Birinci Balkan Savaşı Muharebeleri arasındadır. Yunan Zaferi ile sonuçlanan bu muharebe akabinde Yanya Kolordusu Yanya Müstahdem Mevkii'ne çekilmek zorunda kalmış ve Yanya'yı doğrudan ele geçirmek için Yunan saldırıları ve kuşatması başlamıştır.
Pista Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Birinci Balkan Savaşı | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
![]() | ![]() | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
![]() | ![]() | ||||||
Güçler | |||||||
'na Bağlı Birlikler İlave olarak Selanik'ten gelen 'nun 2.Tümeni | Yanya Kolordusu'na bağlı *Yanya Redif Alayı *23.Piyade Tümeni | ||||||
Kayıplar | |||||||
48 ölü 153 yaralı | 129 ölü 113 Yaralı |
Arka Plan
Osmanlı 8.Kolordusu ve Selanik'teki birliklerinin aksine Yanya Kolordusu Yunanları Osmanlı topraklarını ele geçirmek için karış karış savaşmaya zorlamıştır. Komçiyadis Muharebesinde başarılı olan Yanya Kolordusu Gribova ve Beşpınar Muharebelerini kaybetmiştir. İlave olarak stratejik denizden kolorduya destek limanlarından biri olan Preveze şehri Yunanların (Nicopolis Muharebesi) eline geçmiştir.Yunanlar denizden de rahatça kuvvet gönderir ve İtalya'dan vs dış ülkelerden yardım alabilir hale gelmiştir. Buda yetmezmiş gibi Himara bölgesine çıkarma yapan Yunanlar burada Rumlara isyan çıkartıp bölgeyi ele geçirmiştir. Ancak Yanya dışındaki çatışmaların bir yararı Osmanlı'nın Esad Paşa'nın Yanya İstihkamlarını tahkim ve çalışır hale getirmesi için vakit kazanmasıdır. Yine bu muharebeden hemen önce Driskos Muharebesi ile Garibaldinleri ve Yunan Metsovo müfrezesini yenilgiye uğratan Yanya Kolordusu birlikleri ve Esad Paşa, Yanya Bölgesi dışında Driskos ve Pista köyü boyunca bir savunma hattı oluşturma çabasındadır.
Ancak başkaca zorluklar kendilerini beklemektedir. Zira durum Yanya Kolordusu açısından hiç iyi değildir.Yunanlar 9 Kasım 1912'de Selanik'i ele geçirir. Sırplar ise Vardar ordusunun art arda kaybettiği Kumanova Muharebesi, Pirlepe Muharebesi ve Manastır Muharebesi akabinde Manastır'ı ele geçirmiştir. İşkodra kuzeyde Karadağ ve Sırp Ordusunca kuşatma altındadır. Kısacası Yanya Kolordusu karadan denizden takviye alamaz hale gelmiştir. Üstüne üstlük Selanik'i ele geçirip doğu'da hedeflediği yerleri ele geçiren ve artık doğu tarafında ciddi bir Osmanlı birliği kalmayan Yunan Teselya Ordusu artık serbest kalıp Yanya kolordusunu doğu tarafından kuşatmaya ve Epir Ordusuna da serbest kalan birliklerini yollamaya başlamıştır. İlk yolladığı tümende 2.tümen olmuştur.Bunun ardından muharebeler boyunca 2 tümen daha Selanik'ten Epir ordusuna gönderilecektir.
Diğer bir sorunda Yanya Kolordusu'nun eksik mevcutlu eğitimsiz apar topar harbe katılan birlikleridir. Nizami birliklerden çok redif birlikleri aniden patlak veren Balkan Savaşı ile birlikte askere alınmakla yeterli eğitime sahip değildirler öte yandan Esat Paşa dahil Yanya ordusunun çoğunluğu Arnavut kökenlilerden oluşan bir komuta kademesine sahip olsa da özellikle Kosova'nın Kumanova Muharebesi ve Manastır Muharebesi ile kaybı Sırpların, Karadağlıların ve Yunanların baskısı altında Arnavutlardan Osmanlı'nın savaşı kaybetmesi akabinde topraklarının paylaştırılacağı endişesi taşıyanlar iyice çoğalmış ve tek çarenin Osmanlıya karşı bağımsızlık ilanı ve bağımsız bir Arnavut ordusu olduğunu düşünenlerde çıkmıştır. Arnavutluk 28 Kasım 1912'de Osmanlıya karşı bağımsızlık ilan etmiştir. Avlonyalı İsmail Kemal Bey Osmanlı Ordusunda çarpışan Arnavut askerlerini Sırp,Karadağ ve Yunanlara karşı kendi saflarında çarpışmaya çağırmıştır buda Yanya Ordusu için kötü olmuştur birliklerden firar eden Arnavut askerlerin sayısı iyice artmıştır.[A] Çevredeki Arnavutlardan takviye alabilmekte zorlaşmıştır. Buna rağmen 11 Aralık'ta Küçük Cavid Paşa komutasında sadece Anadolu askerlerinden oluşan 2.000 kişilik bir birlik Yanya kolordusuna takviye olarak geldi.
Muharebe
Yunan Ordusu takviye olarak gelen 12 Aralık günü sabah 7'de 2.tümende dahil yaklaşık on dört tabur piyade ve dört batarya ile Pista'daki Osmanlı mevziilerine 3 koldan saldırıya geçer.Bölge Yanya Redif Alayı ve 23. Piyade Tümenince korunmaktadır. Yunan ordusu 2 kuvvete bölünük kanattan saldırmaktadır. 13 Aralık gününe kadar çatışmalar aralıksız olarak sürer.
13 Aralık gecesinde Esad Paşa'nın askerleri merkezi elde tutmaktadır ve önemli yedek kuvvete sahiptir. Ancak Yunan ordusu Osmanlı kanatlarına sarkmış ve kuşatma ile tehdit eder hale gelmiştir. Yine Osmanlı ordusuna büyük kayıplar verdirmiştir. Esat Paşa karanlığın bastırması ile ordunun Yanya Müstahdem Mevkiine çekilmesi emrini verir. Aynı şekilde Driskos tepesindeki Driskos Muharebesini kazanan birliklerde kuşatılma tehlikesi altında olduğundan geri çekilme emri verilir. Ordu moral bozukluğu içinde emri yerine getirir. Artık bundan sonraki muharebeler Yanya Müstahdem Mevkii için ve Yanya'yı korumak için yapılacaktır. Yunan Ordusu Yanya'yı güneyden doğu ve batıdan kuşatır duruma gelmiş ve sadece Kuzey hattından Yanya'ya yardım gelebilecek durumdadır.
Sonuç
Bu muharebe Yanya Kolordusunun Yanya Müstahdem Bölgesi dışındaki son muharebesidir. Bundan sonraki muharebeler artık Yanya'nın savunulması ve alınması üzerine yapılacaktır. Bu muharebelerin Osmanlı için tek kazancı Yanya Müstahdem Mevkii'nin Yunan saldırılarına karşı koyacak hale gelmesi için zaman kazandırmasıdır. Ancak Osmanlı takviyelerinin azalması ve pek çok etken neticesi Yanya Kolordusunun büyük direnişine karşın Yanya yaklaşık 4 ay sonra Yunan Ordusunun eline geçecektir.
Notlar
- A. ^ Osmanlı İmparatorluğu komutanları Arnavutluk'un bağımsızlık ilanını anlamakla birlikte bu ilanın çok erken yapıldığı kanısındaydı.Aynı zamanda Avlonyalı Ismail Kemal Bey'in Osmanlı Ordusundaki Arnavutları kendi bayrağı altında toplanmaya çalışmasına Esat Paşa'da dahil tepki gostermişlerdir.Osmanlı Mebusan Meclisi'nde cikan bir kavgada tokat yiyen İsmail Kemal Bey'in bu tokatin acısi ve düşüncesizce intikam amaçlı hareketiyle sadece Osmanlı Imparatorluğu'na değil kendi halkinada kötülük yaptığı düşüncesindeydi. Nitekim Esad Paşa bu durumu şöyle izaha kavuşturur:
... "... eğer Arnavutluk’un istiklâlini ilan etmeyip de bekleseydi, harp sonunda Yanya’nın Arnavutluk hudutları içinde kalması muhtemeldi.”
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i Edward J. Erickson (2003), Defeat in Detail - The Ottoman Army in The Balkans, 1912-1913, s.235
- ^ Richard C.Hall,Balkan Wars 1912-1913,Prelude to The First War,Routledge,(2002),s.63
- ^ a b Yüksel Nizamoğlu,(2010) Vehip Paşa (Kaçı)'nın Hayati ve Askeri Faaliyetleri (Doktora Tezi),İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,s.85-86
- ^ Nizamoğlu, s.84
- ^ Hall,s.64
- ^ Esat Paşa, ” Balkan Harbi'nde Yanya Müdafaası”, Resimli Tarih Mecmuası, İstanbul, 1950,s.331
- ^ Mustafa Talha SAVAŞ, Son Dönem Osmanlı Kumandanlarından Mehmed Esad (Bülkat) Paşa (1862-1952) (Yüksek Lisans Tezi),Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,2019,s.80
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Birinci Balkan Savasi Muharebeleri arasindadir Yunan Zaferi ile sonuclanan bu muharebe akabinde Yanya Kolordusu Yanya Mustahdem Mevkii ne cekilmek zorunda kalmis ve Yanya yi dogrudan ele gecirmek icin Yunan saldirilari ve kusatmasi baslamistir Pista MuharebesiBirinci Balkan SavasiTarih12 13 Aralik 1912BolgePista Koyu Yanya Vilayeti Osmanli Devleti bugunku Pistiana Epir Bolgesi Yunanistan SonucYunan Zaferi Yanya Kolordusu Yanya Mustahdem Mevkii ne tamamen cekilmek zorunda kaldi Yanya kusatmasi basladi TaraflarYunan KralligiOsmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderlerGeneralEsat PasaGucler na Bagli Birlikler Ilave olarak Selanik ten gelen nun 2 TumeniYanya Kolordusu na bagli Yanya Redif Alayi 23 Piyade TumeniKayiplar48 olu 153 yarali129 olu 113 YaraliArka PlanOsmanli 8 Kolordusu ve Selanik teki birliklerinin aksine Yanya Kolordusu Yunanlari Osmanli topraklarini ele gecirmek icin karis karis savasmaya zorlamistir Komciyadis Muharebesinde basarili olan Yanya Kolordusu Gribova ve Bespinar Muharebelerini kaybetmistir Ilave olarak stratejik denizden kolorduya destek limanlarindan biri olan Preveze sehri Yunanlarin Nicopolis Muharebesi eline gecmistir Yunanlar denizden de rahatca kuvvet gonderir ve Italya dan vs dis ulkelerden yardim alabilir hale gelmistir Buda yetmezmis gibi Himara bolgesine cikarma yapan Yunanlar burada Rumlara isyan cikartip bolgeyi ele gecirmistir Ancak Yanya disindaki catismalarin bir yarari Osmanli nin Esad Pasa nin Yanya Istihkamlarini tahkim ve calisir hale getirmesi icin vakit kazanmasidir Yine bu muharebeden hemen once Driskos Muharebesi ile Garibaldinleri ve Yunan Metsovo mufrezesini yenilgiye ugratan Yanya Kolordusu birlikleri ve Esad Pasa Yanya Bolgesi disinda Driskos ve Pista koyu boyunca bir savunma hatti olusturma cabasindadir Ancak baskaca zorluklar kendilerini beklemektedir Zira durum Yanya Kolordusu acisindan hic iyi degildir Yunanlar 9 Kasim 1912 de Selanik i ele gecirir Sirplar ise Vardar ordusunun art arda kaybettigi Kumanova Muharebesi Pirlepe Muharebesi ve Manastir Muharebesi akabinde Manastir i ele gecirmistir Iskodra kuzeyde Karadag ve Sirp Ordusunca kusatma altindadir Kisacasi Yanya Kolordusu karadan denizden takviye alamaz hale gelmistir Ustune ustluk Selanik i ele gecirip dogu da hedefledigi yerleri ele geciren ve artik dogu tarafinda ciddi bir Osmanli birligi kalmayan Yunan Teselya Ordusu artik serbest kalip Yanya kolordusunu dogu tarafindan kusatmaya ve Epir Ordusuna da serbest kalan birliklerini yollamaya baslamistir Ilk yolladigi tumende 2 tumen olmustur Bunun ardindan muharebeler boyunca 2 tumen daha Selanik ten Epir ordusuna gonderilecektir Diger bir sorunda Yanya Kolordusu nun eksik mevcutlu egitimsiz apar topar harbe katilan birlikleridir Nizami birliklerden cok redif birlikleri aniden patlak veren Balkan Savasi ile birlikte askere alinmakla yeterli egitime sahip degildirler ote yandan Esat Pasa dahil Yanya ordusunun cogunlugu Arnavut kokenlilerden olusan bir komuta kademesine sahip olsa da ozellikle Kosova nin Kumanova