Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Macarlar, ağırlıklı olarak Macaristan'da, ayrıca azınlık topluluklar halinde Orta Avrupa'da yaşayan ve Fin-Ugor dil ailesine bağlı Macarcayı konuşan halk.
 | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
| Orta Avrupa | y. 10.65 milyon |
 Macaristan | 9,967,921 (2001) |
 Slovakya | 520,528 (2001) |
 Çekya | 14,672 (2001) |
 Almanya | 120,000 (2004) |
 Avusturya | 40,583 (2001) |
 Slovenya | 6,243 (2002) |
| Balkanlar | y. 1.75 milyon |
 Romanya | 1,434,377 (2002) |
 Sırbistan | 293,299 (2002) |
 Hırvatistan | 16,595 (2001) |
 Makedonya | 2,003 (2002) |
 Bosna-Hersek | 893 (1991) |
| 601 (2001) | |
| Doğu Avrupa | y. 160,000 |
 Ukrayna | 156,600 |
| Diğer | y. 2,125,000 |
| Diller | |
| Din | |
Tarih
Dilbiliminden yola çıkarak Ana (Ön) Macarlar olarak adlandırılan kabile, Ural Dağları dolaylarında yaşayan Fin-Ugor kavimlerinden gelmektedirler. Fin-Ugor ana kavminin ikiye ayrılmasıyla batı kolunu Fin-Perm kavmi, doğu kolunu da Ugorlar oluşturmuştur. Ana Macarlarında Ugorlar denilen bu kavmin bir bölümünü oluşturduğu bilinmektedir.
Saray rahibi Simon Kezai’nin kroniklerinde yazdığı Macarlar’ın ortaya çıkışı hakkındaki efsaneye göre; Hunor (Hun eri) ve Magor (Macar) Azak Denizinin kuzeyindeki bataklıklarda gezerken burada eğlenen kadınlara rastlamışlar ve bu kadınlarla olan evliliklerinden Hunlar ve Macarlar meydana gelmiştir. Ancak Macarlar’ın bilinen en eski ana vatanlarının Azak Denizine oldukça uzak olması bu efsanenin, Arpad soyundan Macar krallarının Hunlar daha ziyade de Attila ile akrabalık bağı kurmak için yazıldığını düşündürmektedir. Macar Türkolog Rásonyi, Macarların kökeni ile ilgili Türklerle akrabalık bağı kurduğu gibi Türkler'i Macarların babası, Fin-Ugorlar'ı ise Macarlar'ın anası şeklinde tanımlamıştır.
Ugor anayurdunda yaşayan Macarlar, Batı Türkler’i (muhtemelen Onogurlar) ile ilişkiye geçerek ya da onlara yenilerek Türklerle birlikte yeni topraklarına yerleşmişlerdir. Macarlar’ın ataları, Magna Hungaria (Hakiki Macaristan) adı verilen Ural Dağlarının doğusu ile bugünkü Tobolsk şehri arasındaki ilk yurtlarında (günümüz Başkurdistan toprakları) yedi Macar kabilesinin (Macar/Megyer, Nyek, Kürt-Gyarmat, Tarjan, Jenö, Ker ve Keszi) birleşmesiyle oluşmuş konfederasyon şeklinde yaşamaktaydılar. Bu konfederasyondaki en eski ve en güçlü konumdaki Magyar (Macar) kabilesi etrafında diğer altı kabile birleşmiş ve zamanla bütün kabileler Macar adı altında isimlendirilmiştir. Macarlar’ın bulundukları coğrafyada Onogurlar, Sabirler ve Göktürkler’e bağlı yaşamaları nedeniyle Türklerle sıklıkla etkileşime girmişler ve Macarları oluşturan kabile isimlerinde görüleceği üzere bazıları Türkçe isimler almışlardır. Söz gelimi Kürt kelimesi Türkçe “çığ, kar yığını”, Gyarmat kelimesi Türkçe “yorulmak bilmez”, Tarjan (Tarhan) kelimesi “ikinci kral” anlamına gelirken, Jenö’de Türkçe bir unvan olup, “kralın danıştığı kimse” anlamına gelirken, Ker kelimesi ise Türkçe “çok büyük” anlamına gelmekteydi. Eckhart gibi kimi Macar tarihçilerine göre yedi kabileden Keszi gibi bazılarının Türk kökenli olması ya da Fin-Ugor ve Türk kavimlerinin karışmasıyla meydana gelmesi de muhtemeldir.
Macarlar 9. yüzyıl başlarında (F.Eckhart’a göre göre 830 dolayları) İdil Nehri’nin aşağısına gelerek Hazarlar’a tabi olarak Dinyeper ve Don arasındaki bölgeye yerleşmişlerdir. Ancak Macar tarihçilerine göre Macarlar’ın bir kısmı Magna Hungaria adı verilen topraklarını terk etmeyerek burada yaşamaya devam etmiştir.
