmaktadir Perperene Bergama Kralligi doneminde yayladaki verimli tarimsal alanlarin degerlendirilmesi amaciyla kurulmus bir kent olarak biliniyor Kentte dortgen planli agoranin izlerine yukari tepede konumlanmistir Burada izlenen sutun dizileri ve daha ilerideki dinsel amacli yapi agoranin cevresinde yer aliyor Kentin tiyatrosu bu yapilasmanin guney bati yonunde calilar icinde ve dogal bir kayalik zemine yaslanmis olarak uzaniyor Bazi oturma siralari saglam vaziyette olup basamaklar seklinde izlenebiliyor Kentin tum yapilari engebeli ve genis bir alana sacilmis durumda bulunuyor Modern cagin fistik camlari ve Kozak yaylasi nin dillere destan uzumunun yetistirildigi baglar calilardan citler ve bahce kapilari kenti ele gecirmis gibi Hele bir agilin iki yaninda destek olarak yer alan granit sutunlar sanki agili bir ilk cag tapinaginin girisine ceviriyor Roma Imparatoru Septimius Severus zamaninda kentin kendi adina sikkeler bastigi biliniyor Kentin adi Bizans Imparatoru Theodosius un ziyareti nedeniyle Theodosioupolis olarak degistirilmis Perperene ismi ise Anadolu nun unutulmus kadim dillerinden Mysia lisanina ait olasiliklar arasindadir Gunumuze yuzeyde bulunan kimi kalintilar kalmistir Bunlar iki sur kalintisi bir tapinak bir hamam ve 2000 kisi kapasiteli bir antik tiyatrodur Kente ait sikkelerde uzum motifine rastlanmaktadir Hazlitt hazirladigi sozlukte kent Aiolis e bagli bakir ve uzumuyle unlu Perperena bolgesindedir Kent Perperon Parparon ya da Teodosiopolis isimleriyle de anilabilir Strabon kentten cok az deginmektedir Pyrrha burnunun ve korfezin disinda terkedilmis Kisthene kenti bulunur Bunun yukarisinda daha icerlerde bakir madeni Perperene Trarion ve bu ikisi gibi diger yerlesimler de vardir Bizansli tarihci Suidas in ya da Suda yazdigina gore MO 5 yuzyilda yasamis MO 490 yilinda Midilli kentinde dogmus Midillili olarak taninan antik yazar 85 yasinda Perperene de olmustur Kentinin Dogu Roma Imparatorlugu doneminde Teodosiupolis adini aldigi ve piskoposluk merkezi oldugu dusunuluyor KaynakcaHazlitt W A dictionary of ancient geography sacred and profane Dis baglantilar 1 Resimlerle Perperene 2 5 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Perperene antik kentine ait sikke ornekleriIzmir ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Arkeoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz a b c d GUN Tekin 2020 DIRENEN TARIH 2 Bir belgeselcinin gozunden Turkiye deki Antik Bolge ve Kentleri Mysia academia edu ss 6 66 25 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Aralik 2021