Bu madde, uygun değildir.Mayıs 2020) ( |
Riyolit, silis içeriği çok yüksek olan ekstrüzyonla üretilmiş magmatik bir kayaçtır. Riyolit, kuvarstan oluşur ve az miktarda ve biyotit içerir. Sıkıştırılmış gazlar genellikle kayada üretirler. Genellikle kristaller, opal veya camsı maddeler içerirler. Riyolit, plütonik granit kayaya göre eşdeğer olarak düşünülebilir ve sonuç olarak, riyolitin yüzeyleri de granite benzeyebilir.granitle kimyasal yapı yönünden aynı olan, serbest silisçe zengin, içinde mikrolitler bulunan kayaçtır. Riyolit, granitle aynı kimyasal yapıda olan camsı bir kütledir. İçinde mikrolitler olan kayaçtır.Mikrolit: Mezolitik Çağ'da insanların küçük boyuttaki aletlerinde kullandığı küçük taşlarla yapılmış aletlere minitaş anlamında mikrolit ismi verilmiştir. Eş anlamlısı Yüksek silika içeriği ve düşük demir ve magnezyum içeriği nedeniyle, riyolitik magmalar oldukça viskoz lavlar oluşturur. Granitin yüzey eşdeğeridir ve granit gibi başlıca açık renkli silikat minerallerinden oluşur. (Silikat, mineral grupları arasında en ilginç ve en geniş grup silikat grubudur. Silikatlar tüm minerallerin %30'unu oluşturmakta olup, yerkabuğunda var olan minerallerin de %90'ını meydana getirmektedirler. Pratik olarak yerkabuğu silikat minerallerinden oluşmaktadır denilebilir. Dolayısıyla yer kabuğunda en bol bulunan 2 element Si ve O dir. Yerde ve diğer gezegenlerde yaygın olarak rastlanan silisyum-oksijen bileşikleri. Yerkabuğunun yaklaşık % 95’ini oluşturan silikatlar korkayaçların büyük bölümünün temel bileşenleridirler. Altı yüz kadar silikat minerali bilinmektedir. Bunların arasında yalnızca feldispatlar, amfiboller, piroksenler, mikalar, olivinler, ve zeolitler kayaçların oluşumunda önem taşır.) Bu mineralojik bileşim riyolitlerin boz ile pembe arasında, bazen de açık gri renkli olmasını sağlar. Riyolit ince taneli bir kayaçtır ve sıklıkla cam parçaları ve gaz boşlukları kapsar. Bu özellikler onun yüzey koşullarında hızlı soğuma ile oluştuklarına işaret etmektedir. Eğer riyolitler fenokristal içeriyorsa bunlar küçük boyutludur, kuvars veya potasyum feldispatlardan oluşur. Kabukta çok yaygın ve büyük magmatik gövdeler halinde bulunan granitlerin tersine riyolitler hem daha az yaygın hem de küçük hacimli kütleler halinde görülmektedir. Riyolit plütonik granit kaya ekstrüzyon eşdeğer olarak kabul edilebilir ve sonuç olarak, riyolit mostra granit bir benzerlik taşıyabilir. Yüksek silika içeriği ve düşük demir ve magnezyum içeriği nedeniyle, riyolitik magmalar oldukça viskoz lavlar oluşturur. Ayrıca breccias veya volkanik fişler ve pençeler olarak ortaya çıkar. Kristalleri büyütmek için çok hızlı soğuyan riyolitler, obsidyen olarak da adlandırılan doğal bir cam veya vitrophyre oluşturur. Daha yavaş soğutma, lavda mikroskobik kristaller oluşturur ve akış yaprakları, sferulitik, nodüler ve litofizal yapılar gibi dokularla sonuçlanır. Bazı riyolit oldukça veziküler pomza. Riyolitin birçok patlaması oldukça patlayıcıdır ve tortular serpinti tefra/tüf veya oluşabilir. Riyolit püskürmeleri, daha az felsik lavların püskürmelerine kıyasla nispeten nadirdir. 20.yüzyılın başından bu yana sadece üç riyolit patlaması kaydedildi: Papua Yeni Gine'deki yanardağı, alaska'daki Novarupta yanardağı ve Güney Şili'deki . Riyolit, karadan uzak adalarda bulunmuştur, ancak bu tür okyanus olayları nadirdir. Etimoloji ve tarih Riyolit Yunanca kelime ῤεῖν bir yenilikçilik, rheîn “akış” ve λίθος, líthos, “taş”dır. Kayanın bilimsel tanımı Baron tarafından 1860 yılında yapılmıştır. Mineral topluluğu genellikle kuvars, sanidin ve plajiyoklaz Bir riyolit başlıca kuvars ve feldispat oluşmaktadır. Kuvars içeriği muhtemelen Riyolitik eriyiğin kristalleşme ile meydana gelmeyecektir, sadece kaya takip eden zenginleştirme işlemlerinden ile % 50'den fazla bir kuvars paylarıyla, %20 ve %60 arasında değişmektedir. Kristal-fakir riyolitlerle için QAR ve kuvars-zengin tipleri, kısaltma QRR kısaltmasıdır. Kalan %40-80 ağırlıklı alkali feldspat %35-90,10 ve %65 plajiyoklaz ve tamamlayıcı arasındaki dar anlamda riyolit onlar için hesap feldspat oluşur. Daha fazla %65 plajiyoklaz riyodasit ile paylaşımın alkali riyolit, yani, fazla %90 alkali feldspat ile felsik volkanitler görülür. Buna ek olarak, bir riyolit küçük miktarlarda - genellikle en fazla %2, azami %15 - on mafik minerallerin. Riyodasitler tür hisselerin %20 fazla olabilir. Bu maddeler arasında sık sık biyotit oluşur, ancak ek olarak, aynı zamanda hornblendli veya ojit. Riyolit çok küçük miktarlarda (%1'den az) gibi manyetit, hematit, kordiyerit, granat veya olivin gibi mineraller çoğunlukla hala içerirler. Kaldaklofsfjöll: Genellikle riyolit bir porfirik dokuya sahiptir. Bu çoğunlukla kuvars ve feldispat oluşmaktadır olan tek kristaller man fenokristalleri denilen dağınık büyük kristaller, sadece bir mikroskop altında görülebilen ve gömülü bir yoğun, ince taneli matrisi oluşur anlamına gelir ve boyutu birkaç santimetre birkaç milimetre. Ancak, Afirik veya felsitischen riyolitlerden sonra yani tamamen ince taneli herhangi Einsprengling olmadan riyolit, manspricht vardır. Kısmi de riyolit kayalar kolayca tanınabilir akış dokular gösterir. Genç jeolojik zamanda riyolit gaz kabarcıkları vardı. Bu boşluk kabarcıkları genellikle orada zaman içinde çökeldi. Bu boşluklar minerallerle dolduruldu. Obsidyenle aynı kimyasal bileşime sahip riyolit volkanik bir camdır.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh3THpCaUwxQnBibXRTYUhsdmJHbDBaUzUwYVdZdmJHOXpjM2t0Y0dGblpURXRNakl3Y0hndFVHbHVhMUpvZVc5c2FYUmxMblJwWmk1cWNHYz0uanBn.jpg)
Kaynakça
Helvacı, Cahit, Genel Jeoloji Temel kavramlar, 2013, Nobel Yayınevi, Sayfa 73.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Mayis 2020 Riyolit silis icerigi cok yuksek olan ekstruzyonla uretilmis magmatik bir kayactir Riyolit kuvarstan olusur ve az miktarda ve biyotit icerir Sikistirilmis gazlar genellikle kayada uretirler Genellikle kristaller opal veya camsi maddeler icerirler Riyolit plutonik granit kayaya gore esdeger olarak dusunulebilir ve sonuc olarak riyolitin yuzeyleri de granite benzeyebilir granitle kimyasal yapi yonunden ayni olan serbest silisce zengin icinde mikrolitler bulunan kayactir Riyolit granitle ayni kimyasal yapida olan camsi bir kutledir Icinde mikrolitler olan kayactir Mikrolit Mezolitik Cag da insanlarin kucuk boyuttaki aletlerinde kullandigi kucuk taslarla yapilmis aletlere minitas anlaminda mikrolit ismi verilmistir Es anlamlisi Yuksek silika icerigi ve dusuk demir ve magnezyum icerigi nedeniyle riyolitik magmalar oldukca viskoz lavlar olusturur Granitin yuzey esdegeridir ve granit gibi baslica acik renkli silikat minerallerinden olusur Silikat mineral gruplari arasinda en ilginc ve en genis grup silikat grubudur Silikatlar tum minerallerin 30 unu olusturmakta olup yerkabugunda var olan minerallerin de 90 ini meydana getirmektedirler Pratik olarak yerkabugu silikat minerallerinden olusmaktadir denilebilir Dolayisiyla yer kabugunda en bol bulunan 2 element Si ve O dir Yerde ve diger gezegenlerde yaygin olarak rastlanan silisyum oksijen bilesikleri Yerkabugunun yaklasik 95 ini olusturan silikatlar korkayaclarin buyuk bolumunun temel bilesenleridirler Alti yuz kadar silikat minerali bilinmektedir Bunlarin arasinda yalnizca feldispatlar amfiboller piroksenler mikalar olivinler ve zeolitler kayaclarin olusumunda onem tasir Bu mineralojik bilesim riyolitlerin boz ile pembe arasinda bazen de acik gri renkli olmasini saglar Riyolit ince taneli bir kayactir ve siklikla cam parcalari ve gaz bosluklari kapsar Bu ozellikler onun yuzey kosullarinda hizli soguma ile olustuklarina isaret etmektedir Eger riyolitler fenokristal iceriyorsa bunlar kucuk boyutludur kuvars veya potasyum feldispatlardan olusur Kabukta cok yaygin ve buyuk magmatik govdeler halinde bulunan granitlerin tersine riyolitler hem daha az yaygin hem de kucuk hacimli kutleler halinde gorulmektedir Riyolit plutonik granit kaya ekstruzyon esdeger olarak kabul edilebilir ve sonuc olarak riyolit mostra granit bir benzerlik tasiyabilir Yuksek silika icerigi ve dusuk demir ve magnezyum icerigi nedeniyle riyolitik magmalar oldukca viskoz lavlar olusturur Ayrica breccias veya volkanik fisler ve penceler olarak ortaya cikar Kristalleri buyutmek icin cok hizli soguyan riyolitler obsidyen olarak da adlandirilan dogal bir cam veya vitrophyre olusturur Daha yavas sogutma lavda mikroskobik kristaller olusturur ve akis yapraklari sferulitik noduler ve litofizal yapilar gibi dokularla sonuclanir Bazi riyolit oldukca vezikuler pomza Riyolitin bircok patlamasi oldukca patlayicidir ve tortular serpinti tefra tuf veya olusabilir Riyolit puskurmeleri daha az felsik lavlarin puskurmelerine kiyasla nispeten nadirdir 20 yuzyilin basindan bu yana sadece uc riyolit patlamasi kaydedildi Papua Yeni Gine deki yanardagi alaska daki Novarupta yanardagi ve Guney Sili deki Riyolit karadan uzak adalarda bulunmustur ancak bu tur okyanus olaylari nadirdir Etimoloji ve tarih Riyolit Yunanca kelime ῤeῖn bir yenilikcilik rhein akis ve li8os lithos tas dir Kayanin bilimsel tanimi Baron tarafindan 1860 yilinda yapilmistir Mineral toplulugu genellikle kuvars sanidin ve plajiyoklaz Bir riyolit baslica kuvars ve feldispat olusmaktadir Kuvars icerigi muhtemelen Riyolitik eriyigin kristallesme ile meydana gelmeyecektir sadece kaya takip eden zenginlestirme islemlerinden ile 50 den fazla bir kuvars paylariyla 20 ve 60 arasinda degismektedir Kristal fakir riyolitlerle icin QAR ve kuvars zengin tipleri kisaltma QRR kisaltmasidir Kalan 40 80 agirlikli alkali feldspat 35 90 10 ve 65 plajiyoklaz ve tamamlayici arasindaki dar anlamda riyolit onlar icin hesap feldspat olusur Daha fazla 65 plajiyoklaz riyodasit ile paylasimin alkali riyolit yani fazla 90 alkali feldspat ile felsik volkanitler gorulur Buna ek olarak bir riyolit kucuk miktarlarda genellikle en fazla 2 azami 15 on mafik minerallerin Riyodasitler tur hisselerin 20 fazla olabilir Bu maddeler arasinda sik sik biyotit olusur ancak ek olarak ayni zamanda hornblendli veya ojit Riyolit cok kucuk miktarlarda 1 den az gibi manyetit hematit kordiyerit granat veya olivin gibi mineraller cogunlukla hala icerirler Kaldaklofsfjoll Genellikle riyolit bir porfirik dokuya sahiptir Bu cogunlukla kuvars ve feldispat olusmaktadir olan tek kristaller man fenokristalleri denilen daginik buyuk kristaller sadece bir mikroskop altinda gorulebilen ve gomulu bir yogun ince taneli matrisi olusur anlamina gelir ve boyutu birkac santimetre birkac milimetre Ancak Afirik veya felsitischen riyolitlerden sonra yani tamamen ince taneli herhangi Einsprengling olmadan riyolit manspricht vardir Kismi de riyolit kayalar kolayca taninabilir akis dokular gosterir Genc jeolojik zamanda riyolit gaz kabarciklari vardi Bu bosluk kabarciklari genellikle orada zaman icinde cokeldi Bu bosluklar minerallerle dolduruldu Obsidyenle ayni kimyasal bilesime sahip riyolit volkanik bir camdir PinkRhyoliteKaynakcaHelvaci Cahit Genel Jeoloji Temel kavramlar 2013 Nobel Yayinevi Sayfa 73