Post-İslamcılık, siyaset biliminde tartışmalı olan bir neologizmadır. Asef Bayat ve Olivier Roy, fikrin ana mimarları arasında yer almaktadır.
Terim, Bayat tarafından "siyasi İslam'ın tükenmesi" sonrasında İslam'ın yeniden sekülerleşme eğilimi olarak kullanılmıştır; tarafından ise, Abbasi İmparatorluğu'nun gerilemesiyle modernite öncesi dönemde, siyasi-askeri ve dini alanların ayrıldığı bir dönemi ifade etmek için kullanılmıştır. Olivier Roy'a göre ise, İslamcıların tekrarlayan çabalarına rağmen "toplum için somut ve sürdürülebilir bir plan" oluşturamadıklarının bir kabulüdür.Mustafa Akyol'a göre ise, Türkiye, İran ve Sudan gibi ülkelerde İslamcılığa karşı bir tepkiyi ifade etmektedir.
Tanımı
Terim, İranlı siyaset sosyoloğu Asef Bayat tarafından ortaya atılmış olup, o dönemde Kahire'deki Amerikan Üniversitesi'nde sosyoloji yardımcı profesörü olarak görev yapan Bayat tarafından 1996 yılında Middle East Critique dergisinde yayımlanan bir makalede kullanılmıştır. Bayat, terimi "Humeyni'nin ölümünden sonra İran liderliğinin pragmatist yönelimine" atıfta bulunmak için kullanmıştır.
Bayat, post-İslamcılığı "bir deneyim dönemini takiben, İslamcılığın yayılımı, enerjisi, sembolleri ve meşruiyet kaynakları"nın "daha önce tutkulu destekçileri arasında bile tükenmiş" olduğu bir durum olarak tanımlamaktadır. Ayrıca, "İslam'ın (kişiselleştirilmiş bir inanç olarak) ve bireysel özgürlük ve seçimin birleşimi; ... demokratik değerler ve modernliğin unsurlarıyla" ortaya çıktığını belirtmektedir. Bu nedenle, "post-İslamcılık İslam karşıtı değil, dinin yeniden sekülerleşme eğilimini yansıtmaktadır." İlk olarak terim sadece İran'a özeldi. Bu bağlamda, önek olan "post-" tarihsel bir anlam taşımamaktadır, ancak İslamcı söylemden kritik bir ayrışmayı ifade etmektedir. On yıl sonra, 2007'de Bayat post-İslamcılığı hem bir "durum" hem de bir "proje" olarak tanımlamıştır.
Fransız siyasetçi Olivier Carré ise terimi 1991 yılında farklı bir perspektiften kullanmıştır. Carré, Şii ve Sünni İslam'ın "hem teorik olarak hem de pratikte politik-militarist alandan dini alandan ayırdığı" 10. ile 19. yüzyıl arasındaki dönemi tanımlamak için kullanmıştır.
Olivier Roy, 2004 yılında "Küreselleşen İslam: Yeni Bir Ümmet Arayışı" adlı eserinde, "dünya çapında İslamcıların" ideolojilerini "toplum için somut ve uygulanabilir bir plana dönüştüremediklerini" savunarak, "Müslüman söyleminin" "post-İslamcılık" adlı yeni bir aşamaya girdiğini öne sürdü.
Peter Mandaville, "Müslüman Kardeşler ve daha geniş İhvanî geleneği temsil eden türden siyasal İslamın" halkın geniş çapta desteğini kazanamadığını ve "temel yönetim ve ekonomi sorunlarına özgün 'İslami' çözümler sunma konusunda giderek zorlandığını" belirterek, "dindarlığın özel alanlara geri çekildiği" ve "İslami hip hop, kentsel giyim ve diğer popüler kültür formlarının direniş ve aktivist ifade olarak yeni alanlar olarak yükseldiği" bir evrimden bahseder. Bu süreçte, "resmi, hiyerarşik sosyal ve siyasi örgütler yerine platformlar ve ağ merkezleri aracılığıyla çalışıldığını" ifade eder.
