Poliploitlik, bir hücrenin ya da organizmanın, her bir kromozomununun ikiden fazla kopyasına sahip olması durumudur. Organizmalar çoğunlukla diploit olmakla birlikte, hücre bölünmesinin olması gerektiği gibi gerçekleşmemesi sonucu, poliploit hücre ve organizmalar ortaya çıkabilir. Poliploit canlılar, her bir kromozom setinin kaç kopya bulundurduğuna göre isimlendirilirler. Örneğin bir canlının 4 set kromozomu varsa, yani bu canlı birbirinden farklı 4 tip kromozoma sahip ise (n=4) ve bu canlının hücrelerinde her bir kromozomdan 3 kopya bulunuyorsa, yani (4 farklı kromozom) x (3 kopya) ise, bu canlı triploit olarak adlandırılır (3n). Bunu tetraploit (4 set, yani 4n), pentaploit (5 set, yani 5n), hegzaploit (6 set, yani 6 n)... izler. Haploit bir hücre ya da organizmanın sadece bir set kromozomu vardır (n, yani her bir çeşit kromozomdan tek bir kopya). Kromozomların hepsinin birden değil de bir kısmının kopya sayısının arttığı bazı durumlar da söz konusu olabilir ve buna anöploitlik adı verilir.
Poliploitlik ve yeni türler
Poliploitlik yeni türlerin ortaya çıkmasına sebep olabilir. Bunun en ünlü örneklerinden birisi Spartina cinsinde yaşanmıştır. Bu işlemin nasıl işlediği Spartina örneği ile anlatılabilir:
19. yüzyıla kadar İngiltere'de sadece (2n(AA) = 60 kromozom) isimli Spartina türü yaşamaktaydı. 1829'da farklı bir Spartina türü, Kuzey Amerika kökenli (2n(BB) = 62 kromozom) görülmeye başlanmıştır. Büyük ihtimalle gemi yoluyla İngiltere'ye gelmişti. Bu iki tür arasında bir üreyemeyen hibrit, Spartina x townsendii ortaya çıkmıştır. Daha sonraları 1892'de bölgede farklı bir Spartina türü keşfedildi. Araştırmalar sonucu yeni bir tür olduğu anlaşıldı ve Spartina anglica ismi verildi. Araştırmalar bu türün Spartina x townsendii hibritinde oluşan poliploitlik sonucu ortaya çıktığını göstermiştir. Spartina x townsendii 61 kromozama sahipken (n+n(A+B)) ve üreyemezken, 122 kromozoma sahip, üreyebilen tetraploit (4n(AABB)) bir türdür.
Kaynakça
- ^ "Tıbbi sözlük: poliploitlik". genart.com.tr. 27 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2016.
- ^ Advanced Biology, Michael Kent, Oxford University Press, 2000; 20.9 - Speciation (2), s.452, "The story of Spartina".
Sitoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Genetik ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Poliploitlik bir hucrenin ya da organizmanin her bir kromozomununun ikiden fazla kopyasina sahip olmasi durumudur Organizmalar cogunlukla diploit olmakla birlikte hucre bolunmesinin olmasi gerektigi gibi gerceklesmemesi sonucu poliploit hucre ve organizmalar ortaya cikabilir Poliploit canlilar her bir kromozom setinin kac kopya bulundurduguna gore isimlendirilirler Ornegin bir canlinin 4 set kromozomu varsa yani bu canli birbirinden farkli 4 tip kromozoma sahip ise n 4 ve bu canlinin hucrelerinde her bir kromozomdan 3 kopya bulunuyorsa yani 4 farkli kromozom x 3 kopya ise bu canli triploit olarak adlandirilir 3n Bunu tetraploit 4 set yani 4n pentaploit 5 set yani 5n hegzaploit 6 set yani 6 n izler Haploit bir hucre ya da organizmanin sadece bir set kromozomu vardir n yani her bir cesit kromozomdan tek bir kopya Kromozomlarin hepsinin birden degil de bir kisminin kopya sayisinin arttigi bazi durumlar da soz konusu olabilir ve buna anoploitlik adi verilir Poliploitlik ve yeni turlerPoliploitlik yeni turlerin ortaya cikmasina sebep olabilir Bunun en unlu orneklerinden birisi Spartina cinsinde yasanmistir Bu islemin nasil isledigi Spartina ornegi ile anlatilabilir 19 yuzyila kadar Ingiltere de sadece 2n AA 60 kromozom isimli Spartina turu yasamaktaydi 1829 da farkli bir Spartina turu Kuzey Amerika kokenli 2n BB 62 kromozom gorulmeye baslanmistir Buyuk ihtimalle gemi yoluyla Ingiltere ye gelmisti Bu iki tur arasinda bir ureyemeyen hibrit Spartina x townsendii ortaya cikmistir Daha sonralari 1892 de bolgede farkli bir Spartina turu kesfedildi Arastirmalar sonucu yeni bir tur oldugu anlasildi ve Spartina anglica ismi verildi Arastirmalar bu turun Spartina x townsendii hibritinde olusan poliploitlik sonucu ortaya ciktigini gostermistir Spartina x townsendii 61 kromozama sahipken n n A B ve ureyemezken 122 kromozoma sahip ureyebilen tetraploit 4n AABB bir turdur Kaynakca Tibbi sozluk poliploitlik genart com tr 27 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Eylul 2016 Advanced Biology Michael Kent Oxford University Press 2000 20 9 Speciation 2 s 452 The story of Spartina Sitoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Genetik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz