Rongyos Gárda (Dağınık Muhafızlar), Macaristan'da 1921'de aktif olan ve 1938'de yeniden kurulan, düzenli olmayan bir paramiliter birimdi.
Birinci Dünya Savaşı'nı sona erdiren Trianon ve Saint-Germain Antlaşmaları, Avusturya'ya Macar ama çoğunlukla etnik Alman nüfusu olan bir toprak parçasını (Burgenland) verdi. Ancak Ağustos 1921'de Avusturya polisi ve gümrük memurları bölgeyi işgal etmeye çalıştıklarında, çabaları Rongyos Gárda tarafından örgütlenen silahlı direnişçiler tarafından engellendi. Muhafızlar, çoğu Miklós Horthy'nin Ulusal Ordusu yanında savaşan anti-komünist müfrezelerin eski askerleri olan Macar gönüllülerden oluşan bir milisti. Pál Prónay tarafından yönetildiler. Rongyos Gárda adı, hükûmet dışı bir güç oldukları gerçeğini yansıtıyordu.
Muhafızların birincil hedefi, 1920 Trianon Antlaşması'ndan sonra toprak kaybını azaltmaktı. Önce Avusturya ile Macaristan arasında, sözde komutanları Pál Prónay tarafından yönetilen Lajtabánság adlı yeni bir ülke ilan ettiler. Aynı zamanda bölgeye giren Avusturya kuvvetlerini kovmak için bir dizi saldırı başlattılar. Çatışmalardan sonra, Sopron'un Macaristan'ın bir parçası olarak statüsü (çevredeki sekiz köyünkiyle birlikte) 14 Aralık 1921'de yapılan ve Macaristan için %65 oyla yapılan yerel bir halk oylamasıyla kararlaştırıldı. O zamandan beri Sopron, "En Sadık Kasaba" (Macarca: A Leghűségesebb Város) olarak anılıyor ve o gün tatilidir.
Muhafızlar, iki taraf arasındaki bölgesel anlaşmazlığı çözmeyi amaçlayan Komárno'da 9 Ekim - 13 Ekim 1938 tarihleri arasında gerçekleşen Macar-Çekoslovak müzakerelerinin arifesinde 1938'de yeniden düzenlendi. Gerillalar güney Slovakya ve Rutenya'ya sızmaya başladı. Askeri baskı, Çekoslovak hükûmetinin bölgesel anlaşmazlığı çözmek için uluslararası bir tahkimi kabul etme kararına katkıda bulundu.
Karpatya'daki Rongyos Gárda'nın Faaliyetleri
1938'de Birinci Viyana Ödülünden önce Rongyos Gárda yeniden düzenlendi. Ekim ayının ilk günlerinde, Çekoslovak hükûmetine ve uluslararası kamuoyuna baskı yapmak için yaklaşık bin gönüllü Çekoslovak sınırından sızdı. Muhafızlar, telefon ve telgraf kablolarını keserek ve askeri oluşumlara karşı gerilla eylemleri yaparak düşman çevrelerinde kafa karışıklığı yarattı, ardından kuzeye yürüdü ve dost Polonya'ya geçti. 6 Ocak 1939'da, Mukaçeve'deki zayıf silahlı Ragged Guard'ın üyeleri, yerel halkın ve polisin desteğiyle, Karpatya'da konuşlanmış Çekoslovak ordusu tarafından zırhlı personel taşıyıcıların koruması altında başlatılan bir saldırıyı püskürttü.
Daha sonra
Muhafızların pek çok üyesi (Boşnaklar ve Macarlar), 1944 civarında Polonya'da Alman Nazilerine karşı Polonya'nın yanında savaştı. Bu, Macaristan Parlamentosunun bir üyesi tarafından öfkeyle Hükûmete bildirildi.
1939-40 kışında Finlandiya'ya karşı Sovyet Kış Savaşı sırasında, Finlerin yanında hareket eden Macar gönüllülerin önemli bir kısmı eski Rongyos Gárda üyesiydi. Macar ekibi, Finlandiya halkı üzerinde son derece iyi bir izlenim bıraktı.
