Persepolis (Pers dilinde: Parsa, Farsça: تخت جمشید/پارسه, Taht-ı Cemşîd), İran'ın Fars Eyaleti'ndeki Şiraz şehrinin 60 km kuzeydoğusundadır.
UNESCO Dünya Mirası | |
---|---|
Konum | Mervdeşt, İran |
(Kriter) | Kültürel: i, iii, vi |
Referans | 114 |
Tescil | 1979 (3. oturum) |
Bölge | Asya-Pasifik |
Koordinatlar | 29°56′06″N 52°53′24″E / 29.935°K 52.890°D |
Kuruluşu
Pers İmparatorluğu'nun başkenti olan Persepolis, MÖ 6. yüzyıl sonlarına doğru Pers Kralı I. Darius (Dara) tarafından kurulmuştur. Darius'dan sonra tahta çıkan I. Serhas (Xerxes) ve Artakserkses (Ardaşir) şehri büyüterek çeşitli anıtlarla doldurmuşlardır.
Anlatım
Saray
Persepolis'te kral sarayları taşıma toprakla yapılan, tepesi 473 metre uzunlukta, 86 metre genişlikte ve 13 metre yüksekliği olan yapay bir tepe üzerinde bulunmaktaydı. Sarayların bulunduğu bu taraçaya iki geniş merdivenle çıkılıyordu. Merdivenlerin yan duvarları kabartma heykellerle doludur. Gerek Kiros’un Pasargadai’daki anıtsal mezarında, gerekse Persepolis’teki büyük saray kompleksinde Yunan mimarlar ve taş ustaları çalışmışlardır.
Serhas'in taht salonunda, her biri 20 metre yükseklikte olan ve üzerinde 2 metre yükseklikte başlıkları olan 100 sütun bulunuyordu. Başlıklar boğa ve insan şeklindeydi. Sarayın iki büyük sütunla tutturulan kapısının yüksekliği 11 metredir. Kapıdaki sütunların önünde, yüzleri insan şeklinde olan iki boğa heykeli vardır.
Tören salonu
Darius'un Mısır'daki ocaklardan getirilen blok taşlarla yapılmış "Apadana" denilen tören salonu 10.000 kişi alıyordu. Bu kadar büyük bir kapalı salon başka hiçbir sarayda görülmemiştir. Hazine sarayının geniş avlusuna açılan 4 büyük ahşap kapısı vardı ve bunlar renkli ve süslü alçılarla kaplıydı.
Persepolis'te büyük sütun kaideler üzerinde, Perslerin inançlarını yansıtan heykeller vardır. Bunlar iyilik sembolü olan yarı insan bir savaşçı ile kötülük sembolü olan bir canavarın mücadelesini ve iyilik sembolünün zaferini gösterir.
Kral mezarları
Persepolis'in yakınındaki kayalık dağın yamaçlarında birbirinden 8–10 km uzaklıkta, kayalar oyularak yapılan ve saray görünümlü iki kaya mezar vardır. Frigya kral mezarlarına benzeyen bu mezarlar "Taht-ı Cemşid" ve "Nakş-ı Rüstem" olarak anılırlar. Bunlardan biri 'un mezarıdır.
MÖ 331'de Büyük İskender Persleri yenerek şehri yaktı. Bundan sonra şehir toprak yığınları altında kendi haline terkedildi. 1930'larda başlayan arkeolojik çalışmalarla şehir yeniden ortaya çıkarılmıştır.
Kaynakça
- ^ . 13 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2009.
Dış bağlantılar
- Persepolis22 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Persepolis, Şiraz22 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Persepolis Pers dilinde Parsa Farsca تخت جمشید پارسه Taht i Cemsid Iran in Fars Eyaleti ndeki Siraz sehrinin 60 km kuzeydogusundadir PersepolisUNESCO Dunya MirasiKonumMervdest IranKriterKulturel i iii viReferans114Tescil1979 3 oturum BolgeAsya PasifikKoordinatlar29 56 06 N 52 53 24 E 29 935 K 52 890 D 29 935 52 890Persepolis Nisan 2005KurulusuPers Imparatorlugu nun baskenti olan Persepolis MO 6 yuzyil sonlarina dogru Pers Krali I Darius Dara tarafindan kurulmustur Darius dan sonra tahta cikan I Serhas Xerxes ve Artakserkses Ardasir sehri buyuterek cesitli anitlarla doldurmuslardir AnlatimSaray Persepolis te kral saraylari tasima toprakla yapilan tepesi 473 metre uzunlukta 86 metre genislikte ve 13 metre yuksekligi olan yapay bir tepe uzerinde bulunmaktaydi Saraylarin bulundugu bu taracaya iki genis merdivenle cikiliyordu Merdivenlerin yan duvarlari kabartma heykellerle doludur Gerek Kiros un Pasargadai daki anitsal mezarinda gerekse Persepolis teki buyuk saray kompleksinde Yunan mimarlar ve tas ustalari calismislardir Serhas in taht salonunda her biri 20 metre yukseklikte olan ve uzerinde 2 metre yukseklikte basliklari olan 100 sutun bulunuyordu Basliklar boga ve insan seklindeydi Sarayin iki buyuk sutunla tutturulan kapisinin yuksekligi 11 metredir Kapidaki sutunlarin onunde yuzleri insan seklinde olan iki boga heykeli vardir Toren salonu Darius un Misir daki ocaklardan getirilen blok taslarla yapilmis Apadana denilen toren salonu 10 000 kisi aliyordu Bu kadar buyuk bir kapali salon baska hicbir sarayda gorulmemistir Hazine sarayinin genis avlusuna acilan 4 buyuk ahsap kapisi vardi ve bunlar renkli ve suslu alcilarla kapliydi Persepolis te buyuk sutun kaideler uzerinde Perslerin inanclarini yansitan heykeller vardir Bunlar iyilik sembolu olan yari insan bir savasci ile kotuluk sembolu olan bir canavarin mucadelesini ve iyilik sembolunun zaferini gosterir Kral mezarlari Persepolis in yakinindaki kayalik dagin yamaclarinda birbirinden 8 10 km uzaklikta kayalar oyularak yapilan ve saray gorunumlu iki kaya mezar vardir Frigya kral mezarlarina benzeyen bu mezarlar Taht i Cemsid ve Naks i Rustem olarak anilirlar Bunlardan biri un mezaridir MO 331 de Buyuk Iskender Persleri yenerek sehri yakti Bundan sonra sehir toprak yiginlari altinda kendi haline terkedildi 1930 larda baslayan arkeolojik calismalarla sehir yeniden ortaya cikarilmistir Persepolis panorama 1 Persepolis panorama 2Kaynakca 13 Aralik 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Temmuz 2009 Dis baglantilarPersepolis22 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Persepolis Siraz22 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde