Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Prekmurje Cumhuriyeti, (Macarca: Vendvidéki Köztársaság, Mura Köztársaság; Slovence: Murska Republika, Republika Prekmurje; Prekmurje Slovene: Reszpublika Szlovenszka okroglina, Mörszka Reszpublika) Prekmurje kentinde kurulmuş kuzeyinde Avusturya, doğusunda Macaristan ve güneybatısında Yugoslavya Krallığı olan tanınmamamış devlettir.
Murska Republika Republika Slovenska okroglina Republika Prekmurje Mura Köztársaság Vendvidéki KöztársaságPrekmurje Cumhuriyeti | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1919-1919 | |||||||||
 | |||||||||
| Başkent | Murska Sobota | ||||||||
| Hükûmet | Cumhuriyet | ||||||||
| Devlet Başkanı | |||||||||
| |||||||||
| Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Kökeni
Sloven ve Macarların yaşadığı, Balaton Gölü'nün yakınında yer alan bir bölgedir. Günümüzde Slovenya'nın bir parçası olsa da hem Birinci Dünya Savaşı öncesinde olsun hem de savaştan sonra yapılan Trianon Antlaşması'yla bu bölge Macaristan'a aitti. Macarlar 10. yüzyılda bu bölgenin doğu bölümünü yerleşmiş ve daha sonra da Prekmurje Macaristan Krallığı'nın bir parçası haline gelmişti. Böylelikle Mora nehri'nin doğusunda yaşayan Slovenler ile Prekmurje Slovenleri olarak adlandırılan nehrin batısındaki Avusturya kontrolü altında olan Slovenler iki ayrı kimlik geliştirdiler. Prekmurje Sloven dili (Macarca: Vend nyelv) ayırt edici hale geldi. 16. ve 18. yüzyıllarda Mura ve Raba vadilerinden çok sayıda Sloven aile Somogy İlçesine yerleşti.
Devletin geçmişi
Birinci Dünya Savaşı sırasında, Prekmurje'deki Sloven azınlığın liderleri çoğunlukla Katolik rahipler ve Lüterci yöneticilerdi. Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun çöküşünün ardından laiklik esasına dayalı Macaristan Sovyet Cumhuriyeti kuruldu. Prekmurje'deki Katolik din adamları Yugoslavya Krallığı'nın yanında yer aldılar. Bununla birlikte, Prekmurje'deki Lüterci yöneticiler Macar yönetimini destekledi. Katolikler bağımsız bir devlet ilan etmek isterken, Lüterci Sloven yöneticiler ve Prekmurjeli Macarlar Macar otoritesi altında kalmayı savunuyordu.
İsyancı Hırvat Ordusu 1918'de Prekmurje'yi ilhak etti, ancak 83. Macar Piyade Alayı onu geri aldı. Kısa süre sonra, 1918'deki Belgrad Mütarekesi Mura ve Raba bölgesini Macaristan'a verdi, ancak Sırpların başka fikirleri vardı ve Yugoslav-Çekoslovak sınırı oluşturmak için kontrol alanlarını kuzeye doğru genişletmeye çalıştılar.
21 Mart 1919 tarihinde, Macar komünistleri ve Sosyal Demokratlar oluşturulan Macaristan Sovyet Cumhuriyeti, din karşıtı, enternasyonalist ve Sovyet yanlısıydı. Komünistler, tüm lordluklardan başlayarak dini varlıklarını kamulaştırmak istediler. Katolik ve Protestan din adamları buna direndi. Katolikler komünistlerden kurtulmak için özerk bir cumhuriyet kurmaya karar verdi. Macar ve Sloven sosyalistleri Prekmurje'de Sovyet sistemi kurmak istediler, ancak çok az destek vardı ve çok az kişi Macaristan Sovyet Cumhuriyeti'ne yardım etti. Međimurje'daki Sırp ve Hırvat askeri Prekmurje'ye doğru saf aldı.