Burgenland'taki ayaklanma sırasında, Muhafızların sayısı yalnızca birkaç yüzdü ve bu, polis birimlerini geri çekilmeye zorlasa da, daha büyük bir düzenli kuvvete basit bir partizan kavgasıyla direnemezdi. Küçük eyaletlerde olduğu gibi Avusturya'da da yeni bir ordu örgütlendi, bu nedenle Burgenland, Muhafızların hedefi haline geldi. Sovyet Cumhuriyeti'ne ve karşı-devrimci hükûmetlere karşı örgütlenen anti-komünist örgütlerin destekçilerinin çoğu, Rongyos Gárda üyesi oldu.
Tarihsel tartışma
Rongyos Gárda'nın tarihi rolü tartışmalı. Bazı tarihçiler, Trianon Antlaşması'nın diktelerine karşı savaşan kişiler olan Macar topraklarının kurtarıcıları olduklarını iddia ediyor. Komünist yönetim sırasında masum insanları öldüren vahşi teröristler olarak tasvir edildiler. Bu görüşleri yaymak için 1960'larda Pál Prónay'ın günlüğünden bazı bölümler yayınlandı. Faaliyetleriyle ilgili ilk kitaplar ancak 1989'dan sonra yayınlandı.
Kaynakça
- ^ . 29 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2023.
- ^ a b "Szabadczapatok : Maďarské království [1920-1946]". Valka.cz (Çekçe). 28 Ekim 2004. 2 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Eylül 2023.
- ^ a b Hanebrink, Paul (Mart 2008). "Transnational Culture War: Christianity, Nation, and the Judeo‐Bolshevik Myth in Hungary, 1890–1920". The Journal of Modern History (İngilizce). 80 (1): 55-80. doi:10.1086/529077. ISSN 0022-2801. 2 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Eylül 2023.
- ^ "Rongyosok szobra". w3.sopron.hu. 7 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Eylül 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 6 Mart 2006 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Mayıs 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Rongyos Garda Daginik Muhafizlar Macaristan da 1921 de aktif olan ve 1938 de yeniden kurulan duzenli olmayan bir paramiliter birimdi Sopron da Rongyos Garda dan bir takim sonbahar 1921 Eisenstadt ta Rongyos Garda savascilari Birinci Dunya Savasi ni sona erdiren Trianon ve Saint Germain Antlasmalari Avusturya ya Macar ama cogunlukla etnik Alman nufusu olan bir toprak parcasini Burgenland verdi Ancak Agustos 1921 de Avusturya polisi ve gumruk memurlari bolgeyi isgal etmeye calistiklarinda cabalari Rongyos Garda tarafindan orgutlenen silahli direnisciler tarafindan engellendi Muhafizlar cogu Miklos Horthy nin Ulusal Ordusu yaninda savasan anti komunist mufrezelerin eski askerleri olan Macar gonullulerden olusan bir milisti Pal Pronay tarafindan yonetildiler Rongyos Garda adi hukumet disi bir guc olduklari gercegini yansitiyordu Muhafizlarin birincil hedefi 1920 Trianon Antlasmasi ndan sonra toprak kaybini azaltmakti Once Avusturya ile Macaristan arasinda sozde komutanlari Pal Pronay tarafindan yonetilen Lajtabansag adli yeni bir ulke ilan ettiler Ayni zamanda bolgeye giren Avusturya kuvvetlerini kovmak icin bir dizi saldiri baslattilar Catismalardan sonra Sopron un Macaristan in bir parcasi olarak statusu cevredeki sekiz koyunkiyle birlikte 14 Aralik 1921 de yapilan ve Macaristan icin 65 oyla yapilan yerel bir halk oylamasiyla kararlastirildi O zamandan beri Sopron En Sadik Kasaba Macarca A Leghusegesebb