Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
RNA interferaz veya RNA girişimi (RNAi), canlı hücreler içinde yer alan ve hangi genlerin aktif olacağını ve nasıl aktif olacaklarını belirleyen ve kontrol eden bir sistemin ismi. Küçük RNA moleküllerinin iki tipi, -mikroRNA (miRNA) ve (siRNA)- RNA interferaz için büyük önem taşır. RNA'lar genlerin doğrudan ürünü olup bu küçük RNA'lar, ya faaliyetlerini artırmak veya azaltmak suretiyle, örneğin bir mesajcı RNA'nın protein üretmesini engelleyerek diğer özel RNA'lar (mRNA) ile bağlanabilirler. RNA interferaz, hücreyi parazitik genlere - virüs ve transpozonlar - karşı savunmada, bunun yanında genel olarak gelişmeyi yönlendirmede olduğu gibi gen ifadesinden de önemli bir role sahiptir.
RNA interferazın iz yolları hayvanlar dahil birçok ökaryotta bulunur ve bu süreç, (çift sarmallı RNA) (dsRNA) moleküllerini siRNA denilen ve ~ 20 nükleotitten oluşan küçük fragman parçalarına ayıran isimli bir enzim tarafından başlatılır. Her bir siRNA'sı, iki adet tek sarmallı (ss) ssRNA'ya bağlanır, tam olarak isimleriyle yolcu sarmal ile kılavuz sarmala. Yolcu sarmal indirgenerek ayrıştırılırken kılavuz iplikçik (RISC) içine yerleştirilerek dahil edilir. 'nin (PTGS) iyi araştırılmış olan çoğu sonuçları, kılavuz sarmal bazının bir mesajcı RNA molekülünün tamamlayıcı bir dizisiyle eşleştiğinde ortaya çıkar ve RISC kompleksinin katalitik bileşeni olan argonot argo proteinin bölünmesin neden olur. Bu süreç, siRNA'nın başlangıçta sahip olduğu sınırlı molar konsantrasyonuna rağmen organizma içinde sistemik bir şekilde yayılmasıyla tanınır. Gen ifadesi üzerinde RNAi'nin var olan seçici ve güçlü etkisi, hem oluşturulan bir hücre kültürünün, hem de yaşayan organizmaların incelenmesi için, hücre içine aktarılan sentetik dsRNA'larının ilgilenilen belirli genlerin baskılanmalarına neden olduğundan değerli bir araştırma aracı yapar. Bunun yanında RNAi, sistematik olarak, belirli bir hücresel süreç için gerekli bileşenlerin ya da hücre bölünmesi gibi bir olayın belirlenmesinde yardımcı olabilen ve hücredeki her geni sistematik bir şekilde kilitleyen büyük ölçekli elemeler ve ayırmalar için de kullanılabilir. Bu iz yolunun kullanılması biyoteknoloji ve tıp alanında gelecek vadeden bir araçtır.
Tarihsel olarak RNA interferaz, transkripsiyon sonrası sessizleşme, bastırılma veya bir genin diğerine üstün gelmesi gibi başka isimlerle de biliniyordu. Görünüşte birbirleriyle ilgisiz görünen bu süreçlerin tam olarak anlaşılmasından sonra, bunların hepsinin RNAi olgusu tanımladıkları da açıklık kazanmıştır. 2006 yılında, Andrew Fire ve Craig C. Mello, ipliksi solucan C. elegans'taki RNA interferaz üzerinde yaptıkları ve 1998 yılında yayınladıkları çalışmaları dolayısıyla Nobel Fizyoloji veya Tıp ödülünü paylaştılar.
Kaynakça
- ^ Fire A, Xu S, Montgomery M, Kostas S, Driver S, Mello C (1998). "Potent and specific genetic interference by double-stranded RNA in Caenorhabditis elegans". Nature. 391 (6669). ss. 806-11. Bibcode:1998Natur.391..806F. doi:10.1038/35888. (PMID) 9486653.
- ^ Daneholt, Bertil. "Advanced Information: RNA interference". The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2006. 5 Eylül 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ocak 2007.
Dış bağlantılar
- (Türkçe)
- (Türkçe)
- Bitkilerde Biyoteknolojik Uygulamalar, Prof. Nermin Gözükırmızı, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü 25 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe)
- : a database of RNAi libraries and their target analysis results in Homo sapians (İngilizce)
- Overview of the RNAi process1 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., from (İngilizce)
- Animation of the RNAi process21 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., from Nature (İngilizce)
- NOVA scienceNOW explains RNAi21 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . – A 15 minute video of the Nova broadcast that aired on PBS, July 26, 2005 (İngilizce)
- Planting the Seeds of a New Paradigm5 Nisan 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Silencing Genomes10 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . RNA interference (RNAi) experiments and bioinformatics in C. elegans for education. From the Dolan DNA Learning Center of Cold Spring Harbor Laboratory. (İngilizce)
- (İngilizce)
- 2 American ‘Worm People’ Win Nobel for RNA Work30 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., from NY Times (İngilizce)
- Molecular Therapy web focus: "The development of RNAi as a therapeutic strategy" 16 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., a collection of free articles about RNAi as a therapeutic strategy. (İngilizce)
- DesiRM6 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .: Designing of Complementary and Mismatch siRNAs for Silencing a Gene (İngilizce)
- GenomeRNAi10 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .: a database of phenotypes from RNA interference screening experiments in Drosophila melanogaster and Homo sapians (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
RNA interferaz veya RNA girisimi RNAi canli hucreler icinde yer alan ve hangi genlerin aktif olacagini ve nasil aktif olacaklarini belirleyen ve kontrol eden bir sistemin ismi Kucuk RNA molekullerinin iki tipi mikroRNA miRNA ve siRNA RNA interferaz icin buyuk onem tasir RNA lar genlerin dogrudan urunu olup bu kucuk RNA lar ya faaliyetlerini artirmak veya azaltmak suretiyle ornegin bir mesajci RNA nin protein uretmesini engelleyerek diger ozel RNA lar mRNA ile baglanabilirler RNA interferaz hucreyi parazitik genlere virus ve transpozonlar karsi savunmada bunun yaninda genel olarak gelismeyi yonlendirmede oldugu gibi gen ifadesinden de onemli bir role sahiptir Tasarlanmis bir shRNA nin bir viruse aktarimi ve memeli bir hucre orneginde RNA interferaz mekanizmasinin aciklanmasi RNA interferazin iz yollari hayvanlar dahil bircok okaryotta bulunur ve bu surec cift sarmalli RNA dsRNA molekullerini siRNA denilen ve 20 nukleotitten olusan kucuk fragman parcalarina ayiran isimli bir enzim tarafindan baslatilir Her bir siRNA si iki adet tek sarmalli ss ssRNA ya baglanir tam olarak isimleriyle yolcu sarmal ile kilavuz sarmala Yolcu sarmal indirgenerek ayristirilirken kilavuz iplikcik RISC icine yerlestirilerek dahil edilir nin PTGS iyi arastirilmis olan cogu sonuclari kilavuz sarmal bazinin bir mesajci RNA molekulunun tamamlayici bir dizisiyle eslestiginde ortaya cikar ve RISC kompleksinin katalitik bileseni olan argonot argo proteinin bolunmesin neden olur Bu surec siRNA nin baslangicta sahip oldugu sinirli molar konsantrasyonuna ragmen organizma icinde sistemik bir sekilde yayilmasiyla taninir Gen ifadesi uzerinde RNAi nin var olan secici ve guclu etkisi hem olusturulan bir hucre kulturunun hem de yasayan organizmalarin incelenmesi icin hucre icine aktarilan sentetik dsRNA larinin ilgilenilen belirli genlerin baskilanmalarina neden oldugundan degerli bir arastirma araci yapar Bunun yaninda RNAi sistematik olarak belirli bir hucresel surec icin gerekli bilesenlerin ya da hucre bolunmesi gibi bir olayin belirlenmesinde yardimci olabilen ve hucredeki her geni sistematik bir sekilde kilitleyen buyuk olcekli elemeler ve ayirmalar icin de kullanilabilir Bu iz yolunun kullanilmasi biyoteknoloji ve tip alaninda gelecek vadeden bir aractir Tarihsel olarak RNA interferaz transkripsiyon sonrasi sessizlesme bastirilma veya bir genin digerine ustun gelmesi gibi baska isimlerle de biliniyordu Gorunuste birbirleriyle ilgisiz gorunen bu sureclerin tam olarak anlasilmasindan sonra bunlarin hepsinin RNAi olgusu tanimladiklari da aciklik kazanmistir 2006 yilinda Andrew Fire ve Craig C Mello ipliksi solucan C elegans taki RNA interferaz uzerinde yaptiklari ve 1998 yilinda yayinladiklari calismalari dolayisiyla Nobel Fizyoloji veya Tip odulunu paylastilar Kaynakca Fire A Xu S Montgomery M Kostas S Driver S Mello C 1998 Potent and specific genetic interference by double stranded RNA in Caenorhabditis elegans Nature 391 6669 ss 806 11 Bibcode 1998Natur 391 806F doi 10 1038 35888 PMID 9486653 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Daneholt Bertil Advanced Information RNA interference The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2006 5 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Ocak 2007 Dis baglantilar Turkce Turkce Bitkilerde Biyoteknolojik Uygulamalar Prof Nermin Gozukirmizi Istanbul Universitesi Fen Fakultesi Molekuler Biyoloji ve Genetik Bolumu 25 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce a database of RNAi libraries and their target analysis results in Homo sapians Ingilizce Overview of the RNAi process1 Kasim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde from Ingilizce Animation of the RNAi process21 Eylul 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde from Nature Ingilizce NOVA scienceNOW explains RNAi21 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde A 15 minute video of the Nova broadcast that aired on PBS July 26 2005 Ingilizce Planting the Seeds of a New Paradigm5 Nisan 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Silencing Genomes10 Agustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde RNA interference RNAi experiments and bioinformatics in C elegans for education From the Dolan DNA Learning Center of Cold Spring Harbor Laboratory Ingilizce Ingilizce 2 American Worm People Win Nobel for RNA Work30 Aralik 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde from NY Times Ingilizce Molecular Therapy web focus The development of RNAi as a therapeutic strategy 16 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde a collection of free articles about RNAi as a therapeutic strategy Ingilizce DesiRM6 Aralik 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Designing of Complementary and Mismatch siRNAs for Silencing a Gene Ingilizce GenomeRNAi10 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde a database of phenotypes from RNA interference screening experiments in Drosophila melanogaster and Homo sapians Ingilizce