Pietizm, erken modern dönemde Avrupa'da kiliseye, otoriteye farklı tavırlarla biçimlenen bir akımdır. Devlet kiliseleri ile yolunu tümüyle ayırmamıştır. Pietizm sözcüğü önceleri bir aşağılama olarak kullanılmasına rağmen, kendileri tarafından olumlu anlamda kullanılmaya başlandı. Farklı pietistlerin farklı amaçları vardı, ama genel olarak pietistler, dindarlık, ahlaki disiplin ve kişisel dini deneyimler aracılığı ile devlet kilisesi içinde anlamlı bir dini birlik kurmak istiyorlardı. İngiltere'deki Püritenlik, Pietizme benzer; çünkü o da kişisel bir dönüşümü, gönüllülük esasına dayalı dua toplantılarını ve sıkı ahlak kurallarını vurgular.
Lutherci Pietizm, 17. yüzyıl sonlarında gelmiştir. Alman rahip ve ilahiyatçı (1635-1705), 1670'lerde Frankfurt'ta "dindarlık okulları" adını verdiği incil çalışma gruplarını kurdu, 1675 yılında ise din okullarında reform yapılması, hayır işleri ve dua grupları yolu ile dindarlığı artırmak için bir program sunan 'yı yayımladı. Spener, vaizlerin vaazlarında doktrine ilişkin karmaşık konuları değil, Tanrı'nın sözünü vurgulamalarını ve kendilerine bir görev verilirken ilahiyat alanında eğitimlerinin yanı sıra kişisel olarak tinsel bir yenilenme yaşamış olduklarının kanıtını göstermelerini istiyordu. Lutherci doktrine hiç doğrudan saldırmadı, ama Wittenberg Üniversitesi'ndeki ve diğer yerlerdeki ortodoks Lutherci ilahiyatçılar onun bir Calvinist olduğuna karar verdiler; çünkü o, imanla aklanmadan daha çok, Tanrı'nın gücü aracılığı ulaşılan hayatın kutsallığını vurguluyordu.
Spener ve ona daha sonradan katılan -eskiden Leipzig'de bir rahip olan- (1663-1727) birlikte Almanya'daki en büyük İlahiyat Fakültesini Brandenburg'da 'ni kurdular. Misyonerlik yapan ilk Protestanlar onlardı; 1707'de Danimarka Kralı iki Halle mezununu Hindistan'daki Danimarka sömürgesi Tranquebar'a gönderdi; kısa bir süre sonra da Protestan Pietist misyonerler Lapland, Grönlad ve Amerika'daki sömürgelere gittiler. Lutherci Pietistlerin siyasal değişimler karşısındaki tutumları farklı idi. Bazıları siyasal açıdan pasifti, ama genişlemekte olan Brandenburg-Prusya eyaletindekiler bürokratik mutlakiyet rejiminin oluşmasında önemli bir rol oynadılar. Pietistlere göre, önemli olan dinsel deneyim ve onun yaşamdaki değiştirici gücüydü; sadece Hristiyan inancının teolojik beyaniarına değil, genel olarak dini inancın herhangi bir entelektüel ifadesine de kuşkuyla yaklaşmaktaydılar.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pietizm erken modern donemde Avrupa da kiliseye otoriteye farkli tavirlarla bicimlenen bir akimdir Devlet kiliseleri ile yolunu tumuyle ayirmamistir Pietizm sozcugu onceleri bir asagilama olarak kullanilmasina ragmen kendileri tarafindan olumlu anlamda kullanilmaya baslandi Farkli pietistlerin farkli amaclari vardi ama genel olarak pietistler dindarlik ahlaki disiplin ve kisisel dini deneyimler araciligi ile devlet kilisesi icinde anlamli bir dini birlik kurmak istiyorlardi Ingiltere deki Puritenlik Pietizme benzer cunku o da kisisel bir donusumu gonulluluk esasina dayali dua toplantilarini ve siki ahlak kurallarini vurgular Lutherci Pietizm 17 yuzyil sonlarinda gelmistir Alman rahip ve ilahiyatci 1635 1705 1670 lerde Frankfurt ta dindarlik okullari adini verdigi incil calisma gruplarini kurdu 1675 yilinda ise din okullarinda reform yapilmasi hayir isleri ve dua gruplari yolu ile dindarligi artirmak icin bir program sunan yi yayimladi Spener vaizlerin vaazlarinda doktrine iliskin karmasik konulari degil Tanri nin sozunu vurgulamalarini ve kendilerine bir gorev verilirken ilahiyat alaninda egitimlerinin yani sira kisisel olarak tinsel bir yenilenme yasamis olduklarinin kanitini gostermelerini istiyordu Lutherci doktrine hic dogrudan saldirmadi ama Wittenberg Universitesi ndeki ve diger yerlerdeki ortodoks Lutherci ilahiyatcilar onun bir Calvinist olduguna karar verdiler cunku o imanla aklanmadan daha cok Tanri nin gucu araciligi ulasilan hayatin kutsalligini vurguluyordu Spener ve ona daha sonradan katilan eskiden Leipzig de bir rahip olan 1663 1727 birlikte Almanya daki en buyuk Ilahiyat Fakultesini Brandenburg da ni kurdular Misyonerlik yapan ilk Protestanlar onlardi 1707 de Danimarka Krali iki Halle mezununu Hindistan daki Danimarka somurgesi Tranquebar a gonderdi kisa bir sure sonra da Protestan Pietist misyonerler Lapland Gronlad ve Amerika daki somurgelere gittiler Lutherci Pietistlerin siyasal degisimler karsisindaki tutumlari farkli idi Bazilari siyasal acidan pasifti ama genislemekte olan Brandenburg Prusya eyaletindekiler burokratik mutlakiyet rejiminin olusmasinda onemli bir rol oynadilar Pietistlere gore onemli olan dinsel deneyim ve onun yasamdaki degistirici gucuydu sadece Hristiyan inancinin teolojik beyaniarina degil genel olarak dini inancin herhangi bir entelektuel ifadesine de kuskuyla yaklasmaktaydilar Kaynakca Erken Modern Donemde Avrupa Merry E Wiesner Hanks s 592 593 Pinkard Terry 2012 G W F Hegel s 42 Istanbul Turkiye Is Bankasi Kultur Yayinlari