Roma Sıcak Dönemi, Avrupa ve Kuzey Atlantik'te yaklaşık MÖ 250'den MS 400'e kadar uzanan alışılmadık derecede sıcak bir hava dönemiydi.Theophrastus (MÖ 371 – y. 287), Yunanistan'da dikilirse hurma ağaçlarının büyüyebileceğini ancak burada meyve veremediğini yazmıştır. Bugün de durum böyledir, bu da MÖ 4. ve 5. yüzyıllarda Güney Ege ortalama yaz sıcaklıklarının bir dereceye kadar modern sıcaklıkların derecesi içinde olduğu anlamına gelir. Bu ve o zamana ait diğer edebi parçalar, Yunan ikliminin temelde 2000'li yıllardakiyle aynı olduğunu doğruluyor. MÖ 3. yüzyılın sonlarında İtalyan Yarımadası'ndan ağaç halkaları, Hannibal'in MÖ 218'de ithal fillerle Alpleri geçtiği sıralarda oradaki ılıman koşullara işaret ediyor.
Roma Sıcak Dönemi | |
---|---|
Süre | MÖ 250- MS 400 |
Konum | Roma sıcak periyodunun etkilediği alanlar: Akdeniz ve Kuzey Atlantik Okyanusu |
Parthenon'da bulunan ağaçtan elde edilen dendrokronolojik kanıtlar, modern çeşitlilik modeline benzeyen MÖ 5. yüzyıldaki iklimin değişkenliğini göstermektedir.
Dönemin sonunda, Güneybatı Florida'da, Dünya'ya ulaşan güneş radyasyonundaki bir azalmadan kaynaklanmış olabilecek bir soğuma kaydedildi. Bu, atmosferik dolaşım modellerinde bir değişikliği tetiklemiş olabilir.
"Roma Sıcak Dönemi" ifadesi ilk kez 1995 yılındaki bir doktora tezinde göründü. 1999 yılında Nature dergisinde yayınlanan bir makale ile popüler olmuştur.
İklim temsilcilerinin çok daha büyük bir veri setine dayanan bir 2019 analizi de dahil olmak üzere daha yakın tarihli bir araştırma, varsayılan dönemin "Küçük Buz Devri" ve "Orta Çağ Sıcak Dönemi" gibi diğer daha sıcak veya daha soğuk sanayi öncesi dönemlerle birlikte küresel dönemler değil, bölgesel fenomenler olduğunu ortaya çıkardı. Bu analiz PAGES 2k Consortium 2017 tarafından derlenen son 2.000 yıllık sıcaklık kaydı veri kümesini kullanır.
Temsilciler
Polen
Galiçya'dan bir karotun yüksek çözünürlüklü polen analizi, 2003 yılında Roma Sıcak Dönemi'nin kuzeybatı İberya'da MÖ 250'den MS 450'ye kadar sürdüğü sonucuna vardı.
Buzullar
Alp buzullarının 1986'da yapılan bir analizi, MS 100'den 400'e kadar olan dönemin önceki ve sonraki yüzyıllardan önemli ölçüde daha sıcak olduğu sonucuna vardı. Geri çekilen Schnidejoch buzulundan çıkarılan yapıtlar, Tunç Çağı, Roma ve Orta Çağ Sıcak Dönemleri için kanıt olarak alınmıştır.
Derin okyanus tortusu
1999'da okyanus akıntısı modellerinin derin okyanus tortusunun tanecikliğine dayalı olarak yeniden yapılandırılması, MS 150 dolaylarında doruğa ulaşan bir Roma Sıcak Dönemi olduğu sonucuna vardı.
Yumuşakça kabukları
İzlanda'daki bir körfezdeki yumuşakça kabuklarında bulunan oksijen izotoplarının analizi, 2010'da İzlanda'nın MÖ 230'dan MS 140'a kadar sıcak bir dönem yaşadığı sonucuna vardı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c Cambell (1998). "Late Holocene similar to 1500yr climatic periodicities and their implications". Geology. 26: 471-473. doi:10.1130/0091-7613(1998)026<0471:LHYCPA>2.3.CO;2.
- ^ Wang (2013). "Seasonal climate change across the Roman Warm Period/Vandal Minimum transition using isotope sclerochronology in archaeological shells and otoliths, southwest Florida, USA". Quaternary International. 308-309: 230-241. doi:10.1016/j.quaint.2012.11.013.
- ^ Stable isotopic record of climatic and environmental change in continental settings (PhD tez). Ann Arbor: University of Michigan. 1995. 7 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2023.
The Roman warm period though it has been suggested was responsible in part for advances in civilization, also had a dangerous side.
- ^ a b Bianchi GG, McCave IN (February 1999), "Holocene periodicity in North Atlantic climate and deep-ocean flow south of Iceland", Nature, 397 (6719), ss. 515-7, doi:10.1038/17362
- ^ a b Werner (July 2019). "No evidence for globally coherent warm and cold periods over the preindustrial Common Era" (PDF). Nature. 571 (7766): 550-554. doi:10.1038/s41586-019-1401-2. ISSN 1476-4687. (PMID) 31341300. 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Nisan 2023.
- ^ Desprat (2003). "Revealing climatic variability of the last three millennia in northwestern Iberia using pollen influx data". Earth and Planetary Science Letters. 213 (1–2): 63-78. doi:10.1016/S0012-821X(03)00292-9.
- ^ Röthlisberger, F. (1986), 10,000 Jahre Gletschergeschichte der Erde, Sauerländer, ISBN
- ^ Imogen Foulkes, Alpine melt reveals ancient life 12 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC News, 24 August 2008.
- ^ "Two millennia of North Atlantic seasonality and implications for Norse colonies", Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A., 107 (12), March 2010, ss. 5306-10, doi:10.1073/pnas.0902522107, (PMC) 2851789 $2, (PMID) 20212157
Kaynakça
- "Highly variable Northern Hemisphere temperatures reconstructed from low- and high-resolution proxy data", Nature, 433 (7026), 10 Şubat 2005, ss. 613-617, doi:10.1038/nature03265, (PMID) 15703742. Corrigendum: Moberg et al. 2006.
- "Corrigendum: Highly variable Northern Hemisphere temperatures reconstructed from low- and high-resolution proxy data", Nature, 439 (7079), 23 Şubat 2006, s. 1014, doi:10.1038/nature04575.
- "Palaeoclimate", Climate Change 2007: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, Cambridge, UK and New York, NY, USA: Cambridge University Press, 2007, ISBN , 16 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi . (pb: ).
- "A late Quaternary climate reconstruction based on borehole heat flux data, borehole temperature data, and the instrumental record" (PDF), Geophysical Research Letters, 35 (13), 4 Temmuz 2008, doi:10.1029/2008GL034187, 27 Şubat 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- "Proxy-based reconstructions of hemispheric and global surface temperature variations over the past two millennia", Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 105 (36), 9 Eylül 2008, ss. 13252-13257, doi:10.1073/pnas.0805721105, (PMC) 2527990 $2, (PMID) 18765811.
- "Climate 'hockey stick' is revived", BBC News, 1 Eylül 2008, 7 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 18 Mayıs 2011
- Arctic Warming Overtakes 2,000 Years of Natural Cooling, , 3 Eylül 2009, 27 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 19 Mayıs 2011.
- "Global Warming Reverses Long-Term Arctic Cooling", Scientific American, 4 Eylül 2009, 19 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 19 Mayıs 2011.
- "Recent warming reverses long-term arctic cooling", Science, 325 (5945), 4 Eylül 2009, ss. 1236-1239, doi:10.1126/science.1173983, (PMID) 19729653.
- "Global Signatures and Dynamical Origins of the Little Ice Age and Medieval Climate Anomaly", Science, 326 (5957), 27 Kasım 2009, ss. 1256-1260, doi:10.1126/science.1177303, (PMID) 19965474.
- "A New Reconstruction of Temperature Variability in the Extra-Tropical Northern Hemisphere During the Last Two Millennia" (PDF), Geografiska Annaler: Series A, Physical Geography, 92 (3), September 2010, ss. 339-351, doi:10.1111/j.1468-0459.2010.00399.x, 24 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 12 Nisan 2023.
- "Northern Hemisphere temperature patterns in the last 12 centuries", Climate of the Past, 8 (1), 2012, ss. 227-249, doi:10.5194/cp-8-227-2012.
- Scheidel, Walter, (Ed.) (2007). "Ecology". The Cambridge Economic History of the Greco-Roman World. Cambridge, UK: Cambridge University Press. doi:10.1017/chol9780521780537.003. ISBN . OCLC 263074667. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
(); Birden fazla|editör1=
ve|editör-soyadı=
kullanıldı () - PAGES 2k Consortium (11 Temmuz 2017). "A global multiproxy database for temperature reconstructions of the Common Era - Scientific Data". Scientific Data. 4 (1): 170088. doi:10.1038/sdata.2017.88. (PMC) 5505119 $2. (PMID) 28696409.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Roma Sicak Donemi Avrupa ve Kuzey Atlantik te yaklasik MO 250 den MS 400 e kadar uzanan alisilmadik derecede sicak bir hava donemiydi Theophrastus MO 371 y 287 Yunanistan da dikilirse hurma agaclarinin buyuyebilecegini ancak burada meyve veremedigini yazmistir Bugun de durum boyledir bu da MO 4 ve 5 yuzyillarda Guney Ege ortalama yaz sicakliklarinin bir dereceye kadar modern sicakliklarin derecesi icinde oldugu anlamina gelir Bu ve o zamana ait diger edebi parcalar Yunan ikliminin temelde 2000 li yillardakiyle ayni oldugunu dogruluyor MO 3 yuzyilin sonlarinda Italyan Yarimadasi ndan agac halkalari Hannibal in MO 218 de ithal fillerle Alpleri gectigi siralarda oradaki iliman kosullara isaret ediyor Roma Sicak DonemiSureMO 250 MS 400KonumRoma sicak periyodunun etkiledigi alanlar Akdeniz ve Kuzey Atlantik Okyanusu Parthenon da bulunan agactan elde edilen dendrokronolojik kanitlar modern cesitlilik modeline benzeyen MO 5 yuzyildaki iklimin degiskenligini gostermektedir Donemin sonunda Guneybati Florida da Dunya ya ulasan gunes radyasyonundaki bir azalmadan kaynaklanmis olabilecek bir soguma kaydedildi Bu atmosferik dolasim modellerinde bir degisikligi tetiklemis olabilir Roma Sicak Donemi ifadesi ilk kez 1995 yilindaki bir doktora tezinde gorundu 1999 yilinda Nature dergisinde yayinlanan bir makale ile populer olmustur Iklim temsilcilerinin cok daha buyuk bir veri setine dayanan bir 2019 analizi de dahil olmak uzere daha yakin tarihli bir arastirma varsayilan donemin Kucuk Buz Devri ve Orta Cag Sicak Donemi gibi diger daha sicak veya daha soguk sanayi oncesi donemlerle birlikte kuresel donemler degil bolgesel fenomenler oldugunu ortaya cikardi Bu analiz PAGES 2k Consortium 2017 tarafindan derlenen son 2 000 yillik sicaklik kaydi veri kumesini kullanir TemsilcilerPolen Galicya dan bir karotun yuksek cozunurluklu polen analizi 2003 yilinda Roma Sicak Donemi nin kuzeybati Iberya da MO 250 den MS 450 ye kadar surdugu sonucuna vardi Buzullar Alp buzullarinin 1986 da yapilan bir analizi MS 100 den 400 e kadar olan donemin onceki ve sonraki yuzyillardan onemli olcude daha sicak oldugu sonucuna vardi Geri cekilen Schnidejoch buzulundan cikarilan yapitlar Tunc Cagi Roma ve Orta Cag Sicak Donemleri icin kanit olarak alinmistir Derin okyanus tortusu 1999 da okyanus akintisi modellerinin derin okyanus tortusunun tanecikligine dayali olarak yeniden yapilandirilmasi MS 150 dolaylarinda doruga ulasan bir Roma Sicak Donemi oldugu sonucuna vardi Yumusakca kabuklari Izlanda daki bir korfezdeki yumusakca kabuklarinda bulunan oksijen izotoplarinin analizi 2010 da Izlanda nin MO 230 dan MS 140 a kadar sicak bir donem yasadigi sonucuna vardi Ayrica bakinizAntik Roma nin iklimiKaynakca a b c Cambell 1998 Late Holocene similar to 1500yr climatic periodicities and their implications Geology 26 471 473 doi 10 1130 0091 7613 1998 026 lt 0471 LHYCPA gt 2 3 CO 2 Wang 2013 Seasonal climate change across the Roman Warm Period Vandal Minimum transition using isotope sclerochronology in archaeological shells and otoliths southwest Florida USA Quaternary International 308 309 230 241 doi 10 1016 j quaint 2012 11 013 Stable isotopic record of climatic and environmental change in continental settings PhD tez Ann Arbor University of Michigan 1995 7 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2023 The Roman warm period though it has been suggested was responsible in part for advances in civilization also had a dangerous side a b Bianchi GG McCave IN February 1999 Holocene periodicity in North Atlantic climate and deep ocean flow south of Iceland Nature 397 6719 ss 515 7 doi 10 1038 17362 a b Werner July 2019 No evidence for globally coherent warm and cold periods over the preindustrial Common Era PDF Nature 571 7766 550 554 doi 10 1038 s41586 019 1401 2 ISSN 1476 4687 PMID 31341300 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 12 Nisan 2023 Desprat 2003 Revealing climatic variability of the last three millennia in northwestern Iberia using pollen influx data Earth and Planetary Science Letters 213 1 2 63 78 doi 10 1016 S0012 821X 03 00292 9 Rothlisberger F 1986 10 000 Jahre Gletschergeschichte der Erde Sauerlander ISBN 978 3794127979 Imogen Foulkes Alpine melt reveals ancient life 12 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi BBC News 24 August 2008 Two millennia of North Atlantic seasonality and implications for Norse colonies Proc Natl Acad Sci U S A 107 12 March 2010 ss 5306 10 doi 10 1073 pnas 0902522107 PMC 2851789 2 PMID 20212157 Kaynakca Highly variable Northern Hemisphere temperatures reconstructed from low and high resolution proxy data Nature 433 7026 10 Subat 2005 ss 613 617 doi 10 1038 nature03265 PMID 15703742 Corrigendum Moberg et al 2006 Corrigendum Highly variable Northern Hemisphere temperatures reconstructed from low and high resolution proxy data Nature 439 7079 23 Subat 2006 s 1014 doi 10 1038 nature04575 Palaeoclimate Climate Change 2007 The Physical Science Basis Contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change Cambridge UK and New York NY USA Cambridge University Press 2007 ISBN 978 0 521 88009 1 16 Ocak 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi KB1 bakim goster yazarlar link pb 978 0 521 70596 7 A late Quaternary climate reconstruction based on borehole heat flux data borehole temperature data and the instrumental record PDF Geophysical Research Letters 35 13 4 Temmuz 2008 doi 10 1029 2008GL034187 27 Subat 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Proxy based reconstructions of hemispheric and global surface temperature variations over the past two millennia Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 105 36 9 Eylul 2008 ss 13252 13257 doi 10 1073 pnas 0805721105 PMC 2527990 2 PMID 18765811 Climate hockey stick is revived BBC News 1 Eylul 2008 7 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi erisim tarihi 18 Mayis 2011 Arctic Warming Overtakes 2 000 Years of Natural Cooling 3 Eylul 2009 27 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi erisim tarihi 19 Mayis 2011 Global Warming Reverses Long Term Arctic Cooling Scientific American 4 Eylul 2009 19 Mart 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi erisim tarihi 19 Mayis 2011 Recent warming reverses long term arctic cooling Science 325 5945 4 Eylul 2009 ss 1236 1239 doi 10 1126 science 1173983 PMID 19729653 Global Signatures and Dynamical Origins of the Little Ice Age and Medieval Climate Anomaly Science 326 5957 27 Kasim 2009 ss 1256 1260 doi 10 1126 science 1177303 PMID 19965474 A New Reconstruction of Temperature Variability in the Extra Tropical Northern Hemisphere During the Last Two Millennia PDF Geografiska Annaler Series A Physical Geography 92 3 September 2010 ss 339 351 doi 10 1111 j 1468 0459 2010 00399 x 24 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF erisim tarihi 12 Nisan 2023 Northern Hemisphere temperature patterns in the last 12 centuries Climate of the Past 8 1 2012 ss 227 249 doi 10 5194 cp 8 227 2012 Scheidel Walter Ed 2007 Ecology The Cambridge Economic History of the Greco Roman World Cambridge UK Cambridge University Press doi 10 1017 chol9780521780537 003 ISBN 978 0 511 46707 3 OCLC 263074667 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Birden fazla editor1 ve editor soyadi kullanildi yardim PAGES 2k Consortium 11 Temmuz 2017 A global multiproxy database for temperature reconstructions of the Common Era Scientific Data Scientific Data 4 1 170088 doi 10 1038 sdata 2017 88 PMC 5505119 2 PMID 28696409