Muharebesi ve Manastir Muharebesi ile kaybi Sirplarin Karadaglilarin ve Yunanlarin baskisi altinda Arnavutlardan Osmanli nin savasi kaybetmesi akabinde topraklarinin paylastirilacagi endisesi tasiyanlar iyice cogalmis ve tek carenin Osmanliya karsi bagimsizlik ilani ve bagimsiz bir Arnavut ordusu oldugunu dusunenlerde cikmistir Arnavutluk 28 Kasim 1912 de Osmanliya karsi bagimsizlik ilan etmistir Avlonyali Ismail Kemal Bey Osmanli Ordusunda carpisan Arnavut askerlerini Sirp Karadag ve Yunanlara karsi kendi saflarinda carpismaya cagirmistir buda Yanya Ordusu icin kotu olmustur birliklerden firar eden Arnavut askerlerin sayisi iyice artmistir A Cevredeki Arnavutlardan takviye alabilmekte zorlasmistir Buna ragmen 11 Aralik ta Kucuk Cavid Pasa komutasinda sadece Anadolu askerlerinden olusan 2 000 kisilik bir birlik Yanya kolordusuna takviye olarak geldi MuharebeYunan Ordusu takviye olarak gelen 12 Aralik gunu sabah 7 de 2 tumende dahil yaklasik on dort tabur piyade ve dort batarya ile Pista daki Osmanli mevziilerine 3 koldan saldiriya gecer Bolge Yanya Redif Alayi ve 23 Piyade Tumenince korunmaktadir Yunan ordusu 2 kuvvete bolunuk kanattan saldirmaktadir 13 Aralik gunune kadar catismalar araliksiz olarak surer 13 Aralik gecesinde Esad Pasa nin askerleri merkezi elde tutmaktadir ve onemli yedek kuvvete sahiptir Ancak Yunan ordusu Osmanli kanatlarina sarkmis ve kusatma ile tehdit eder hale gelmistir Yine Osmanli ordusuna buyuk kayiplar verdirmistir Esat Pasa karanligin bastirmasi ile ordunun Yanya Mustahdem Mevkiine cekilmesi emrini verir Ayni sekilde Driskos tepesindeki Driskos Muharebesini kazanan birliklerde kusatilma tehlikesi altinda oldugundan geri cekilme emri verilir Ordu moral bozuklugu icinde emri yerine getirir Artik bundan sonraki muharebeler Yanya Mustahdem Mevkii icin ve Yanya yi korumak icin yapilacaktir Yunan Ordusu Yanya yi guneyden dogu ve batidan kusatir duruma gelmis ve sadece Kuzey hattindan Yanya ya yardim gelebilecek durumdadir SonucBu muharebe Yanya Kolordusunun Yanya Mustahdem Bolgesi disindaki son muharebesidir Bundan sonraki muharebeler artik Yanya nin savunulmasi ve alinmasi uzerine yapilacaktir Bu muharebelerin Osmanli icin tek kazanci Yanya Mustahdem Mevkii nin Yunan saldirilarina karsi koyacak hale gelmesi icin zaman kazandirmasidir Ancak Osmanli takviyelerinin azalmasi ve pek cok etken neticesi Yanya Kolordusunun buyuk direnisine karsin Yanya yaklasik 4 ay sonra Yunan Ordusunun eline gececektir NotlarA Osmanli Imparatorlugu komutanlari Arnavutluk un bagimsizlik ilanini anlamakla birlikte bu ilanin cok erken yapildigi kanisindaydi Ayni zamanda Avlonyali Ismail Kemal Bey in Osmanli Ordusundaki Arnavutlari kendi bayragi altinda toplanmaya calismasina Esat Pasa da dahil tepki gostermislerdir Osmanli Mebusan Meclisi nde cikan bir kavgada tokat yiyen Ismail Kemal Bey in bu tokatin acisi ve dusuncesizce intikam amacli hareketiyle sadece Osmanli Imparatorlugu na degil kendi halkinada kotuluk yaptigi dusuncesindeydi Nitekim Esad Pasa bu durumu soyle izaha kavusturur eger Arnavutluk un istiklalini ilan etmeyip de bekleseydi harp sonunda Yanya nin Arnavutluk hudutlari icinde kalmasi muhtemeldi Kaynakca a b c d e f g h i Edward J Erickson 2003 Defeat in Detail The Ottoman Army in The Balkans 1912 1913 s 235 Richard C Hall Balkan Wars 1912 1913 Prelude to The First War Routledge 2002 s 63 a b Yuksel Nizamoglu 2010 Vehip Pasa Kaci nin Hayati ve Askeri Faaliyetleri Doktora Tezi Istanbul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu s 85 86 Nizamoglu s 84 Hall s 64 Esat Pasa Balkan Harbi nde Yanya Mudafaasi Resimli Tarih Mecmuasi Istanbul 1950 s 331 Mustafa Talha SAVAS Son Donem Osmanli Kumandanlarindan Mehmed Esad Bulkat Pasa 1862 1952 Yuksek Lisans Tezi Sakarya Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu 2019 s 80