Mustafa Akyol (libertarian düşünce kuruluşu Cato Enstitüsü'nden) 2020'de yazdığı bir makalede, sadece "resekülerleşme eğilimi" veya İslamcılığın hafiflemesi/tükenmesi değil, birçok Müslümanın siyasi İslam'a karşı güçlü bir tepki verdiğini, hatta İslamcılığın güçlendirmeyi amaçladığı dini inanca karşı bir zayıflama olduğunu ileri sürer. Bu tepki özellikle İslamcıların iktidarda olduğu yerlerde (Türkiye, İran, Sudan) ortaya çıkmış ve genç Müslümanlar arasında dindarlığın azalmasına kadar uzanmıştır.
Salwa Ismail'e göre, "Postmodern İslamcılık" ve "New Age İslamcılık" terimleri eş anlamlı kullanılır.
Örnekleri
İran'da, Reformist hareket ve Özgürlük Hareketi'ne ideolojik olarak yakın olan Melli-Mazhabi grubu post-İslamcı olarak tanımlanmıştır.
Mısır'da El-Vasat Partisi'nin ve Fas'ta Adalet ve Kalkınma Partisi'nin ortaya çıkması, post-İslamcılığın ortaya çıkışını anımsatıyor gibi görünse de, bu konuda bilim insanları arasında tartışmalar bulunmaktadır. Benzer bir tanımlama Malezya İslam Partisi için de geçerlidir.
2008 yılında Lowy Institute for International Policy tarafından yayınlanan bir makale, Endonezya'daki ve Türkiye'deki Adalet ve Kalkınma Partisi'nin post-İslamist olduğunu öne sürmektedir. Ahmet T. Kuru ve Alfred Stepan'a göre (2012), birçok analist, AK Parti'nin, Hristiyan demokrat partilere benzer ancak İslami bir şekilde post-İslamcılık örneği olarak değerlendirmektedir. Ancak Bassam Tibi gibi bazı bilim insanları buna itiraz etmektedir. İhsan Yılmaz, 2011'den sonra parti ideolojisinin 2001 ile 2011 arasındakinden farklı olduğunu savunmaktadır. Post-İslamcılık Tunus'taki Nahda Hareketi içindeki "ideolojik evrimi" tanımlamak için de kullanılmıştır.
2020 yılında yazan Mustafa Akyol, İslamcılığa karşı Müslüman gençler arasında bir tepki olduğunu, bu tepkinin son dönemde Arap dünyasında yaşanan "İslam adına gerçekleşen korkunç olaylar" nedeniyle ortaya çıktığını öne sürmektedir. Bu olaylar arasında "Suriye, Irak ve Yemen'deki mezhebi iç savaşlar" gibi durumlar bulunmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dipnotlar
- ^ a b c Gómez García 2012.
- ^ Bayat 1996, s. 45.
- ^ a b Sinanovic, Ermin (2005). "[Book review] Post-Islamism: The Failure of Islamic Activism?". International Studies Review. 7: 433-436. doi:10.1111/j.1468-2486.2005.00508.x. JSTOR 3699758. 7 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Aralık 2020.
- ^ a b c Akyol, Mustafa (12 Haziran 2020). . Hudson Institute. 15 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2020.
- ^ Badamchi 2017, s. 1.
- ^ Mojahedi 2016, s. 52.
- ^ a b Mandaville 2014, s. 1.
- ^ Badamchi 2017, s. 4.
- ^ Ismail 2008, s. 626.
- ^ Badamchi 2017, s. 3.
- ^ Fazeli 2006, s. 169.
- ^ Shahibzadeh 2016, s. 103.
- ^ Muller 2013.
- ^ Bubalo, Fealy & Mason 2002, s. 51, 76.
- ^ Kuru & Stepan 2012, s. 172.
- ^ Hale & Ozbudun 2009, s. 148.
- ^ Cavatorta & Merone 2015.
Kaynaklar
- "The Coming of a Post-Islamist Society". Critique: Critical Middle Eastern Studies. 5 (9): 43-52. Sonbahar 1996. doi:10.1080/10669929608720091. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ""Is There Toleration in Islam?" Reframing a Post-Islamist Question in a Post-Secular Context". ReOrient. 2 (1): 51-72. Sonbahar 2016. doi:10.1080/10669929608720091. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - Cavatorta (2015). "Post-Islamism, ideological evolution and 'la tunisianite´' of the Tunisian Islamist party al-Nahda". Journal of Political Ideologies. 20 (1): 27-42. doi:10.1080/13569317.2015.991508.
