Ali Reşit Atabinen (d. 4 Eylül 1884, İstanbul – ö. 2 Şubat 1965), Türk siyasetçi, diplomat ve tarihçidir.
Reşit Saffet Atabinen | |
---|---|
Diplomat, siyasetçi, yazar | |
Doğum | 4 Eylül 1884 İstanbul |
Ölüm | 2 Şubat 1965 (80 yaşında) İstanbul |
Milliyet | Türk |
Eğitim | Paris Siyasi İlimler Mektebi |
Meslek | Siyasetçi, diplomat ve tarihçi |
Osmanlı Devleti'nde üst düzey bir bürokrat ve diplomat olarak görev yapmış, Milli Mücadele yıllarında ve Cumhuriyet döneminde Mustafa Kemal Atatürk’ün yanında yer almış çok yönlü bir Türk aydınıdır.
Atabinen, 1923'te kurduğu Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu'nun başkanlığını hayatının sonuna kadar sürdürdü. Çalışmalarıyla Türkiye'de turizm kavramının tanınmasına ve Türk turizminin gelişmesine öncülük etti.
Türk Tarih Kurumu'nun kurucu üyelerindendi. III. ve IV. dönem TBMM'de Kocaeli milletvekili olarak görev yaptı. 1933-1955 yılları arasında Olimpiyat Komitesi Türkiye temsilciliğini üstlendi.
Yaşamı
Ailesi, öğrenimi Cumhuriyetin ilanından önceki yaşamı
1884 yılında İstanbul'un Sarıyer ilçesinde doğdu. Babası eski Mızıka-ı Hümayun Miralayı flütist Saffet Bey, annesi Fatma Saliha Hanım'dır.
İstanbul Saint-Joseph Frerler Mektebi'nde öğrenim gördü. Bu okulun 1900 yılındaki kayıtlı ilk Türk / Müslüman mezunudur. Lise öğreniminin ardından öğrenimine devam etmek için Fransa'ya gitti, 1904'te Paris Siyasi İlimler Mektebi'ni (École libre des sciences politiques) bitirdi.
Yurda döndükten sonra "Tütün Rejisi Komiserlik Kalemi" Mütercimi olarak çalıştı. Aynı zamanda, İstanbul'da Fransızca ve İngilizce dillerinde yayımlanan Levant Herald adlı gazetenin başyazarlığını üstlendi.
Bir süre sadrazam Avlonyalı Mehmed Ferid Paşa’nın Özel Kalem Müdürü olarak görev yaptı. Ayrıca Bâbıâli Yazı İşleri Hariciye Kalemine atandı.Türkiye-Romanya Karma Komisyonu Başkatipliği (1907), Bükreş Sefareti Başkatip Vekilliği (1908), Washington, Madrid ve Tahran Sefaretlerinde başkatiplik görevlerinde bulundu. 1912’de Maliye Özel Kalemi Müdürlüğü'ne Büyükelçilik Müsteşarı olarak tayin edildi. Dahiliye Vekili Talat Bey tarafından Edirne Kurtuluş Heyeti Reisi olarak 1913'te Londra ve Romanya’ya gönderildi. Bu dönemdeki çalışmalarından ötürü kendisine Edirne Fahrî Hemşehriliği ünvanı verildi. Aynı yıl içinde İstanbul’da Maliye Mektebi’nde dersler verdi.
I. Dünya Savaşı yıllarında Viyana ve Berlin’deki mali müzakerelere Maliye Bakanı Cavit Bey’le birlikte katıldı. Beşiktaş Akaretler'de komşu oldukları Mustafa Kemal Paşa ile bu yılarda tanıştı ve dost oldu. Mustafa Kemal ile dostlukları özellikle kitap sohbetleri ile gelişti.
1918-1920 yıllarında Mustafa Kemal Paşa'nın bilgisinde İsviçre ve Fransa'ya giderek Anadolu'daki bağımsızlık mücadelesinin haklılığını Batı kamuoyuna kabul ettirmek için konferanslar vermek, kitaplar ve risaleler yayımlamakla meşgul oldu.1921 yılında Şura-yı Devlet üyesi oldu. 1922 yılında Lozan Barış Konferansı'nın ilk döneminde Türk delegasyonunun genel sekreteri olarak görev yaptı.
Cumhuriyetin ilanından sonra
Reşit Saffet Bey, 1923-1927 yıllarında Memalik-i Şarkiye Fransız Bankası, gibi şirketlerin yönetim kurullarında görev yaptı.
1923’te "Türk Seyyahin Cemiyeti” adıyla İstanbul'da kurulan Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu'nun (TTOK) kurucuları arasında yer aldı ve ilk başkanı oldu. Cemiyetin amacı, Türkiye'ye seyahatler düzenleyerek İstanbul ile Bursa gibi şehirlerdeki eserleri yabancılara ve yabancı memleketleri de Türk vatandaşlarına tanıtma idi. Saffet Bey, cemiyet vasıtasıylaTürkiye'nin ilk turistik rehberlerini yetiştirmeye çalışmış, ilk karayolu haritasının ve ilk tanıtım afişlerinin bastırılması, yabancı dil kurslarının açılması, tercüman rehber sınavları yapılması, ilk turizm incelemelerinin yazılıp yayımlanası konularında çalıştı. Kurumun çıkardığı Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu Belleteni adlı derginin yazı işleri ile ilgilendi.
Türkiye'nin tanıtımı ve turizmin gelişmesi için Saffet Bey'in TTOK dışında bireysel olarak da çalışmaları oldu. 1930 yılında, Atina'da toplanan Balkan Birliği Konferansı'na Türk hükûmeti delegesi olarak katıldı ve "Balkan Turizm İttihadı" başkanlığını üstlendi. Viyana, Roma ve Bükreş gibi Avrupa şehirlerinde Türk turizmi ile ilgili konferanslar düzenlendi, Fransa'nın Nice şehrinde bir Türk haftası düzenlenmesini sağladı. İskenderiye ve Kahire’de Türk-Mısır Komitesi’nin kurulmasını sağlayarak Türkiye' nin tanıtımına katkı verdi. Bu dönemdeki en önemli başarısı, 1930 yılında, o dönem Türkiye’nin yeni üye olduğu Uluslararası Turizm Birliği’nin (AIT) Avrupa toplantısının İstanbul’da yapılmasını sağlamaktır. Toplantı Dolmabahçe Sarayı'nda yapıldı ve saray böylece turizme açıldı. Reşit Saffet Bey'in başkanı olduğu Balkan Turizm İttihadı ise 25 Nisan 1931'de İstanbul'da toplantı yaptı.
Turizm alanındaki çalışmalarının yanı sıra bir çok alanda faailyet gösterdi. Mustafa Kemal Atatürk'ün Büyük Nutku'nun Fransızcaya çevrilmesi işini üstlendi.1927 ve 1931 Türkiye genel seçimlerinde milletvekili adayı oldu. III. ve IV. dönem TBMM'de Kocaeli milletvekili olarak görev aldı.
1930 yılında kurulan Türk Tarih Kurumu'nun ilk üyelerinden birisi idi.1931'de Ankara'da kurulacak kooperatif teşkilatlarının çalışma esaslarını ve nizamnâme taslaklarını Cevdet Nusuhi Bey (Savran) ile birlikte hazırladı.1933 yılında Uluslararası Olimpiyat Komitesi Türkiye temsilcisi oldu ve bu görevi 1955 yılına kadar sürdürdü. 1933 yılında seçimle Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi Başkanı oldu, 1936'ya kadar bu görevi yürüttü.
Atabinen, Türkçe ve Fransızca olarak birçok eser verdi. 1940 yılına kadar eserlerinde "Kara Şemsi" müstear adını kullandı. Economiste d'Orient dergisini kurdu ve 40 seneye yakın devamlı yayınlanan derginin başyazarlığını yaptı. İstanbul'un güzelliklerini ve eski eserlerini tanıtıp korumak amacıyla 1911'de kurulmuş olan İstanbul Muhipleri Cemiyeti'ni 1941'de Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu çatısı altında “İstanbul‟u Sevenler Grubu” adı altında tekrar hayata geçirdi; şehirdeki irili ufaklı anıtların tespiti, incelenmesi, onarımı için emek verdi. 1938'de de Fransızca olarak yayımlanan "Les caractéristiques de l’architecture turque" adlı kitabı yazarak Batılı okuyucuya Türk mimarisini ana çizgileri ile açıklamaya çalıştı.
2 Şubat 1965’te prostat kanseri nedeniyle İstanbul’da öldü.
Eserleri
Türkçe eserleri
- Osmanlı Tarihi-Mali Dersleri, 1913
- Umumi Harbin Menşeleri, 1916
- Kafkas Etekleri Türk Ticaret Yolları, 1918
- Türklük ve Türkçülük İzleri, 1931
- Şarki Avrupa’da Türk Kanı ve Medeniyeti İzleri, 1946
Fransızca eserleri
- L’Effort Ottoman, Paris 1906
- Les Turcs de Perse, Budapeşte, 1911
- L’Islam, des Turcs et la Société des Nations, Cenevre, 1919
- La Politique économique de la Turquie Kemaliste, Paris, 1934
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Altintaş, Ahmet; Kurnaz, Şahin Feyza (1 Ekim 2007). "Reşit Saffet Atabinen (1884-1965) ve Türk Turizmine Katkıları". Tarih Araştırmaları Dergisi. 26 (42): 9-36. doi:10.1501/Tarar_0000000330. ISSN 1015-1826. 3 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ekim 2023.
- ^ . 1 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2010.
- ^ "TBMM Albümü 1. Cilt (1920-1950)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 6 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF).
- ^ "Reşit Saffet Atabinen (1884-1965)". Atatürk Ansiklopedisi. 25 Şubat 2021. 3 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ekim 2023.
- ^ Erde, Fethi (1965). "R. Saffet Atabinen" (PDF). 4 Ekim 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 4 Ekim 2023.
- ^ a b İşli, Emin Nedret (1 Kasım 2018). "Mustafa Kemal ve kitap arkadaşı Reşit Saffet Atabinen". #tarih. 4 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ekim 2023.
- ^ İşli, Emin Nedret (1 Kasım 2016). "Lozan'da deneyimli bir Türk diplomat". #tarih. 6 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ekim 2023.
- ^ "Tarihçe". www.olimpiyatkomitesi.org.tr. 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ekim 2023.
- ^ Güler, Güneş (2019). . Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü yüksek lisans tezi. 4 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Reşid Saffet Aiabinen" (PDF). Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu Belleteni. 1965. 4 Ekim 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 4 Ekim 2023.
Sportif görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Kemalettin Sami Paşa | Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi Başkanı 1933-1936 | Sonra gelen: |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ali Resit Atabinen d 4 Eylul 1884 Istanbul o 2 Subat 1965 Turk siyasetci diplomat ve tarihcidir Resit Saffet AtabinenDiplomat siyasetci yazarDogum4 Eylul 1884 1884 09 04 IstanbulOlum2 Subat 1965 80 yasinda IstanbulMilliyetTurkEgitimParis Siyasi Ilimler MektebiMeslekSiyasetci diplomat ve tarihci Osmanli Devleti nde ust duzey bir burokrat ve diplomat olarak gorev yapmis Milli Mucadele yillarinda ve Cumhuriyet doneminde Mustafa Kemal Ataturk un yaninda yer almis cok yonlu bir Turk aydinidir Atabinen 1923 te kurdugu Turkiye Turing ve Otomobil Kurumu nun baskanligini hayatinin sonuna kadar surdurdu Calismalariyla Turkiye de turizm kavraminin taninmasina ve Turk turizminin gelismesine onculuk etti Turk Tarih Kurumu nun kurucu uyelerindendi III ve IV donem TBMM de Kocaeli milletvekili olarak gorev yapti 1933 1955 yillari arasinda Olimpiyat Komitesi Turkiye temsilciligini ustlendi YasamiAilesi ogrenimi Cumhuriyetin ilanindan onceki yasami 1884 yilinda Istanbul un Sariyer ilcesinde dogdu Babasi eski Mizika i Humayun Miralayi flutist Saffet Bey annesi Fatma Saliha Hanim dir Istanbul Saint Joseph Frerler Mektebi nde ogrenim gordu Bu okulun 1900 yilindaki kayitli ilk Turk Musluman mezunudur Lise ogreniminin ardindan ogrenimine devam etmek icin Fransa ya gitti 1904 te Paris Siyasi Ilimler Mektebi ni Ecole libre des sciences politiques bitirdi Yurda dondukten sonra Tutun Rejisi Komiserlik Kalemi Mutercimi olarak calisti Ayni zamanda Istanbul da Fransizca ve Ingilizce dillerinde yayimlanan Levant Herald adli gazetenin basyazarligini ustlendi Bir sure sadrazam Avlonyali Mehmed Ferid Pasa nin Ozel Kalem Muduru olarak gorev yapti Ayrica Babiali Yazi Isleri Hariciye Kalemine atandi Turkiye Romanya Karma Komisyonu Baskatipligi 1907 Bukres Sefareti Baskatip Vekilligi 1908 Washington Madrid ve Tahran Sefaretlerinde baskatiplik gorevlerinde bulundu 1912 de Maliye Ozel Kalemi Mudurlugu ne Buyukelcilik Mustesari olarak tayin edildi Dahiliye Vekili Talat Bey tarafindan Edirne Kurtulus Heyeti Reisi olarak 1913 te Londra ve Romanya ya gonderildi Bu donemdeki calismalarindan oturu kendisine Edirne Fahri Hemsehriligi unvani verildi Ayni yil icinde Istanbul da Maliye Mektebi nde dersler verdi I Dunya Savasi yillarinda Viyana ve Berlin deki mali muzakerelere Maliye Bakani Cavit Bey le birlikte katildi Besiktas Akaretler de komsu olduklari Mustafa Kemal Pasa ile bu yilarda tanisti ve dost oldu Mustafa Kemal ile dostluklari ozellikle kitap sohbetleri ile gelisti 1918 1920 yillarinda Mustafa Kemal Pasa nin bilgisinde Isvicre ve Fransa ya giderek Anadolu daki bagimsizlik mucadelesinin hakliligini Bati kamuoyuna kabul ettirmek icin konferanslar vermek kitaplar ve risaleler yayimlamakla mesgul oldu 1921 yilinda Sura yi Devlet uyesi oldu 1922 yilinda Lozan Baris Konferansi nin ilk doneminde Turk delegasyonunun genel sekreteri olarak gorev yapti Cumhuriyetin ilanindan sonra Resit Saffet Bey 1923 1927 yillarinda Memalik i Sarkiye Fransiz Bankasi gibi sirketlerin yonetim kurullarinda gorev yapti 1923 te Turk Seyyahin Cemiyeti adiyla Istanbul da kurulan Turkiye Turing ve Otomobil Kurumu nun TTOK kuruculari arasinda yer aldi ve ilk baskani oldu Cemiyetin amaci Turkiye ye seyahatler duzenleyerek Istanbul ile Bursa gibi sehirlerdeki eserleri yabancilara ve yabanci memleketleri de Turk vatandaslarina tanitma idi Saffet Bey cemiyet vasitasiylaTurkiye nin ilk turistik rehberlerini yetistirmeye calismis ilk karayolu haritasinin ve ilk tanitim afislerinin bastirilmasi yabanci dil kurslarinin acilmasi tercuman rehber sinavlari yapilmasi ilk turizm incelemelerinin yazilip yayimlanasi konularinda calisti Kurumun cikardigi Turkiye Turing ve Otomobil Kurumu Belleteni adli derginin yazi isleri ile ilgilendi Turkiye nin tanitimi ve turizmin gelismesi icin Saffet Bey in TTOK disinda bireysel olarak da calismalari oldu 1930 yilinda Atina da toplanan Balkan Birligi Konferansi na Turk hukumeti delegesi olarak katildi ve Balkan Turizm Ittihadi baskanligini ustlendi Viyana Roma ve Bukres gibi Avrupa sehirlerinde Turk turizmi ile ilgili konferanslar duzenlendi Fransa nin Nice sehrinde bir Turk haftasi duzenlenmesini sagladi Iskenderiye ve Kahire de Turk Misir Komitesi nin kurulmasini saglayarak Turkiye nin tanitimina katki verdi Bu donemdeki en onemli basarisi 1930 yilinda o donem Turkiye nin yeni uye oldugu Uluslararasi Turizm Birligi nin AIT Avrupa toplantisinin Istanbul da yapilmasini saglamaktir Toplanti Dolmabahce Sarayi nda yapildi ve saray boylece turizme acildi Resit Saffet Bey in baskani oldugu Balkan Turizm Ittihadi ise 25 Nisan 1931 de Istanbul da toplanti yapti Turizm alanindaki calismalarinin yani sira bir cok alanda faailyet gosterdi Mustafa Kemal Ataturk un Buyuk Nutku nun Fransizcaya cevrilmesi isini ustlendi 1927 ve 1931 Turkiye genel secimlerinde milletvekili adayi oldu III ve IV donem TBMM de Kocaeli milletvekili olarak gorev aldi 1930 yilinda kurulan Turk Tarih Kurumu nun ilk uyelerinden birisi idi 1931 de Ankara da kurulacak kooperatif teskilatlarinin calisma esaslarini ve nizamname taslaklarini Cevdet Nusuhi Bey Savran ile birlikte hazirladi 1933 yilinda Uluslararasi Olimpiyat Komitesi Turkiye temsilcisi oldu ve bu gorevi 1955 yilina kadar surdurdu 1933 yilinda secimle Turkiye Milli Olimpiyat Komitesi Baskani oldu 1936 ya kadar bu gorevi yuruttu Atabinen Turkce ve Fransizca olarak bircok eser verdi 1940 yilina kadar eserlerinde Kara Semsi mustear adini kullandi Economiste d Orient dergisini kurdu ve 40 seneye yakin devamli yayinlanan derginin basyazarligini yapti Istanbul un guzelliklerini ve eski eserlerini tanitip korumak amaciyla 1911 de kurulmus olan Istanbul Muhipleri Cemiyeti ni 1941 de Turkiye Turing ve Otomobil Kurumu catisi altinda Istanbul u Sevenler Grubu adi altinda tekrar hayata gecirdi sehirdeki irili ufakli anitlarin tespiti incelenmesi onarimi icin emek verdi 1938 de de Fransizca olarak yayimlanan Les caracteristiques de l architecture turque adli kitabi yazarak Batili okuyucuya Turk mimarisini ana cizgileri ile aciklamaya calisti 2 Subat 1965 te prostat kanseri nedeniyle Istanbul da oldu EserleriTurkce eserleri Osmanli Tarihi Mali Dersleri 1913 Umumi Harbin Menseleri 1916 Kafkas Etekleri Turk Ticaret Yollari 1918 Turkluk ve Turkculuk Izleri 1931 Sarki Avrupa da Turk Kani ve Medeniyeti Izleri 1946Fransizca eserleri L Effort Ottoman Paris 1906 Les Turcs de Perse Budapeste 1911 L Islam des Turcs et la Societe des Nations Cenevre 1919 La Politique economique de la Turquie Kemaliste Paris 1934Ayrica bakinizCelik GulersoyKaynakca a b Altintas Ahmet Kurnaz Sahin Feyza 1 Ekim 2007 Resit Saffet Atabinen 1884 1965 ve Turk Turizmine Katkilari Tarih Arastirmalari Dergisi 26 42 9 36 doi 10 1501 Tarar 0000000330 ISSN 1015 1826 3 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ekim 2023 1 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Nisan 2010 TBMM Albumu 1 Cilt 1920 1950 PDF TBMM Basin ve Halkla Iliskiler Mudurlugu 6 Subat 2016 tarihinde kaynagindan PDF Resit Saffet Atabinen 1884 1965 Ataturk Ansiklopedisi 25 Subat 2021 3 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ekim 2023 Erde Fethi 1965 R Saffet Atabinen PDF 4 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 4 Ekim 2023 a b Isli Emin Nedret 1 Kasim 2018 Mustafa Kemal ve kitap arkadasi Resit Saffet Atabinen tarih 4 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ekim 2023 Isli Emin Nedret 1 Kasim 2016 Lozan da deneyimli bir Turk diplomat tarih 6 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ekim 2023 Tarihce www olimpiyatkomitesi org tr 26 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ekim 2023 Guler Gunes 2019 Marmara Universitesi Turkiyat Arastirmalari Enstitusu yuksek lisans tezi 4 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Resid Saffet Aiabinen PDF Turkiye Turing ve Otomobil Kurumu Belleteni 1965 4 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 4 Ekim 2023 Sportif goreviOnce gelen Kemalettin Sami Pasa Turkiye Milli Olimpiyat Komitesi Baskani 1933 1936 Sonra gelen