Rüzgâr sapması ya da drift, herhangi bir hava ya da deniz taşıtına etki eden rüzgâr sonucu taşıtın seyir istikâmetinde meydana gelen değişik. Rüzgârın yönü ve şiddetinin oluşturduğu vektör (W/V) nedeniyle taşıtın (başı) (HDG) ile rotası (TR) arasında meydana gelen açıdır.
Rüzgâr düzeltmesi
Bir hava ya da deniz taşıtı, rotası üzerinde düz bir hatta seyredebilmek için "rüzgâr içine doğru", "yaklaşık olarak" sapma açısı kadar rüzgâr düzeltmesi yapmak zorundadır. Düzeltme açısı WCA (wind correction angle) olarak kısaltılır.
Yan rüzgâr
Yan rüzgâr veya crosswind, seyahat hâlindeki bir taşıta sancak (sağ) veya iskele (sol) tarafından "dik" olarak etki eden rüzgârdır.
Havacılıkta yüzeye yakın seviyelerdeki yan rüzgâr özellikle inişte önem kazanır. Her uçağın bir yan rüzgâr limiti vardır ve yüzey rüzgârının yan bileşeni bu değerden yüksekse iniş yapılması tavsiye edilmez.
Eğer rüzgâr hava taşıtına tam dik olarak etki etmiyorsa yan rüzgâr bileşeni hesaplanır. ATIS gibi meteoroloji mesajlarında ve ATC tarafından verilen yüzey rüzgârının yan bileşeninin uçucular tarafından çabucak hesaplanması gerekir. Bu nedenle çeşitli pratik hesap yöntemleri geliştirilmiştir. Kaba bir hesapla, yüzey rüzgârının yönü pist istikâmeti ile:
- 30° açı yapıyorsa rüzgâr şiddetinin 1/2'si
- 45° açı yapıyorsa rüzgâr şiddetinin 2/3'ü
- 60° açı yapıyorsa rüzgâr şiddetinin tamamı yan rüzgâr bileşeni olarak kullanılır.
Örneğin 04 istikâmetindeki bir pist yaklaşık olarak 040° yönündedir. Eğer yüzey rüzgârı 070/24K (070°den 24 knot) ise uçağın başı ile rüzgâr yönü arasında 30 derece (70-40) vardır. Dolayısıyla, yan rüzgâr bileşeni 130°den (040+090) yaklaşık olarak 12 knot'tur (24/2).
Hem pist istikâmeti hem de ATIS ve ATC tarafından verilen rüzgâr yönü manyetik kuzeye göre (M) tespit edilir ve uçuş ekibi tarafından gerçek kuzey (T) dönüşümü yapılması gerekmez.
Kaynakça
- Pooley, Dorothy ve David Robson. The Air Pilot's Manual 3: Air Navigation. 6. baskı. Shoreham, West Sussex: Pooley's Air Pilot Publishing, 2010.
- ^ Pooley 11
Havacılık ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Denizcilik ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ruzgar sapmasi ya da drift herhangi bir hava ya da deniz tasitina etki eden ruzgar sonucu tasitin seyir istikametinde meydana gelen degisik Ruzgarin yonu ve siddetinin olusturdugu vektor W V nedeniyle tasitin basi HDG ile rotasi TR arasinda meydana gelen acidir Ruzgar sapmasini gidermek icin tasit gerektigi kadar ruzgar icine donmus sekilde seyahat etmelidir Bir hava tasitini etkileyen vektorler ve ruzgar sapmasi A noktasindan C noktasina ucmak isteyen tasitin basi sol arkadan esen ruzgar nedeniyle B noktasi istikametinde olmalidir Ornekte Sancak tarafina saga ve ileri dogru gerceklesen sapma vektoru ayni zamanda ucagin yer suratini artiracaktir Ruzgar duzeltmesiBir hava ya da deniz tasiti rotasi uzerinde duz bir hatta seyredebilmek icin ruzgar icine dogru yaklasik olarak sapma acisi kadar ruzgar duzeltmesi yapmak zorundadir Duzeltme acisi WCA wind correction angle olarak kisaltilir Yan ruzgarYan ruzgar veya crosswind seyahat halindeki bir tasita sancak sag veya iskele sol tarafindan dik olarak etki eden ruzgardir Havacilikta yuzeye yakin seviyelerdeki yan ruzgar ozellikle iniste onem kazanir Her ucagin bir yan ruzgar limiti vardir ve yuzey ruzgarinin yan bileseni bu degerden yuksekse inis yapilmasi tavsiye edilmez Eger ruzgar hava tasitina tam dik olarak etki etmiyorsa yan ruzgar bileseni hesaplanir ATIS gibi meteoroloji mesajlarinda ve ATC tarafindan verilen yuzey ruzgarinin yan bileseninin ucucular tarafindan cabucak hesaplanmasi gerekir Bu nedenle cesitli pratik hesap yontemleri gelistirilmistir Kaba bir hesapla yuzey ruzgarinin yonu pist istikameti ile 30 aci yapiyorsa ruzgar siddetinin 1 2 si 45 aci yapiyorsa ruzgar siddetinin 2 3 u 60 aci yapiyorsa ruzgar siddetinin tamami yan ruzgar bileseni olarak kullanilir Ornegin 04 istikametindeki bir pist yaklasik olarak 040 yonundedir Eger yuzey ruzgari 070 24K 070 den 24 knot ise ucagin basi ile ruzgar yonu arasinda 30 derece 70 40 vardir Dolayisiyla yan ruzgar bileseni 130 den 040 090 yaklasik olarak 12 knot tur 24 2 Hem pist istikameti hem de ATIS ve ATC tarafindan verilen ruzgar yonu manyetik kuzeye gore M tespit edilir ve ucus ekibi tarafindan gercek kuzey T donusumu yapilmasi gerekmez KaynakcaPooley Dorothy ve David Robson The Air Pilot s Manual 3 Air Navigation 6 baski Shoreham West Sussex Pooley s Air Pilot Publishing 2010 Pooley 11 Havacilik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Denizcilik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz