Rok (satranç)

Rok, (Farsça: رخ rukh) Satranç'ta şah ve kalelerle gerçekleştirilen özel bir hamledir. Rok hamlesinde şah, aynı renkteki kalelerden birine doğru iki kare ilerletilir ve yaklaştığı kale, şahın üzerinden atlayarak şahın bir kare yanına geçer. Genelde şahı koruma altına almak üzere yapılır.

Küçük Rok - Şah tarafı: O-O

Büyük Rok - Vezir tarafı: O-O-O

İki renk de rok yapmadan önceki durum

Beyaz vezir tarafından, siyah ise şah tarafından rok yaptıktan sonraki durum

Gereklilikler

• Rok hamlesi ancak aşağıdaki koşulların tümü sağlandığında yapılabilir:
  1. Şah ve kale daha önce oynamamış olmalıdır,
  2. Şah ile kale arasında taş olmamalıdır,
  3. Rok yapacak tarafın şahı tehdit altında olmamalıdır,
  4. Şah, rok hamlesi sırasında tehdit altındaki karelerden geçmemelidir,
  5. Hamle sonucunda şah tehdit altında kalmamalıdır (bu kural satranç oyununda her hamle için geçerlidir),
  6. Şah ve kale aynı yatay sırada olmalıdır.
• Rok hamlesinin aşağıdaki durumlarda yapılamayacağını düşünmek genellikle yapılan bir hatadır:
  1. Şah oyunda daha önce tehdit altında kalmış olabilir (Daha önce 'şah' çekilmiş olabilir). Şah rok hamlesi sırasında tehdit altında değilse oyunun önceki aşamalarının bir önemi yoktur.
  2. Rok hamlesi sırasında ilgili kale tehdit altında olabilir. Kalenin tehdit altında olması roka engel değildir.
  3. Kale rok hamlesi sırasında tehdit altında olan bir kareden geçebilir (Bu durum yalnızca büyük rokta mümkündür).

Dip notlar

1. ^ FIDE tarafından 1972 yılında eklenen bu koşuldan sonra e kolonundaki piyonun son sıraya kadar ilerleyip kaleye terfi etmesi durumunda dikey rok yapılması önlenmiştir. Bu tür rok yapma ilk olarak tarafından "keşfedilmiş" ve FIDE tarafından yasaklanmadan önce Tim Krabbé tarafından kullanılmıştır.