Arılı, Rize ilinin Fındıklı ilçesine bağlı bir köydür.
Arılı | |
---|---|
Rize'nin konumu | |
Arılı Arılı'nın Rize'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Rize |
İlçe | Fındıklı |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 252 m |
Nüfus (2020) | |
• Toplam | 387 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0464 |
İl plaka kodu | 53 |
Posta kodu | 53740 |
Tarihçe
Arılı ve Gürsu köylerinin ortak eski adı Pitshela'dır. Arılı Deresi ise Lazca "Pitshela Tzkari" (ფიცხელა-წკარი) olarak bilinir. Kültür tarihçisi Nikolay Marr da köyün adını Pitshela (ფიცხელა) biçiminde yazmıştır. Bu yer adı, söz konusu derenin akışına bağlı olarak, hızlı anlamına gelen Gürcüce "pitsheli" (ფიცხელი) kelimesinden türemiş olabilir. Pitshela tek yerleşimken, sonradan "Yukarı Pitshela" ve "Aşağı Pitshela" olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Bu yer adı Türkçeye Pishela şekinde girmiştir. Nitekim bugün Arılı adını taşıyan köy, 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde sadece Pishela (پسخلا) olarak geçer. 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde ise Piskala-yı Süfla (پسقالا سفلا) şeklinde yazılmıştır.
Pitshela köyünün bulunduğu Lazeti bölgesi, Antik Çağda Kolheti Krallığı'nın sınırları içinde bulunuyordu. Osmanlılar, Trabzon İmparatorluğu'nu 1461'de ortadan kaldırdıktan sonra bu bölgeyi ele geçirmiştir. 1876 Trabzon vilayeti salnamesine göre bu yerleşim, Trabzon vilayetinin Lazistan sancağının Hopa kazasının Arhavi nahiyesine bağlıydı. Nüfusu 68 hanede yaşayan 135 kişiden oluşuyordu. Bu sayının sadece erkek nüfusunu ihtiva etme ihtimali bulunmaktadır. Köyde vergiye tabi hayvan varlığı olarak 155 koyun ve keçi, 207 inek ve 8 öküz tespit edilmiştir.
Aşağı Pitshela veya Pishala köyü, Birinci Dünya Savaşı yıllarında Rus idaresi sınırları içinde kalmıştır. Gürcü dilbilimci İoseb Kipşidze, 1917 yılında Lazistan bölgesine yaptığı araştırma gezisinde, "Pitshala Süfla" (ფიცხალა ს.) şeklinde not ettiği köyde 81 hanenin yaşadığını yazmıştır. Vitze'ye (ვიწე) bağlı olan köyde ayrıca 38 hane Hemşinli nüfusu olduğunu belirtmiştir.Nikolay Marr da 1910 yılında Aşağı Pitshala'da Lazların dışında Hemşinlilerin de yaşadığını ifade etmiştir. Marr'ın verdiği bilgiye göre, köyün solundan akan "Pitshela Tzkari", sağından akan "Mzuğu Tzkari"ile (მზუღუ წკარი) birleşiyor ve daha aşağıda Vitze Deresi'ne katılıyordu.
Aşağı Pitshela köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde, Rize vilayetinin Hopa kazasının Viçe nahiyesine bağlıydı. 1935 genel nüfus sayımında "Pishalaisüfla" olarak yazılmış olan köy, Rize ve Artvin vilayetlerinin yerine kurulmuş olan Çoruh vilayetinin Hopa kazasının Viçe nahiyesinin köylerinden biriydi ve nüfusu 529 kişiden oluşuyordu. Aşağı Pitshela köyü 1945 genel nüfus sayımında da "Pisholasüfla" olarak geçmesine rağmen, 1950 genel nüfus sayımında Arılı adıyla kaydedilmiştir. Bu iki tarih arasında köyün adının Arılı olarak değiştirilmiş olduğu anlaşılmaktadır. 1965 genel nüfus sayımında Arılı köyünün nüfusu 649 kişiden oluşuyordu ve bu nüfus içinde 334 kişi okuma yazma biliyordu.
Coğrafya
Arılı köyü, Rize il mekezine 69 km, Fındıklı ilçe merkezine 9 km uzaklıktadır. Köydeki Zanna, Bulizeni, Damcuma ve Pazine mahallelerinin adları Lazcadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2020 | 387 |
2019 | 426 |
2018 | 482 |
2017 | 275 |
2016 | 268 |
2015 | 294 |
2014 | 310 |
2013 | 282 |
2012 | 262 |
2011 | 296 |
2010 | 276 |
2009 | 265 |
2008 | 264 |
2007 | 281 |
2000 | 369 |
1990 | 558 |
1985 | 635 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Rize Fındıklı Arılı Köy Nüfusu". Nufusune.com. 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ "İuri Siharulidze, Çaneti / Lazeti (ჭანეთი / ლაზეთი) 2 cilt, I. Cilt, Batum, 1977, s. 87". 29 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Haziran 2024.
- ^ a b Nikolay Marr, Lazistan'a Yolculuk (Çeviri: Yulva Muhurcişi), İstanbul, 2016, s. 76, .
- ^ "ფიცხელი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 18 Haziran 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 368, .
- ^
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 369, .
- ^ "İoseb Kipşidze, "Çaneti'de Yolculuk" (ჭანეთში მოგზაურება), მოამბე / Bulletin, I. Cilt, Tiflis 1937, s. 156". 26 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Haziran 2024.