Varos olarak aniliyor ve o gun tatilidir Muhafizlar iki taraf arasindaki bolgesel anlasmazligi cozmeyi amaclayan Komarno da 9 Ekim 13 Ekim 1938 tarihleri arasinda gerceklesen Macar Cekoslovak muzakerelerinin arifesinde 1938 de yeniden duzenlendi Gerillalar guney Slovakya ve Rutenya ya sizmaya basladi Askeri baski Cekoslovak hukumetinin bolgesel anlasmazligi cozmek icin uluslararasi bir tahkimi kabul etme kararina katkida bulundu Karpatya daki Rongyos Garda nin Faaliyetleri1938 de Birinci Viyana Odulunden once Rongyos Garda yeniden duzenlendi Ekim ayinin ilk gunlerinde Cekoslovak hukumetine ve uluslararasi kamuoyuna baski yapmak icin yaklasik bin gonullu Cekoslovak sinirindan sizdi Muhafizlar telefon ve telgraf kablolarini keserek ve askeri olusumlara karsi gerilla eylemleri yaparak dusman cevrelerinde kafa karisikligi yaratti ardindan kuzeye yurudu ve dost Polonya ya gecti 6 Ocak 1939 da Mukaceve deki zayif silahli Ragged Guard in uyeleri yerel halkin ve polisin destegiyle Karpatya da konuslanmis Cekoslovak ordusu tarafindan zirhli personel tasiyicilarin korumasi altinda baslatilan bir saldiriyi puskurttu Daha sonraMuhafizlarin pek cok uyesi Bosnaklar ve Macarlar 1944 civarinda Polonya da Alman Nazilerine karsi Polonya nin yaninda savasti Bu Macaristan Parlamentosunun bir uyesi tarafindan ofkeyle Hukumete bildirildi 1939 40 kisinda Finlandiya ya karsi Sovyet Kis Savasi sirasinda Finlerin yaninda hareket eden Macar gonullulerin onemli bir kismi eski Rongyos Garda uyesiydi Macar ekibi Finlandiya halki uzerinde son derece iyi bir izlenim birakti Burgenland taki ayaklanma sirasinda Muhafizlarin sayisi yalnizca birkac yuzdu ve bu polis birimlerini geri cekilmeye zorlasa da daha buyuk bir duzenli kuvvete basit bir partizan kavgasiyla direnemezdi Kucuk eyaletlerde oldugu gibi Avusturya da da yeni bir ordu orgutlendi bu nedenle Burgenland Muhafizlarin hedefi haline geldi Sovyet Cumhuriyeti ne ve karsi devrimci hukumetlere karsi orgutlenen anti komunist orgutlerin destekcilerinin cogu Rongyos Garda uyesi oldu Tarihsel tartismaRongyos Garda nin tarihi rolu tartismali Bazi tarihciler Trianon Antlasmasi nin diktelerine karsi savasan kisiler olan Macar topraklarinin kurtaricilari olduklarini iddia ediyor Komunist yonetim sirasinda masum insanlari olduren vahsi teroristler olarak tasvir edildiler Bu gorusleri yaymak icin 1960 larda Pal Pronay in gunlugunden bazi bolumler yayinlandi Faaliyetleriyle ilgili ilk kitaplar ancak 1989 dan sonra yayinlandi Kaynakca 29 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mayis 2023 a b Szabadczapatok Madarske kralovstvi 1920 1946 Valka cz Cekce 28 Ekim 2004 2 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Eylul 2023 a b Hanebrink Paul Mart 2008 Transnational Culture War Christianity Nation and the Judeo Bolshevik Myth in Hungary 1890 1920 The Journal of Modern History Ingilizce 80 1 55 80 doi 10 1086 529077 ISSN 0022 2801 2 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Eylul 2023 Rongyosok szobra w3 sopron hu 7 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Eylul 2023 Arsivlenmis kopya PDF 6 Mart 2006 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Mayis 2023