Lendava'daki komünizm karşıtı askerî harekât iyi başladı ama kısa bir süre içinde dağıldı. Vilmos Tkálecz, Birinci Dünya Savaşında eski öğretmen ve asker, komünist hükûmetçe yasaklanan yasadışı ticarete karışmıştı. Bu yüzden bağımsız siyaset izlemesi gerektiğini düşünen Vilmos Tkálecz 28 Mayıs'ta Murašov'daki Elephant Hotel'de yaptığı toplantıda bir protokol kabul edildi ve gece yarısından sonra saat birde Vilmos Tkálecz, Dobray Hotel'in balkonundan Wilson İlkeleriine Prekmurje Cumhuriyeti'ni ilan etti ve yetkili Avusturya ve Macaristan devlet organlarını bilgilendirdi. Şaşkınlık ve inanmama, hatta alay ve sıradan şakalara neden olan bu hareket neredeyse hiç taraftar bulamadı. Binin biraz üzerinde askeri birimle, yeni devletin durumunu pekiştirmeye çalıştı ve sırasıyla Avusturya'dan ve Yugoslavya Krallığı'dan yardım istedi. Avusturyalılar, ilan ettiği cumhuriyeti tanıdılar ve Antal Lehár'ın isteklerinden ötürü çok az da olsa silahta verdiler, Sırplar ise Prekmurje'yi aynı şekilde işgal etmeyi planladıkları için reddetti. Prekmurje Cumhuriyeti sınırlarını genişletmeye çalıştı ve Murska Sobota, Lendava, Szentgotthárd bölgelerini ve Őrség bölgesindeki bazı köyleri aldı. Cumhuriyetin başlıca yerleşim yerleri Murska Sobota, Szentgotthárd, Lendava, Beltinci ve Dobrovnik idi .
Ancak Vilmos Tkálecz, Katolikleri hayal kırıklığına uğrattı; Prekmurje halkı cumhuriyeti desteklemedi. Macar Kızıl Ordusu birkaç gün içinde bölgeyi işgal etti ve Tkálecz ve ailesi Prekmurje'den kaçtı. 50 köylüden oluşan bir komünist milis, antikomünistleri öldürdü. Ayrıca halkın üzerine beş milyon taç tazminatı verildi ve sert bir Kızıl Terör meydana geldi.
Daha sonra
1 Ağustos 1919'da Macar Sovyet Cumhuriyeti Rumen kuvvetleri tarafından yıkıldı ve kısa süre sonra Sırp Ordusu Prekmurje'ye yürüdü.
Nüfus
Prekmurje Cumhuriyeti'nin nüfusu yaklaşık 100.000 idi ve bunların 20.000 ila 22.000'i Macardı; diğer büyük azınlıklar arasında 8.000 kişilik bir Alman azınlık (özellikle Alsószölnök, Fikšinci, Kramarovci ve Ocinje köylerinde) ve 3.000 kişilik bir Hırvat azınlık vardı. Diğer etnik gruplar arasında Yahudiler ve Romanlar vardı. Prekmurje'nin üçte biri Lüterci, yarıdan fazlası Katolik ve diğer kısmı Kalvinist ve Yahudi azınlıklardı.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Prekmurje Cumhuriyeti Macarca Vendvideki Koztarsasag Mura Koztarsasag Slovence Murska Republika Republika Prekmurje Prekmurje Slovene Reszpublika Szlovenszka okroglina Morszka Reszpublika Prekmurje kentinde kurulmus kuzeyinde Avusturya dogusunda Macaristan ve guneybatisinda Yugoslavya Kralligi olan taninmamamis devlettir Murska Republika Republika Slovenska okroglina Republika Prekmurje Mura Koztarsasag Vendvideki Koztarsasag Prekmurje Cumhuriyeti1919 1919BaskentMurska SobotaHukumetCumhuriyetDevlet Baskani 1919Vilmos TkaleczTarihce Kurulusu1919 Dagilisi1919Onculler ArdillarMacaristan Sovyet Cumhuriyeti Macaristan Sovyet CumhuriyetiKokeniSloven ve Macarlarin yasadigi Balaton Golu nun yakininda yer alan bir bolgedir Gunumuzde Slovenya nin bir parcasi olsa da hem Birinci Dunya Savasi oncesinde olsun hem de savastan sonra yapilan Trianon Antlasmasi yla bu bolge Macaristan a aitti Macarlar 10 yuzyilda bu bolgenin dogu bolumunu yerlesmis ve daha sonra da Prekmurje Macaristan Kralligi nin bir parcasi haline gelmisti Boylelikle Mora nehri nin dogusunda yasayan Slovenler ile Prekmurje Slovenleri olarak adlandirilan nehrin batisindaki Avusturya kontrolu altinda olan Slovenler iki ayri kimlik gelistirdiler Prekmurje Sloven dili Macarca Vend nyelv ayirt edici hale geldi 16 ve 18 yuzyillarda Mura ve Raba vadilerinden cok sayida Sloven aile Somogy Ilcesine yerlesti Devletin gecmisiBirinci Dunya Savasi sirasinda Prekmurje deki Sloven azinligin liderleri cogunlukla Katolik rahipler ve Luterci yoneticilerdi Avusturya Macaristan Imparatorlugu nun cokusunun ardindan laiklik esasina dayali Macaristan Sovyet Cumhuriyeti kuruldu Prekmurje deki Katolik din adamlari Yugoslavya Kralligi nin yaninda yer aldilar Bununla birlikte Prekmurje deki Luterci yoneticiler Macar yonetimini destekledi Katolikler bagimsiz bir devlet ilan etmek isterken Luterci Sloven yoneticiler ve Prekmurjeli Macarlar Macar otoritesi altinda kalmayi savunuyordu Isyanci Hirvat Ordusu 1918 de Prekmurje yi ilhak etti ancak 83 Macar Piyade Alayi onu geri aldi Kisa sure sonra 1918 deki Belgrad Mutarekesi Mura ve Raba bolgesini Macaristan a verdi ancak Sirplarin baska fikirleri vardi ve Yugoslav Cekoslovak siniri olusturmak icin kontrol alanlarini kuzeye dogru genisletmeye calistilar 21 Mart 1919 tarihinde Macar komunistleri ve Sosyal Demokratlar olusturulan Macaristan Sovyet Cumhuriyeti din karsiti enternasyonalist ve Sovyet yanlisiydi Komunistler tum lordluklardan baslayarak dini varliklarini kamulastirmak istediler Katolik ve Protestan din adamlari buna direndi Katolikler komunistlerden kurtulmak icin ozerk bir cumhuriyet kurmaya karar verdi Macar ve Sloven sosyalistleri Prekmurje de Sovyet sistemi kurmak istediler ancak cok az destek vardi ve cok az kisi Macaristan Sovyet Cumhuriyeti ne yardim etti Međimurje daki Sirp ve Hirvat askeri Prekmurje ye dogru saf aldi Lendava daki komunizm karsiti askeri harekat iyi basladi ama kisa bir sure icinde dagildi Vilmos Tkalecz Birinci Dunya Savasinda eski ogretmen ve asker komunist hukumetce yasaklanan yasadisi ticarete karismisti Bu yuzden bagimsiz siyaset izlemesi gerektigini dusunen Vilmos Tkalecz 28 Mayis ta Murasov daki Elephant Hotel de yaptigi toplantida bir protokol kabul edildi ve gece yarisindan sonra saat birde Vilmos Tkalecz Dobray Hotel in balkonundan Wilson Ilkeleriine Prekmurje Cumhuriyeti ni ilan etti ve yetkili Avusturya ve Macaristan devlet organlarini bilgilendirdi Saskinlik ve inanmama hatta alay ve siradan sakalara neden olan bu hareket neredeyse hic taraftar bulamadi Binin biraz uzerinde askeri birimle yeni devletin durumunu pekistirmeye calisti ve sirasiyla Avusturya dan ve Yugoslavya Kralligi dan yardim istedi Avusturyalilar ilan ettigi cumhuriyeti tanidilar ve Antal Lehar in isteklerinden oturu cok az da olsa silahta verdiler Sirplar ise Prekmurje yi ayni sekilde isgal etmeyi planladiklari icin reddetti Prekmurje Cumhuriyeti sinirlarini genisletmeye calisti ve Murska Sobota Lendava Szentgotthard bolgelerini ve Orseg bolgesindeki bazi koyleri aldi Cumhuriyetin baslica yerlesim yerleri Murska Sobota Szentgotthard Lendava Beltinci ve Dobrovnik idi Ancak Vilmos Tkalecz Katolikleri hayal kirikligina ugratti Prekmurje halki cumhuriyeti desteklemedi Macar Kizil Ordusu birkac gun icinde bolgeyi isgal etti ve Tkalecz ve ailesi Prekmurje den kacti 50 koyluden olusan bir komunist milis antikomunistleri oldurdu Ayrica halkin uzerine bes milyon tac tazminati verildi ve sert bir Kizil Teror meydana geldi Daha sonra1 Agustos 1919 da Macar Sovyet Cumhuriyeti Rumen kuvvetleri tarafindan yikildi ve kisa sure sonra Sirp Ordusu Prekmurje ye yurudu NufusPrekmurje Cumhuriyeti nin nufusu yaklasik 100 000 idi ve bunlarin 20 000 ila 22 000 i Macardi diger buyuk azinliklar arasinda 8 000 kisilik bir Alman azinlik ozellikle Alsoszolnok Fiksinci Kramarovci ve Ocinje koylerinde ve 3 000 kisilik bir Hirvat azinlik vardi Diger etnik gruplar arasinda Yahudiler ve Romanlar vardi Prekmurje nin ucte biri Luterci yaridan fazlasi Katolik ve diger kismi Kalvinist ve Yahudi azinliklardi Kaynakca