Bu esnada Hazar ülkesinde yaşanan iç savaş sonucunda yenilgiye uğrayan ve üç kabileden oluşan Kabarlar’da Macar konfederasyonu içerisine katılmıştır. Kabarlar’ın ayrılışını Hazar Kralının 861’de topraklarında Yahudiliği ilan etmesinden sonra yaşandığı ve 862 ile 881 arasındaki bir dönemde topraklarını terk ettiği görüşü de bulunmaktadır.
Dinyeper ve Don arasındaki bölgede Hazarlar’a yarı bağımlı olarak yaşayan Macarlar buradan Kiev, Tuna dolayları ve Karadeniz’in kuzeyine sıklıkla akınlarda bulunuyorlardı. Yayık Nehri ve İdil Nehri dolaylarında yaşayan Peçenekler, Hazarlar ve Oğuzlar’ın saldırıları sonucunda İdil Nehri’nin batısına geçmek zorunda kalmış ve bu nedenle de Macarlarla mücadeleye başlamıştı. Batı Polonya'daki Prüm Manastırının baş keşişi olan Regino’nun duyduklarından yola çıkarak yazdığı kroniklerinde, Macarlar’ın Peçenekler tarafından Levedia adıyla belirtilen topraklardan çıkarılış tarihi 889 olarak belirtilmiştir.
Bizans İmparatoru VII. Konstantinos tarafından 10. yüzyılın ortalarında yazılan De Administrando Imperio adlı kitapta, tarih belirtmeden Türk (Turkon) olarak belirttiği Macarlar ile Peçenekler arasında yaşanan savaşta Macarlar’ın yenilerek ikiye ayrıldığı ifade edilmektedir. Macarların büyük bölümü Lebedias adlı önderlerinin liderliğinde Dinyeper ile Prut arasındaki günümüz Moldova ve Besarabya topraklarındaki, “nehirler arası” anlamına gelen Etelköz’e yerleşmişlerdir. Diğer Macar zümresi ise Peçenekler’in üstünlüğünü kabul ederek Kafkasya’ya yerleşmiş olup VII. Konstantinos kitabında bunlardan Savartiasfal olarak bahsetmiştir.Tiflis dolaylarında 11. yüzyıl başlarında Szavard adıyla söylenen kavminde bunlar olduğu bilinmekte olup, zamanla diğer Kafkas kavimleri içerisinde asimile olmuşlardır. Hatta Macarlar bu soydaşlarını unutmadığı gibi 13. yüzyıl ortalarında buralara elçiler gönderilmiş ve burada karşılaştıkları soydaşlarıyla Macarca konuştuklarına dair bilgilere tarihi kaynaklarda yer verilmiştir.
Macarlar hala Hazarlar’a tabi olmakla birlikte aralarına Peçenekler’in girmesi ilişkilerini sekteye uğratmıştı. Ancak Hazar kağanı Peçenekler’e karşı dağınık haldeki Macarlar’ı tek bir önder altında birleştirerek onları Peçenekler’e karşı saldırtmaya çalışmış, bu amaçla da bir Hazar prensesini Lebedias ile evlendirmiştir. Lebedias ise kendisine Hazar kağanı tarafından verilmek istenen tüm Macarlar’ın hükümdarı unvanını istemeyip, kendi yerine Almuç (Almos) oğlu Árpád’ı önermiştir. Hazar kağanının bu öneriyi kabul etmesiyle de Kabar kabilesinden Arpad’da tüm Macarlar’ın başbuğu olmuştur.
Peçenekler’e yenilerek batıya kaymak zorunda kalan Macarlar, 892 yılında Alman İmparatoru Arnulf’un daveti üzerine Büyük Moravya hükümdarı Svatopluk üzerine sefer düzenleyerek onu yenilgiye uğrattılar. 894 yılında Bizans İmparatoruyla anlaşarak Bulgar Krallığına saldıran Macarlar başta bazı başarılar elde etse de, Bizans’a karşı başarı sağlayan Bulgar Kralı Simeon’un baskını nedeniyle ağır kayıplar vererek geri çekilmek zorunda kalmışlardır. Bu mağlubiyetin akabinde 895 yılına gelindiğinde Svatopluk’un ölümüyle başsız kalan Moravya topraklarına saldırıya geçtiler. Macar güçlerinin uzaklarda olmasını fırsat bilen Peçenekler’in ikinci büyük saldırısı sonrasında Macarlar’da Etelköz’den ayrılmak zorunda kalmışlar ve Arpad’ın önderliğinde 896 yılında Tizsa Nehri boyunca Karpat Havzasına yerleşmişlerdir. 895 yılı genel olarak Macaristan Prensliği’nin kuruluşu kabul edilmektedir. Yeni topraklarına gelen Macarlar yaşayış tarzlarına göre kabileler özerk halde kendi başlarına batı ve güney yönlerinde akınlarda bulunuyorlardı. Yapılan akınlarda tüm kabileler çok fazla bütün olarak hareket etmeyip genellikle bazı kabilelerin birleşmesiyle gerçekleşmekteydi. Pannonia topraklarına gelen Macarlar genel olarak bakir olan topraklarda pek fazla rakiple karşılaşmadılar. Bu topraklarda MS 50 yılı sonrasında buraya gelerek yerleşmiş Sarmatlar’ın bir kitlesi olan Yaslar (Jasz/ Jászok) ile karşılaşmışlardır. Toprakların genişlemesiyle Slav zümreleri de egemenliklerine alan Macarlar kısa sürede de bu topraklardaki hakim güç haline gelmişlerdir.
10. yüzyıl başından itibaren bazı Peçenek topluluklarının, eski düşmanları Macarlar’ın topraklarına Árpád zamanında Tisa bölgesine girişleri görülmektedir. Bu Peçenek topluluklarını takiben ileriki yıllarda daha fazla sayıda Peçenek mültecileri Macar topraklarına iskân edilecek olmakla birlikte bu ilk topluluk Macarlar arasında asimile olarak ileride önemli konumlara da sahip olacaklardı. Macar reisi Zolta (907-947) döneminde (Gesta Hungarorum’a göre 931 senesi) Peçenekler Alman hücumuna karşı koymak üzere batı sınırında Fertő Gölü (Masony bataklıkları olarak da geçiyor) yerleştirilmiştir. Arpad, sonrasında oğlu Zoltan dönemindeki akınlarda Macarlar 918 yılında Bremen, 924’de Pavia, 926 yılı içinde Almanya’nın güneyinden ilerleyerek Alsas, Lorraine, Verdun ve Ardenler gibi günümüz Fransa’sının doğu ve kuzey doğu toprakları ile Belçika’nın güneyine kadar uzanan topraklara akınlarda bulundular. Buradan devamla Kuzey İtalya ve devamında Toskana yağmalanarak Roma yakınlarına kadar geldiler.Alman Krallığı güçlerine karşı 933 yılında Saksonya’daki Merseburg’ta alınan yenilgiden sonra, 955 yılında Augsburg yakınlarındaki Lechfeld Ovasında yaşanan muharebede liderlerinin de öldüğü ağır bir mağlubiyet aldıktan sonra Macarlar’ın batı topraklarına yaptıkları akınlar sona ermek durumunda kaldı. 934 yılında Trakya’ya girerek Konstantiniye surlarına dayanan kavminde Macarlar olduğu iddiası bulunmaktadır. Taksony (950’li-960’lı yıllar/970 civarı) zamanında da birçok Peçenek boyunun Macaristan’a geldiği, başlarında Tanuzaba isimli bir reislerinin bulunduğu ve Kuzey Macaristan’da Kemej arazisine yerleştirildikleri ve kendisinin de Peçenek prensesi ile evlendiği bilinmektedir.
Pagan inancına sahip Macarlar, Avrupa ile olan ilişkileri ve hakimiyetleri altındaki Hristiyan Slavlar nedeniyle yavaş yavaşta olsa Hristiyanlaşmaya başlamışlardı. Macaristan Prensi Büyük Geza ile küçük yaştaki oğlu Vajk (I. Istvan) Alman papazlarca vaftiz edilerek Hristiyan olunca Macarlar arasında Hristiyanlık daha hızlı yayılmaya başlamıştır. Istvan hükümdar olunca krallık unvanını alarak Avrupa’da tanınmaya çalışmış ve bu amaçla da Papa’ya elçiler göndererek ondan taç almak istemiştir. Sonunda amacına ulaşan Istvan’ın 1000 yılının Aralık ayı sonlarında ya da 1001 yılı Ocak ayı başlarında taç giymesiyle Macaristan Krallığı kurulmuştur. Istvan hükümdarlığı boyunca, Hristiyan bir lider olarak topraklarında bu dini yaymaya çalıştı. Bu amaçla da pagan Macarlarla çeşitli defalar mücadelede bulunarak onları Hristiyanlığa geçmek için zorladı. 29 Nisan 1091’de Enez yakınlarında meydana gelen Levounion Muharebesinde Peçenekler ağır bir mağlubiyet aldığında Macar topraklarına en büyük Peçenek göçü görülmüştür. 11. yüzyıl sonlarına doğru da Erdel topraklarına Kumanlar gelerek bunlarda Macarlarla etkileşim içerisine girmeye başlamıştır. 1122’de Bizans tarafından yenilen Peçenek topluluğu Macaristan Kralı II. Istvan tarafından iyi karşılanarak Peşte başta olmak üzere Macaristan’da çeşitli yerlere yerleştirilmişlerdir.
11. yüzyılda bazı Valon topluluklarının Macaristan topraklarına yerleştikleri görülmektedir. 12. yüzyıldan itibaren de Alman kökenli toplulukların Macar topraklarına gelmeye başladığı, hatta 1241/1242 yıllarında Moğol saldırıları sonrasında boşalan köyleri canlandırmak için bu göçmenlerin bizzat Macar kralları tarafından davet edildiği görülmektedir. Ancak bu Valon ve Alman toplulukları, yerleşik düzende olmaları ve belirli bir kültürel kökten gelmeleri nedeniyle dillerini ve kültürlerini muhafaza ederek Macarlar’a asimile olmamıştır. 1237 yılında Moğol saldırıları sonucu ülkelerini terk etmek zorunda kalan Kumanlar’ın büyük kitleler halinde Macar topraklarına geldikleri görülmektedir. Bu göçmenlerin bir kısmı güneye gitseler de, kalanlar kısa sürede asimile olarak günümüz Macar ulusunun köklerini oluşturmuşlardır. 13. yüzyılın ikinci yarısından itibaren de Erdel’e gelen Rumenler ile Macarlar’ın etkileşim içine girdiği görülmektedir. Ancak günümüz Macar halkını, Magna Hungaria (Hakiki Macaristan) adı verilen ilk yurtlarından gelen yedi Macar kabilesi ile Kabarlar’ın birleşmesiyle günümüz Macar topraklarına yerleşen ana kitle ve bunlar içerisinde asimile olan Türk kökenli Kuman ve Peçenekler ile Sarmatlar’ın bir kolu olan Yaslar (Jasz/ Jászok) oluşturmaktadır.
Macaristan eskiden de Avrupa'nın kavşak noktalarından biriydi. Bu nedenle birçok kez istila edildi, çeşitli saldırılara uğradı ve sınırları yüzyıllar içinde bazen genişledi, bazen de daraldı. (Sözcük anlamı “sınır muhafızı” olan Sekel adının, doğu sınırlarını korumak amacıyla Transilvanya'ya (Erdel) gönderilen Macarlara bu nedenle verildiği sanılır.) Slavlar, Almanlar ve Rumenlerle çevrili olan Macarlar, sürekli ilişkiler sonunda fiziksel ve kültürel bakımdan geniş çaplı bir değişim geçirdiler. 16. ve 17. yüzyıllarda Osmanlıların, ardından güçlü bir Almanlaştırma politikası izleyen Avusturya Habsburglarının egemenliği altında kaldılar. Bununla birlikte Macar ulusal bilinci sönmedi. Macaristan 1867'de özerkliğini, 1918'de de bağımsızlığını kazandı.
Din
Macaristan'da II. Dünya Savaşı öncesindeki rakamlara göre nüfusun yüzde 65'i Katolik, yüzde 25'i Protestan, yüzde 3'ü Rum Ortodoks'tu. Oranı o tarihte yüzde 6 olan Yahudi nüfusunun neredeyse tümü savaş sırasında yok edildi.
Genetik
Macaristan'da yapılan genetik araştırmalar sonucu aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir:
- %83.1 Atlantik-Avrupa
- %10.2 Baltık-Ural
- %2.3 Kafkasya-Anadolu
- %1 Arap
- %3.1 Pakistani-Indus
- %0.3 diğer
Kaynakça
- ^ 18. Demographic data – Hungarian Central Statistical Office 12 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . and calculation at
- ^ 2001 Slovakian Census
- ^ (PDF). 13 Haziran 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2009.
- ^ . 6 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2009.
- ^ "2001 Austrian census" (PDF). 12 Mayıs 2005 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 23 Ağustos 2009.
- ^ "Slovenia" (PDF). 19 Eylül 2006 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 23 Ağustos 2009.
- ^ . 2 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2009.
- ^ 2002 Serbian Census
- ^ . 16 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2009.
- ^ "Republic of Macedonia - State Statistical Office". 21 Haziran 2004 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2009.
- ^ a b "Pristup Zapošljavanhu Romske Populacije". 16 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2009.
- ^ . 6 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2009.
- ^ a b c d Eckhart, Ferenc (2010). Macaristan Tarihi 2. Baskı(Macarcadan Çeviren: İbrahim Kafesoğlu). Ankara: Türk Tarih Kurumu. s. 1,2,4,6,7. ISBN .
- ^ a b Doğan, İ., "Macar Ulusal Kimliğinin Oluşumunda Türk Etkisi", Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, Cilt:47, Sayı:2, Yıl:2007. URL: http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/26/920/11474.pdf 23 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Erişim: 2018-11-11
- ^ a b c d Kurat, Akdes Nimet (2016). Peçenekler (Yayına Hazırlayan:Ahsen Batur). Ankara: Türk Tarih Kurumu. ISBN .
- ^ Tóth, S.,L., "The Qavars (Qabars) and their Role in the Hungarian Tribal Federation", Annual of the Institute of History University of Szeged/Hungary, 2016. URL: http://acta.bibl.u-szeged.hu/48855/1/chronica_012_003-022.pdf 3 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Erişim: 2018-09-25
- ^ Grousset, René (2011). Stepler İmparatorluğu Attila, Cengiz Han, Timur (Tercüme: Halil İnalcık, Yayına Hazırlayanlar:Ertuğrul Tokdemir-Mustafa Dönmez). Ankara: Türk Tarih Kurumu. s. 190. ISBN .
- ^ Grousset, René (2011). Stepler İmparatorluğu Attila, Cengiz Han, Timur (Tercüme: Halil İnalcık,Yayına Hazırlayanlar: Ertuğrul Tokdemir, Mustafa Dönmez). Ankara: Türk Tarih Kurumu. s. 88. ISBN .
- ^ "Hungarian Genetics". 15 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Kasım 2012.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Macarlar agirlikli olarak Macaristan da ayrica azinlik topluluklar halinde Orta Avrupa da yasayan ve Fin Ugor dil ailesine bagli Macarcayi konusan halk Macarlar MagyarokOnemli nufusa sahip bolgelerOrta Avrupay 10 65 milyonMacaristan9 967 921 2001 Slovakya520 528 2001 Cekya14 672 2001 Almanya120 000 2004 Avusturya40 583 2001 Slovenya6 243 2002 Balkanlary 1 75 milyonRomanya1 434 377 2002 Sirbistan293 299 2002 Hirvatistan16 595 2001 Makedonya2 003 2002 Bosna Hersek893 1991 601 2001 Dogu Avrupay 160 000Ukrayna156 600Digery 2 125 000DillerMacarcaDinCogunlukla Katolik ve ProtestanTarihMacarlarin 893 yilindaki gocleri Dilbiliminden yola cikarak Ana On Macarlar olarak adlandirilan kabile Ural Daglari dolaylarinda yasayan Fin Ugor kavimlerinden gelmektedirler Fin Ugor ana kavminin ikiye ayrilmasiyla bati kolunu Fin Perm kavmi dogu kolunu da Ugorlar olusturmustur Ana Macarlarinda Ugorlar denilen bu kavmin bir bolumunu olusturdugu bilinmektedir Saray rahibi Simon Kezai nin kroniklerinde yazdigi Macarlar in ortaya cikisi hakkindaki efsaneye gore Hunor Hun eri ve Magor Macar Azak Denizinin kuzeyindeki batakliklarda gezerken burada eglenen kadinlara rastlamislar ve bu kadinlarla olan evliliklerinden Hunlar ve Macarlar meydana gelmistir Ancak Macarlar in bilinen en eski ana vatanlarinin Azak Denizine oldukca uzak olmasi bu efsanenin Arpad soyundan Macar krallarinin Hunlar daha ziyade de Attila ile akrabalik bagi kurmak icin yazildigini dusundurmektedir Macar Turkolog Rasonyi Macarlarin kokeni ile ilgili Turklerle akrabalik bagi kurdugu gibi Turkler i Macarlarin babasi Fin Ugorlar i ise Macarlar in anasi seklinde tanimlamistir Ugor anayurdunda yasayan Macarlar Bati Turkler i muhtemelen Onogurlar ile iliskiye gecerek ya da onlara yenilerek Turklerle birlikte yeni topraklarina yerlesmislerdir Macarlar in atalari Magna Hungaria Hakiki Macaristan adi verilen Ural Daglarinin dogusu ile bugunku Tobolsk sehri arasindaki ilk yurtlarinda gunumuz Baskurdistan topraklari yedi Macar kabilesinin Macar Megyer Nyek Kurt Gyarmat Tarjan Jeno Ker ve Keszi birlesmesiyle olusmus konfederasyon seklinde yasamaktaydilar Bu konfederasyondaki en eski ve en guclu konumdaki Magyar Macar kabilesi etrafinda diger alti kabile birlesmis ve zamanla butun kabileler Macar adi altinda isimlendirilmistir Macarlar in bulunduklari cografyada Onogurlar Sabirler ve Gokturkler e bagli yasamalari nedeniyle Turklerle siklikla etkilesime girmisler ve Macarlari olusturan kabile isimlerinde gorulecegi uzere bazilari Turkce isimler almislardir Soz gelimi Kurt kelimesi Turkce cig kar yigini Gyarmat kelimesi Turkce yorulmak bilmez Tarjan Tarhan kelimesi ikinci kral anlamina gelirken Jeno de Turkce bir unvan olup kralin danistigi kimse anlamina gelirken Ker kelimesi ise Turkce cok buyuk anlamina gelmekteydi Eckhart gibi kimi Macar tarihcilerine gore yedi kabileden Keszi gibi bazilarinin Turk kokenli olmasi ya da Fin Ugor ve Turk kavimlerinin karismasiyla meydana gelmesi de muhtemeldir Macarlar 9 yuzyil baslarinda F Eckhart a gore gore 830 dolaylari Idil Nehri nin asagisina gelerek Hazarlar a tabi olarak Dinyeper ve Don arasindaki