- ^
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 310" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Temmuz 2021.
- ^
- ^
- ^ "1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 525" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Haziran 2024.
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 29 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018.
- ^ . netdata.com. 21 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2022.
Dış bağlantılar
- Arılı, Fındıklı için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Arili Rize ilinin Findikli ilcesine bagli bir koydur AriliKoyRize nin konumuAriliArili nin Rize deki konumuUlkeTurkiyeIlRizeIlceFindikliCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim252 mNufus 2020 Toplam387Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0464Il plaka kodu53Posta kodu53740TarihceArili ve Gursu koylerinin ortak eski adi Pitshela dir Arili Deresi ise Lazca Pitshela Tzkari ფიცხელა წკარი olarak bilinir Kultur tarihcisi Nikolay Marr da koyun adini Pitshela ფიცხელა biciminde yazmistir Bu yer adi soz konusu derenin akisina bagli olarak hizli anlamina gelen Gurcuce pitsheli ფიცხელი kelimesinden turemis olabilir Pitshela tek yerlesimken sonradan Yukari Pitshela ve Asagi Pitshela olmak uzere ikiye ayrilmistir Bu yer adi Turkceye Pishela sekinde girmistir Nitekim bugun Arili adini tasiyan koy 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde sadece Pishela پسخلا olarak gecer 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde ise Piskala yi Sufla پسقالا سفلا seklinde yazilmistir Pitshela koyunun bulundugu Lazeti bolgesi Antik Cagda Kolheti Kralligi nin sinirlari icinde bulunuyordu Osmanlilar Trabzon Imparatorlugu nu 1461 de ortadan kaldirdiktan sonra bu bolgeyi ele gecirmistir 1876 Trabzon vilayeti salnamesine gore bu yerlesim Trabzon vilayetinin Lazistan sancaginin Hopa kazasinin Arhavi nahiyesine bagliydi Nufusu 68 hanede yasayan 135 kisiden olusuyordu Bu sayinin sadece erkek nufusunu ihtiva etme ihtimali bulunmaktadir Koyde vergiye tabi hayvan varligi olarak 155 koyun ve keci 207 inek ve 8 okuz tespit edilmistir Asagi Pitshela veya Pishala koyu Birinci Dunya Savasi yillarinda Rus idaresi sinirlari icinde kalmistir Gurcu dilbilimci Ioseb Kipsidze 1917 yilinda Lazistan bolgesine yaptigi arastirma gezisinde Pitshala Sufla ფიცხალა ს seklinde not ettigi koyde 81 hanenin yasadigini yazmistir Vitze ye ვიწე bagli olan koyde ayrica 38 hane Hemsinli nufusu oldugunu belirtmistir Nikolay Marr da 1910 yilinda Asagi Pitshala da Lazlarin disinda Hemsinlilerin de yasadigini ifade etmistir Marr in verdigi bilgiye gore koyun solundan akan Pitshela Tzkari sagindan akan Mzugu Tzkari ile მზუღუ წკარი birlesiyor ve daha asagida Vitze Deresi ne katiliyordu Asagi Pitshela koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Rize vilayetinin Hopa kazasinin Vice nahiyesine bagliydi 1935 genel nufus sayiminda Pishalaisufla olarak yazilmis olan koy Rize ve Artvin vilayetlerinin yerine kurulmus olan Coruh vilayetinin Hopa kazasinin Vice nahiyesinin koylerinden biriydi ve nufusu 529 kisiden olusuyordu Asagi Pitshela koyu 1945 genel nufus sayiminda da Pisholasufla olarak gecmesine ragmen 1950 genel nufus sayiminda Arili adiyla kaydedilmistir Bu iki tarih arasinda koyun adinin Arili olarak degistirilmis oldugu anlasilmaktadir 1965 genel nufus sayiminda Arili koyunun nufusu 649 kisiden olusuyordu ve bu nufus icinde 334 kisi okuma yazma biliyordu CografyaArili koyu Rize il mekezine 69 km Findikli ilce merkezine 9 km uzakliktadir Koydeki Zanna Bulizeni Damcuma ve Pazine mahallelerinin adlari Lazcadir NufusYillara gore koy nufus verileri2020 3872019 4262018 4822017 2752016 2682015 2942014 3102013 2822012 2622011 2962010 2762009 2652008 2642007 2812000 3691990 5581985 635Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Subat 2020 a b c d e f g h i j k l m n o Rize Findikli Arili Koy Nufusu Nufusune com 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Subat 2020 Iuri Siharulidze Caneti Lazeti ჭანეთი ლაზეთი 2 cilt I Cilt Batum 1977 s 87 29 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Haziran 2024 a b Nikolay Marr Lazistan a Yolculuk Ceviri Yulva Muhurcisi Istanbul 2016 s 76 ISBN 9786055753634 ფიცხელი A Comprehensive Georgian English Dictionary Londra 2006 2 cilt 18 Haziran 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 0 9535878 3 5 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 368 ISBN 9789157871117 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 369 ISBN 9789157871117 Ioseb Kipsidze Caneti de Yolculuk ჭანეთში მოგზაურება მოამბე Bulletin I Cilt Tiflis 1937 s 156 26 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Haziran 2024 1935 Genel Nufus Sayimi Istanbul 1937 s 310 PDF 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Temmuz 2021 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 525 PDF 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Haziran 2024 a b c d YerelNet org tr 29 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Ekim 2018 netdata com 21 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Agustos 2022 Dis baglantilarArili Findikli icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft