Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Remziye Hisar (1902, Üsküp - 13 Haziran 1992, İstanbul), Türk kimyager.
Remziye Hisar | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 1902 Üsküp, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 13 Haziran 1992 İstanbul, Türkiye |
| Milliyet | Türk |
| Vatandaşlık | Türkiye |
| Eğitim | İstanbul Darülfünunu Sorbonne Üniversitesi |
| Evlilikler | Reşit Süreyya Gürsey |
| Çocuk(lar) | Feza Gürsey, Deha Gürsey |
| Ödüller | 1955 Officiel d'Academie nişanı 1991 Tübitak Hizmet Ödülü |
| Kariyeri | |
| Çalıştığı kurumlar | İstanbul Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi |
Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulduğu ilk yıllarda çağdaş bilimin öncülerindendir ve kimya mesleğinin Türkiye'deki ilk kadın öncüsü olarak kabul edilir.Darülfünun'da fen bilimleri eğitimi alan ilk kadınlardandır ve Sorbonne Üniversitesinden doktora derecesiyle mezun olan ilk Türk kadındır.[] Fizikçi Feza Gürsey ve Psikiyatrist Deha Gürsey'in annesidir.
Yaşamı
1902 yılında Üsküp'te doğdu. Babası İstihkam Yarbayı Salih Hulusi Bey, annesi Ayşe Refia Hanım'dır. Ailenin dört kızından biridir. Ailesi, Meşrutiyetin ilanından bir yıl sonra İstanbul'a göç etmiştir.
Remziye Hanım, Davutpaşa'daki üç yıllık mekteb-i iptida-i'yi, bir yılda henüz dokuz yaşında iken tamamladı. Daha sonra, İttihat ve Terakki Mektebi ve Emirgan İnas Rüştiyesine devam etti; çok sevdiği Türkçe öğretmeninin İstanbul Darülmuallimatı'na (Kız Öğretmen Okulu) transfer olması üzerine, öğrenimini bu okulda sürdürdü. Sınıfın iyi öğrencileri arasında yer alan Remziye Hanım, küçük sınıflardaki öğrencilere geometri ve matematik dersleri verdi. 15 Temmuz 1919 tarihinde okulun Darülfünun'a hazırlamak üzere oluşturduğu iki sınıflık bölümünden birincilikle mezun oldu.
Darülmuallimat'tan mezuniyetinin ardından Darülfünun'un kimya bölümüne kaydını yaptırdı. Kız öğrencilerin erkek öğrencilerden ayrı saatlerde ders aldığı bu dönemde, kimya bölümündeki üç kadın öğrenciden birisi idi. Kimyayı seçme nedenini bir röportajında "Fen derslerinde kanunlarda olsun, buluşlarda olsun hep yabancı isimler görmek beni kahrediyordu. Fen alanında bir tek Türk ismi görememenin ezikliğini, bu dalda başarılı olursam giderebilirim sanıyordum" cümleleriyle açıklamıştır.
Bakü'de açılacak bir okulda öğretmenlik yapmak üzere İstanbul'dan kadın öğretmenler talep edilmesi üzerine hocalarından Sarıklı Vehbi Bey himayesinde beş okul arkadaşıyla birlikte 15 Aralık 1919'da İstanbul'dan ayrılıp Azerbaycan'a gitti.Sovyet Rusya'nın Azerbaycan'ın bağımsızlığına son vermesine kadar bir erkek lisesinde ders verdi. Orada bir kız öğretmen okulunun açılmasıyla ilgili verilen bir toplantıda Yüzbaşı Doktor Reşit Süreyya Bey ile tanıştı. 20 Nisan 1920'de onunla evlendi ve aynı yıl eşi ile birlikte İstanbul'a döndü. Ertesi yıl oğlu Feza Gürsey'i, 1924'te ise kızı Deha Gürsey-Owen'ı dünyaya getirdi.
Türkiye'de Türk Kurtuluş Savaşı'nın devam ettiği bu dönemde Çukurova bölgesinin Fransızlardan geri alınması üzerine kendisi Adana'da Darülmuallima'ya müdür olarak, eşi ise kolordu doktoru olarak tayin oldu. Bir buçuk yaşındaki oğlunu annesine bırakarak Adana'ya gitti.
Cumhuriyetin ilanından sonra istifa etti ve tedavi amaçlı olarak Paris'te bulunan eşinin yanına gitti. Paris'te Sorbone Üniversitesinde kimya eğitimine başladı. Langevin ve Madam Curie gibi çok tanınmış bilim insanlarının öğrencisi oldu. Eğitiminin ikinci yılında Millî Eğitim Bakanlığı bursundan yararlanma hakkı elde etti.Pasteur Enstitüsünü takip ederek biyokimya sertifikası aldı. Doktorasına başlayacağı dönemde bursu kesilince Erenköy Kız Lisesine kimya öğretmeni olarak atanarak yurda döndü. 1924'te kızı Deha Gürsey'i dünyaya getirdi.
1930 yılında Millî Eğitim Bakanlığının yurt dışı doktora bursundan yararlanarak doktorasını yapmak üzere yeniden Paris'e gitti. Eşinden boşanan ve Paris'e çocukları ve kardeşiyle giden Remziye Hisar, 1933 yılında doktora tezini tamamlayarak Türkiye'ye döndü.
1933-1936 yılları arasında İstanbul Üniversitesinde kimya ve fizik kimya dersleri verdi. 1936 yılında bir süre için üniversiteden ayrıldı; Hıfzıssıhha Müessesesi Farmakodinami Şubesinde Kimya Mütehassıslığı görevinde bulundu.
1942-1947 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Eczacılık Okulu Analitik Kimya ve Toksikoloji kürsüsünde görev yaptı. 1947 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Kimya Kürsüsüne atandı. 1955 yılında Fransa’da "Officiel d'Academie" nişanına layık görüldü. 1959 yılında profesör oldu.
1973 yılında emekliye ayrıldı. Yaşamını İstanbul'da Anadoluhisarı Otağtepe'de ailesinden kalma konakta sürdürdü. 1991 yılında Tübitak Hizmet Ödülü'nü aldı. Oğlu Feza Gürsey'i Nisan 1992'de yitirdikten sonra 13 Haziran 1992'de öldü.
Eserleri
Dördü çeviri, beş ders kitabı yayımlamış; ayrıca kimya dalındaki buluşlarını içeren 16 bildirisi Fransa’da yayınlanmıştır. Uluslararası bildirileri arasında, Siirt dağlarında yetişen bir bitki türünün etkilerini içeren buluşu Fransa'da yayımlanarak bilim dünyasına tanıtılmıştır.
1920'lerden itibaren şiir yazan Remziye Hisar'ın bazı şiirleri "Bir Kadın Sesi" adlı kitapta bir araya getirilerek yayımlanmıştır.
Kaynakça
- ^ a b c d Toros, Taha. "Türkiye'de Kimya Biliminin Öncülerinden Remziye Hisar" (PDF). earsiv.sehir.edu.tr:8080. Tarih ve Toplum dergisi, Cilt 26, Sayı 126, Tarih Aralık 1996. 26 Ocak 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 25 Ocak 2018.
- ^ a b c d "Bir bilim kadınının hikâyesi: Remziye Hisar nasıl ilk kimyagerimiz oldu?". petrol-is.org.tr/. Petrol-İş Kadın dergisi, Sayı: 50, Haziran 2015. 23 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ocak 2018.
- ^ a b c d "Bir "Çalıkuşu" Öyküsü...İlk Kadın Kimyacımız Remziye Hisar" (PDF). bilimtarihi.org. Bilim Teknik dergisi, Ağustos 1995. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 26 Ocak 2018.
- ^ "Remziye Hisar". İnovatif Kimya dergisi, 20 Şubat 2017. 26 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ocak 2018.
- ^ "Prof. Dr. Dr. h.c. Feza Gürsey (1921 – 1992)". fizikciler.info.tr. Fizikciler.info.tr sitesi. 26 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2018.
- ^ a b c Sungur, Necati. "TÜBİTAK 1991 Bilim-Hizmet-Teşvik Ödülleri sahiplerini buldu" (PDF). core.ac.uk/. Bilim ve Teknik Dergisi, Cilt 25, Sayı 291, Şubat 1992. 26 Ocak 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 26 Ocak 2018.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Remziye Hisar 1902 Uskup 13 Haziran 1992 Istanbul Turk kimyager Remziye HisarDogum1902 Uskup Osmanli ImparatorluguOlum13 Haziran 1992 Istanbul TurkiyeMilliyetTurkVatandaslikTurkiyeEgitimIstanbul Darulfununu Sorbonne UniversitesiEvliliklerResit Sureyya GurseyCocuk lar Feza Gursey Deha GurseyOduller1955 Officiel d Academie nisani 1991 Tubitak Hizmet OduluKariyeriCalistigi kurumlarIstanbul Universitesi Istanbul Teknik Universitesi Turkiye Cumhuriyeti nin kuruldugu ilk yillarda cagdas bilimin onculerindendir ve kimya mesleginin Turkiye deki ilk kadin oncusu olarak kabul edilir Darulfunun da fen bilimleri egitimi alan ilk kadinlardandir ve Sorbonne Universitesinden doktora derecesiyle mezun olan ilk Turk kadindir kaynak belirtilmeli Fizikci Feza Gursey ve Psikiyatrist Deha Gursey in annesidir Yasami1902 yilinda Uskup te dogdu Babasi Istihkam Yarbayi Salih Hulusi Bey annesi Ayse Refia Hanim dir Ailenin dort kizindan biridir Ailesi Mesrutiyetin ilanindan bir yil sonra Istanbul a goc etmistir Remziye Hanim Davutpasa daki uc yillik mekteb i iptida i yi bir yilda henuz dokuz yasinda iken tamamladi Daha sonra Ittihat ve Terakki Mektebi ve Emirgan Inas Rustiyesine devam etti cok sevdigi Turkce ogretmeninin Istanbul Darulmuallimati na Kiz Ogretmen Okulu transfer olmasi uzerine ogrenimini bu okulda surdurdu Sinifin iyi ogrencileri arasinda yer alan Remziye Hanim kucuk siniflardaki ogrencilere geometri ve matematik dersleri verdi 15 Temmuz 1919 tarihinde okulun Darulfunun a hazirlamak uzere olusturdugu iki siniflik bolumunden birincilikle mezun oldu Darulmuallimat tan mezuniyetinin ardindan Darulfunun un kimya bolumune kaydini yaptirdi Kiz ogrencilerin erkek ogrencilerden ayri saatlerde ders aldigi bu donemde kimya bolumundeki uc kadin ogrenciden birisi idi Kimyayi secme nedenini bir roportajinda Fen derslerinde kanunlarda olsun buluslarda olsun hep yabanci isimler gormek beni kahrediyordu Fen alaninda bir tek Turk ismi gorememenin ezikligini bu dalda basarili olursam giderebilirim saniyordum cumleleriyle aciklamistir Baku de acilacak bir okulda ogretmenlik yapmak uzere Istanbul dan kadin ogretmenler talep edilmesi uzerine hocalarindan Sarikli Vehbi Bey himayesinde bes okul arkadasiyla birlikte 15 Aralik 1919 da Istanbul dan ayrilip Azerbaycan a gitti Sovyet Rusya nin Azerbaycan in bagimsizligina son vermesine kadar bir erkek lisesinde ders verdi Orada bir kiz ogretmen okulunun acilmasiyla ilgili verilen bir toplantida Yuzbasi Doktor Resit Sureyya Bey ile tanisti 20 Nisan 1920 de onunla evlendi ve ayni yil esi ile birlikte Istanbul a dondu Ertesi yil oglu Feza Gursey i 1924 te ise kizi Deha Gursey Owen i dunyaya getirdi Turkiye de Turk Kurtulus Savasi nin devam ettigi bu donemde Cukurova bolgesinin Fransizlardan geri alinmasi uzerine kendisi Adana da Darulmuallima ya mudur olarak esi ise kolordu doktoru olarak tayin oldu Bir bucuk yasindaki oglunu annesine birakarak Adana ya gitti Cumhuriyetin ilanindan sonra istifa etti ve tedavi amacli olarak Paris te bulunan esinin yanina gitti Paris te Sorbone Universitesinde kimya egitimine basladi Langevin ve Madam Curie gibi cok taninmis bilim insanlarinin ogrencisi oldu Egitiminin ikinci yilinda Milli Egitim Bakanligi bursundan yararlanma hakki elde etti Pasteur Enstitusunu takip ederek biyokimya sertifikasi aldi Doktorasina baslayacagi donemde bursu kesilince Erenkoy Kiz Lisesine kimya ogretmeni olarak atanarak yurda dondu 1924 te kizi Deha Gursey i dunyaya getirdi Turk bilim insani Remziye Hisar laboratuvarda calismalarini yuruturken Ankara 1938 1930 yilinda Milli Egitim Bakanliginin yurt disi doktora bursundan yararlanarak doktorasini yapmak uzere yeniden Paris e gitti Esinden bosanan ve Paris e cocuklari ve kardesiyle giden Remziye Hisar 1933 yilinda doktora tezini tamamlayarak Turkiye ye dondu 1933 1936 yillari arasinda Istanbul Universitesinde kimya ve fizik kimya dersleri verdi 1936 yilinda bir sure icin universiteden ayrildi Hifzissihha Muessesesi Farmakodinami Subesinde Kimya Mutehassisligi gorevinde bulundu 1942 1947 yillari arasinda Istanbul Universitesi Eczacilik Okulu Analitik Kimya ve Toksikoloji kursusunde gorev yapti 1947 yilinda Istanbul Teknik Universitesi Maden Fakultesi Kimya Kursusune atandi 1955 yilinda Fransa da Officiel d Academie nisanina layik goruldu 1959 yilinda profesor oldu 1973 yilinda emekliye ayrildi Yasamini Istanbul da Anadoluhisari Otagtepe de ailesinden kalma konakta surdurdu 1991 yilinda Tubitak Hizmet Odulu nu aldi Oglu Feza Gursey i Nisan 1992 de yitirdikten sonra 13 Haziran 1992 de oldu EserleriDordu ceviri bes ders kitabi yayimlamis ayrica kimya dalindaki buluslarini iceren 16 bildirisi Fransa da yayinlanmistir Uluslararasi bildirileri arasinda Siirt daglarinda yetisen bir bitki turunun etkilerini iceren bulusu Fransa da yayimlanarak bilim dunyasina tanitilmistir 1920 lerden itibaren siir yazan Remziye Hisar in bazi siirleri Bir Kadin Sesi adli kitapta bir araya getirilerek yayimlanmistir Kaynakca a b c d Toros Taha Turkiye de Kimya Biliminin Onculerinden Remziye Hisar PDF earsiv sehir edu tr 8080 Tarih ve Toplum dergisi Cilt 26 Sayi 126 Tarih Aralik 1996 26 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 25 Ocak 2018 a b c d Bir bilim kadininin hikayesi Remziye Hisar nasil ilk kimyagerimiz oldu petrol is org tr Petrol Is Kadin dergisi Sayi 50 Haziran 2015 23 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Ocak 2018 a b c d Bir Calikusu Oykusu Ilk Kadin Kimyacimiz Remziye Hisar PDF bilimtarihi org Bilim Teknik dergisi Agustos 1995 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 26 Ocak 2018 Remziye Hisar Inovatif Kimya dergisi 20 Subat 2017 26 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Ocak 2018 Prof Dr Dr h c Feza Gursey 1921 1992 fizikciler info tr Fizikciler info tr sitesi 26 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2018 a b c Sungur Necati TUBITAK 1991 Bilim Hizmet Tesvik Odulleri sahiplerini buldu PDF core ac uk Bilim ve Teknik Dergisi Cilt 25 Sayi 291 Subat 1992 26 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 26 Ocak 2018