bolgeye yerlesmislerdir Ancak Macar tarihcilerine gore Macarlar in bir kismi Magna Hungaria adi verilen topraklarini terk etmeyerek burada yasamaya devam etmistir Bu esnada Hazar ulkesinde yasanan ic savas sonucunda yenilgiye ugrayan ve uc kabileden olusan Kabarlar da Macar konfederasyonu icerisine katilmistir Kabarlar in ayrilisini Hazar Kralinin 861 de topraklarinda Yahudiligi ilan etmesinden sonra yasandigi ve 862 ile 881 arasindaki bir donemde topraklarini terk ettigi gorusu de bulunmaktadir Dinyeper ve Don arasindaki bolgede Hazarlar a yari bagimli olarak yasayan Macarlar buradan Kiev Tuna dolaylari ve Karadeniz in kuzeyine siklikla akinlarda bulunuyorlardi Yayik Nehri ve Idil Nehri dolaylarinda yasayan Pecenekler Hazarlar ve Oguzlar in saldirilari sonucunda Idil Nehri nin batisina gecmek zorunda kalmis ve bu nedenle de Macarlarla mucadeleye baslamisti Bati Polonya daki Prum Manastirinin bas kesisi olan Regino nun duyduklarindan yola cikarak yazdigi kroniklerinde Macarlar in Pecenekler tarafindan Levedia adiyla belirtilen topraklardan cikarilis tarihi 889 olarak belirtilmistir Bizans Imparatoru VII Konstantinos tarafindan 10 yuzyilin ortalarinda yazilan De Administrando Imperio adli kitapta tarih belirtmeden Turk Turkon olarak belirttigi Macarlar ile Pecenekler arasinda yasanan savasta Macarlar in yenilerek ikiye ayrildigi ifade edilmektedir Macarlarin buyuk bolumu Lebedias adli onderlerinin liderliginde Dinyeper ile Prut arasindaki gunumuz Moldova ve Besarabya topraklarindaki nehirler arasi anlamina gelen Etelkoz e yerlesmislerdir Diger Macar zumresi ise Pecenekler in ustunlugunu kabul ederek Kafkasya ya yerlesmis olup VII Konstantinos kitabinda bunlardan Savartiasfal olarak bahsetmistir Tiflis dolaylarinda 11 yuzyil baslarinda Szavard adiyla soylenen kavminde bunlar oldugu bilinmekte olup zamanla diger Kafkas kavimleri icerisinde asimile olmuslardir Hatta Macarlar bu soydaslarini unutmadigi gibi 13 yuzyil ortalarinda buralara elciler gonderilmis ve burada karsilastiklari soydaslariyla Macarca konustuklarina dair bilgilere tarihi kaynaklarda yer verilmistir Macarlar hala Hazarlar a tabi olmakla birlikte aralarina Pecenekler in girmesi iliskilerini sekteye ugratmisti Ancak Hazar kagani Pecenekler e karsi daginik haldeki Macarlar i tek bir onder altinda birlestirerek onlari Pecenekler e karsi saldirtmaya calismis bu amacla da bir Hazar prensesini Lebedias ile evlendirmistir Lebedias ise kendisine Hazar kagani tarafindan verilmek istenen tum Macarlar in hukumdari unvanini istemeyip kendi yerine Almuc Almos oglu Arpad i onermistir Hazar kaganinin bu oneriyi kabul etmesiyle de Kabar kabilesinden Arpad da tum Macarlar in basbugu olmustur Pecenekler e yenilerek batiya kaymak zorunda kalan Macarlar 892 yilinda Alman Imparatoru Arnulf un daveti uzerine Buyuk Moravya hukumdari Svatopluk uzerine sefer duzenleyerek onu yenilgiye ugrattilar 894 yilinda Bizans Imparatoruyla anlasarak Bulgar Kralligina saldiran Macarlar basta bazi basarilar elde etse de Bizans a karsi basari saglayan Bulgar Krali Simeon un baskini nedeniyle agir kayiplar vererek geri cekilmek zorunda kalmislardir Bu maglubiyetin akabinde 895 yilina gelindiginde Svatopluk un olumuyle bassiz kalan Moravya topraklarina saldiriya gectiler Macar guclerinin uzaklarda olmasini firsat bilen Pecenekler in ikinci buyuk saldirisi sonrasinda Macarlar da Etelkoz den ayrilmak zorunda kalmislar ve Arpad in onderliginde 896 yilinda Tizsa Nehri boyunca Karpat Havzasina yerlesmislerdir 895 yili genel olarak Macaristan Prensligi nin kurulusu kabul edilmektedir Yeni topraklarina gelen Macarlar yasayis tarzlarina gore kabileler ozerk halde kendi baslarina bati ve guney yonlerinde akinlarda bulunuyorlardi Yapilan akinlarda tum kabileler cok fazla butun olarak hareket etmeyip genellikle bazi kabilelerin birlesmesiyle gerceklesmekteydi Pannonia topraklarina gelen Macarlar genel olarak bakir olan topraklarda pek fazla rakiple karsilasmadilar Bu topraklarda MS 50 yili sonrasinda buraya gelerek yerlesmis Sarmatlar in bir kitlesi olan Yaslar Jasz Jaszok ile karsilasmislardir Topraklarin genislemesiyle Slav zumreleri de egemenliklerine alan Macarlar kisa surede de bu topraklardaki hakim guc haline gelmislerdir 10 yuzyil basindan itibaren bazi Pecenek topluluklarinin eski dusmanlari Macarlar in topraklarina Arpad zamaninda Tisa bolgesine girisleri gorulmektedir Bu Pecenek topluluklarini takiben ileriki yillarda daha fazla sayida Pecenek multecileri Macar topraklarina iskan edilecek olmakla birlikte bu ilk topluluk Macarlar arasinda asimile olarak ileride onemli konumlara da sahip olacaklardi Macar reisi Zolta 907 947 doneminde Gesta Hungarorum a gore 931 senesi Pecenekler Alman hucumuna karsi koymak uzere bati sinirinda Ferto Golu Masony batakliklari olarak da geciyor yerlestirilmistir Arpad sonrasinda oglu Zoltan donemindeki akinlarda Macarlar 918 yilinda Bremen 924 de Pavia 926 yili icinde Almanya nin guneyinden ilerleyerek Alsas Lorraine Verdun ve Ardenler gibi gunumuz Fransa sinin dogu ve kuzey dogu topraklari ile Belcika nin guneyine kadar uzanan topraklara akinlarda bulundular Buradan devamla Kuzey Italya ve devaminda Toskana yagmalanarak Roma yakinlarina kadar geldiler Alman Kralligi guclerine karsi 933 yilinda Saksonya daki Merseburg ta alinan yenilgiden sonra 955 yilinda Augsburg yakinlarindaki Lechfeld Ovasinda yasanan muharebede liderlerinin de oldugu agir bir maglubiyet aldiktan sonra Macarlar in bati topraklarina yaptiklari akinlar sona ermek durumunda kaldi 934 yilinda Trakya ya girerek Konstantiniye surlarina dayanan kavminde Macarlar oldugu iddiasi bulunmaktadir Taksony 950 li 960 li yillar 970 civari zamaninda da bircok Pecenek boyunun Macaristan a geldigi baslarinda Tanuzaba isimli bir reislerinin bulundugu ve Kuzey Macaristan da Kemej arazisine yerlestirildikleri ve kendisinin de Pecenek prensesi ile evlendigi bilinmektedir Pagan inancina sahip Macarlar Avrupa ile olan iliskileri ve hakimiyetleri altindaki Hristiyan Slavlar nedeniyle yavas yavasta olsa Hristiyanlasmaya baslamislardi Macaristan Prensi Buyuk Geza ile kucuk yastaki oglu Vajk I Istvan Alman papazlarca vaftiz edilerek Hristiyan olunca Macarlar arasinda Hristiyanlik daha hizli yayilmaya baslamistir Istvan hukumdar olunca krallik unvanini alarak Avrupa da taninmaya calismis ve bu amacla da Papa ya elciler gondererek ondan tac almak istemistir Sonunda amacina ulasan Istvan in 1000 yilinin Aralik ayi sonlarinda ya da 1001 yili Ocak ayi baslarinda tac giymesiyle Macaristan Kralligi kurulmustur Istvan hukumdarligi boyunca Hristiyan bir lider olarak topraklarinda bu dini yaymaya calisti Bu amacla da pagan Macarlarla cesitli defalar mucadelede bulunarak onlari Hristiyanliga gecmek icin zorladi 29 Nisan 1091 de Enez yakinlarinda meydana gelen Levounion Muharebesinde Pecenekler agir bir maglubiyet aldiginda Macar topraklarina en buyuk Pecenek gocu gorulmustur 11 yuzyil sonlarina dogru da Erdel topraklarina Kumanlar gelerek bunlarda Macarlarla etkilesim icerisine girmeye baslamistir 1122 de Bizans tarafindan yenilen Pecenek toplulugu Macaristan Krali II Istvan tarafindan iyi karsilanarak Peste basta olmak uzere Macaristan da cesitli yerlere yerlestirilmislerdir 11 yuzyilda bazi Valon topluluklarinin Macaristan topraklarina yerlestikleri gorulmektedir 12 yuzyildan itibaren de Alman kokenli topluluklarin Macar topraklarina gelmeye basladigi hatta 1241 1242 yillarinda Mogol saldirilari sonrasinda bosalan koyleri canlandirmak icin bu gocmenlerin bizzat Macar krallari tarafindan davet edildigi gorulmektedir Ancak bu Valon ve Alman topluluklari yerlesik duzende olmalari ve belirli bir kulturel kokten gelmeleri nedeniyle dillerini ve kulturlerini muhafaza ederek Macarlar a asimile olmamistir 1237 yilinda Mogol saldirilari sonucu ulkelerini terk etmek zorunda kalan Kumanlar in buyuk kitleler halinde Macar topraklarina geldikleri gorulmektedir Bu gocmenlerin bir kismi guneye gitseler de kalanlar kisa surede asimile olarak gunumuz Macar ulusunun koklerini olusturmuslardir 13 yuzyilin ikinci yarisindan itibaren de Erdel e gelen Rumenler ile Macarlar in etkilesim icine girdigi gorulmektedir Ancak gunumuz Macar halkini Magna Hungaria Hakiki Macaristan adi verilen ilk yurtlarindan gelen yedi Macar kabilesi ile Kabarlar in birlesmesiyle gunumuz Macar topraklarina yerlesen ana kitle ve bunlar icerisinde asimile olan Turk kokenli Kuman ve Pecenekler ile Sarmatlar in bir kolu olan Yaslar Jasz Jaszok olusturmaktadir Macaristan eskiden de Avrupa nin kavsak noktalarindan biriydi Bu nedenle bircok kez istila edildi cesitli saldirilara ugradi ve sinirlari yuzyillar icinde bazen genisledi bazen de daraldi Sozcuk anlami sinir muhafizi olan Sekel adinin dogu sinirlarini korumak amaciyla Transilvanya ya Erdel gonderilen Macarlara bu nedenle verildigi sanilir Slavlar Almanlar ve Rumenlerle cevrili olan Macarlar surekli iliskiler sonunda fiziksel ve kulturel bakimdan genis capli bir degisim gecirdiler 16 ve 17 yuzyillarda Osmanlilarin ardindan guclu bir Almanlastirma politikasi izleyen Avusturya Habsburglarinin egemenligi altinda kaldilar Bununla birlikte Macar ulusal bilinci sonmedi Macaristan 1867 de ozerkligini 1918 de de bagimsizligini kazandi DinMacaristan da II Dunya Savasi oncesindeki rakamlara gore nufusun yuzde 65 i Katolik yuzde 25 i Protestan yuzde 3 u Rum Ortodoks tu Orani o tarihte yuzde 6 olan Yahudi nufusunun neredeyse tumu savas sirasinda yok edildi GenetikMacaristan da yapilan genetik arastirmalar sonucu asagidaki sonuclar elde edilmistir 83 1 Atlantik Avrupa 10 2 Baltik Ural 2 3 Kafkasya Anadolu 1 Arap 3 1 Pakistani Indus 0 3 digerKaynakca 18 Demographic data Hungarian Central Statistical Office 12 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde and calculation at 2001 Slovakian Census PDF 13 Haziran 2006 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 23 Agustos 2009 6 Subat 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Agustos 2009 2001 Austrian census PDF 12 Mayis 2005 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 23 Agustos 2009 Slovenia PDF 19 Eylul 2006 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 23 Agustos 2009 2 Mart 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Agustos 2009 2002 Serbian Census 16 Mayis 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Agustos 2009 Republic of Macedonia State Statistical Office 21 Haziran 2004 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2009 a b Pristup Zaposljavanhu Romske Populacije 16 Agustos 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2009 6 Temmuz 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Agustos 2009 a b c d Eckhart Ferenc 2010 Macaristan Tarihi 2 Baski Macarcadan Ceviren Ibrahim Kafesoglu Ankara Turk Tarih Kurumu s 1 2 4 6 7 ISBN 978 975 16 2301 0 a b Dogan I Macar Ulusal Kimliginin Olusumunda Turk Etkisi Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Dergisi Cilt 47 Sayi 2 Yil 2007 URL http dergiler ankara edu tr dergiler 26 920 11474 pdf 23 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 2018 11 11 a b c d Kurat Akdes Nimet 2016 Pecenekler Yayina Hazirlayan Ahsen Batur Ankara Turk Tarih Kurumu ISBN 978 975 16 3232 6 Toth S L The Qavars Qabars and their Role in the Hungarian Tribal Federation Annual of the Institute of History University of Szeged Hungary 2016 URL http acta bibl u szeged hu 48855 1 chronica 012 003 022 pdf 3 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 2018 09 25 Grousset Rene 2011 Stepler Imparatorlugu Attila Cengiz Han Timur Tercume Halil Inalcik Yayina Hazirlayanlar Ertugrul Tokdemir Mustafa Donmez Ankara Turk Tarih Kurumu s 190 ISBN 978 975 16 2408 6 Grousset Rene 2011 Stepler Imparatorlugu Attila Cengiz Han Timur Tercume Halil Inalcik Yayina Hazirlayanlar Ertugrul Tokdemir Mustafa Donmez Ankara Turk Tarih Kurumu s 88 ISBN 978 975 16 2408 6 Hungarian Genetics 15 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Kasim 2012