- Stacher (abonelik gereklidir) (Yaz 2002). "Post-Islamist Rumblings in Egypt: The Emergence of the Wasat Party". Middle East Journal. 56 (3): 415-432. doi:10.1080/10669929608720091.
- (PDF). Australia: Lowy Institute for International Policy. 2008. ISBN . 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2017.
- Post-Islamist Political Theory: Iranian Intellectuals and Political Liberalism in Dialogue. Philosophy and Politics – Critical Explorations. 5. Springer. 2017. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - Politics of Culture in Iran. Routledge/BIPS Persian Studies Series. Routledge. 2006. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - Islamism and Post-Islamism in Iran: An Intellectual History. Springer. 2016. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - Lauzi`ere (2005). "Post-Islamism and Religious Discourse of al-Salam Yasin". International Journal of Middle East Studies. 37: 241-261. doi:10.1017/S0020743805372059. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Haziran 2023 – Cambridge (abonelik gereklidir) vasıtasıyla.
- Gómez García (2012). "Post-Islamism, the Failure of an Idea: Regards on Islam and Nationalism from Khomeini's Death to the Arab Revolts". Religion Compass. 6 (10): 451-466. doi:10.1111/rec3.12002.
- Muller (2013). "Post-Islamism or Pop-Islamism? Ethnographic observations of Muslim youth politics in Malaysia" (PDF). Paideuma: Mitteilungen zur Kulturkunde. 6 (10): 261-284. 26 Eylül 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 20 Haziran 2023.
- Democracy, Islam, and Secularism in Turkey. Religion, Culture, and Public Life. Columbia University Press. 2012. ISBN .
- Islamism, Democracy and Liberalism in Turkey: The Case of the AKP. Routledge Studies in Middle Eastern Politics. Routledge. 2009. ISBN .
- Alessandro Ferrari, (Ed.) (2016). "The Experience of the AKP". Religions and Constitutional Transitions in the Muslim Mediterranean: The Pluralistic Moment. ICLARS Series on Law and Religion. Taylor & Francis. ISBN . r eksik
|soyadı1=
() - Laleh Khalili, (Ed.) (2008). "Being Muslim: Islam, Islamism and Identity Politics". Politics of the Modern Arab World. Critical concepts in the modern politics of the Middle East. Routledge. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
(); r eksik|soyadı1=
() - Dokhanchi (March 2020). "Post-Islamism Redefined: Towards a politics of post-Islamism". Journal of the Contemporary Study of Islam. 1 (1): 28-54. doi:10.37264/jcsi.v1i1.13.
- . 24 Ocak 2014. 27 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Post Islamcilik siyaset biliminde tartismali olan bir neologizmadir Asef Bayat ve Olivier Roy fikrin ana mimarlari arasinda yer almaktadir Terim Bayat tarafindan siyasi Islam in tukenmesi sonrasinda Islam in yeniden sekulerlesme egilimi olarak kullanilmistir tarafindan ise Abbasi Imparatorlugu nun gerilemesiyle modernite oncesi donemde siyasi askeri ve dini alanlarin ayrildigi bir donemi ifade etmek icin kullanilmistir Olivier Roy a gore ise Islamcilarin tekrarlayan cabalarina ragmen toplum icin somut ve surdurulebilir bir plan olusturamadiklarinin bir kabuludur Mustafa Akyol a gore ise Turkiye Iran ve Sudan gibi ulkelerde Islamciliga karsi bir tepkiyi ifade etmektedir TanimiTerim Iranli siyaset sosyologu Asef Bayat tarafindan ortaya atilmis olup o donemde Kahire deki Amerikan Universitesi nde sosyoloji yardimci profesoru olarak gorev yapan Bayat tarafindan 1996 yilinda Middle East Critique dergisinde yayimlanan bir makalede kullanilmistir Bayat terimi Humeyni nin olumunden sonra Iran liderliginin pragmatist yonelimine atifta bulunmak icin kullanmistir Bayat post Islamciligi bir deneyim donemini takiben Islamciligin yayilimi enerjisi sembolleri ve mesruiyet kaynaklari nin daha once tutkulu destekcileri arasinda bile tukenmis oldugu bir durum olarak tanimlamaktadir Ayrica Islam in kisisellestirilmis bir inanc olarak ve bireysel ozgurluk ve secimin birlesimi demokratik degerler ve modernligin unsurlariyla ortaya ciktigini belirtmektedir Bu nedenle post Islamcilik Islam karsiti degil dinin yeniden sekulerlesme egilimini yansitmaktadir Ilk olarak terim sadece Iran a ozeldi Bu baglamda onek olan post tarihsel bir anlam tasimamaktadir ancak Islamci soylemden kritik bir ayrismayi ifade etmektedir On yil sonra 2007 de Bayat post Islamciligi hem bir durum hem de bir proje olarak tanimlamistir Fransiz siyasetci Olivier Carre ise terimi 1991 yilinda farkli bir perspektiften kullanmistir Carre Sii ve Sunni Islam in hem teorik olarak hem de pratikte politik militarist alandan dini alandan ayirdigi 10 ile 19 yuzyil arasindaki donemi tanimlamak icin kullanmistir Olivier Roy 2004 yilinda Kuresellesen Islam Yeni Bir Ummet Arayisi adli eserinde dunya capinda Islamcilarin ideolojilerini toplum icin somut ve uygulanabilir bir plana donusturemediklerini savunarak Musluman soyleminin post Islamcilik adli yeni bir asamaya girdigini one surdu Peter Mandaville Musluman Kardesler ve daha genis Ihvani gelenegi temsil eden turden siyasal Islamin halkin genis capta destegini kazanamadigini ve temel yonetim ve ekonomi sorunlarina ozgun Islami cozumler sunma konusunda giderek zorlandigini belirterek dindarligin ozel alanlara geri cekildigi ve Islami hip hop kentsel giyim ve diger populer kultur formlarinin direnis ve aktivist ifade olarak yeni alanlar olarak yukseldigi bir evrimden bahseder Bu surecte resmi hiyerarsik sosyal ve siyasi orgutler yerine platformlar ve ag merkezleri araciligiyla calisildigini ifade eder Mustafa Akyol libertarian dusunce kurulusu Cato Enstitusu nden 2020 de yazdigi bir makalede sadece resekulerlesme egilimi veya Islamciligin hafiflemesi tukenmesi degil bircok Muslumanin siyasi Islam a karsi guclu bir tepki verdigini hatta Islamciligin guclendirmeyi amacladigi dini inanca karsi bir zayiflama oldugunu ileri surer Bu tepki ozellikle Islamcilarin iktidarda oldugu yerlerde Turkiye Iran Sudan ortaya cikmis ve genc Muslumanlar arasinda dindarligin azalmasina kadar uzanmistir Salwa Ismail e gore Postmodern Islamcilik ve New Age Islamcilik terimleri es anlamli kullanilir OrnekleriIran da Reformist hareket ve Ozgurluk Hareketi ne ideolojik olarak yakin olan Melli Mazhabi grubu post Islamci olarak tanimlanmistir Misir da El Vasat Partisi nin ve Fas ta Adalet ve Kalkinma Partisi nin ortaya cikmasi post Islamciligin ortaya cikisini animsatiyor gibi gorunse de bu konuda bilim insanlari arasinda tartismalar bulunmaktadir Benzer bir tanimlama Malezya Islam Partisi icin de gecerlidir 2008 yilinda Lowy Institute for International Policy tarafindan yayinlanan bir makale Endonezya daki ve Turkiye deki Adalet ve Kalkinma Partisi nin post Islamist oldugunu one surmektedir Ahmet T Kuru ve Alfred Stepan a gore 2012 bircok analist AK Parti nin Hristiyan demokrat partilere benzer ancak Islami bir sekilde post Islamcilik ornegi olarak degerlendirmektedir Ancak Bassam Tibi gibi bazi bilim insanlari buna itiraz etmektedir Ihsan Yilmaz 2011 den sonra parti ideolojisinin 2001 ile 2011 arasindakinden farkli oldugunu savunmaktadir Post Islamcilik Tunus taki Nahda Hareketi icindeki ideolojik evrimi tanimlamak icin de kullanilmistir 2020 yilinda yazan Mustafa Akyol Islamciliga karsi Musluman gencler arasinda bir tepki oldugunu bu tepkinin son donemde Arap dunyasinda yasanan Islam adina gerceklesen korkunc olaylar nedeniyle ortaya ciktigini one surmektedir Bu olaylar arasinda Suriye Irak ve Yemen deki mezhebi ic savaslar gibi durumlar bulunmaktadir Ayrica bakinizIslami demokrasi Islamcilik Islam dunyasinda liberalizm ve ilerlemecilik Siyasal IslamKaynakcaDipnotlar a b c Gomez Garcia 2012 Bayat 1996 s 45 a b Sinanovic Ermin 2005 Book review Post Islamism The Failure of Islamic Activism International Studies Review 7 433 436 doi 10 1111 j 1468 2486 2005 00508 x JSTOR 3699758 7 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Aralik 2020 a b c Akyol Mustafa 12 Haziran 2020 Hudson Institute 15 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Aralik 2020 Badamchi 2017 s 1 Mojahedi 2016 s 52 a b Mandaville 2014 s 1 Badamchi 2017 s 4 Ismail 2008 s 626 Badamchi 2017 s 3 Fazeli 2006 s 169 Shahibzadeh 2016 s 103 Muller 2013 Bubalo Fealy amp Mason 2002 s 51 76 Kuru amp Stepan 2012 s 172 Hale amp Ozbudun 2009 s 148 Cavatorta amp Merone 2015 Kaynaklar The Coming of a Post Islamist Society Critique Critical Middle Eastern Studies 5 9 43 52 Sonbahar 1996 doi 10 1080 10669929608720091 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Is There Toleration in Islam Reframing a Post Islamist Question in a Post Secular Context ReOrient 2 1 51 72 Sonbahar 2016 doi 10 1080 10669929608720091 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Cavatorta 2015 Post Islamism ideological evolution and la tunisianite of the Tunisian Islamist party al Nahda Journal of Political Ideologies 20 1 27 42 doi 10 1080 13569317 2015 991508 Stacher abonelik gereklidir Yaz 2002 Post Islamist Rumblings in Egypt The Emergence of the Wasat Party Middle East Journal 56 3 415 432 doi 10 1080 10669929608720091 PDF Australia Lowy Institute for International Policy 2008 ISBN 9781921004353 5 Mart 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 31 Agustos 2017 Post Islamist Political Theory Iranian Intellectuals and Political Liberalism in Dialogue Philosophy and Politics Critical Explorations 5 Springer 2017 ISBN 9783319594927 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Politics of Culture in Iran Routledge BIPS Persian Studies Series Routledge 2006 ISBN 9781134200382 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Islamism and Post Islamism in Iran An Intellectual History Springer 2016 ISBN 9781137578259 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Lauzi ere 2005 Post Islamism and Religious Discourse of al Salam Yasin International Journal of Middle East Studies 37 241 261 doi 10 1017 S0020743805372059 4 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Haziran 2023 Cambridge abonelik gereklidir vasitasiyla Gomez Garcia 2012 Post Islamism the Failure of an Idea Regards on Islam and Nationalism from Khomeini s Death to the Arab Revolts Religion Compass 6 10 451 466 doi 10 1111 rec3 12002 Muller 2013 Post Islamism or Pop Islamism Ethnographic observations of Muslim youth politics in Malaysia PDF Paideuma Mitteilungen zur Kulturkunde 6 10 261 284 26 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 20 Haziran 2023 Democracy Islam and Secularism in Turkey Religion Culture and Public Life Columbia University Press 2012 ISBN 9780231530255 Islamism Democracy and Liberalism in Turkey The Case of the AKP Routledge Studies in Middle Eastern Politics Routledge 2009 ISBN 9781135214920 Alessandro Ferrari Ed 2016 The Experience of the AKP Religions and Constitutional Transitions in the Muslim Mediterranean The Pluralistic Moment ICLARS Series on Law and Religion Taylor amp Francis ISBN 9781317067122 r eksik soyadi1 yardim Laleh Khalili Ed 2008 Being Muslim Islam Islamism and Identity Politics Politics of the Modern Arab World Critical concepts in the modern politics of the Middle East Routledge ISBN 9780415451598 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim r eksik soyadi1 yardim Dokhanchi March 2020 Post Islamism Redefined Towards a politics of post Islamism Journal of the Contemporary Study of Islam 1 1 28 54 doi 10 37264 jcsi v1i1 13 24 Ocak 2014 27 Subat 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Ocak 2021